Білімділік мақсаты: Оқушыларға жалпы адамзат тіршілігі үшін топырақтың мазмұнын ұғындыру,топырақты қорғау мен оның құнарлығын арттыру жұмысын қолға алу керектігін түсіндіру.
Дамытушылық мақсаты:Оқушылардың есте сақтау қабілетін сөйлеу мәдениетін дамыту.
Тәрбиелік мақсаты: Ұқыптылыққа, табиғатты қорғауға тәрбиелеу.
Сабақ түрі: Экологиялық сабақ.
Әдісі: Түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу
Көрнекілігі: суреттер, үлестірмелер
Барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ.Психологиялық дайындық
Күн жарығын алақанға саламын
Жүрегіме басып ұстай қаламын,
Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді,
Болып кетер сонда дереу жан-жағым.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:
«Кубизм» әдісі арқылы өткен тақырыпты сұрау.
ІІІ. Білімді тексеру кезеңі:
- Қара топырақтың құнарлы болатыны неліктен?
- Сор топырақ қалай пайда болады?
-Топырақтың құнарлығын қалай арттыруға болады?
-Не үшін кейбір топырақта өсімдік қалың,екіншісінде өте сирек өседі?
ІV.Мақсатын қою кезеңі:
Тақырыбын, мақсатын хабарлау
V. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі:
1. Мұғалім түсіндірмесі
Табиғатта небәрі 2 см топырақ қабаты түзілу үшін жүз жылдан артық уақыт кетеді. Ал одан бірнеше сағатта – ақ айырылып қалуға болады.Егер топырақ беті жалаңаштанып қалса, оны күшті жел ұшырып немесе су шайып алып кетеді.Өсімдік топырақты шайылудан сақтайды.
Сурет бойынша жұмыс.
Нөсерлетіп жауған жаңбырдан кейінгі жағдай.
Таулы аудандарда орман топырақты шайылудан жақсы сақтайды.
Таулы аудандарда тау етегі мен төбелерде жерді беткейге кесе-көлденең жырту арқылы да сақтық шаралар жүргізуге болады.Бір шаңды боран өсімдіксіз жер бетінің 5 см-ге дейін қабатын ауаға көтеріп,оңай ұшырып әкете алады.Жел құрғақ топырақты ғана ұшыра алады.сондықтан онымен күресудің бір жолы-топыраққа ылғалды мол жинау.
Топырақтың құнарлылығы жойылмас үшін жыл сайын минералды тыңайтқыштар қосу.
Сергіту сәті
VІ. Жаңа материалды меңгергенін тексеру кезеңі:
Оқушыларға оқыту
Сұрақтарға жауап алу
ОЙ-ҚОЗҒАУ
“Адасқан әріптер”ойыны
Мақалды оқып өзіңнің ой-толғамыңды айтып бер.
1.Қар жерге нәр берсе-жер халыққа береді.
2.Еңбек етсең ерінбей-тояды қарның тіленбей.
3.Жабайы шөп жерді аздырар,еріншектік ерді аздырар.
4.Өзіңе деген қамқорлықты жерге де жаса.
Тестік тапсырмалар
VІІ. Бекіту кезеңі:
1.Топырақ деп ... айтады.
а) жеміс беретін ағаштар мен бұталардың молдылығын
ә) жердің жануарлар ін қазатын қабатын
б) жер бедерінің беткі құнарлы қабаты
2.Топырақтың түсі
а) оның құрамындағы ылғалға байланысты
ә)құрамындағы қарашіріктің мөлшеріне байланысты
б) егін шаруашылығына байланысты
3.Топыраққа қоңыр түсті беретін өсімдіктер мен жәндіктердің қалдығы-... дейді.