Жаңа сабақта сөйлем, сөйлемнің түрлері. Хабарлы, сұраулы сөйлемдердің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрлерімен танысу. Сабақты сызба-кесте арқылы түсіндіру.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Сабақты үй тапсырмасын сұраудан бастаймын. Әр топтан бір-бір оқушыдан
шығып, «Сиқырлы сандықшадан» тапсырма алып, тақтамен жұмыс жүргізеді,
өзге оқушылар үйде орындап келген жұмыспен айналысады.
І топ тест құрастыру;
ІІ топ сұрақтар дайындап келу;
І топтың бір оқушысы қарсы тобына тест сұрағын таратып береді. Ол тестпен жұмыс істейді.
ІІ топтың бір оқушысы өзі дайындаған сұрақтарын үлестірмелі қағаз түрінде таратып жауып алады.
Жаңа сабақ жоспары
Сынып жұмысы.
Логикалық ойлау.
Бағалау.
Қорытындылау.
Жаңа сабақта сөйлем, сөйлемнің түрлері. Хабарлы, сұраулы сөйлемдердің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрлерімен танысу. Сабақты сызба-кесте арқылы түсіндіру.
Сөйлем дегеніміз– сөздердің әр алуан тұлғада өзара тіркесіп, біршама тиянақталған ойды білдіруі. Сөйлем адамдардың бір–бірімен қарым–қатынас алысуы үшін, қарым–қатынас жасауы үшін қажет.
Сөйлемді жеке сөз, сөзтіркестеріне құрайды.
Бастауыш–баяндауыштық құрылымының санына қарай сөйлем жай және құрмалас болып ажыратылады.
Сөйлем
Хабарлы Сұраулы Лепті Бұйрықты
Сұраулы сөйлемнің жасалу жолдары
Ше, ғой шылаулары арқылы
Сен мектепке бардың ғой,иә?
Интонация арқылы
Ертеңнен бастап?
Сұрау есімдігі арқылы
Қай мектепте оқисың?
Шығар,болар шылаулары арқылы
Енді арманың жоқ шығар?
Сұраулық шылау арқылы
Назерке жақсы оқи ма?
Бір нәрсе жайында сұрап білу мақсатында айтылған сөйлемді сұраулы сөйлем дейді.
Хабарлы сөйлем
Хабарлау, баяндау, суреттеу мақсатында айтылған сөйлемді хабарлы сөйлем дейміз. Хабарлы сөйлемде дауыс ырғағы бірте–бірте көтеріліп, сөйлемнің соңына қарай бәсеңдейді. Соңында нүкте қойылады.
Абайдың «Балалық өлді білдің бе?» деген он жолдық өлеңі мен Ілияс Жансүгіровтың «Сұрау» атты 17 жолдық өлеңі кілең сұраулы сөйлемдерден ғана құралған.
Өлеңдерді мәнерлеп оқыту.
Сынып жұмысы: І топ.Тапсырма .
ІІ топ.Тапсырма.
«Даналық ағашы» ойынын жүргіземін.
Плакатта түрлі-түсті алма ағашының суреті. Ағашта қызыл, сары, көк алмалар ілінген. Астында деңгейлік сұрақтар берілген. Оқушылар өз деңгейлерінің сұрақтарына жауап береді.
Деңгейлік сұрақтар:
Сөйлем дегеніміз не?
Сөйлем нелерден құралады?
Жай және құрмалас сөйлемдерді қалай ажыратамыз?
Сөйлеу дегеніміз не?
Кеш жарық! Кешіріңіз! Мейрамыңызбен! Бұлар сөйлемге жата ма?
Жай сөйлемнің қандай түрлері бар?
Хабарлы сөйлем дегеніміз не?
Сұраулы сөйлем дегеніміз не?
Сұраулы сөйлем қандай сұрақ түрлерін білдіреді?
Сөйлемдерді талдау.
Ой қабілеттерін дамыту. Әр түрлі дыбыстар берілген. Содан
сөйлем құрастырып шығару.
Сабақты қорыту.
Балалар, қалай деп ойлайсыңдар? Ойды кілең сұраулы сөйлемдер арқылы ғана білдіруге болады.
Оқушылардың жауабы.
Оқушыларды бағалау.
Екі топ басшысы жинаған ұпай дөңгелекшелрі арқылы үй жұмысы, жаңа сабақтарға жауап бергендеріне қарай ұпай санын есептеп бір-бірлеріне пікірлерін бағалайды.
Үйге тапсырма: 22-жаттығу
1-ші топ.
1.Қазақ тілінде сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
1.Сұраулық шылау арқылы жасалған бірнеше сөйлем құрап жазыңдар.