Саба?ты? т?рі: жа?а саба? ?діс-т?сілдер: СТО стратегиялары: ой ша?ыру, ба?ыттал?ан о?у, Блюмні? с?ра? ?ою, кубизм, сезімнен шы??ан ?ле?
К?рнекілігі: Автор суреті, ?ыс мезгіліні? суреттері, слайдтар
І. ?ызы?ушылы?ты ояту сатысы 5 мин
1.?йымдастыру с?ті 2мин
Ше?берге т?рып, т?мендегі ?ле?ді айтады
Амансы? ба, алтын к?н
Амансы? ба,
Амансы? ба
2. Ой ша?ыру стратегиясы 3мин
- Балалар, топтары?ны? аты : «?ар », «Б?рша?», «?ырау»
- Б?ларды бір с?збен топтастырып ?алай айтамыз? Жауын-шашын т?рлері.
- Б?лар ?ай мезгілде жауады? ?ыста. ?азір ?ай мезгіл? ?ыс.
- Ендеше, біз б?гін саба?та осы ?ыс мезгілі жайлы, оны? ерекше кездері туралы жырлан?ан ?ле?мен танысамыз. Онымен таныспас б?рын «?ыс » с?зі айтыл?анда ?андай ойлар, т?сініктер еске келеді? К?не, соны мына сызба?а толтырып, негізгі ойды суреттеп к?релік (слайд № 3)
ІІ. Ма?ынаны тану сатысы 25 мин
Ба?ыттал?ан о?у стратегиясы
А) Осы ?ыс мезгілі туралы жырла?ан ?ле?мен танысамыз Б?гінгі к?нді ж?не та?ырыпты жазып ?оялы?.(слайд №4)
- ?ле?ді жаз?ан кім екен?
- Т?леген Айбергенов. Автор туралы таныс болайы?( слайд № 5)
А?ын Т?леген Айбергенов 1937 жылы наурыз айыны? 3 (8) ж?лдызында ?ара?алпа?станны? ?о?ырат ауданында ту?ан. 1959 жылы Ташкент педагогикалы? институтын бітіріп, ?о?ырат ауданында?ы орта мектептерде м??алім, 1962-65 жылдары Шымкент облысыны? Сарыа?аш ауданында?ы орта мектеп директоры, 1965-67 жылдары ?аза?стан жазушылар ода?ыны? ?дебиетті насихаттау бюросында ?йымдастырушы болды. Ал?аш?ы туындылары 1957 жылдан республикалы? газет-журналдарда жариялана бастады. Ту?ан жерге деген ысты? са?ыныш пен м?лдір махаббат?а толы бір топ ?ле?дері «Жас д?урен» атты жас а?ын-жазушылар шы?армалары жина?ына енді.
А?ын ?аза? поэзиясына ?зіндік жа?а ыр?а??а ??рыл?ан, тегеурінді екпін, асау сезімге бай, ?сем на?ышпен ?рнектелген бояуы ?аны? жырлар ?келді. «Арман сапары», «?мірге саяхат», «??мда?ы м?наралар», «Мен са?ан ?ашы? едім», «Бір тойым бар», «Ба?ша?а саяхат» атты ?ле?дер мен поэмалар топтамаларында замандастарыны? рухани ?рісін, сезім байлы?ын, тыныс-тіршілігін, ту?ан елді? ізгі тілегі мен а? ниетін тебірене жырлады. «Мир созвездий» деген атпен та?дамалы жырлары орыс тілінде жары? к?рді.
?аза?ты? біртуар а?ыны Т?леген Айбергенов аз ?ан ??мырында ?аза? ?дебиетіне с?белі ?лес ?осты. ?аза? поэзиясыны? дамуына атсалысты. ?аза? ?дебиетінде оны Фариза О??арсынова, М??тар Шаханов, Тынышбай Рахым сия?ты ?дебиет майталмандары ?стаз санады. М??тар Шаханов ол туралы бір ?ле?інде:
?лтына кім жа?ын, алыс, ай?ындайтын ел ?ана.
Он том ?ле? жаз?андарды кетті ?мытып ке? дала.
Біра? ша?ын он ?ле?мен он миллион ?аза?ты
Тол?андыр?ан, та? ?алдыр?ан
Махамбет пен Сен ?ана - деген еді.
- Оқушылар көркем сөйлеуге үйренеді, сөздік қорлары молаяды , айтылған ойды дәлелдеп жеткізе алады.
Топтық жұмысқа байланысты міндеттер:
- Өз ойын ортаға салады, пікірлеседі
Сабақтың түрі: жаңа сабақ Әдіс-тәсілдер: СТО стратегиялары: ой шақыру, бағытталған оқу, Блюмнің сұрақ қою, кубизм, сезімнен шыққан өлең
Көрнекілігі: Автор суреті, қыс мезгілінің суреттері, слайдтар
І. Қызығушылықты ояту сатысы 5 мин
1.Ұйымдастыру сәті 2мин
Шеңберге тұрып , төмендегі өлеңді айтады
Амансың ба, алтын күн
Амансың ба,
Амансың ба
2. Ой шақыру стратегиясы 3мин
- Балалар , топтарыңның аты : «Қар », «Бұршақ», «Қырау»
- Бұларды бір сөзбен топтастырып қалай айтамыз? Жауын-шашын түрлері .
- Бұлар қай мезгілде жауады? Қыста. Қазір қай мезгіл? Қыс.
- Ендеше, біз бүгін сабақта осы қыс мезгілі жайлы, оның ерекше кездері туралы жырланған өлеңмен танысамыз. Онымен таныспас бұрын «Қыс » сөзі айтылғанда қандай ойлар, түсініктер еске келеді? Кәне, соны мына сызбаға толтырып , негізгі ойды суреттеп көрелік (слайд № 3)
ІІ. Мағынаны тану сатысы 25 мин
Бағытталған оқу стратегиясы
А) Осы қыс мезгілі туралы жырлаған өлеңмен танысамыз Бүгінгі күнді және тақырыпты жазып қоялық.(слайд №4)
- Өлеңді жазған кім екен?
- Төлеген Айбергенов. Автор туралы таныс болайық( слайд № 5)
Ақын Төлеген Айбергенов 1937 жылы наурыз айының 3 (8) жұлдызында Қарақалпақстанның Қоңырат ауданында туған. 1959 жылы Ташкент педагогикалық институтын бітіріп, Қоңырат ауданындағы орта мектептерде мұғалім, 1962-65 жылдары Шымкент облысының Сарыағаш ауданындағы орта мектеп директоры, 1965-67 жылдары Қазақстан жазушылар одағының Әдебиетті насихаттау бюросында ұйымдастырушы болды. Алғашқы туындылары 1957 жылдан республикалық газет-журналдарда жариялана бастады. Туған жерге деген ыстық сағыныш пен мөлдір махаббатқа толы бір топ өлеңдері «Жас дәурен» атты жас ақын-жазушылар шығармалары жинағына енді. Ақын қазақ поэзиясына өзіндік жаңа ырғаққа құрылған, тегеурінді екпін, асау сезімге бай, әсем нақышпен өрнектелген бояуы қанық жырлар әкелді. «Арман сапары», «Өмірге саяхат», «Құмдағы мұнаралар», «Мен саған ғашық едім», «Бір тойым бар», «Бақшаға саяхат» атты өлеңдер мен поэмалар топтамаларында замандастарының рухани өрісін, сезім байлығын, тыныс-тіршілігін, туған елдің ізгі тілегі мен ақ ниетін тебірене жырлады. «Мир созвездий» деген атпен таңдамалы жырлары орыс тілінде жарық көрді.
Қазақтың біртуар ақыны Төлеген Айбергенов аз ған ғұмырында қазақ әдебиетіне сүбелі үлес қосты. Қазақ поэзиясының дамуына атсалысты. Қазақ әдебиетінде оны Фариза Оңғарсынова, Мұқтар Шаханов, Тынышбай Рахым сияқты әдебиет майталмандары ұстаз санады. Мұқтар Шаханов ол туралы бір өлеңінде: Ұлтына кім жақын, алыс, айқындайтын ел ғана. Он том өлең жазғандарды кетті ұмытып кең дала. Бірақ шағын он өлеңмен он миллион қазақты Толғандырған, таң қалдырған Махамбет пен Сен ғана - деген еді.
Б) Өлеңді мәнерлеп оқу ( слайд №6)
В) Сөздік жұмысы (слайд № 7)
2. Блюмнің сұрақ қою стратегиясы
-Қыс қандай? Аппақ қыс не істейді?
- Өзен, теңіз , тау-төбе не киген?
- Сәукеле деген не ?
- Рояльдің басылған ақ тіліне нені ұқсатқан?
- Ақ қысты қандай өлеңге теңеген?
- Аяқ астындағы қардыңм сықырын неге ұқсатады ?
- Өлеңде қыс күні қандай деп суреттелген?
- Қыстың күні неңді тез ашады?
- Өлең қандай жолдармен аяқталған?
- Қыс көрінісін суреттеуде ақын қандай тәсілді пайдаланған?
- Кейіптеу дегеніміз не?
ІІІ. Ой-толғаныс сатысы 15 мин
Кубизм стратегиясы
Тапсырмалар :
Мәтін құрау 5 минут
Мәтіннің неше түрі бар? Атап беріңдер. Келесі тапсырмалар осы мәтіндерді құрауға арналған. Мына текшені лақтыру арқылы тапсырмаларыңды аласыңдар
Сипаттау мәтінін жазу
Әңгімелеу мәтінін құрау
Пайымдау мәтінін құрау
Балалар топпен мәтін құрастырғанша бір оқушы тақтада мына өлең жолдарын толықтырып құрастырады:
