a)339 жатты?у. Берілген с?здерді? ішінен жал?ы есімдерді теріп жаз.
А?т?с, Жайы?, Баянауыл, Абай.(жауап берген балалар?а ж?лдызша беру)
4. М??алімні? кіріспе с?зі:
- Балалар, б?гінгі бізді? саба?ымыз ойын саба? т?рінде ?теді. Ол ?шін алдымен мына ребусты шешіп алайы?. «Алтын ?а?па» с?зі шы?ады. Б?гінгі саба?ымыз «Алтын ?а?па» ойыны ар?ылы ?тпек. Ол ?шін біз ?р ?а?па тас, к?міс, алтын ж?не алтын санды?ты? тапсырмасын ?атесіз орындаса? олар ашылып келесі айналым?а ?тіп отырамыз. Алдымен «Тас ?а?па» тапсырмасы с?ра?тар?а жауап беріп, жа?а саба?ты т?сініп алайы?.
-Зат есім дегеніміз не?
- Жал?ы есімні? ережесі?
- Жалпы есім дегеніміз не?
- Ал енді мына суреттерге назар аударайы?. Суреттен не к?ріп т?рмыз? Балапан мен ?ыздарды? санын аны?тау ж?не олар?а с?ра? ?ою. Егер бір зат болса о?ан кім? не? Деген с?ра? ?ойылады ол затты? жекеше т?рі болады. Ал екі немесе одан к?п болса кімдер? нелер? С?ра?тар ?оямыз.
- Осы суреттер ар?ылы ережесін ?орытып шы?ару.
- Д?птермен ж?мыс.
а) К?н ретін жазу.
?) К?ркем жазу минуты.
- Тас ?а?паны? тапсырма жа?а саба?ты ме?гердік, енді жатты?у ж?мыстарын орындайы?.
- ?нуарбек Д?йсенбиев 1931 жылы Алматы облысы, ?ара?астек атты тау етегінде д?ниеге келген. Балалар а?ыны, «Сыйлы?», «Не деу керек?», «?айырлы та? балалар» ?ле?дері бар.?нуарбек Д?йсенбиевті? ?ле?дер жина?ы ?ыр?ыз, татар, украин тілдерінде де басылып шы??ан.
Бізді? ?алым а?алар,
Бізді? ?алым апалар.
Ашты жолды аспан?а,
?лі ?шамыз алыс?а.
Алыс Ай?а, Марс?а.
-Аспан ?лемін зерттейтін адамды кім дейді? ?арышкер
-?аза?тан шы??ан ?арышкерлер кімдер? Т. ?уб?кіров, Т. М?сабаев, А. Айымбетов. М?лімет беру.
- Келесі ?а?памыз «Алтын ?а?па» оны? екі тапсырмасы бар. ?зіндік ж?мыс ретінде 345 жатты?у ребусты шешу. Шешуіндегі с?зді ?атыстырып с?йлем ??рау.
Инеліктер.
Суретін к?рсету,оны? ?ай жерде болатынын айту, с?ра? ?ою:
- Инелік ?айда тіршілік ететін ж?ндік?
- Та?ы бір тапсырмасы 344 жатты?у к?птік жал?ауларыны? тиістісін ?ойып жаз. К?пше т?рдегі зат есімні? астын сыз.
Ауданда суретшілер жарысы ?тті. Балалар сурет салуды жа?сы ?йренген. Же?імпаздар?а сыйлы?тар тапсырылды.
-Енді келесі кезе?іміз «Алтын санды?» тапсырмалары. Санды?ты? тапсырмалары топпен ж?мыс ж?не ?лестірмемен ж?мыс жасаймыз.
346 жатты?у. Топты? ж?мыс. Берілген к?птік жал?аулары жал?анатын с?здер тауып жаз. Неліктен сол с?зді жаз?аны?ды д?лелде.(г?л к?лтелеріне с?з жазу). Балалар шы?ып, о?ып талдайды.
- Саба?ты ?орытындылау. Зат есімні? жекеше ж?не к?пше т?рлерін ?аншалы?ты ме?гергендіктері?ді білу ?шін ?лестірме таратамын. Берілген с?здерді топтаймыз жекеше ж?не к?пше деп жазыл?ан ?алташалар?а саламыз. С?здерді о?имыз, с?ра? ?оямыз.
- Б?гінгі алтын ?а?па ойыныны? барлы? тапсырмаларын орындады?. Ойын ?надыма? Сонды?тан бір- бірімізге ?ошемет білдіріп ?ояйы?.
- «С?з ойла, тез ойла» ойынын ойнаймыз. Мен ?азір бір с?з айтамын сол с?зді? со??ы ?рпінен басталатын кет ?ана зат есім с?з айтамыз. Мысалы: Кітап со??ы ?рпі п-дан басталатын зат есім с?з айтамыз.
Просмотр содержимого документа
«?аза? тілі ашы? саба?»
«Ақтайлақ би атындағы орта мектебі» КММ
Ұясбаева Гүлжан Айтқұрманқызы
Сабақтың тақырыбы: Зат есімнің жекеше және көпше түрлері.
Сабақтың мақсаты:1. Білімділік: Оқушыларға зат есімнің жекеше және көпше түрлері туралы мағлұмат беріп, сұрақтарын игерту, тапсырмаларды дұрыс орындауға дағдыландыру.
2. Дамытушылық: Оқушылардың ойлау,есте сақтау қабілеттерін арттыру. Пәнге деген қызығушылығын дамыту.Өз бетінше жұмыс орындауға баулу.
Пәнаралық байланыс: дүниетану, математика, ана тілі
Көрнекіліктер: Алтын қақпа макеті, суреттер, үлестіпме, жұлдызша (бағалау).
Барысы:1 Ұйымдастыру кезеңі.
a) Оқушылар назарын сабаққа аудару.
ә) Кезекшілер сөзі.
2.Психологиялық дайындық.
Қайырлы күн болсын!
Сәрсенбі күні,
Сәттілікке толсын!
Біздің алар бағамыз,
Кілең бестік баға болсын!
- Бүгінгі сабаққа жақсы, жайдары көңіл күймен қатысайық.
3. Үй тапсырмасын тексеру.
a)339 жаттығу. Берілген сөздердің ішінен жалқы есімдерді теріп жаз.
Ақтөс, Жайық, Баянауыл, Абай.(жауап берген балаларға жұлдызша беру)
4. Мұғалімнің кіріспе сөзі:
- Балалар, бүгінгі біздің сабағымыз ойын сабақ түрінде өтеді. Ол үшін алдымен мына ребусты шешіп алайық . «Алтын қақпа» сөзі шығады. Бүгінгі сабағымыз «Алтын қақпа» ойыны арқылы өтпек. Ол үшін біз әр қақпа тас, күміс, алтын және алтын сандықтың тапсырмасын қатесіз орындасақ олар ашылып келесі айналымға өтіп отырамыз. Алдымен «Тас қақпа» тапсырмасы сұрақтарға жауап беріп, жаңа сабақты түсініп алайық.
-Зат есім дегеніміз не?
- Жалқы есімнің ережесі?
- Жалпы есім дегеніміз не?
- Ал енді мына суреттерге назар аударайық. Суреттен не көріп тұрмыз? Балапан мен қыздардың санын анықтау және оларға сұрақ қою. Егер бір зат болса оған кім? не? Деген сұрақ қойылады ол заттың жекеше түрі болады. Ал екі немесе одан көп болса кімдер? нелер? Сұрақтар қоямыз.
- Осы суреттер арқылы ережесін қорытып шығару.
- Дәптермен жұмыс.
а) Күн ретін жазу.
ә) Көркем жазу минуты.
- Тас қақпаның тапсырма жаңа сабақты меңгердік, енді жаттығу жұмыстарын орындайық.
- Оқулықпен жұмыс.
- « Күміс қақпа» тапсырмасы
343 жаттығу. Өлеңді көшіріп жаз. Қарамен жазылған сөздердің астын сыз. Бұл сөздерді түбір күйіндегі қалпымен салыстыр. Не байқадың? Өлеңді дауыстап оқыту, авторын туралы мәлімет беру.
- Әнуарбек Дүйсенбиев 1931 жылы Алматы облысы, Қарақастек атты тау етегінде дүниеге келген. Балалар ақыны, «Сыйлық», «Не деу керек?», «Қайырлы таң балалар» өлеңдері бар.Әнуарбек Дүйсенбиевтің өлеңдер жинағы қырғыз, татар, украин тілдерінде де басылып шыққан.
Біздің ғалым ағалар,
Біздің ғалым апалар.
Ашты жолды аспанға,
Әлі ұшамыз алысқа.
Алыс Айға, Марсқа.
-Аспан әлемін зерттейтін адамды кім дейді? Ғарышкер
-Қазақтан шыққан ғарышкерлер кімдер? Т. Әубәкіров, Т. Мұсабаев, А. Айымбетов. Мәлімет беру.
- Келесі қақпамыз «Алтын қақпа» оның екі тапсырмасы бар. Өзіндікжұмыс ретінде 345 жаттығу ребусты шешу. Шешуіндегі сөзді қатыстырып сөйлем құрау.
Инеліктер.
Суретін көрсету,оның қай жерде болатынын айту, сұрақ қою:
- Инелік қайда тіршілік ететін жәндік?
- Тағы бір тапсырмасы 344 жаттығу көптік жалғауларының тиістісін қойып жаз. Көпше түрдегі зат есімнің астын сыз.
Ауданда суретшілер жарысы өтті. Балалар сурет салуды жақсы үйренген. Жеңімпаздарға сыйлықтар тапсырылды.
-Енді келесі кезеңіміз «Алтын сандық» тапсырмалары. Сандықтың тапсырмалары топпен жұмыс және үлестірмемен жұмыс жасаймыз.
346 жаттығу. Топтық жұмыс. Берілген көптік жалғаулары жалғанатын сөздер тауып жаз. Неліктен сол сөзді жазғаныңды дәлелде.(гүл күлтелеріне сөз жазу). Балалар шығып, оқып талдайды.
Үш топтан гүлдерінің қандай фигуралардан құралғанын сұраймын.
-Неліктен шаршы, үшбұрыш деп аталады?
- Сабақты қорытындылау. Зат есімнің жекеше және көпше түрлерін қаншалықты меңгергендіктеріңді білу үшін үлестірме таратамын. Берілген сөздерді топтаймыз жекеше және көпше деп жазылған қалташаларға саламыз. Сөздерді оқимыз, сұрақ қоямыз.
- Бүгінгі алтын қақпа ойынының барлық тапсырмаларын орындадық. Ойын ұнадыма? Сондықтан бір- бірімізге қошемет білдіріп қояйық.
- «Сөз ойла, тез ойла» ойынын ойнаймыз. Мен қазір бір сөз айтамын сол сөздің соңғы әрпінен басталатын кет қана зат есім сөз айтамыз. Мысалы: Кітап соңғы әрпі п-дан басталатын зат есім сөз айтамыз.
