1. Оқушыларға Қазақстандағы топырақ типтері, топырақ эрозиясы оны қалай қорғау туралы жалпы түсінік беру
2. Оқушылардың электрондық оқулық пен картаны пайдалану арқылы, олардың ой өрісін, зейінін, дағдысы мен іскерлігін пәнге деген қызығушылығын дамыту.
Модуль құрылымы
Сағат саны
Модульдің мазмұны
Уақыт мөлшері
Ескертпе
Кіріспе
1-сабақ
1. Модульге кіру.
2. Қазақстанның топырағы
5 мин 35 мин
Әңгіме, сұхбат
Негізгі белім
2 - сабақ
Қазақстандағы топырақ типтері
40 мин
Ойын
«Бақытты
сәт»
Корытынды бөлім
3 - сабак
№ 6 - сарамандық жұмыс. Қазақстанның топырақ түрлерін картаға түсіру, Топырақ түрлерін салыстыру
40 минут
Сарамандык жұмыс
3. Оқушыларды ұқьштьшыққа, әдептілкке, әдемілікке,экологиялық тәрбие беру арқылы адамгершілікке баулу.
I Үйымдастыру кезеңі а. Оқушыларды түгендеу ә. Үйге қандай тапсырма берілгенін сұрау
II Үй тапсырмасын сұрау:
I Гейм. «Бой сергіту». (Ауызша сұраққа жауап алу)
1. Алғашқы жұқа топырақ қабаты осыдан неше жыл бұрын қай кезеңде пайда болған ? (500 млн. жыл бұрын кембрии дәуірінде)
2. Топырақтану ғылымын зерттеген ғалым кім? (В.В.Докучаев)
3. Докучаев - топырақтың табиғи дене екенін қай қай ғасырдың, қай жыддарында анықтады? (XIX ғасырдың 80 жыддарында)
4. Топырақты кұрушы факторларға нелер жатады? (су, ауа, жылу, өсімдік, тірі ағзалар, климат)
5. Топырактың негізгі қасиеті не? (Қүнарлымы)
6. Топырақ пен органикалық қалдықтарды асқазан шырынымен шылап, өзгертіп өңдеп шығаратын не? (Шұбалшындар)
7. Қаңдай топырақтар біріккіш келеді? (Саз бен шірінді)
8. Ал қай топырақтың бірігуі нашар? (құмды, құмдауытты, саздауытты)
9. Құрылмды топырак қандай топырақ ? (Құрылымы кесек - түйіршіктерінің көлемі 10 мм)
10. Құрылымы жоқ қандай топырақ? (Түйіршіктері ұсақ)
II Гейм. «Алтын қоржын» (Үлестірме қима қағаз)
а. 1. Материктер мен мұхиттар географиясында қандай топырақ түрлерімен таныстың?
2. Дүниежүзі топырақтары неге әр түрлі? Себебін түсіндір.
III Гейм. «Мені түсін». (1, 2 оқушыдан әңгімесін сұрау)
III Үй тапсырмасын қорыту
ІҮ жаңа сабақ
Сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.(жаңа сабақты плакат бойынша өткен тақырыппен байланыстыру)
ІҮ Гейм. «Әудем жер». Топырақ картасын ашып топырақ туралы тыңдату (Анимацияның ішінде)Қара топырақты зона Қызыл (күрең) топырақты зона Қара қоңыр (сұр) топырақты зона
Ітоп
ІІтоп
III топ
Электронды оқулықтан қара
топырақты зона туралы оқып
түсінігін айтып беру
Қара топырақты аймақты картадан
табу
Электронды оқулықтан қызыл (күрең топырақ) зонасы туралы оқып түсінігін айтып беру. Аталған обьектілерді картадан табу
Қоңыр топырақты (Сұр) зонаны оқып түсінігін айту. Қазақстанның картасына қарап Бетпакдала, Талдықорған Балқаш маңы топырақтары қай зонаға жататынын анықтау
Ү Геим. «Беласар». Топырақ эрозиясы жайлы кесте эрозиясы деп атаймыз) бойынша түсінік беру. (Топырақтың құнарлығын I Топырак эрозиясының түрлері кемітетін табиғаттағы апаттардың бірін топырақ
II. Деңгейлік тапсырма (дәптерге орындау) (ВЕНН диограммасы бойынша)
I деңгей: 1. Жел эрозиясы мен су эрозиясын салыстыру
2. Қазақстанның шөлейт және шөл зоналарының топырағы
а. қара топрақ
ә. кұмды және құмдауытты
б. сұр
в. орманды далалық
3. Топырақтың құнарлы қабатының жойылуы неден?
а. топырақ эрозиясы ә. топырақты қоргау
б. кұм тоқтату
в. кара шірікті қабат
II деңгей. 1. Эрозиядан сақтану жолдарьш атаңдар
2. Қазақстанның солтүстігінде орналасқан орманды дала зонасыньщ топырағы
а. сұр топырақ
3. қара топырак
б. тақыр
в. сортаң топырақ
3. Топырақтың кұнарлы қабаты деп нені атайды?
а. сазды қабат
э.қарашірікті қабат
б. ауыспалы қабат
в. құмды қабат
III деңгей. 1. Қазақстанның физикалық және топырақ картасын салыстыра отырып, топырақ зонасының солтүстіктен оңтүстікке қарай өзгеруіне сипаттама беріңдер
2. Топырақ зоналары мен климаттық жағдайлардың арасындагы байланысты мысалдар келтіріп түсіндіріқдер
3. Топырақтын таралуына өсімдік жамылғысының әсері бар ма?
4. Не себепті топырақтьщ антропогендік эрозиясы болады?
Ү Сабақты бекіту:
а. Электорнды оқулықтағы Анимациядан үгілу туралы тыңдату.
ә. Бейнефильмнен «Шарын» шатқалын көрсету
ҮІ Бағалау
ҮІІ Үйге тапсырма. § 36 оқу-
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Қозғалыс дегеніміз не?»
«ХХІ ғасырдың жас
математигі»
атты
интеллектуалдық ойын
Мақсаты:
“ Қазақстан 51-ші Халықаралық Олимпиаданы қарсы алуда” атты аудандық Олимпиадаға оқушы дайындай отырып, математикалық ой-өрісін дамыту, білімді, дарынды, озық болуға тәрбиелеу.
Ойын 5 бөлімнен тұрады:
І бөлім – «Бәйге»
ІІ бөлім – «Тіл - өнер»
ІІІ бөлім – «Дода»
ІҮ бөлім – «Тапқырлық»
Ү бөлім – «Жорға»
І бөлім
«Бәйге»
“Бәйге” сұрақтары
Геометрия сөзі грекшеден аударғанда қандай ұғымды білдіреді?
Геометрия сөзі грекшеден аударғанда қандай ұғымды білдіреді?
“Бәйге” сұрақтары
Алгебра сөзі қандай сөзден шыққан?
Алгебра сөзі қандай сөзден шыққан?
“Бәйге” сұрақтары
Параллелепипедтің неше қыры, неше жағы бар ?
Параллелепипедтің неше қыры, неше жағы бар ?
“Бәйге” сұрақтары
Үшбұрыштың төбесі мен қарсы жатқан қабырғасының ортасын қосатын кесінді.
Үшбұрыштың төбесі мен қарсы жатқан қабырғасының ортасын қосатын кесінді.
“Бәйге”
сұрақтары
Шеңбердің ең үлкен хордасы
Шеңбердің ең үлкен хордасы
“Бәйге “
Қай сан барлық санға қалдықсыз бөлінеді?
Қай сан барлық санға қалдықсыз бөлінеді?
сұрақтары
5
2 ғасырда неше жыл бар?
Бір нүктеден шығып, екі сәуледен құралатын геометриялық фигура.
Кез – келген екі нүкте арқылы нені жүргізуге болады?
Қандай түзулердің ортақ нүктесі жоқ?
Бұрышты өлшейтін құрал .
Кез-келген барлық санға қалдықсыз бөлінетін сан?
6
Тік бұрыш неше градусқа тең?
Екі нүкте арқылы неше түзу жүргізуге болады?
Қандай өрнекті әріпті өрнек деп атайды?
Координаталық жазықтықта неше ширек бар?
Геометриялық жазықтықтағы денені зерттейтін бөлімі.
Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы
7
ІІ бөлім
«Тіл-өнер»
7
Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да, Ұзындығы жазулы тұр бойында.
Ел құлағы нешеу?
сызғыш, линейка, a ruler
Түйеқұс таразыда бір аяғымен тұрғанда 12 кг. Тартады. Ал егер екі аяғымен тұрса, қанша тартады?
елу, пятьдесят, Fivty
Отыз тістен шыққан сөз – неше рулы елге тарайды?
он екі, двенадцать, tweive
Өзі сөйлей білмейді, салған ізі сөйлейді.
отыз, тридцать, soty
Қабат-қабат қаттама, ақылың болса аттама
қалам, ручка, pen
кітап, книга, book
7
ІІІ бөлім
«Дода»
7
30
Қазақтың байырғы есептері
40
50
20
30
40
50
«Ақбота» есептері
20
40
30
50
«Кенгуру» есептері
40
20
30
50
Викториналық сұрақтар
11
Қазақтың байырғы есептері
Он-оннан сығы бар үш бала өзара асық ойнады. Ойыннан соң біріншісі екіншісіне қарап: қанша асық ұттық – дейді ол. Онша көп ұтқыза қоймаппын, сегіз асығым қалыпты, - деді.Онда сендегі барлық асық менің ұтып алған асығыма тең екен, - дейді үшінші бала асықтарын түгендеп тұрып, Ең көп асықтан ұтылған мен болдым, - дейді мұңайып бірінші бала. Ойыннан кейін кімде, неше асық?
Он-оннан сығы бар үш бала өзара асық ойнады. Ойыннан соң біріншісі екіншісіне қарап:
қанша асық ұттық – дейді ол. Онша көп ұтқыза қоймаппын, сегіз асығым қалыпты, - деді.Онда сендегі барлық асық менің ұтып алған асығыма тең екен, - дейді үшінші бала асықтарын түгендеп тұрып,
Ең көп асықтан ұтылған мен болдым, - дейді мұңайып бірінші бала. Ойыннан кейін кімде, неше асық?
Түйеқұс екі аяғымен тұрғанда бір пұт тартса, бір аяғымен тұрғанда қанша тартады? – деп атасы немересіне қарады.
Түйеқұс екі аяғымен тұрғанда бір пұт тартса, бір аяғымен тұрғанда қанша тартады? – деп атасы немересіне қарады.
Ұлу биіктігі 10м ағаштың басына шығуы керек. Ол күндіз 4 м. Жоғары көтеріледі, түнде 3 м. Төмен түседі. Неше күнде ұлу ағаштың басына шығады?
Ұлу биіктігі 10м ағаштың басына шығуы керек. Ол күндіз 4 м. Жоғары көтеріледі, түнде 3 м. Төмен түседі. Неше күнде ұлу ағаштың басына шығады?
20
30
40
Сықырлаған арба үстінде келе жатқан екі жолаушының біреуі жолдың жартысын өткенде жолдың жолдың жартысы қалғанша ұйықтайды. Жолаушы жолдың қанша бөлігін ұйықтайды?
Сықырлаған арба үстінде келе жатқан екі жолаушының біреуі жолдың жартысын өткенде жолдың жолдың жартысы қалғанша ұйықтайды. Жолаушы жолдың қанша бөлігін ұйықтайды?
40
12
20 ұпай
30 ұпай
40 ұпай
50 ұпай
«Ақбота» есептері
Үш бала 17 бауырсақ жеді. Ең көп жегені Тимур. Аз дегенде Тимур неше бауырсақ жеген? А) 5 б) 9 с) 7 д) 8
Үш бала 17 бауырсақ жеді. Ең көп жегені Тимур. Аз дегенде Тимур неше бауырсақ жеген?
А) 5 б) 9 с) 7 д) 8
Оқушы кітаптың 0,3 бөлігін, кейін тағы да 0,1 бөлігін оқығандағы көлемі жарты кітаптан 18 бетке кем болып шықты. Кітапта неше бет болған? А) 210 б) 200 с) 190 д) 180
Оқушы кітаптың 0,3 бөлігін, кейін тағы да 0,1 бөлігін оқығандағы көлемі жарты кітаптан 18 бетке кем болып шықты. Кітапта неше бет болған?
А) 210 б) 200 с) 190 д) 180
Үшбұрыш-тың екі қабырғасы-ның ұзындықта-ры 5 және 1, үшінші қабырғасы натурал санмен өрнектелсе қандай болады? А) 4 б) 5 с) 6 д) 3
Үшбұрыш-тың екі қабырғасы-ның ұзындықта-ры 5 және 1, үшінші қабырғасы натурал санмен өрнектелсе қандай болады?
А) 4 б) 5 с) 6 д) 3
Месопотамияда біздің эрамызға дейінгі 2005 жылда бір саны- α, он саны – β, ал алпыс саны - € таңбаларымен белгіленетін. Мысалы, 22 саны β β α α түрінде жазылатын. Сонда 124 саны қалай жазылады? А) β €€ α α α α б) € € β β α α α α с) € β β α α α α д) € € α α α α
Месопотамияда біздің эрамызға дейінгі 2005 жылда бір саны- α, он саны – β, ал алпыс саны - € таңбаларымен белгіленетін. Мысалы, 22 саны β β α α түрінде жазылатын. Сонда 124 саны қалай жазылады?
Қояндар жанұясының үш мүшесі барлығы 73 сәбізді жеп қойған. Әкесі шешесіне қарағанда 5 сәбізді артық жеген. Ал баласы Банни 12 сәбіз жеген, шешесі неше сәбіз жеген?
А) 27 б) 28 с) 31 д) 33 е) 56
А) 27 б) 28 с) 31 д) 33 е) 56
Айдар қағаз парақты 5 рет бүктеді, сосын ол бүктеген қағазды тескен. Қағаз парақты қайта жазғанда неше тесік шығады?
А) 6 б) 10 с) 16 д) 20 е) 32
А) 6 б) 10 с) 16 д) 20 е) 32
Мына сандардың ең үлкені қайсысы?
А ) 999 б) 99 9 с) (9 9 ) 9 д) 9 99 е) 99 9
А ) 999 б) 99 9 с) (9 9 ) 9 д) 9 99 е) 99 9
Компьютерлік вирус компьютерлік дискінің қандай да бір бөлігін зақымдайтыны белгілі. Бірінші күні ол дискінің ½ бөлігін зақымдаған, екінші күні зақымданбаған жерінің 1/3 бөлігін, үшінші күні қалған бөлігінің ¼ бөлігін, ал төртінші күні қалғанының 1/5. Дискінің қандай бөлігі зақымданбай қалған?
А)1/5 б) 1/6 с)1/10 д) 1/12 е) 1/24
А)1/5 б) 1/6 с)1/10 д) 1/12 е) 1/24
В и к т о р и н а л ы қ с ұ р а қ т а р :
50
Төрт дос бала мейрамханаға жиі барып, әрқашан бір үстелге отырады. Жалғастың әрқашан бір орынға отыра беретіні белгілі болса, достар неше түрлі тәсілмен үстелге отыра алады?
40
Ұшақ А қаласынан В қаласына дейін 1 сағ 20минут ұшады да, сол жолмен қайтарда 80 мин. Ұшты . Себебін түсіндір.
30
Тәрелкедегі 7 бауырсақтан 7 балаға бір-бірден және тәрелкеде бір бауырсақ қалатындай етіп қалай бөліп беруге болады?
20
Үш түйеқұс ұшып келе жатты. Аңшы олардың бірін атып алды. Олардың қаншасы қалды ?
14
ҮІ бөлім
“Тапқырлық”
15
Біздің үйдегі қабырға сағаты қоңыраулы, ол әрбір жарты
сағатта 1 рет, толық сағат сайын сол уақытты көрсету санына тең қоңырау соғады. Сонда ол тәулігіне неше рет қоңырау соғады?
(1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12)*2+24*2=204
15
15
Ү бөлім
«ЖОРҒА»
15
Шеңбер бойындағы кез – келген нүктені центрмен қосатын кесінді.
радиус
өзара жай сан
Ортақ бөлгіші 1-ге тең сан.
Алымы бөлімінен үлкен бөлшек
бұрыс бөлшек
Нәрселерді санағанда қолданылатын сан.
натурал сан
иә
369 саны 3-ке бөліне ме?
Қабырғасы 1-ге тең квадраттың ауданы неге тең?
1
аксиома
Дәлелденбейтін тұжырым не деп аталады?
вектор
Бағытталған кесінді.
шеңбер
Бір нүктеден бірдей қашықтықта жатқан нүктелер жиыны қалай аталады?
абсцисса
ОХ осі қалай аталады?
15
Биссектрисалары өзара перпендикуляр болатын төртбұрыш.
Шеңбер ұзындығының диаметрге қатынасы нешеге тең не пи-дің мәні нешеге тең?
Жазыңқы бұрыш шамасы нешеге тең?
Дәлелденетін тұжырым не деп аталады?
Натурал сандар нешеден басталады?
Алымы бөлімінен кіші бөлшек.
640 саны 5-ке бөліне ме?
Көбейтіндісі 1-ге тең бөлшектер қандай сандар деп аталады?
Шеңбер бойындағы екі нүктені қосатын және центр арқылы өтетін кесінді.
