Сабақ тақырыбы:
Қозғалыс траекториясы дегеніміз не?
Мектеп: Жалпы білім беретін
Ж. Досмұхамедов атындағы орта мектеп-балабақша кешені
Күні:
Мұғалімнің есімі: Коптлеуова Аккенже Гадилкановна
СЫНЫП: 1 «А» сынып
Қатысқандар саны: 14
Қатыспағандар саны:
Тілдік мақсат:
Барлық оқушылар:әртүрлі қозғалыс траекторияларын зерттеу, оларды сурет түрінде көрсету;
Оқушылардың басым бөлігі:табиғаттағы және адам өміріндегі қозғалыстың маңызын анықтау;
Кейбір оқушылар: жаңа сабақта алған білімдерін өмірде қолданады.
Ресурстар:
жайпақ төртбұрышты пластмасса немесе темір табақша;
топтардың санына байланысты ойыншық мәшинелер, металл шарлар;
құм салынған ыдыс. Интернетресурстар:
әртүрлі көлік құралдарының қозғалысы туралы бейнежазба, мысалы, https://www.youtube.com/ watch?v=H91_YUxcYVA
Күтілетін нәтижелер:
Оқушылар: траекторияның не екенін біледі. Ол үшін әр-түрлі нысандардың қозғалыс траекториясын көрнекі етіп көрсететін тәжірибе жасайды;
түзу сызықты және қисық сызықты қозғалыс траекториясын ажыратады. Сондықтан траек тория түрін анықтауға арналған жаттығуларды орындайды. Сонымен қатар шарт бойынша көлік құралының траекториясын сызады.
Сабақтың мақсаты:
1.5.1.1 түрлі денелердің қозғалысынан мысалдар келтіру;
1.5.1.2 қозғалыстың адам өміріндегі және табиғаттағы маңыздылығын анықтау;
Алдыңғы оқу:
Қозғалыс дегеніміз не?
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған
іс-әрекет
Ресурстар
Басы
Шаттық шеңбері
5 минут
(Ұ) Мұғалім «Қал қалай? Осылай!» ойынын ұсынады.
Əр сұраққа балалар хормен «Осылай!» деп жауап береді де, қолмен дұрыс бағытты көрсетеді (əрекет).
Қал қалай? – Осылай! (Бас бармағын көтереді).
Жүріс қалай? – Осылай! (Алақанда екі саусақпен «адымдайды»). Жүгіріс ше? – Осылай! (Қолдарын шынтағынан бүгіп, жүгіргендегідей етіп қозғалтады).
Түнгі ұйқы? – Осылай! (Қолдарын бетінің астына салып, бастарын түсіреді).
Аласың ба? Осылай! (Қолдарымен қармайтын əрекеттер жасайды). Бергенде ше? – Осылай! (Қолдарымен бір затты беріп тұрғандай қозғалтады).
Ойын қалай? – Осылай! (Езулерін ауаға толтырып, оларды алақандарымен ұрады).
Ұрысқанда? – Осылай! (Саусағымен көршісін қорқытады)
Тәжірибе №1
5 минут
Балалар біз не жасадық?
Қозғалдық
Қозғалыс дегеніміз не?
Қозғалыс – бұл дененің бір жерден екінші жерге орын ауыстыруы.
Суреттегі қай заттар өздігінен қозғалады, қайсысы адамның көмегін қажет етеді?
Қандай зат ұзақ қашықтыққа барады?
Заттың салмағы неғұрлым ауыр болса, соғырлым оның жолы ұзаққа барады.
Тәжірибе жасау
(Заттардың салмағына орай қозғалыс ұзақтығын тексеру)
Мамық, шар, доп
Ортасы
10 минут
Тәжірибе №2
5 минут
-екі суретті салыстырайық. Қай көліктің ізін байқадың?
- Тағы қандай көлік түрлерінде із қалады?
- Бұл ненің іздері деп ойлайсың?
-Ұшақ жолын қайда қалдырады?
-Адам мен аюдың қалдырған таңбасын не деп атаймыз?
-Шаңғының ізі қандай сызыққа ұқсайды?
-Қозғалыстың троекториясы түзу немесе қисық сызықтарға ұқсайды.
Біз қозғалыс траекторияларын әуеден, жерден және судан да көреміз.Бірақ кейбір денелердің траекториясын көре алмаймыз. Мысалы: әуе шары, тас жол бойымен жүрген автокөліктің қозғалыс траекториясын.
Ал аспан денелерінің де қалыптасқан траекториясы болады. Мысалы күн жүйесінің бойымен айналатын планеталары мен олардың серіктері.
Әр топта 3 оқушыдан отырады. Екі оқушы құм себілген ыдыстың бетінен шар мен машинаны жүргізеді, ал үшінші оқушы оның қозғалыс траекториясын ақ қағаздың бетіне салады. Осылайша тәжірибе 3 рет қайталанады. Жұмыс нәтижесін қыстырғышқа іледі
Тәжірибе нәтижесінде қозғалыс траекториясы өзгеріп отырады деген қорытындыға келеді.
Слайд
Машина, шар, құм, ыдыс
Сергіту сәті
Дәптермен жұмыс
5 минут
Оңға қарай адымдап 1,2,3
Солға қарай адымдап 1,2,3
Оң қолымды көтеріп 1,2,3
Орнымызды табайық 1,2,3
Тапсырма 1
Оқушының мектептен үйге дейінгі қозғалыс траекториясын сызу
Тапсырма 2
Әр көлікке сәйкес келетін траекторияны таңдау.
Дәптер, қалам, түрлі түсті қарындаштар.
Соңы 3 минут
Траекторияның өзгеруі
-Суреттегі Бауырсақтың қозғалыс траекториясына назар аудар.
-Оның траекториясы неге өзгереді?
-Түзу сызық бойымен қозғалуға не бөгет болуы мүмкін?
-Үнемі түзу сызық бойымен қозғалуға бола ма?
-Неліктен?
Бағалау
2 минут
Оқушылар көрсетілген тәжірибені түсіндіре алады.
Арақашықтық. Оқушылар зерттеу жұмысының нәтижесі бойынша сұрақтарға жауап беріп, мәшинемен тәжірибе жасап, тапсырмаларды орын дай алады. Жұмыс барысында тәжірибе кезеңдерін нақтылап айтып бере алады. Мәшиненің жүріп өткен қашықтығын қалай өлшеуге болатынын түсіндіреді
«Бағдаршам» әдісімен өзін-өзі бағалау
Оқушылар сәйкес түсті көтереді. Жасыл - барлығын түсіндім, басқа
адамдарға түсіндіре аламын.
Қызыл – түсіндім, бірақ түсіндіре алмаймын.
Сары – етшеңеге түсінген жоқпын
