Қиял арманға жетелейді

Пәні

Өзін өзі тану

Сыныбы

3д

Уақыты

16.10.15

Сабақтың тақырыбы:

Қиял арманға жетелейді

Құзыреттілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:

А) Ақпараттық құзіреттілік

Ә)Коммуникативтік құзіреттілік

Б)Проблеманы шешу құзіреттілігі

Оқушыларды жақсы ниетпен армандай білуге, арманға жету үшін мақсат қоя білуді үйрету туралы ақпарат беру;

Қиял, арман туралы түсініктерін қалыптастыру;

Шығармашылық тұрғыдан қиялдау іскерліктерін дамыта отыра, ұйымшылдыққа, достыққа, жақсылыққа дағдыландыру.

Сабақтың типі:

Аралас сабақ

Пәнаралық байланыс:

Қазақ тілі, музыка, бейнелеу өнері.

Сабаққа қолданылатын педагогикалық технологиялар:

Дамыта оқыту, білім беруді ізгілендіру, ынтымақтастық технологиялары

Сабақтың әдісі:

Сөздік, практикалық,сұрақ - жауап, әңгімелеу, түсіндіру..

Оқыту құралдары:

Оқулықтақырыпқа байланысты суреттер, дәптер

Сабактың барысы:

Мұғалімнің қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

Ұйымдастыру бөлімі:

Үй тапсырмасын тексеру

-Сәлеметсіздер ме, балалар!

-Бүгін, көңіл-күйіміз қалай?

Ал енді әдеттегідей тыныштық сәтін өткізейік.

Тыныштық сәті.

Нұрға бөлену

Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.

Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты.

Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды.

Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді.

Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, балаларыңызға, мұғалімдерге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын.

Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын… Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын… Нұр менің ішімде… Мен Нұрмын».

Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде отыра тұрыңыз…

Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз.

Жаймен көзіңізді ашуға болады.

Рахмет.

Ал балалар қандай сезімде болдық?Өз ойымызды айта отырайық.

Ойымызды айтып болсақ,үйге қандай тапсырма берілді?

Амандасады.

Оқу құралдарын шығарады.

Кезекшілік міндетін атқарады.

Сабаққа дайындалады

Өз ойларын айтады.

Күн тәртібін жазып келу.

Сабаққа оқушылардың зейінін аударады. Ынтымақтастық қарым-қатынас орнайды.

Тыныштық сәтін орындап, алған ісерлерімен бөліседі.

Үй тапсырмасы тексеріледі.

Өткен материалды қайталау арқылы жаңа материалға дайындық

Дәйексөз

Жаңа сабағымызды бастамас бұрын мына сұрақтарға жауап берейік.

-Арман деген не?

-Қандай армандарың бар?

-Армандар жүзеге асу үшін не істеу керек?

Армансыз адам болмайды.

Халық мақалы.

1.Балалар бұл мақалды қалай түсінесіңдер?

2. Қандай армандарың бар?

3.Армандарымыздың орындалуы үшін біз не істеуіміз керек?

Қиял-шексіз,ол адамның  әр  нәрсені  ойлап  табуға  бейімділігі.Арман-адамның болашақтағы  қиялының  іске  асыуы.Жақсы  қиял  ізгі  адами қасиеттерден  пайда  болады.Мысалы:Отанның  тыныштығы,өмірдің  қызықты,сәтті,бақытты  болуы.Әр  адамның  қиялы  әртүрлі  және  ол  шексіз.Қиял  адамның  ойын,болашаққа  деген  көзқарасын  өзгертіп,дамытады.

Зейіндерін сабаққа аударады. Сұрақтарға жауап береді.

-Арман деген адамның ойы.Мақсат қоя білуі.

-Мен өскенде әнші болғым келеді.Өйткені мен ән айтқанды өте жақсы көрем.

-Көп еңбектену керек.Сабақты жақсы оқу керек.

Армансыз адам болмайды.

-Адам әр кезде бір нәрсені армандайды.

-Мен сабағымды жақсы бітіріп, үлкен ел басқаратын адам болғым келеді.

-Армандарымыздың орындалуы үшін біз сабақты жақсы оқуымыз керек.Айтқанды тыңдауымыз керек.

Сұрақтарға жауап береді.

Дәйек сөздің мағынасын ашады, сұрақтарға жауап береді.

Жаңа материалды меңгерту.

Мәтінмен жұмыс

Тапсырма

Оқушылар бүгінгі тақырыбымыз «Қиял арманға жетелейді».Оқулығымыздың 23 бетін ашайық.

Қадыр Мырза Әлінің мына бір өлеңіне зер салайық.

-Шіркін-ай, күйші болсам,

Бал тамған бармағынан!

Шіркін-ай , биші болсам,

Шығып бір арманымнан!

Шіркін-ай, әнші болсам,

Кәдімгі күміс таңдай!

Шіркін-ай, батыр болсам,

Айбатты арыстандай!

Шіркін-ай, ғалым болсам,

Тілдескен даналықпен!

Әлемге мәлім болсам,

Ашқан көп жаңалықпен!

-Көзіңнен күлімдеген

Бір ұшқын сезіп пе еңи сен?!

Алдымен Білім деген

Бәйгеден озып келсең.

● Өз арманыңды қалай жүзеге асыра аласың?

● Орындалмайтын арман бола ма?

● Арманды жүзеге асыру үшін не істеу керек?

24 бетке назар аударайық.Қазір сендерге осы мәтінді оқып беремін,сендер мұқият тыңдаңдар.Сосын сұрақтарға жауап бересіңдер.

Ана қиялы

Аңыз

Баяғы өткен заманда, бір елді мекендегі сұрықсыз, жұпыны үйде екі баласымен жалғыз ана тіршілік етіпті.Ана өте өнерлі,ісмер болыпты.Ол үнемі кестелеп орамал тоқып, соны ас-суға айырбастап, күндерін көріпті.Аналарының алып келген тамағына мәз болған балаларда уайымсыз өмір кешіпті.

Балалар да ержетеді.Ана қартаяды, кестелеуге қолдары илікпей, көз жанары да тайып,қалжырай бастаған болатын.Күндегі әдетінше кестелеп тіккен орамалын алып базарға келеді.Бұйымын қажетті заттарға айырбастамақ боп,базар аралап жүріп, бір кісінің сурет салып отырғанын көреді. Суреттегі әдемі бау-бақшалы, шатырлы әсем үйлер, ғимараттар жанында ерекше сымбатты киініп, қолдарына кітап ұстаған адамдар анаға үлкен әсер қалдырады. Суретке әлсін-әлсін қарап таңданады.Суретшінің қиялына дән риза болады. Өмірде де осы суреттегідей әлемнің болатынына сеніммен қарап,оны өзінің бұйымына айырбастап алады.Жолда келе жатып,осындай зәулім үйде өзінің үлкен шеберханасы болуын,онда әдемі, асыл бұйымдарды әрі көп, әрі жылдам дайындауды, балаларының да суреттегі адамадардай оқымысты болып,ұқыпты да әдемі киініп, көліктермен жүруін қиялдайды. Ана қиялын ұлдарынан жасырмайды.

-Біз де сондай күнге жетер ме екенбіз?-деп балаларына күрсіне қарады.

-Егер бәріміз бірлесіп, жұмыс істеп, тіршілік жасасақ, ол күнге де жету қиын болмас,-деп балалары аналарын жұбатқандай болды.Анасының қиялын шындық өмірге айналдыруға екі ұлы бар күштерін жұмсайды.Ертемен тұрып, жер жыртып, астық егіп қаржы жинайды.Оқып, білім алады. Жұпыны үйдің орнына әсем де биік үй тұрғызады. Оның жанынан анасының қиялындағыдай шеберхана салады.Шеберханадағы станоктарда көздің жауын алатындай тұрмыстық бұйымдар дайындалады.

Ана балаларына,өмірге риза болып көзіне қуаныштан жас алады. Қиялының арманға ұласып, арманының орындалғаны үшін өмірге алғыс айтады.Ел оларға қызыға да, қызғана да қарайды.

Ал енді оқушылар сұрақтарға жауап берейік.

-Ана өз арманын балаларына қалай жеткізді?

-Қалай ойлайсыңдар,ананың арманын қалай жүзеге асыруға болады?

Суретке  қарап, «Кешегі  қиял-бүгінгі  шындық» тақырыбына  әңгіме  құраңдар.Суреттегі  бейнелердің  бүгінгі  күндегі  көріністерін  атаңдар.

23бетін ашып, тақырыппен танысады.

Қадыр Мырза Әлінің өлеңін оқиды.

-Арманды еңбектену ақылы жүзеге асыруңға болады

-Орындалмайтын арман жоқ егер де адам көп еңбектеніп, өмірін жоспарлай білсе.

Оқушылар аңызды тыңдайды.

-Ана өз арманын балаларға сурет арқылы жеткізді.

-Көп еңбектену керек.Мақсатыңа жеткенше еш талмау қажет.

Әңгіме құрайды.Суреттегі бейнелердің бүгінгі күндегі көріністерін атайды.

Тақырыппен танысыпғ зейіндерін сабаққа аударады.

Сұрақтарға жауап береді.

Сабаққа белсене қатысады. Қызығушылықтарын көрсетеді.

Мәтінмен жұмыс жасайды. Сұрақтарға жауап береді.

Тапсырманы мұқият орындайды.

Жаңа материалды бекіту.

Шығармашылық жұмыс.

Ендеше 3 топқа бөлініп шығармашылық тапсырмалар орындайық.

1 топ.Өз армандарыңды сурет салу арқылы көрсетіңдер.

2 топ. Сендерге тапсырма армандарың туралы шағын эссе жазамыз.

Ал, 3 топ сендерге «Менің  қиялымдағы  болашақтағы  әлем» тақырыбына өз ойларыңмен айтуларыңыз керек.

Тапсырмаларды орындайды.

Өз армандары туралы сурет салады.

Армандары туралы шағын эссе жазады.

«Менің қиялымдағы болашақтағы әлем» тақырыбына өз ойларын айтады.

Шығармашылықпен жұмыс жасайды, топтар өздеріне берілген тапсырмаларды тиянақты орындап шығады.

Топпен ән айту

Үйге тапсырма

БАЛА ТІЛЕГІ

Бал-балалық, балдырған шақ сан арман,

Барлық бала армандауға жаралған.

Кел, достарым, әндетіңдер, билеңдер,

Гүлденсін деп атамекен қара орман. (2 рет.)

Болашақтың иесіміз бәріміз,

Туған жердің түрлендірер нәріміз.

Алтын бесік – ұлан- байтақ елімде,

Жарқын болсын шырқап айтар әніміз. (2 рет.)

Қалықтаған көгершіні көгінде,

Мұңаймасын ешбір бала елімде.

Ата берген батаменен көркейсін,

Ұлы Отаным, тілегім сол менің де. (2 рет.)

26 бет. «Менің жарқын болашағым» тақырыбында сурет салыңдар.

Топпен ән айтады.

Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады.

Әнді хормен орындайды.

Үй тапсырмаларын жазып алады.

Қорытынды.

Өзіне-өзі сенімділік, адамдарға деген сүйіспеншілік,табандылық, еңбекқорлық қасиеттері адамның өз арманын жүзеге асыруына көмектеседі.Арман ақ ниетке,адал пейілге негізделіп, өзгелердің мүддесіне сәйкес болса, адамға қанат бітіреді.

Қорытынды сөзді мұқия тыңдайды.

Оқушылармен берілген жаңа ақпарат туралы

әңгімелеседі.

Соңғы тыныштық сәтi.

Баяу әуен қойылады.

Көзімізді жұмып, еркін жайғасайық. Енді, бүгінгі өткен сабағымыздан нені түсіндік, қандай жақсы нәрселерді үйрендік, өзімізге нені алдық сол жөнінде ойланайық. Осының барлығын жүрегімізге салып, көкейімізге түйіп алайық. Жайлап, көздеріңізді ашуға болады. Бүгінгі керемет сабақ үшін сіздерге көп рахмет!

Көздерін жұмып, бүгінгі сабақты қорытындылайды.

Соңғы тыныштық сәтін орындайды.