Сабақтыңтақырыбы: К дыбысы мен әріпі
Сабақтыңмақсаты: К дыбысыментаныстыру. К дыбысына тіл ұстарта отырып сөз құрату, буын ішінде бекіту, дыбыстық талдау жасау.
Дидактикалық материалдар арқылы балалардың есте сақтау, ойлау қабілеттерін дамыту. Балаларды К дыбысы бар сөз, сөйлем ойлауға үйрету. Таза қазақ тілінде сөйлеуге, байланыстырып сөйлеуге тәрбиелеу.
Әдіс - тәсілдері: әңгімелеу, көрнекілік, ойын, сұрақ - жауап.
Көрнекіліктері: к дыбысының баспа түрі, текшелер, кеспе әріптер
Сабақтың барысы
I Ұйымдастыру кезеңі.
− Балалар, қанеки
«Ұзын құлақ сұр қоян
Естіп қалып сыбдырды
Ойлы қырлы жерлермен
Ытқып ытқып секірді»өлеңін хормен, қимылмен айтайық.
− Бәрекелде! Ал енді балалар, біз өткен сабақта қайдай әріппен танысқан едік? Естеріңде бар ма?
− Дұрыс, Ее әрпі мен дыбысын өткенбіз. Қанеки, Е дыбыс кездесетін сөздерді айтайық. Кім маған сөзді пайдаланып сөйлем құрайды?
- Емен, ешкі, есік, екі, есен, еркін, есек, елік, емші т. б.
- Еркін емен ағашын отырғызды.
Бір оқушыға «есен» сөзін кеспе әріптерден жаздырамын.
− Ее қандай дыбыс?
− Дұрыс, дауысты. Неге дауысты?
− Өкпеден шыққан ауа іштен еркін шығады.
− Дыбыс пен әріптің айырмашылығы қандай?
− Әріпті біз көреміз, жазамыз. Ал, дыбысты естиміз және айтамыз.
− Ее әрпі сөздің қай жерлерінде кездеседі?
− Сөздің басында, ортасында және соңында
− Тамаша, тақтаға қарайық.
VI. Ойын.
Ал, енді ойын ойнайық. Ойынның аты: «Кім жылдам, тез тап.»
Мақсаты: тақтада тұрған қағаздарда әріптер жасырылған. Сол қағаздағы әріпке сөз құрау. А, Т, П, Н, Р, Л, М, С, Ы, Ж, Е.
- Балалар, қазір қай жыл мезгілі?
- Қыс мезгілі
- Жыл мезгілдерінің қайсысының атауында Е дыбысы кездеседі?
- Дұрыс, «көктем» мезгілінде. Көктем қай жыл мезгілінен кейін келеді?
- Қыс мезгілінен кейін көктем мезгілі келеді.
- Көздеріңді жұмып көктемді көздеріңе елестетіңдерші. Нелер елестеді?
- Бәрекелде, ия, көк шалғын, қар еруі, құстар ұшып келуі, күн сәулесінің ысуы т. б.
- Көктемнің ертерек шыққанын қалайсыңдар ма?
- Ия.
-. Ол үшін мынадай тапсырмаларды орындауларың шарт. (күн көзі салынған суретті төртке бөліп.)
• Емен сөзін оқып, буынға бөліп бер
• Тер сөзіне дыбыстық талдау жасау.
• Суреттегі затқа сөйлем құра (етіктің суреті)
• Еңбек жайлы мақал - мәтел айт.
Еңбек түбі - береке,
Көптің түбі - мереке.
− Жарайсыңдар, мына төрт бөліктің тапсырмаларын орындап, біріктірген едік ненің суреті пайда болды?
− Күннің бейнесі.
− Күннің көзінің жылуы көктем мезгілінің алғашқы нышандарының бірі.
− Күнсөзіндебіріншіқандайдыбыс естіледі?
− Дұрыс, к дыбысы. Ендімынасуреткеқарап к әрпі бар сөздердіайтайық. Оларғасөйлемқұрайық: (кірпі, көпір, керуен, көзілдірік, кептер, күрек, кітап, күн, кілт т. б.)
− Енді, к дыбысысөздіңқайжердетұратынынталдайық.
− Қараңдаршы, күнніңкөзіұйықтапжатыр. Оны оятуүшінбізгеқонақтаркелді. Олардытанимыз ба? (тақтағакүшік, кенгуру, бүркітсуреттеріілінеді; буынғабөліп, әрсөздеқаншадауысты, дауыссыздыбысы бар екенінанықтаукерек)
− Бәрекелде! Күнніңкөзіоянды.
− К дыбысындыбыстайық. (хормен к дыбысындыбыстаймыз)
Түсіндіру. К дыбысыдауыссыздыбыс, дауыссыздыбыскөктекшеменбелгіленеді.
− Ал, балаларжұмбақжасырамын
Жұмбақтар
Жеркөрдімқаласы бар,
Үйлеріжоқмекендейтін.
Көлкөрдім, өзенкөрдім,
Суларыжоқтереңдейтін. (карта)
Көредібәрінөзгенің,
Көреалмайдыөздерін. (көздер)
Мен жүгірсемол да жүгіреді,
Мен мүдірсем, ол да мүдіреді. (көлеңке)
− К әрпін ауада жазып көрейік.
Жазу дәптермен жұмыс.
Сергіту сәті. Жаза, жаза қолымыз,
Талып кетті көзіміз.
Бір, екі, үш
Отырамыз тып - тыныш.
Сөзжұмбақ шешу
Шешуі: көк, кесе, көжек, көлшік;
• Еліміздің туының түсі қандай?
• Әжелеріміз шәйді немен ішеді?
• Қоянның баласын не деп атайды?
• Жаңбырдан кейін қалған кішкентай су қалай аталады?
Жаңылтпашайту
Есетатаметасатар,
Етасатса бес асатар.
Ақ көбелек, көк көбелек,
Ұшып қонған көп көбелек.
V Қорытынды
1. Кк дыбысы қандай дыбыс?
2. Сөздің қай жерлерінде кездеседі?
3. Қандай мәтінмен таныстық?
V Үйге тапсырма
Кк дыбысы мен әрпін оқу. Мәтінді дұрыс оқуға дағдылану. «Көбелек» сөзіне әңгіме құрап келу.
VI Бағалау
