"Г дыбысы мен ?рпі"

Саба?ты?  та?ырыбы: Г г дыбысы мен ?рпі

Саба?ты? ма?саты:  Г г дыбысы мен ?рпін таныстыру. ?ріпті? баспа ж?не жазба

                                    т?рімен, бас ж?не кіші ?рпімен таныстыру, дауыссыз дыбыс

                                    екендігін  аны?тау, с?здерге талдау жасау.Балаларды? ойлау,

                                    есте са?тау ?абілеттерін арттыру, тіл байлы?ын  дамыту,

                                    ауызекі с?йлеу да?дыларын ?алыптастыру.

Саба?ты? ??рылымы: Блум таксономиясы

Саба?ты? ?діс- т?сілдері: ??гімелеу, т?сіндіру, с?ра?- жауап, к?ркем жазу.

Саба?ты? к?рнекілігі; О?улы?, г?л, ак к?гершін т.б суреттер мен ?нтаспа,

                                              интерактивті та?та, слайд.

П?наралы? байланыс: Музыка, д?ниетану, математика

                                             Саба?ты? барысы:

I  ?йымдастыру б?лімі:

- Саламатсыздарма, балалар! ?азір бізде сауат ашу саба?ы.

1 слайд

А) Психологиялы? дайынды?:  С?леметсі?бе, алтын к?н!

                                                        С?леметсі?бе к?к аспан!

                                                        С?леметсі?бе, мені? достарым!

                                                        Сендерді к?ргеніме ?уаныштымын!

Б) О?ушыларды? назарын саба??а аудару.

В) К?н ретімен таныстыру. 

- Балалар, б?гін ?арашаны? нешесі?

- ?араша айыны? он то?ызы.

-Б?гін аптаны? ?ай к?ні?

-С?рсенбі.

II ?й тапсырмасын с?рау:    Бірінші ?адам – Білім.

-Балалар, біз ?ткен саба?та ?андай ?ріппен танысты??

-?? ?рпімен

-Ендеше, ?? ?рпін еске т?сірейік.

-?? дыбысы ?андай дыбыс?

-?? дыбысы дауысты дыбыс?а жатады.

− ол ?андай дыбыс? − Дауысты, жі?ішке

-О?ушылар к?нделікті саба?та ?олданып ж?рген дауысты белгісін(?ызыл д??гелек) к?тереді.

-?? дыбысы с?зді? ?ай жерлерінде кездеседі?

-Басында ж?не ортасында.

-?? дыбысына ??сас ?андай дыбысты білесі?дер?

-?? дыбысы

-?? дыбысы кездесетін с?здер айту.

-Мысалы: ?йрек, ?кі, т?лкі т.б.

-Айтыл?ан с?здерден с?йлем ??рау.

-«Кім кін?лі?» ?ле?ін жаттаса?дар, 4 о?ушыдан сахналау, 2 о?ушыдан жат?а с?рау.

-К?й атасы ??рман?азы туралы т?сініктерін бекіту.

??рман?азы Са?ырбай?лы

??рман?азы Са?ырбай?лы

Д?ниеге келгені:

1818
Б?кей ханды?ы, ?азіргі Орал облысыны? Жа?а?ала ауданына ?арасты Жиделі деген жер.

?айтыс бол?аны:

1889

Мансабы:

к?йші-композитор

2 слайд.

 Ойын « Жапыра? теру»
- ?азір ?ай мезгіл?
- К?з мезгілі
- К?зде жапыра?тар ?алай ?згереді?
- К?зде жапыра?тар сар?аяды, жерге т?седі.
- Олай болса, біз сендермен орман?а жапыра? теруге барамыз. ?р жапыра? ортасында?ы с?ра?тар?а жауап беру.
1. Дауысты дыбыстарды ата?
2. Дауысты дыбыстар нешеге б?лінеді?
3. Дыбыс деген не?
4. ?ріп деген не?
5. ? ?андай дыбыс?

буыннан с?з, с?зден с?йлем ??рау, та?та?а жазу.
 

II   Жа?а саба?: 

3-слайд

- Балалар, та?тада?ы «Г?л» с?зінен ??рал?ан с?з ж?мба?ты шешу.

А) Балалар, мына суретте не к?ріп т?рмыз?  (галстук)

-?) ?азір ?андай жыл мезгілі?          (к?з)

-Б) «Кіші» с?зіне ?арама- ?арсы с?з?   (?лкен)

-Балалар, енді мен сендерге ?ріптік ж?мба? жасырамын, м??ият ты?да?дар!

А) Газда бар, ауада жо?,

     Г?лде бар, жуада жо?. – б?л ?ай ?ріп?  (Гг)

-Ендеше б?гін сендермен Гг дыбысымен танысамыз.

-Гг дыбысы ?андай дыбыс?

-Балалар, алдарында?ы дауыссыз дыбыс белгісін к?тереді.

-Гг дыбысы ?алай айтылады?

-Ш??ыл айтылады.

III Негізгі б?лім:   Екінші ?адам - Т?сінуі

-Балалар, мынау  Гг  дыбысыны? баспа т?рі. Б?л газет- журналдарда жазылады. Ал, жазба т?рі д?птерге ?аламмен жазамыз. Гг дыбысы тіл ортасыны? та?дай тию ар?ылы айтылатын дауыссыз дыбыс. Гг дыбысы с?зді? басында, ортасында кездеседі. Ал, с?зді? ая?ында кездеспейді.Ол ?з алдына жеке буын ??рай алмайды. Неліктен?

-Дауыссыз дыбыс бол?анды?тан.

-Гг дыбысына ??сайтын ?андай ?ріп бар?

-?? ?рпі.

-Гг мен ?? ?ріптеріні? ?андай айырмашылы?ы бар?

-?? дыбысыны? белінде сызы?ы бар, ал Гг дыбысыны? белінде сызы?ы болмайды. Екеуіде дауыссыз дыбыс.

-Балалар, сендер Гг дыбысынан келетін с?здерді білесі?дер ме?

-Балалар, дыбыс деген не? ?ріп деген не?

-Дыбысты біз естиміз, айтамыз. Ал, ?ріпті біз к?реміз, жазамыз.

-Та?та?а Гг дыбысыны? жазба т?рін т?сіндіре отырып балалар?а жаз?ызу. 

-Сол?а ?арай иілген ?арма?ша. Сол жа?ы т?йы?тал?ан т?зу сызы?.

-Балалармен ауада жазу.

4-слайд

-Аналар?а сыйлайтын,

Аралар бал жинайтын,

Б?л немене балалар?

?зуге адам ?имайтын. (Г?л)

-Ендеше о?улы?та?ы г?лді? суретіне ?арайы?. 

- Балалар, г?лді? ?андай пайдасы бар?

-Бізді? сыныпта неше г?л бар?

-Біз аналарымыз?а ?андай мерекеде г?л сыйлаймыз?

-Ендеше, та?тада?ы г?лді? ??рамын жасай отырып «г?л» с?зіне дыбысты? талдау жасау.

 О?улы?пен ж?мыс.   ?шінші ?адам - ?олдану

-Гг дыбысына байланысты берілген 10 с?зді 10 о?ушы?а о?ыту. ?р с?зге то?талу.

5-слайд

Суретін к?рсету. ?р с?зде Гг дыбысы ?ай жерде кездесіп т?р?анын айту.

Егін,егеу,егіз,сегіз,кереге,бетеге,шеге,ше?гел,мезгіл  осы с?здерді? суреттері.

Е - гін – егіс ал?абы, бидай егетін ал?абы.
Е - геу - ?йге ?ажетті ?олданылатын ??рал.
Е - гіз - бірге ту?ан екі адам.
Се - гіз - сан: жетіден кейін келетін, (математикадан алды??ы уа?ытта ?теміз).
Ке - ре - ге - киіз ?йді? б?лігі «ша?ыра?, уы? кереге»
Бе те ге «ш?птесін ?сімдік ?аза?та «бетегеден биік, жусаннан аласа» деген ма?ал бар.
Ше ге - к?нделікті т?рмыста ?олданылады, а?ашты бір - біріне біріктіру ?шін шеге ?а?ады.
Не - ге - с?ра?.
Ше? - гел - тікенді ?сімдік.
Мез гіл - уа?ыт, жылды? т?рт мезгілі бар.

6-слайд

-?ане, балалар «Жо?ал?ан ?ріпті табу» ойынын ойнайы?.

Та?та?а 3-4  о?ушы шы?ады.

Ш  Е  ?  Е,    Е  ?  І  Н,     Е  ?  Е  У

-Сонымен, балалар біз, ?андай ?ріпті тапты??

-Гг ?ріптерін.

-Балалар, сендер ?андай ??старды? аттарын білесі?дер?

-Ал, сендер к?гершін ??сын білесі?дер ме?

-Ол ?андай ??с?

7-слайд

А? к?гершін туралы т?сінік:

"К?к ??ра? – к?лді?  с?улеті, ??с пен а? – ерді? д?улеті" дегендей, халы?ты? хайуанаттар ішіндегі е?  жа?сы к?ретіні - ??стар. Пайдасы болмаса, зияны жо? осы бір тіршілік иелерін ??рметтеген адамзат баласы ба?зы замандардан-а? ??старды жа?сылы?ты? нышанынабала?ан. М?селен, дана ?аза? а??уды – махаббатты?, ?арлы?ашты – мейірімні?, б?ркітті – ерж?ректікті? нышаны ретінде ?ара?ан. Осындай ??старды? бірі ?рі бірегейі, бізді? балалы? ша?ымызда?ы танымал ?нні? ?а?арманы – к?гершін ??сы.

К?гершін – к?п халы?тарда бейбітшілікті? белгісі, ол жер бетіне тынышты? пен береке ?келетін ??с деп саналады.  Б?гін біз сіздерге к?гершінні? «бейбітшілік ??сы» деген ата??а ?алай ие бол?анды?ы жайлы с?з ?оз?айтын боламыз.

8-слайд

К?гершінні? суреті.

                     -

«К?гершін» с?зін буын?а б?лу.

- К?-гер-шін

-Балалар, о?улы?та «А? к?гершін» ?ле?і берілген.

-«А? к?гершін» ?ле?ін естіді?дер ме?

-Ендеше, осы ?ле?ді ?уендетіп айтайы?. (хормен айту)

Т?ртінші ?адам - Талдау

-?ле? жолдарында?ы «?ол?анат ??с», «?ділетті? ??сы», «ба?ыт ??сы»- деген с?здерді? ма?ынасына то?талу.

9-слайд

Сергіту с?ті:  ?ане, ?анат жазайы?,

                        К?гершінге ??сайы?

                       ?шып- ?шып алайы?,

                       Орнымызды табайы?

                       ?демі етіп жазайы?.

 10-слайд.
 ?ол?а ?алам алайы?,
К?ркем етіп жазайы?.
Д?птермен ж?мыс:  

-Балалар арнайы д?птерлеріне Гг ?рпіні? ?лкен ж?не кіші та?басын жазады. Д?птерімізді к?лбеу ?ойып, ?демілеп жазамыз.

11-слайд 

Бесінші ?адам - Жина?тау:

1 - ?атар «Жо? буынды тап» ойыны Ше., ?шір., іл., ір., б?й.

2 - ?атар «С?здерде неше буын бар» ойыны Шегіртке, б?йге, ??лагер, ілгіш, г?л.
3 - ?атар «Буындардан с?з ??ра» ойыны
??, гі, ір, ге, ме, жі, гер, шін, к?.

Алтыншы ?адам - Т?жырымдау

-Сонымен, біз б?гін ?андай дыбыспен танысып ?йрендік?

-Гг дыбысы дауыссыз.

- Дауыссыз дыбысты? ішінде ?андай?

- Г дыбысы с?здерді? ?ай буынында кездеседі?

-Г дыбысы ?ай дыбыс?а ??сайды?

12-слайд

IV   ?орытындылау:

Рефлексия Басбарма? (о?ушылар саба? ?на?ан ?нама?анын басбарма?пен  к?рсетеді  басбарма?  жо?ары болса- т?сіндім, к?лдене?- т?сінгендеймін, т?мен –т?сінбедім)

13-слайд

Жетінші ?адам - Ба?алау: 

 Г?лдермен марапаттаймын

-Б?гін саба??а «?те жа?сы» ?атыс?ан о?ушы?а «?ызыл г?л», «жа?сы» ?атыс?ан о?ушы?а «к?к г?лмен» мада?таймын.

?йге тапсырма беру:

-Гг дыбысын о?у. Т?мендегі жазба т?рімен берілген с?здерді ?осымша д?птерлері?е жазу.

-Саба? ая?талды.