Алмас?ызы Назерке учитель начальных классов, СШ №15
Саба?ты? та?ырыбы: Етістіктен ?ткенді ?айталау.
Саба?ты? ма?саты:
а) білімділік: етістіктен ал?ан білімдерін пысы?тау, та?ырып бойынша ал?ан теориялы? білімдерін практикамен ?штастыру
б) дамытушылы?: о?ушыларды ізденімпазды??а, шы?армашылы??а баулу, іскерлік да?дыларын ?алыптастыру, белсенді ойлау ?абілеттерін жетілдіру.
в) т?рбиелік: ?зін - ?зі тани білуге, тап?ырлы??а, ?йымшылды??а, адамгершілікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: ?айталау.
Саба?ты? ?діс - т?сілдері: с?ра? - жауап, талдау т. б
Саба?ты? к?рнекілігі: интербелсенді та?та, суреттер,таблица т. б
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастырукезе?і. О?ушылармен амандасу.
О?ушыны? зейінін саба??а аудару.
Кіріспе с?з.
?аза? тілім – ?з тілім, анам тілім,
Абай, М?хтар с?йлеген дана тілім,
?астерлейді ?л - ?ызы? м??гі сені,
Болаша?ым, ба?ытым дара тілім!
О?ушылар екі топ?а б?лінді.
ІІ. Ма?сат ?ою. Етістік бойынша ал?ан білімдерін пысы?тау.
ІІІ. ?ткен материалдар бойынша білімді тексеру. «Серпілген сауал» ?дісі бойынша екі топ?а с?ра?тар ?ойылып, ережелер с?ралады:
І топ.
1. Етістік дегеніміз не? Мысал келтір.
2. Болымсыз етістікті? ж?рна?ын ата?дар?
3. Етістікті? ша?тары дегенді ?алай т?сінесі??
4. Етістік ??рамына ?арай ?анша?а б?лінеді? Мысал келтір.
ІІ топ
1. Есімше ?алай жасалады? Мысалы.
2. К?семше деген не? Мысал келтір.
3. Т?йы? етістік дегеніміз не?
4. Т?йы? етістік ?алай жасалады?
Перфокартамен ж?мыс. Берілген с?здерді топ?а жіктеу.
Етістік
дара
к?рделі
негізгі
туынды
салт
саба?ты
болым-ды
болым-сыз
с?рама
+
+
+
+
айта бер
+
+
+
+
бас?ар
+
+
+
+
Етістік
дара
к?рде-лі
негізгі
туын-ды
салт
саба?ты
болымды
болым-сыз
жазып отыр
+
+
+
+
шегеле
+
+
+
+
сал?ан
+
+
+
келген жо?
+
+
+
+
2 – тапсырма. О?улы?пен ж?мыс.
212-жатты?у. Етістіктерді тауып,оларды? ?ай жа?та ?алай жіктеліп т?р?анын айты?дар.
1-тапсырма.М?тіннен есімшелерді теріп жазып,жасалу жолын т?сіндір.
1. Алгоритмдік де?гей. Тіркесті толы?тыр, етістік ?андай ж?рна?тар ар?ылы жасалады.
С?йлем ??рау. Мысалы: - Сіз А?н?рды себепсіз кіналама?ыз!-деді Айбек. Атам ?рдайым кішілерге к?мектесу керек екендігін айтты.
І топ.
Себепсіз кін?.(лау) Кішілерге к?мек.(тес)
Шынды?ты із. Маманды? туралы ой.
Білуге талап. ?йге ?арай бет.
ІІ топ.
Болаша?ты арман. Жоспарды тал?ы.
Достармен ??гіме. ??гімені ая?та.
?лкенді сый. Кемшілікті аз.
2.Ізденімділік де?гей. Т?ра?ты тіркестер мен етістіктерді синонимдермен алмастыру.
І топ.
Ж?м?ан аузын ашпау – ?ндемеу
?айран ?алу – та?дану
Тіл алмау – тілазар
С?зге келу – ж?з шайысу
?ол ж?мсау – ?ол к?теру
Тісін ?айрау – ?шікті
К?зі т?су – ?ызы?у
Дем берді – к?ш берді
??ла? аспау-ты?дамау
ІІ топ.
К?мектесу – ?ол ?шын беру
?кпелеу – ?кпесі ?ара ?азандай
Менсінбеу – м?рнын ш?йіру
С?йлеу – аузы-аузынаж??пау
К?рмеу – назар салмау
Ма??лдау – растау
Біріктіру, жинау – басын ?осу
Серттесу – серт байласу, с?з беру
?аралау – жамандау
«Т?ртіп алу» стратегиясы.
а) Ма?ал – м?телдер о?ы?анда етістіктерді тауып етістіктерді жазып отырып, етістікті? т?рлеріне ажыратып, талдау жасайды.
І топ
1. Ту?ан жердей жер болмас,
Ту?ан елдей ел болмас.
2. Ел ?мітін ер а?тар,
Ер ата?ын ел са?тар
3. Жа?бырменен жер к?герер,
Батаменен ел к?герер.
ІІ топ
1. Жа?сыны? ?асиеті – жарастыру,
Жаманны? ?асиеті – таластыру.
2. А??у к?лге, ер елге паналайды.
3. Елді с?кпе, кенді т?кпе.
«Жо?ал?ан с?з, шешімін тап» ?дісі
О?ушылар?а поэзиялы? шы?армалардан ?зінді етістіктері т?сіріліп о?ылады. Сол етістіктерді айтып, ?ле?ні? та?ырыбын авторын тауып, етістікті? т?рлерін талдау.
А.??нанбай?лы "??ла?тан кіріп, бойды алар"
1.Д?ние ойдан., (шы?ады)
?зімді-?зім. (?мытып)
К??ілім ?нді. (??ады),
Ж?регім бойды. (жылытып)
М.Ж?мабаев "Мен кім?"
2. Арыстанмын, айбатыма. (кім шыдар)?
Жолбарыспын, ма?ан ?арсы кім --(кім шыдар)?
К?кте б?лт, жерде желмін --(гулеген),
Жер еркесі – желді? ж?нін кім с?рар?
ІV.Саба?ты бекіту. С?зж?мба? шешу.
V.?йге тапсырма.
Етістіктер бар 5 жа?ылтпаш, 5 ж?мба? жазып, ??рамына, ма?ынасына ?арай талдау.
VI.Ба?алау.
Алмазкызы Назерке №15 орта мектеп
