Эстония

Тақырыбы: «Эстон халқының ұлттық салт – дәстүрлері»

Мақсаты: Оқушыларға эстон халқының салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпының тәрбиелік мәнін ұғындыру, оқушылардың бойына адамгершілік, имандылық қасиеттерін қалыптастыру, осы халықтың мәдениетімен, ұлттық ойындары туралы түсініктерін кеңейту. Басқа ұлт өкілдерінің мәдениетін, әдет-ғұрпын сыйлау, сөйлеу қабілеттерін, шығармашылықтарын дамыту.Эстон халқының ұлттық киім үлгісімен таныстырып, ұлттық тағамдарының түрлерімен таныстыру.

Ұйымдастыру бөлімі.

1 - Жүргізуші: Құрметті қонақтар, ұстаздар және оқушылар! Биылғы жыл міне Қазақстан Халықтар Ассамблеясының құрылуына 21 жыл толуына орай көптеген мәдени іс – шаралар еліміздің барлық түкпірінде атап өтілуде. Осы шаралар аясында ұйымдастырылып отырған «Эстон халқының ұлттық салт - дәстүрлері» атты ашық тәрбие сағатына Қош келдіңіздер!

Олай болса Эстония республикасы жайында қысқаша мәліметтірді оқушларымыз айтып өтсін.

Негізгі бөлім.

1-оқушы: Эстония Республикасы Шығыс Еуропаның солтүстік -батысында орналасқан мемлекет. Балтық теңізінің Финн және Рига шығанақтарының суларымен қоршалып жатыр.

2-оқушы: Эстонияның құрамына 1500-ден астам арал кіреді. Аум. 45,1 мың км2, халқы 1,48 млн. оның 63,9%-ы – эстондар, қалғандары басқа ұлттар болып табылады. Халқының 70%-ы қалаларда тұрады, ірі қалалары: Таллин, Тарту, Нарва, Кохтла-Ярве, Пярну. Астанасы –Таллин қаласы.

3-оқушы: Ресми тілі – эстонша. Әкімшілік аумақтық жағынан 15 уезден және 6 қаладан құралады. Конститутция бойынша мемлекет басшысы президент, ал жоғары заң шығарушы органы – бір палаталы парламент. Ел Президенті – Тоомас Хендрик Ильвес.
Ұлттық мерекесі – Эстонияның тәуелсіздік күні, 24 ақпан. Эстония БҰҰ-ның , Еур. Кеңестің ,Еуроодақтың мүшесі. Ақша бірлігі – эстон кронасы.

4-оқушы: Көптеген шығанақтары мен қойнаулары (Таллин қойнауы, Хара,Колга, Лахепере, Матсалу, Пярну, т.б. шығанақтары) бар. Батыс жағалаулары – ойпатты, солтүстік жағалаулары тік жарлы. Ең ірі аралдары: Сааремаа, Хийумаа,Муху, Ворсми, т.б. Жерінің басым бөлігі ойпатты жазық. Эстонияның батысы, сондай-ақ қиыр шығысында ойпатты жерлер басым, Батыс Эстон жазығында шымтезекті батпақтар көп.

2 - Жүргізуші: өте жақсы, ал ендеше бүгінгі мерекелік тақырыбымызға байланысты сергіту тапсырмаларын орындап алайық. Тапсырма: достық, бірлік, ынтымақ туралы даналық сөздер, мақал – мәтелдер айту.
Ойын.

• Ел бірлігі – ел теңдігі.

• Ынтымақ жүрген жерде,
  Ырыс бірге жүреді.

• Бірлігі жоқ ел тозады,
  Бірлігі күшті ел озады.

• Бірлікті ел бұзылмас.

• Жұмыла көтерген жүк жеңіл.

• Бірлік ынтымақ – байлық бақ.

• Бірлік жоқ болса, ұйым жоқ.
  Ұйым жоқ болса, күйің жоқ.

1-Жүргізуші: өте жақсы, сіздер тапсырманы жақсы орындай алдыңыздар. Енді келесі кезекті эстон халқының биіне берейік.

Эстон биі «Караян»:

2-Жүргізуші: рахмет қыздар. Ал енді эстон мемлекетімен танысуды одан әрі қарай жалғастырамыз.

5-оқушы: Эстония– өнеркәсіпті – ауыл шаруашылықты ел. Өнеркәсібінің жетекші салаларын тақтатастар өндіру мен өңдеу, жеңіл және тағам, ағаш өңдеу, машина жасау мен металл өңдеу кәсіпорындары құрайды. Тақтатастарды өндіру мен өңдеу республиканың солтүстігінде, фосфорит өндіру – Маардуда жүргізіледі. Машина жасау салаларының ішінен неғұрлым дамығандары – электр және радиотех. өнеркәсіп, аспаптар жасау мен кеме жөндеу. Минералдық тыңайтқыштар, күкірт қышқылы, бензол, формалин, антисептиктер, жуушы құралдар, т.б. өндіріледі. Құрылыс материалдары, целлюлоза және қағаз шығаратын кәсіпорындар жұмыс істейді. 

6-оқушы: Тағам өнеркәсібінің негізгі салалары – ет-сүт және балық өнімдерін, кондитерлік бұйымдарды өндіру. Қолданбалы өнер: былғары, металл бұйымдар, тоқыма бұйымдарын жасау кең тараған. А. ш. етті-сүтті ірі қара мал мен етті шошқалар өсіруге маманданған. Ел аум-ның 27,1%-ы егіншілік мақсатына пайдаланылады, жайылымдар 7,4%-ды құрайды. Құс, бал арасын, қымбат терілі аңдар өсіру ш. дамыған. Дәнді дақылдардан қара бидай, бидай, қара сұлы, тех. (зығыр) және азықтық дақылдар өсіріледі. Картоп пен көкөніс өсіру жақсы дамыған.

1-Жүргізуші: ендеше құрметті қонақтар эстон халқының тағамынан ауыз тиіңіздер. Алдарыңызда эстон қызының киім үлгісі мен тағамы. Қабыл алыңыздар.

2-Жүргізуші: Фарида сен білесіңбе Эстония Республикасында көптеген көрікті желдер бар екен.

1-Жүргізуші: аа, солай ма, ендеше бұл жөніндегі мағлұматқа құлақ түре отырайық.

7-оқушы: Домский соборы

Әулие Марияның Шіркеуі Эстонияда Домский соборы деген атымен танымал. Алайда оның эстонша атауы Тоомкирик. Бұл шіркеудің құрылысы ХІІІ ғасырдың басында басталып ұзаққа соғылған. Таллин тарихы үшін бұл шіркеудің орны ерекше. Шіркеудің ішінде суретке түсіруге тыйым салынған.

8-оқушы: Кадриорг саябағы

Кадриорг саябағы- бұл үлкен саябақты Перт І өзінің жары Екатерина І сыйға тарту үшін арнап жоспарлап бастаған. Саябақтың ішкі құрылысын Петр І өзі жасаған. Бірақ өкінішке орай ПертІ және ЕкатерианІ бұл саябақтатың аяқталған құрылысын көре алмады. Ресейлік императорлар Таллин қаласына келсе, міндетті түрде осы саябаққа келетін болған.

9-оқушы: Миккея мұражайы

Миккеля мұражайы Кадриорг саябағының ас үйіне орналастырған. Оған 1994 жылы Батыс Европаның Қытайдың және Рессейдің өнер туындылары қойылған. Мұражай өте шағын болғанымен ол өте ыңғайлы және көзтартар бұйымдарға толы болып келеді.

2-Жүргізуші: қызықты мәліметтеріңізге рахмет. Келесі бір эстон биіне кезек берейік.

Эстон ұлттық биі:

Қорытынды.

1-Жүргізуші: міне достар көптеген мәлеметтер мен әсем бидің куәсі болдыңыздар.

2-Жүргізуші: ия, эстон мемлекетіне саяхаттап келгендейміз. Енді сабағымызды қортындылау мақсатында біз екі топқа тапсырма бермекшіміз. Сіздер бүгінгі мерекеге орай, осы сабағымыздың қонақтарына, жалпы халқымызға тілек арнау керексіздер. Бірақ тілектерінің өлең шумақтарымен болуы шарт.

1-Жүргізуші: олай болса іске сәт, сіздерге 3 минут уақыт беріледі. Өлеңдеріңіз мағыналы, ұйқасымды болсын.

2-Жүргізуші: рахмет, осымен бүгінгі «Эстон халқының ұлттық салт – дәстүрлері» атты тәрбие сағатымыз аяқталды. Назарларыңызға рахмет!