"Экологиялы? сот"

Күні:

Сыныбы:

Сабақтың тақырыбы: Экологиялық сот

Сабақтың мақсаты: Ойы жүйрік,танымдық деңгейі жоғары интелектуалдық оқушылардың дарынын ашу,белсенділіктерін арттыру,білімдерін көтеру.

Сабақтың міндеттері:

Білімділік: Табиғаттың адам өміріндегі маңыздылығын ұғындыру , «Қызыл кітапқа» енген және жер бетінен жойылып кеткен аң-құстар, жануарлар туралы оқушылардың түсініктерін кеңейту.

Дамытушылық: Оқушылардың танымдық ,есте сақтау қабілеттерін дамыту,сахна мәдениетіне баулу .

Тәрбиелік: Табиғатты аялауға ,оған қамқорлық жасауға,оны сақтап көркейту үшін үлес қосуға тәрбиелеу.

Сабақтың типі: Қайталау, білімді жинақтау және жүйелеу, дағдыны бекіту

Сабақтың түрі: Сахналау сабағы

Сабақта қолданылатын көрнекіліктер: Интерактивті тақта,презентация,смайликтер,орман іші декорациясы,сахналық костюмдер.

Сабақтың барысы

Мұғалімнің сөзі:

Жер үстінде адам өмір өткізер,

Бар нәрсеге білім қолды жеткізер.

Бар ізгілік тек білімнен алынар,

Білімменен аспанға жол салынар.

Армысыз, қайырымды Аспан ата!

Армысыз,мейірімді Жер ана!

Армысыз,шұғылалы Алтын күн!

Болашақтың басталуы,

Балғын шақты балалар!

Егер де адам әр күні табиғаттың барлық бөлшегіне амандасатын болса ,онда қазір жер бетінен жойылып кеткен жан-жануарлар мен өсімдіктер тірі қалар ма еді?Адамдар әлі де табиғатқа зор зиян келтіруде .Біреулер жануарларды немесе оның терісін сатудан пайда көрсе,енді біреулері ермек үшін аң аулайды.Жер ,су,ауа-адамға табиғаттың сыйға тартқан мол қазынасы.Келешек ұрпағына аман-есен тапсыру емес пе?Бұл әрекеттер экологияны нашарлатады.

Экология «тіршілік ету мекені,өмір сүретін орта туралы ғылым»дегенді білдіреді.

Енді біраз қиялға ерік беріп көрейікші...

Сонымен ,сот отырысы.Адамға қарсы сот ісі қаралады.

Соттың рөлін Арқар атқарады.

Басты айыптаушы-Барыс.

Адамның басты қорғаушысы-ит.

Хатшы-жылқы.

Хатшы: Назар аударыңыздар !Сот келе жатыр!

Сот:Отырыңыздар.Адамға қатысты сот ісі ашық деп жарияланады.

Сот талқылауына көшеміз.

Сөзді басты мемлекеттік айыптаушы пракурор Барысқа береміз.

Барыс:Маған сөйлеу өте қиын.Әлемде қаншама өсімдіктер мен жануарлар құрып кеттіп жатыр.Оны құртып жатқан адам.Оған мен қазір сіздердің көздеріңізді жеткіземін.

Адамда табиғат перзенті емес пе?Бірақ ол табиғатта барлығы тепе-тең болатынын түсінбейді.Адамдар 70 миллион бизонды жылына 2 миллион атып ,жойып жіберді.Су сиырын 250жыл бұрын өлтірген.Не үшін?Үйткені су сиырының майы мен еті сиыр етінен тәтті.

Ал өсімдіктер ше?

Ливан кедрі ағашынан қазір төрт жүздей ғана қалды.

Ал қазір ауа да,жер де,су да уланған.

Ойланыңыз!

Сот: Сіздің ойыңызша адамды қандай жаза күтіп тұр?

Барыс:Ол өзін-өзі жазалады.Мен өз ойымды соңында айтамын.

Сот:Енді сөзді қорғаушыларға береміз.

Ит:Мен арызданушы барысты түсінбеймін.Ол «Адам өзін-өзі жазалады »дейді.Бірақ адамға да құрмет көрсетейікші.

Барыс:Қандай құрмет?

Ит:Иә,иә.Біз үй жануарлары,адамды жақсы білеміз.Адам ең бірінші қорықты 1832 жылы Америкада ашқан болатын.Қазір Қазақстанның өзінде 10 қорық бар.Осы қорықтарда сиреп кеткен аңдар мен құстар қорғалуда.Сиреп кеткен аңдар мен құстарды «Қызыл кітапқа» енгізді.

Сот:Арызданушылар мен қорғанушылардың куәгерлерін шақырамыз.

Куәгер ауаны шақырамыз.

Ауа:1 жыл ішінде 5 миллиард тонна улы газ ауаны ластайды.Соның салдарынан ауа қабаты жұқарып,тесіліп жатыр.Ол тесіктен түскен ультакүлгін сәуледен адам қатерлі ісік ауруларына шалдығып жатыр.Ауаны осынша ластағаны үшін адамды жазалу керек.

Сот:Куәгер су шақырылады.

Су:Ғалымдар дүние жүзі бойынша суға тасталған зиянды заттарды жинағанда,10 вагон болатынын айтады.Суға тасталған зиянды заттардан су уланған:адам мен жануарларға зиянды микроағзалар пайда болған.Қараңыздар адамар неге жеткізгенін.!

Сот:Куәгер Топырақ шақырылады.

Топырақ:Соңғы кезде топырақтың төртен бір бөлігі құрыды.Топыраққа түрлі тыңайтқыштар енгізу кезінде өте зиян келтірді.

Ит:Иә,деректер нақты.Бірақ адамдар өздерінің бүлдіргендерін орнына келтіруде.Бүгін адамдар су тазартатын қондырғылар орнатуда,кейбір мемлекеттер ауаны ластайтын аэрозоль пайдалануды тоқтатты.Зауыттардың мұржаларына сүзгіштер орнатты.

Сот: Куәгер гүлдерді шақырамыз.

Гүлдер:Адамдар біздің әдемілігіміз үшін бізді жұла бастады.Сосын лақтырып тастайды.Ал біздің адамға көмегіміз көп емеспе?

Сот:Куәгер жануарларды шақырамыз.

Біздің індерімізді бұзады.Бізді торға қамап ұстағысы келеді.Сонымен қатар бізді аяусыз атып жатыр.

Ит:Құрметті сот!Қандай жағдайда болғанда да адамға сөз беруіңізді сұраймын.

Адам:Мен ақталмаймын,сіздерден тек кешірім сұраймын.Бәрін қайта келтіруге тырысамын.

Хатшы:Тұрыңыздар, үкім жарияланады.

Сот:Мен мынандай үкім шығардым.

Сотталушы адам кінәлі деп танылады.Адам бүлінген табиғатты қайта қалпына келтірсін.Таза ауа,таза сусыз ол да өмір сүре алмайды.Сонда адам өзін-өзі өлім жазасына кеседі.Осымен сот үдерісін жабық деп жариялаймын.

Мұғалім: Барша байлықтың анасы- Жер.Жерді күту біздің борышымыз.

Жерімізге қандай тілек тілейміз?Соны бәріміз тақтаға шығып ғаламтордың суретінің шетіне жазайық.

Табиғат –тіршілік атаулының құтты қоныс мекені,алтын ұя,қоршаған ортасы.Табиғат адамзат өмірінің баға жетпес байлығы.Тірі табиғат арасында неше түрлі қызықты байланыс бар .Бұл мыңдығын жылдан бері қалыптасып келе жатқан құбылыс.Бүгінгі сахналық қойылымнан алған білімдеріңді әрі қарай шыңдап ,өмірде пайдаланып,Тәуелсіз еліміздің туын биік көтеретін азамат болып өсулеріңе тілектеспіз.

Қорытынды:

Соңында «Әділ сыншылар»клубына шақыру.

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Шығыс Қазақстан облысы әкімдігінің білім басқармасы

«М.О.Әуезов атындағы педагогикалық колледжі» КМҚК

«Экологиялық сот» сайыс сабағы

Машықкер: Муратова Балауса

Топ: 401 «ә»

Семей 2016ж