Тілдік мақсат | Дағдыны дамыту: Өзінің жинақтаған білімінің нәтижесінде балалардың, сабақтың тақырыбын, танымдық іс- әрекетінің мақсатын анықтай білуін дамыту. Талқылау кезінде «қалай?», «неге?», «не үшін?», «бұл немен байланысты?», «егер..., не болады? деген сұрақтарды еске түсіру сөздерімен пайда- лану. Сыни тұрғысынан ойлауды дамыту. Көптілділік: өсімдік – растение – plant. |
I. Дұрыс әсерлі көңіл күй орнату. 0-2 мин. II. Өмірлік тәжірибені маңыздандыру. Мақсатты болжам. 3–5 мин. | (Ұ) Шаттық шеңбері. Кел, балалар, күлейік, Күлкіменен түлейік! Қабақ түйген не керек, Көңілді боп жүрейік! Кел, балалар күлейік, Күлкіменен түлейік! Күлкі көңіл ашады, Күліп өмір сүрейік! (Ұ) Педагог балаларға жұмбақ шешуді ұсынады: Бұтақта ілініп тұрамын, Піскенде себетке құладым (Жеміс). Өсірдім ұлпа қар, Шешуін кім табар? (Мақта). Ашулы қонақ бұл анық, Тонын шешсе, жыладық (Пияз). (Ұ) Өсімдік дегеніміз не? Неліктен оны жанды табиғат бөлігі деп атай- мыз? (Өсімдік дегеніміз – құрлықтың барлық жерінде өсетін, суда да кездесетін түрлері бар, тыныс алатын, қоректенетін жанды табиғат бөлігі) Бұл жұмбақтардың барлығын не біріктіреді? (Бәрі де өсімдіктер жайын- да.) Педагог суреттерге назарларын аударады. Қорытынды: Өсімдіктер – біздің ғаламшарымыздың жасыл киімі. Өсімдік әлемі бай және әртүрлі. Өсімдік тіршілігіне қажетті жағдайлар. Педагог балаларға өздерінің бол- жамдарын дәлелдеп беруге ұсыныс жасайды. Талдап қорыту: өсімдік өседі, қоректенеді, дем алады, көбейеді, өледі. Өсімдіктер жайлы мағлұмат: Өсімдіктің жерүсті бөлігі – жер астында қалған бөліктен жыл сайын жерүсті бөлігі өсіп шығады. Олар: сабақ және жапырақ. Жапырақ – тыныс алу, ал сабақ – арқаулық, тасымалдаушы қызметті атқарады. Өсімдіктің жерасты бөлігі – тамыр. Тамыр – өсімдікке қоректік заттар- ды тасымалдаушы, өсімдікті топыраққа берік орнықтырушы, көбеюге қатысатын негізігі бөлігі. Жеміс – тұқымды сыртқы ортаның қолайсыз жағдайларынан сақтайтын, өсімдіктің таралу мүшесі. | Өлең. |
Сабақтың ортасы III. тақырып бойынша жұмыс 6 – 28 мин. | (Ұ) Өзекті мәселелер. Педагог балалардың сұраққа жауап беруін сұрайды. – Сендер өсімдіктер жайында не білесіңдер? Толықтырып қорыту: өсімдік өседі, қоректенеді, дем алады, көбейеді, өледі. Өсімдік – жанды табиғаттың бір бөлігі. – Өсімдікке су не үшін қажет? – Өсімдіктер топырақсыз өсіп-өне ала ма? (Ұ) Өсімдіктер туралы бейнетаспа көрсету. «Бау-бақша» ойыны. Көп карточкалардың ішінен бір өсімдіктің суреті бар карточканы алып, сызба бойынша өсімдіктің бөліктерін, олардың қызметін сипаттайды. (Ұ) Динамикалық кідіріс. Ал, балалар, тұрайық. Алақанды ұрайық. Оңға қарай иіліп, Солға қарай иіліп. Бір отырып, бір тұрып, Бір тынығып алайық! (Ұ, Ө) Практикалық жұмыс: «Өсімдік тіршілігі үшін қажетті жағдайлар». Бір өсімдікті жабық ыдысқа салып, бақылау жүргізу. Оның ауасыз, сусыз, топырақсыз, жарықсыз тіршілік ете алмайтынын дәлелдеу. Жұмыс барысы. Бірінші кезеңде әрбір қатысушыға өсімдіктің бір түрінің бірнеше жапырақтарын бақылау ұсынылады. Оларды мұқият қарауға, қолмен сипалауға, иіскеуге, қолмен жұмарлауға, салмағын алақанда сезінуге болады. Әрі қарай ойынға қатысушылар бұл өсімдікті жабық ыдысқа салады. Келесі кезеңде балалар өсімдіктерді бақылауға алады. Сусыз, ауасыз, жарықсыз, топырақсыз оларда қандай өзгерістер болғанын бақылайды. Қорытынды: Өсімдіктің бастапқы қалпы мен кейінгі өзгерістерін салыстыра отырып, өсімдіктер тіршілік ету үшін белгілі бір жағдайлардың болу керектігі анықталады. (Ұ, Ө, Ж) Бақылау іс-әрекеті. «Әртүрлі жағдайдағы өсімдік тіршілігін бақылау». Өсімдіктің бірін жарық, екіншісін қараңғы бөлмеге қойып, бақылау жүргізу. Өсімдікке қажетті жағдайлар болмаса, оның өсіп жетілмейтінін түсіндіру. Ұзақмерзімді жұмыс барысы: Балаларға үрме бұршақтың тұқымын отырғызып, мынадай түрлі жағдайлар жасауға көмектесу: • Суғару және суғармау; • Жарыққа жақын және қараңғы жерге қойып қою; • Жылы және суық жерге қою; • Тұқымдарға толығымен су құю. Қорытынды: Тұқымның әртүрлі жағдайда қалай өсіп, дамығанын салыстыру. Олардың тіршілігіне ең қажетті жағдайларды анықтау. (Ө) Әліппе-дәптермен жұмыс. 1. Өсімдік бөліктерімен танысады (1-тапсырма). 2. Өсімдік өсіп, дамуы үшін не қажет екенін белгілейді (2-тапсырма). 3. Түймедақты бояйды (3-тапсырма). | Өсімдікердің суреттері. «Өсімдіктер әлемі» бейнетаспасы. Музыкалық сүйемелдеу. Әртүрлі өсімдік түрлері. Өсімдіктің бір түрі, жабық Әліппе-дәптер, түрлі түсті қарын- даштар.ыдыс. |
Сабақтың соңы IV. сабақтың қорытындысы. рефлексия. 28-30 мин. | (Ұ) Педагог сұрақтарға жауап беруді ұсынады. – Балалар, өсімдіктер тіршілігі үшін қажетті жағдайларды атап беріңдер? Өсімдіктердің бір-бірінен ерекшелігі неде? Олар қандай жағдайларда өмір сүре алмайды? (Ө) Егер бала тақырыпты түсінсе және білімі мен ісмерлігін қолдануға қабілетті болса, ол гүлшанақты (бітеугүлді) және екі гүлді бояйды. Мақсатқа жартылай қол жеткен болса, онда – гүлшанақ пен гүлді, мақсатқа қол жетпеген болса – гүлшанақты бояйды. | Әліппе-дәптер, түрлі түсті қарын- даштар. |
Белсенді балалардың мотивация деңгейін арттыру. Әлсіздеу балаларға көңіл бөлу және бақылау. | «Жеке басты дамыту картасы (жеке жетістіктер)». Табыстар шартты белгілермен жазылады: + - материал толық көлемде меңгерілді; - материал жартылай меңгерілді; – - материал меңгерілмеді. Рефлексия нәтижелерін қадағалау. | Коммуникативті құзыреттер. Білімқұмарлықты, ботаника ғылымына қызығушылықты ынталандыру және дамыту. Шығармашылық елестетуін және саусақтарының ұсақ бұлшық еттерін жетілдіру. Әлеуметтендіру – бақылауды жоспарлағанда техника қауіпсіздігін сақтау қажеттігін ескеру. |