?рбір адам ?з денсаулы?ыны? мы?ты болу жолдарын ?арастыру керек. Дені сау адамны? к??іл к?йі к?тері?кі болып, е?бекке ?р?ашан ??лшына кіріседі. Хал?ымыз «Дені сауды? жаны сау» деп бекер айтпа?ан. Отанымызды? келешегі, к?ркеюі балалар сіздерді? ?олдары?ызда. Сонды?танда сендерді? та?дауларын - салауатты ?мір салтын са?тау.
Балалар сендер ?ара??ы ?йге кіріп келіп шам жа?са?ыз, шам ?йді жары? ?ылады. ?ызыл г?лді? ішінен бір а? г?л к?рсе? к?зі? со?ан т?седі. Бізді? де ?мірімізді жары? ?ылатын, жан - жа?ымыз?а тамаша с?улесін шашатын, ?мірдегі басты байлы? не деп ойласы?дар?
?рине, Денсаулы?.
Денсаулы? адам а?засыны? ?алыпты, д?рыс ж?мыс істеуі.
Денсаулы? д?рыс тама?тану.
Денсаулы? т?улігіне 10 са?ат ?йы?тау, ?й?ы е? алдымен миды тыны?тырады.
Денсаулы? таза ауада к?бірек ж?ру.
Денсаулы? тазалы? са?тау.
Денсаулы? тама?ты шамадан тыс тойып ішпеу.
Денсаулы? тама?тан со? ауызды шайып, ?олы?ды жу.
- Балалар денім сау болу ?шін таза болып ж?ру мен бірге та?ы не істеуіміз керек?
О?ушылар. Та?ерте?гілік жатты?у жасап, спортпен ш??ылдану керек.
Адамдар ?р?ашан ?имылды ?оз?алыста ж?рсе бізді? а?замызда?ы ?ан ж?рісі де ?оз?алыста болып ж?мысы жа?сарады. Аурулар?а ?арсы т?ра алатын боламыз. Денімізді са?тау ?шін зиянды ?деттерден аула? болу керек. Адам денсаулы?ына жа?ын доста, ?астарда бар.
Адам денсаулы?ына жа?ын достар не деп ойлайсы?дар?
( тазалы?, спорт, таза ауа, д?рыс тама?тану, к?н т?ртібі.)
Адам денсаулы?ына ?ас.( шылым шегу, ішімдік, сала?ты?, жал?аулы?.)
Денсаулы? болса б?рі болады тазалы?, дене шыны?тыру, д?рыс тама?тануды? ма?ызы зор.
Бізді? денсаулы?ымыз мы?ты болу ?шін тазалы? са?тау жеткіліксіз. Сонымен бірге денемізді шыны?тыруымыз керек. ?немі дене шыны?тырумен айналысатын адам ауырмайды
Тиімді тама?тану денсаулы? ?шін ма?ызы зор. Ет, балы?, ?н, с?т та?амдарыны? ?р?айсысыны? орны б?лек. Сонымен ?атар жеміс – жидектерді к?бірек жеген ж?н. Оларды? ??рамында адам денсаулы?ына ?ажетті д?румендер ?те к?п. Сонымен ?атар шамадан тыс к?п тама?тану да зиян.
2. С?ра?тар.
1. Жеміс – жидектерді жемес б?рын не істеу керек?
(жеміс – жидектерді жа?сылап жуып алу керек.)
2. Тама?тану алдында не істеуіміз керек?
(тама??а отырар алдында ?олды жуу керек)
3. Денешыны?тыруды? ма?ызы ?андай?
4. Спортты? ойынны? ?андай т?рлерін білесі?дер?
5. ?зі тоймасты?, к?зі тоймас – дегенді ?алай т?сінесі?дер?
6. Жеке бас тазалы?ы деген не?
7. Таза ж?ретін баланы ?алай атайды? Оны? достары не? (сабын, паста, с?лгі, су)
Біздің бүгінгі тәрбие сағатымыз салауатты өмір салтын сақтау мақсатында
«Денсаулық -зор байлық» деп аталады.
І – бөлім. «Тазалық – денсаулық кепілі.»
Әрбір адам өз денсаулығының мықты болу жолдарын қарастыру керек. Дені сау адамның көңіл күйі көтеріңкі болып, еңбекке әрқашан құлшына кіріседі. Халқымыз «Дені саудың жаны сау» деп бекер айтпаған. Отанымыздың келешегі, көркеюі балалар сіздердің қолдарыңызда. Сондықтанда сендердің таңдауларын - салауатты өмір салтын сақтау.
Балалар сендер қараңғы үйге кіріп келіп шам жақсаңыз, шам үйді жарық қылады. Қызыл гүлдің ішінен бір ақ гүл көрсең көзің соған түседі. Біздің де өмірімізді жарық қылатын, жан - жағымызға тамаша сәулесін шашатын, өмірдегі басты байлық не деп ойласыңдар?
Әрине, Денсаулық.
Денсаулық адам ағзасының қалыпты, дұрыс жұмыс істеуі.
Денсаулық дұрыс тамақтану.
Денсаулық тәулігіне 10 сағат ұйықтау, ұйқы ең алдымен миды тынықтырады.
Денсаулық таза ауада көбірек жүру.
Денсаулық тазалық сақтау.
Денсаулық тамақты шамадан тыс тойып ішпеу.
Денсаулық тамақтан соң ауызды шайып, қолыңды жу.
- Балалар денім сау болу үшін таза болып жүру мен бірге тағы не істеуіміз керек?
Оқушылар. Таңертеңгілік жаттығу жасап, спортпен шұғылдану керек.
Адамдар әрқашан қимылды қозғалыста жүрсе біздің ағзамыздағы қан жүрісі де қозғалыста болып жұмысы жақсарады. Ауруларға қарсы тұра алатын боламыз. Денімізді сақтау үшін зиянды әдеттерден аулақ болу керек. Адам денсаулығына жақын доста, қастарда бар.
Адам денсаулығына жақын достар не деп ойлайсыңдар?
( тазалық, спорт, таза ауа, дұрыс тамақтану, күн тәртібі.)
Адам денсаулығына қас.( шылым шегу, ішімдік, салақтық, жалқаулық.)
Денсаулық болса бәрі болады тазалық, дене шынықтыру, дұрыс тамақтанудың маңызы зор.
Біздің денсаулығымыз мықты болу үшін тазалық сақтау жеткіліксіз. Сонымен бірге денемізді шынықтыруымыз керек. Үнемі дене шынықтырумен айналысатын адам ауырмайды
Тиімді тамақтану денсаулық үшін маңызы зор. Ет, балық, ұн, сүт тағамдарының әрқайсысының орны бөлек. Сонымен қатар жеміс – жидектерді көбірек жеген жөн. Олардың құрамында адам денсаулығына қажетті дәрумендер өте көп. Сонымен қатар шамадан тыс көп тамақтану да зиян.
2. Сұрақтар.
1. Жеміс – жидектерді жемес бұрын не істеу керек?
(жеміс – жидектерді жақсылап жуып алу керек.)
2. Тамақтану алдында не істеуіміз керек?
(тамаққа отырар алдында қолды жуу керек)
3. Денешынықтырудың маңызы қандай?
4. Спорттық ойынның қандай түрлерін білесіңдер?
5. Өзі тоймастың, көзі тоймас – дегенді қалай түсінесіңдер?
6. Жеке бас тазалығы деген не?
7. Таза жүретін баланы қалай атайды? Оның достары не? (сабын, паста, сүлгі, су)
Деніміз сау болсын десеңдер, міне жоғарыда айтылғанның бәрін денсаулық үшін істелетін жұмыстар. Таза ауада демалу, спортпен шұғылдану, денені күтіп ұстау, еңбек ету, дұрыс тамақтану барлығы салауатты өмір салтына жатады. Осы айтқандарды күнделікті тұрмыста пайдалануымыз керек.
3. Ой ашу: блиц-турнир сұрағы.
1. Жылт-жылт еткен,
Жылғадан өткен. (су)
2. Не зиян? Не пайдалы?
3. тіс емдейтін дәрігер (стоматолог)
4. Көз көрмегенде киетін зат (көзілдірік)
5. Асқар тауда қара орман (шаш)
6. Тәні саудың (жаны) сау.
7. Тіс тазартатын құралдар (щетка, паста)
8. Ол судан қорқады, одан кір қорқады. (сабын)
9 Денені шынықтыратын, денсаулыққа әсері мол сабақ (дене тәрбие)
10. Адам өміріне ең қажет (ауа, су, жылу, жарық, тамақ)
11. тазалық кепілі (денсаулық)
4. Оқушылардың өзіндік зерттеу жұмыстары
Зиянды және пайдалы тағамдар туралы.
Шернияз - Кока кола сусынының зиянды жақтары туралы.
Айымторы - чипсыдың зиянды жақтары туралы.
Назерке - киім кешек туралы.
Аружан - айран сут пайдасы туралы.
Жанар- шұбат қымыз пайдасы туралы.
5. Ой қозғау.
- Балалар жеке бас гигиенасын сақтау дегенімізді қалай түсінесіңдер?
1. Жеке бас гигиенасын сақтау деп таза жүру, таңертең тұрып жаттығулар жасау, жүгіру, жуыну қажет. Тырнақты өсірмей уақытында алып тұру.
2. Мектепте де, үйде де тазалықты сақтауымыз қажет. Тісімізді жуып, қолымызды сабындап жуу, бөгде заттарды ұстамау қажет.
3. Жеміс-жидектерді жуып жеу, тамақты асықпай шайнап жеу, тамақ үстінде сөйлемеу.
4. Спортпен айналысып, таза жүру әрбір адам өз денесін шынықтырса, жуынып, таза жүрсе оны аурудан сақтайды.
5. Адам еңбекке қабілетті болып өссе дене құрылысы сымбатты болады. Үнемі таза жүрсе денене жаман жаралар шықпайды.
6. Мақал-мәтел
а) 1. Ас адамның арқауы.
2. Ас иесімен тәтті
Табағымен жақсы.
3. Бал ұстаған бармағын жалатады.
4. Өзі тоймастың көзі тоймас.
5. Тәні саудың жаны сау.
6. Көзің ауырса қолыңды тый,
Ішің ауырса аузыңды тый.
7. Тазалық - саулық кепілі,
Саулық - байлық кепілі.
8. Демі бардың – емі бар .
9. Денсаулық – зор байлық.
7. Ой тұжырымы:
- Біз бүгін қандай тақырыпта сөз қозғадық?
- Нені ойға тоқып, жадымызда сақтауға тиіспіз?
- Сендер қандай азамат болып өсулерің керек?
«Әлемдегі ең пайдалы азықтар»
Балық: Қартаюға қарсы ең жақсы азық ,миды және жүректі қорғайды. Рухани жағдайды реттеп, қан құрамындағы шекерді қалыпқа келтіреді.
Сүт: Витамин, минерал және пайдалы бактерияларға өте бай.
Жаңғақтар. Жүректің қызметін реттейді. Бір күн үшін 25 грамдық, бадам (миндаль), жаңғақ, жержаңғақ, орман жаңғағы жеткілікті.
Қызыл ет: Жайлауда жайылған малдың еті, яғни өңдеуден өтпеген қызыл еттер пайдалы.
Жұмыртқа: Ең зиянсыз ас. Миды қорғайды және көз саулығын күшейтеді.
Көк шәй: Ішектердің, тыныс жолдарының жұмысын реттейді. Салмақ реттелуін оңайлатады.
Алма – дәрілерден аспирин орнына жүреді. Сүйекті қуаттандыратын K витамині бар.
Шие – күніне 20 шие бір аспириннің әсерін береді.
Пияз және сарымсақ – инфекцияларды жояды. Жүрек ауруы қаупін 20%-ға азайтады.
Айран, сүзбе, ірімшік – тістің саулығы үшін пайдалы, кальцийдің қоры
Қызылша – бүйректерге пайдалы, тұз мөлшерін реттейді.
Банан – жүректің соғуын дұрыстайды, қан қысымын реттейді.
Қауын – жарты қауын бір күндік С дәрумені қажеттілігін қамтамасыз етеді. Бүйректерге пайдалы.
Венн диаграммасы арқылы кока коланың
“зияны” мен “пайдасы”
Бұл заттардан зиянымен қатар пайдасы да зор.
Қоғамға пайдасы көп.
2. Осы заттардың сатылуы
арқылы еліміздің экономикасы
дамып отыр.
.
Ортақ
Қасиеті
Кәсіпкер
лердің пайда көру тауары
Зияны:
1.кока кола сусыны бүйректе тас пайда болуына әкеледі.
2. кальций азаяды.
3.Асқазан ауруы пайда болады.
4. Адамдар бұл сусынға құмар болады.
Венн диаграммасы арқылы темекінің
“зияны” мен “пайдасы”
Бұл заттардан зиянымен
қатар пайдасы да зор.
1.Қоғамға пайдасы көп.
2. Осы заттардың сатылуы арқылы еліміздің экономикасы дамып отыр.
3. Арақты тек мас болу үшін
пайдаланады.
4. Жұмыссыздық жойылуға
әсер етеді.
1.Темекі тартқан адамда
қан қысымы жоғарылайды.
2. Қандағы май құрамы артады.
3. Өкпе рагы.
4.Жүрек ауруы.
5.Асқазан ауруы пайда болады.
6. Бұлар адамды аздырады.
7.Қылмысқа апарып
соқтырады.
8. Қоғамға зиянкелтіреді.
9. Бұл заттарәсерінен өлім
көп болады.
Ортақ
қасиеті
Ұлы ғұламалардың сөздері
«Дертке шалдыққанша, денсаулықтың қадірін ешкім де білмейді»
