мен о?ушылар?а арнал?ан танымды? кітапшалар жина?ы
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру. О?ушылар?а т?рлі т?сті ?а?аздар тарату ар?ылы оларды ?ш топ?а б?лу.
ІІ.
1- ж?ргізуші: Армысыздар, б?гінгі «Денсаулы? – зор байлы?» атты журналымызды? а?ымда?ы санына бізбен бірге шолу жасау?а келіп отыр?ан ??рметті ?стаздар мен о?ушы ?ауым!!!
2-ж?ргізуші: Жуналымызды? б?гінгі санында Сіздерге ?сынылатын та?ырыптар мазм?ны тек сіздерді? к?мектері?ізбен ?ана ашылатын болады.
Ал,онда, іске с?т – деп, журналымызды? пара?тарына к?з ж?гіртейік.
(№1 слайд «ДЕНСАУЛЫ? – зор БАЙЛЫ?»)
1-ж?ргізуші: Кез келген елді? болаша?ы – оны? хал?ыны? денсаулы?ына байланысты екендігі – д?лелдеуді ?ажет етпейтін шынды?. Ал бізді? болаша?та?ы ба?ытымыз – салауатты ?мір салты. « Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» дегенді ?сіп келе жат?ан ?рпа?ты? санасына сі?іріп, оларды? ?з денсаулы?ына деген жауапкершілікті ?алыптастыру баршаны? борышы.
(№2 слайд саба?ты? ма?саты мен ?раны)
2-ж?ргізуші: Денсаулы? дегеніміз – адам жаны мен т?ніні? аманды?ы. Деніні? сау болуын ?андай адам ?аламайды?
Дені сау адам ?зі ?шін де, ол ?мір с?ріп жат?ан ?о?ам ?шін де керек.
?о?амада?ы не бір ж?мысты да сол денсаулы? иесі ?ана ат?ара алады. Адам б?л ?мірде м??гілік емес. Сол берілген аз ??мырды д?рыс пайдалана білмесе?, ??мыры? текке ?тті дей бер.
1-ж?ргізуші: «Денсаулы? – зор байлы?» деп атамыз ?аза? бекер айтпа?ан болар. ?р адамны? ?мірінде денсаулы?ты? орны б?лек. Сонды?тан денсаулы?ымыз?а к??іл б?ліп, д?рыс са?тан?анымыз ж?н. Деніміз сау болмаса, ауру ме?деп, ?алжыратса, шал?ы?ан байлы?тан, а?шадан не пайда?! Осыдан біз нені? бірінші байлы? екенін а??арамыз.
№3 слайд «Танысу» «Сен бізді білесі?бе?» айдары бойынша берілген
тапсырмаларды орындайды. Ас?орыту, тынысалу, ?анайналым м?шелер ж?йесіні? ??рылысына сипаттама беріледі.
№4 слайд «Аны?тама» б?лімінде о?ушылар биологиялы? терминдерге аны?тама береді.
№5 слайд «Сандар сыры» айдары бойынша к?рсетілген сандар сырын ашады.
№10 слайд. «?ибратты с?здер ?апері?де ж?рсін» айдары бойынша берілген Халел Досмухамедовты? ?сиеттерімен таныстыру
2-ж?ргізуші: Халел Досмухамедов - ?рпа?ыны? болаша?ы ?шін к?рескен ?аза?ты? біртуар ?лы. «О?ушыны? саулы?ын са?тау»,«Адамны? т?н тірлігі» атты е?бектеріндегі ?р м?шені? гигиенасын са?тау ?шін айт?ан ?сиеттері ?з алдына бір т?бе:
I. «??ла?ы? сау болсын десе?... - к?ла?ы?ны? ??рылысы мен ?ызметін біл; ??ла?ы?а ?р?ызба, ай?айлатпа, шы??ыртпа, ?зі? де орында; ??ла?ы?а еш уакытта еш н?рсе ты?па; к?ла?ы?ны? ішін, сыртын таза ?ста...»
II. «М?рны? сау болсын десе?... - м?рны?ды ?рдайым таза ?ста; аузы?ны? тама? жеп,с?йлеу ?шін, м?рны?ны? тыныс алу, иіскеу ?шін жарал?анын ?мытпа!»
І?. «К?зі? сау болсын десе?... - ымыртта, ала-к?ле?кеде, жарык нашар т?скенде жазба, о?ыма, ?й ж?мысын жасама; жаз?анда ?ою сиямен анык к?рінетін сызы?ты? ?стінен жаз; б?где адамны? с?лгісімен, бет орамалымен беті?ді, к?зі?ді с?ртпе».
№11 слайд «Денсаулы??а ?сер ететін факторлар» . О?ушылар ?мір салты, зиянды заттар, экологиялы? жа?дайлар?а ассоцация ??рады
1-ж?ргізуші: Таби?атты? е? ?ымбат жемісі – адамдарды? ?з денсаулы?ына к??іл б?лгені - ?зін-?зі сыйла?аны.Осыдан-а? таби?атты? берген сыйы т?ла бойына таза ?арап, ?мірді? со?ына шейін денсаулы?ы зор болып, адам атына кір келтірмей ?ту абзал.
2-ж?ргізуші: Адамны? денсаулы?ы - ?мір тіршілігіні? е? бірінші шарты болып табылады. Сонды?тан ?кіметіміз денсаулы? са?тау ісіне, адамдарымызды? дені сау, а?засыны? к?шті болуына ?немі ?ам?орлы? жасап отыр.
Дені сау болса, адамны? ?зі де, жан-жа?ында?ы адамдар да ба?ытты.
1-ж?ргізуші: Адам?а денсаулы?тан не бар ?ымбат,
Ауру т?нсе ке? д?ниені тар ?ылма?,-
дегендей, ?кінішке орай, ?ымбат байлы?ымыз?а кере?ар ?серін тигізетін зиянды н?рселер де баршылы?.
Бір кездері ма?таныш к?ріп,жерге салып таста?ан сан т?рлі зауыттарды? т?тіні адам а?засын т?ншы?тыруда. Шашты тік т?р?ызар «Семей полигоны» атал?ан айма?та ?лі к?нге шейін ауру балалар д?ниеге келуде. Айда?арды? ?ш басындай ара?, темекі ж?не наша – ауру?а жол ашатын м?мкіндіктерді? басты себептері. Наша?ор адамдар - ?мірлерінен к?дер ?зген, болаша?ы жо? адамдар деп ойлаймын. Саралап алса?, осыны? барлы?ы адам ?олымен жасалып, ?о?амны? ілгері дамуына кері ?серін тигізуде.
№ 12слайд бойынша о?ушылар?а т?рт жол ?ле? жазу?а ?сынылады.
1-ж?ргізуші: Жа?а ?асыр табалдыры?ынан аттан?ан болаша?ты? та?дыры – оны? денсаулы?ында. ?лы Абай атамызды? «Бес н?рсеге ?ашы? бол, бес н?рседен ?ашы? бол» ?а?идасын берік ?стап, ертедегі ата-бабаларымызды? ?серлі с?з м?йектерімен жеткізе білген денсаулы? жайлы ойларыны? ?адірін т?сіне білу керек.
2-ж?ргізуші: Сау дене, азат а?ыл, адам к??іл,
?шеуімен ба?ытты болады ?мір,- дегендей, ?мірге адам болып келген со?, адам болып ?ту, ?мірімізді м?нді де, с?нді ?ткізу, келешекке о? к?з?араспен ?арау – міндетіміз. Б?л ?мірді д?рыс ?ткіземін десе?, салауатты ?мір салтын ?стан.
1-ж?ргізуші: Салауаттылы? – саулы? кепілі, ал саулы? – байлы? негізі.
?ркениетті? жолында?ы елді? ерте?і – хал?ыны? саулы?ына байланысты. Дені сау халы? – бай халы?, хал?ыны? дені сау болып т?рса, мемлекетті? де мы?ты болып т?рары с?зсіз. Жаны с?лу, т?ні сау ?рпа?, са?ан аманат еткен т?уелсіз мемлекетімізді? алтын кілтін жо?алтпай, к?к туын к?кке ?арай биік к?тер!
2-ж?ргізуші: Есірткі, наша?орлы? – азаматты ж?татын ажда?а екенін бір с?т естен шы?армайы?!
1-ж?ргізуші: ?міріміз - ?з ?олымызда. Бізді? ба?ытымызды? оннан то?ызы денсаулы?ымыз?а байланысты. Адам?а ?мір біра? рет беріледі. Б?л ретте оны? денсаулы?ы мы?ты, рухы к?шті бол?аны абзал!
Хормен: Жа?а ?асыр азаматы – дені сау, рухани бай адам!
ІІІ. ?орытынды. №14 слайд «Ж?ректен ж?рекке»
?рбір о?ушы ?здеріні? саба?тан ал?ан ?серлерін жылы с?здермен жеткізеді.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Внеклассная работа на тему: Денсаулы? - зор байлы? »
Алматы облысы, Талдықорған қаласы, Еркін ауылындағы Есжан Берліқожаұлы атындағы №11 орта мектептің биология пәнінің мұғалімі
Ешмухаметова Бейбітгүл Тұрсатайқызы
Денсаулық – зор байлық
Сабақтан тыс жұмыстың мақсаты: Биологиядан алған білімдерін өмірде қолдана білуге үйрету;
Оқушыларға салауатты өмір салтын уағыздау, зиянды әдеттерден аулақ болуға баулу.
Сабақтың түрі: ауызша журнал
Көрнекілігі: интерактивті тақта, слайдтар, ән жазылған дискі , буклеттер
мен оқушыларға арналған танымдық кітапшалар жинағы
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру. Оқушыларға түрлі түсті қағаздар тарату арқылы оларды үш топқа бөлу.
ІІ.
1- жүргізуші: Армысыздар, бүгінгі «Денсаулық – зор байлық» атты журналымыздың ағымдағы санына бізбен бірге шолу жасауға келіп отырған құрметті ұстаздар мен оқушы қауым!!!
2-жүргізуші: Жуналымыздың бүгінгі санында Сіздерге ұсынылатын тақырыптар мазмұны тек сіздердің көмектеріңізбен ғана ашылатын болады.
Ал,онда, іске сәт – деп, журналымыздың парақтарына көз жүгіртейік.
(№1 слайд «ДЕНСАУЛЫҚ – зор БАЙЛЫҚ»)
1-жүргізуші: Кез келген елдің болашағы – оның халқының денсаулығына байланысты екендігі – дәлелдеуді қажет етпейтін шындық. Ал біздің болашақтағы бағытымыз – салауатты өмір салты. « Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» дегенді өсіп келе жатқан ұрпақтың санасына сіңіріп, олардың өз денсаулығына деген жауапкершілікті қалыптастыру баршаның борышы.
(№2 слайд сабақтың мақсаты мен ұраны)
2-жүргізуші: Денсаулық дегеніміз – адам жаны мен тәнінің амандығы. Денінің сау болуын қандай адам қаламайды?
Дені сау адам өзі үшін де, ол өмір сүріп жатқан қоғам үшін де керек.
Қоғамадағы не бір жұмысты да сол денсаулық иесі ғана атқара алады. Адам бұл өмірде мәңгілік емес. Сол берілген аз ғұмырды дұрыс пайдалана білмесең, ғұмырың текке өтті дей бер.
1-жүргізуші: «Денсаулық – зор байлық» деп атамыз қазақ бекер айтпаған болар. Әр адамның өмірінде денсаулықтың орны бөлек. Сондықтан денсаулығымызға көңіл бөліп, дұрыс сақтанғанымыз жөн. Деніміз сау болмаса, ауру меңдеп, қалжыратса, шалқыған байлықтан, ақшадан не пайда?! Осыдан біз ненің бірінші байлық екенін аңғарамыз.
№3 слайд «Танысу» «Сен бізді білесіңбе?» айдары бойынша берілген
тапсырмаларды орындайды. Асқорыту, тынысалу, қанайналым мүшелер жүйесінің құрылысына сипаттама беріледі.
№4 слайд «Анықтама» бөлімінде оқушылар биологиялық терминдерге анықтама береді.
№5 слайд «Сандар сыры» айдары бойынша көрсетілген сандар сырын ашады.
№6 слайд «Ойланып, жауап берейік». Бұл бөлімде оқушыларға төмендегідей тапсырмалар беріледі:
№7 слайд «Кел,балалар, ойнайық,
Ойнайық та,ойлайық ...»
(жұмбақтар шешу және биолагиялық есептер шығарады)
1. Жиырма баласы бар төртеуі ана,
Біреуі ұзын, бірі - қыска, дара – дара
Қандайық іске қоссаң ерінбейді,
Білімпаз мамандығы болған сара . (2 аяқ, 2 қол, саусақтар)
Қызыл түлкі ықпайды,
Өз інінен шыкпайды. (тіл)
Көсеуім басы ақ күміс ,
Тапшы кәне көрелік. (саусақ пен тырнак)
4. Сәуле артында жүз ине ,
Десек сөзді жасырдым
Тапкыр болсаң тауып көр,
Қылығымды асырдым (кірпік)
Күмбір - күмбір қарағым,
Қартайғанша жарадың.
Осы айтқан жұмбакты,
Дұрыс тапсаң жарадың. (құлақ)
Биологиялық есеп
№9 слайд. «Жедел жәрдем» Алғашқы көмек көрсету тапсырмаларын орындату.
№10 слайд. «Ғибратты сөздер қаперіңде жүрсін» айдары бойынша берілген Халел Досмухамедовтың өсиеттерімен таныстыру
2-жүргізуші: Халел Досмухамедов - ұрпағының болашағы үшін күрескен қазақтың біртуар ұлы. «Оқушының саулығын сақтау»,«Адамның тән тірлігі» атты еңбектеріндегі әр мүшенің гигиенасын сақтау үшін айтқан өсиеттері өз алдына бір төбе:
I. «Құлағың сау болсын десең... - кұлағыңның құрылысы мен қызметін біл; құлағыңа ұрғызба, айқайлатпа, шыңғыртпа, өзің де орында; құлағыңа еш уакытта еш нөрсе тықпа; кұлағыңның ішін, сыртын таза ұста...»
II. «Мұрның сау болсын десең... - мұрныңды әрдайым таза ұста; аузыңның тамақ жеп,сөйлеу үшін, мұрныңның тыныс алу, иіскеу үшін жаралғанын ұмытпа!»
ІІІ. «Тынысың сау болсын десең... - дем алғанда аузың әрдайым жабулы болсын; үйдің ішінде еденге, қабырғаға, мұрын орамалға қақырма, түкірме; киім, төсегіңді үйде қақпа; гулеген желден (сквозняк) сақтан!»
ІҮ. «Көзің сау болсын десең... - ымыртта, ала-көлеңкеде, жарык нашар түскенде жазба, оқыма, үй жұмысын жасама; жазғанда қою сиямен анык көрінетін сызықтың үстінен жаз; бөгде адамның сүлгісімен, бет орамалымен бетіңді, көзіңді сүртпе».
№11 слайд «Денсаулыққа әсер ететін факторлар» . Оқушылар өмір салты, зиянды заттар, экологиялық жағдайларға ассоцация құрады
1-жүргізуші: Табиғаттың ең қымбат жемісі – адамдардың өз денсаулығына көңіл бөлгені - өзін-өзі сыйлағаны.Осыдан-ақ табиғаттың берген сыйы тұла бойына таза қарап, өмірдің соңына шейін денсаулығы зор болып, адам атына кір келтірмей өту абзал.
2-жүргізуші: Адамның денсаулығы - өмір тіршілігінің ең бірінші шарты болып табылады. Сондықтан үкіметіміз денсаулық сақтау ісіне, адамдарымыздың дені сау, ағзасының күшті болуына үнемі қамқорлық жасап отыр.
Дені сау болса, адамның өзі де, жан-жағындағы адамдар да бақытты.
1-жүргізуші: Адамға денсаулықтан не бар қымбат,
Ауру төнсе кең дүниені тар қылмақ,-
дегендей, өкінішке орай, қымбат байлығымызға кереғар әсерін тигізетін зиянды нәрселер де баршылық.
Бір кездері мақтаныш көріп,жерге салып тастаған сан түрлі зауыттардың түтіні адам ағзасын тұншықтыруда. Шашты тік тұрғызар «Семей полигоны» аталған аймақта әлі күнге шейін ауру балалар дүниеге келуде. Айдаһардың үш басындай арақ, темекі және наша – ауруға жол ашатын мүмкіндіктердің басты себептері. Нашақор адамдар - өмірлерінен күдер үзген, болашағы жоқ адамдар деп ойлаймын. Саралап алсақ, осының барлығы адам қолымен жасалып, қоғамның ілгері дамуына кері әсерін тигізуде.
2-жүргізуші: Ашық аспанымызға қара бұлт төндірген заман кеселдерінен арылу, арылту – көкірегі асу, көзі ашық әрбір азаматтың борышы.
№ 12слайд бойынша оқушыларға төрт жол өлең жазуға ұсынылады.
1-жүргізуші: Жаңа ғасыр табалдырығынан аттанған болашақтың тағдыры – оның денсаулығында. Ұлы Абай атамыздың «Бес нәрсеге ғашық бол, бес нәрседен қашық бол» қағидасын берік ұстап, ертедегі ата-бабаларымыздың әсерлі сөз мәйектерімен жеткізе білген денсаулық жайлы ойларының қадірін түсіне білу керек.
2-жүргізуші: Сау дене, азат ақыл, адам көңіл,
Үшеуімен бақытты болады өмір,- дегендей, өмірге адам болып келген соң, адам болып өту, өмірімізді мәнді де, сәнді өткізу, келешекке оң көзқараспен қарау – міндетіміз. Бұл өмірді дұрыс өткіземін десең, салауатты өмір салтын ұстан.
1-жүргізуші: Салауаттылық – саулық кепілі, ал саулық – байлық негізі.
Өркениеттің жолындағы елдің ертеңі – халқының саулығына байланысты. Дені сау халық – бай халық, халқының дені сау болып тұрса, мемлекеттің де мықты болып тұрары сөзсіз. Жаны сұлу, тәні сау ұрпақ, саған аманат еткен тәуелсіз мемлекетіміздің алтын кілтін жоғалтпай, көк туын көкке қарай биік көтер!
2-жүргізуші: Есірткі, нашақорлық – азаматты жұтатын аждаһа екенін бір сәт естен шығармайық!
1-жүргізуші: Өміріміз - өз қолымызда. Біздің бақытымыздың оннан тоғызы денсаулығымызға байланысты. Адамға өмір бірақ рет беріледі. Бұл ретте оның денсаулығы мықты, рухы күшті болғаны абзал!
Хормен: Жаңа ғасыр азаматы – дені сау, рухани бай адам!
ІІІ. Қорытынды. №14 слайд «Жүректен жүрекке»
Әрбір оқушы өздерінің сабақтан алған әсерлерін жылы сөздермен жеткізеді.
Еркін ауылындағы Есжан Берліқожаұлы атындағы №11 орта мектеп
лматы облысы, Талдықорған қаласы, Еркін ауылындағы Есжан Берліқожаұлы атындағы №11 орта мектептің биология пәнінің мұғалімі 
