Әдебиеттік оқу пәні

Күні  06.12.2017ж

Сыныбы 4 «А»

Пәні  әдебиеттік оқу

Мұғалімі  Сейтимбетова Манат

Қатысқандар саны –

Қатыспағандар саны –

Сабақтың тақырыбы

Қ.Әбдіқадыров.   Жиб-Жица күресі

Сабақтың мақсаты

Автор туралы түсінік беру. Қажымұқан Мұңайтпасов өмірі жайлы толық деректермен таныстыру. Оқушылардың сын тұрғысынан ойлау қабілетін, тіл байлығын дамыту. Алып күш иесін құрметтеуге және спортты сүюге баулу. Оқушыларды бірлесіп жұмыс істеуге, өзара сыйлауға тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

- Қ.Әбдіқадыровтың өмірімен танысады. 
- Қажымұқан туралы мәліметтерін толықтырады. «Жиб-жица» күрес түрлерімен танысады, ойлары толысады. 
- Өз ойларын ортақ пікірге тоғыстыра біледі; 
- Шыдамдылықпен тыңдап, пікірін қорғап кері байланысқа үйренеді. 
- Әңгіменің негізгі идеясын түсінеді 

Сабақтың типі

Жаңа сабақты меңгеру

Сабақтың түрі

Аралас сабақ

Әдістері

Алтын ереже,  жылы сезімдер, миға шабуыл, «Топтастыру», «Ой қозғау» әдісі. 

Ресурстар

Оқулық, стикер, А-3 форматы, маркер

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастыру кезеңі

Шаттық шеңбері «Алақан жылуы»

«Бір сыңарың  мен, бір сыңарым сен» ойыны арқылы топқа бөлу
Ойынның шарты әріптерді таңдау арқылы өз топтарын табады және сол әріптерден сөз құрап топтың атын шығарады.

1-топ. Батырлар

2-топ. Балуандар

3-топ. Қаһармандар

Оқушылар шеңберде жиналып, мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылығын ояту

Сұрақ-жауап әдісі арқылы үй тапсырмасын бекіту

- М.Әуезов бала кезінен бастап нені оқып үйренеді?

- Абайдың қарасөзі бойынша естіген нәрсені ұмытпас үшін не істеу керек?

- Мұхтарды кішкентай кезінде кім деп атаған?

- Мұхтардың атасының аты кім?

-Атасы қандай жырлар мен ертегілер айтып береді?

- Балалар, «Балуан» деген сөзді айтқанда ойларыңа не түседі, оның мағынасын қалай түсінер едіңдер?
1. Ер, батыр
2. Батылдық, алғырлық,
3. Қайратты, күшті
4. Отанын, жерін қорғаушы
5. Мықты, қайсар
6. Өжет, табанды
7. Күш атасы
8. Алып күш
9. Ерлік

Оқушылар «Балуан» сөзіне мағыналас сөздерді табады. 

Жаңа сабақты меңгеру кезеңі

Білу  

Түсіну

Қолдану

Мағынаны тану:
Қалмақан Әбдіқадыровтың «Жиб - Жица» әңгімесімен танысамыз.
- Автор туралы мәлімет беру
Әбдіқадыров Қалмақан – 1901 жылы 15-сәуірде қазіргі Қызылорда облысы Шиелі ауданы Шиелі кенті дүниеге келген  ақын, жазушы, аудармашы. Алғашқы «Сырдария» деген өлеңі  «Еңбекші қазақ» газетінде 1925 жылы жарияланған. Тұңғыш өлеңдер жинағы «Жалшы»  деген атпен 1928 ж. жарық көрді. Әбдіқадыров  аударма саласында да жемісті еңбек етті. Ол Шығыс әдебиетінің классиктері Әбілқасым Фирдоуси, Әлішер Науаи өлеңдерін (1948), қырғыз, орыс жазушыларының шығармаларын аударған. Ол тікелей парсы тілінен тәржімалаған «Мың бір түннің»

4 кітабы үш рет - 1949, 1955, 1962 ж. қайта басылды. Әбдіқадыров аудармасы әлемдік әдебиеттің алтын қазынасына жататын осы шығарманың ең үздік нұсқаларының бірі болып табылады. Жазушы жауынгерлік Қызыл Жұлдыз орденімен, марапатталған.
Қажымұқан Мұңайтпасұлы (1886 - 1948 жж.) — Қазақ халқының тарихындағы тұңғыш кәсіпқой балуан.
Орасан күштің иесі, күрестің бірнеше түрінен әлем чемпионы атанған тұңғыш қазақ алыбы. Теңдессіз өнерімен жер шарын аралаған, 28 мемлекетте күреске түсіп, 56 медаль олжалаған Қажымұқандай мықты ХХ ғасырдың басында түркі халықтарының ішінде қазақта ғана болды. Тарихи деректерге сүйенсек, ол 1886 жылғы 7 сәуірде Ақмола уезі, Қараөткел ауылында дүниеге келген. Қажымұқанның тұңғыш рет әлемдік деңгейде көрінген шағы - 1906 жыл. Алманияда өткен дүниежүзілік сайыста ол әлем чемпионы атанады.
Ол 1948 жылы Оңтүстік Қазақстан облысы, Бөген ауданы, Ленин туы колхозында қайтыс болды. Темірлан деген ауылда, қабырының басына ескерткіш орнатылған.
«Білімланд» сайытынан Қ.Әбдіқадыровтың өмірі және Қ.Мұңайтпасов туралы бейнефильм көрсету
- Жиб - Жица күресі
Жапонның Жиб - Жица күресіне ұқсас қазір «Ережесіз күрес» деген спорт түрі бар. Бұл күреске шыққандар аяққа - қолын бірдей жұмсап күреседі. Бір - бірінің денесіне зақым келтірседе жазаланбайды.

«Дөңгелек үстел» әдісі
-  Қажымұқан туралы не білеміз?
Бұл сұраққа «Дөңгелек үстел» әдісімен жауап береді. Топтағы әр оқушы Қажымұқан туралы өз білгенін жазады. Әр оқушы бір сөйлем жазып, кезекті оң жағында отырған келесі оқушыға береді. Келесі оқушы өз білгендерін жазады, алдыңғы оқушының жазғанын қайталамау керек.
 

- Қажымұқанға мінездеме беру.

Мәтінмен жұмыс: - Мәтінді оқу.
                                 - Жоспар құру
1 бөлім: Қажымұқанның Жапон палуаны Сар - Кек – Ки - мен кездесуі.
2 бөлім: Палуандар арасындағы сайыс
3 бөлім: Қажымұқанның жеңісі.

Қ.Әбдіқадыровтың өмірімен, шығармашылығымен танысады.

Қажымұқан Мұңайтпасұлының өмірімен танысады.

Жиб-Жица күресі жайлы түсінік алады.

Тапсырмаларды орындайды.

Мәтін мазмұнымен танысады.

Сергіту сәті

 «Кім шапшаң?» математикалық жұмбақтар
- Топ торғай ұшып келіп, бұтаққа қонды. Егер торғайлар бұтаққа бір - бірден қонса, бір торғай артық, ал екі - екіден қонса, бір бұтақ артық қалады.
Торғай нешеу, бұтақ нешеу? (4 торғай, 3 бұтақ)

- Кітапханада 3 бөлме,            Санай алсаң егер де,
Әр бөлмеде 10 шкаф.               Қанша болды сөресі.
Әр шкафта 5 сөре,                    Айтып берші анықтап?            

                                                                  (3 * 10 * 5 = 150)

Танымдық қабілеттері артады.

Жаңа сабақты бекіту

Жинақтау

Талдау

Венн диаграммасы:
● Қажымұқан
● Сар - Кек - Ки
● Екеуі де палуан

Дәптермен жұмыс:

Әңгіме мазмұнына сәйкес келетін мына мақалдың екінші бөлігін тауып, мәнін түсіндіру.
Қоянды қамыс өлтіреді,
Жігітті намыс өлтіреді.

Қорытынды:
- Бүгін кім жайлы білдік?
- Сайыс қай қалада өтті?

- Жапон палуаны Сар-Кек-Ки қандай шарт қойды?

- Көрушілер арасында неліктен қобалжу болды?

- Жиб-Жица күресінің тәртібі қандай екен?

- Қажымұқан сияқты тағы қандай палуандарды білесің?
- Қазір қандай палуан сайыстары өтіп жүр?
- Барыс палуандар сайысы өтеді.
 

Кері байланыс: «Мен бүгінгі сабақтан нені үйрендім?», «Нені білмей қалдым?» сұрақтарына жауап беру
 

«Екі жұлдыз, бір тілек» кері байланыс

Венн диаграммасын толтырады

Дәптермен жұмыс жасайды.

Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді.

Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша өздеріне ұнаған әрекеттері туралы ойларын және бір ұсыныс, тілектерін стикерге жазады

Үйге тапсырма

• Қ.Әбдіқадыровтың «Жиб-Жица күресі» мәтінін түсініп оқу, мазмұнын айту.

Рефлексия

Бүгінгі сабақ соңында қандай сезімде болдым?
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін «Басбармақ» әдісі арқылы көрсетеді.

Сабақты түсінгендерін басбармақ арқылы көрсетеді

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады