Просмотр содержимого документа
«Балабақша және мектеп»
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Әлеуметтік орта
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Балабақша және мектеп.
Мақсаты:Балаларға балабақша мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелейтін мекеме екендігін түсіндіру және балабақшада жұмыс істейтін мамандық иелерінің жұмыстарымен таныстыру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балалар шеңбер жасап тұрады. Бір бала допты екінші балаға лақтырып тұрып сұрақ қояды. Допты қағып алған бала сұраққа жауап береді. Балабақша туралы білетін өлең, тақпақтарын айтқызады.
Сұрақтарға жауап береді. Мысалы, «Мынау-балабақша», «Аспаз ас дайындайды»
Ізденістер, ұйымдастыру.
Балаларды балабақшаның мекен-жайымен таныстырып, ондағы бөлмелерді аралатады. Әр бөлменің (спортзал, ән залы, асхана, дәрігер, кір жуатын орын, т.б.) қалай аталуы жөнінде түсінік беріледі. Балабақшада жұмыс істейтін мамандық иелерінің (меңгеруші, әдіскер, тәрбиеші, мейірбике, аспазшы, кір жуушы, күтушінің) жұмыстары туралы әңгімелеу.
Ғ. Өкеевтің «Балабақша үйіміз» өлеңін оқып беру.
Балаларды балабақша айналасында орналасқан ғимараттар, мысалы, аурухана, дүкен, кітапхана, кинотеатрлармен таныстыру.
«Мектеп» (авторы–М.Мақатаев), «Балабақша үйіміз» өлеңдерін оқиды. Мазмұнын түсіндіреді. Мектеп, мектепке адам не үшін баратыны, мұғалімнің қызметі туралы мағлұмат береді.
Әліппе-дәптермен жұмыс.
Мектеп пен балабақша туралы әңгімелейді. Екі мекемені салыстырады. Қызметкерлермен таныстырады.
Балалар тыңдайды.
Өз балабақшалары туралы әңгімелейді.
Балабақшаға баратын жолды табу.
Балабақша мен мектепте кімдер жұмыс істейтінін ажыратып айтады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ жауап әдісі арқылы сабақты қорытындылайды. Сұрақтар:
Балабақшада кімдер жұмыс істейді? Олардың жұмыстары туралы әңгімеле.
Балабақша бөлмелері қалай аталады?
Аулада тазалықты сақтау үшін не істеу керек?
Балабақша айналасында қандай ғимарттар бар?
Мектепке не үшін барады?
Балалар сұрықтарға жауап береді. Мысалы:
Аспаз ас пісіреді.
Тәрбиеші балаларды тәрбиелейді.
Аула сыпырушы ауланы сыпырады. Ол аулада өсіп тұрған гүлдерге, ағаштарға су құяды. Түбін қопсытады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Балабақшада жұмыс істейтін адамдардың еңбегін бағалап, оларға құрмет көрсетуі тиіс.
Түсінігі: Балабақша және мектеп тәрбие мен білім беретін мекеме екендігін түсіну.
Көрсете білуі: Сұрақтарға жауап беру, сурет бойынша әңгіме құрастыра алу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Жанды және жансыз табиғат.
Мақсаты:Жанды табиғат, оның тіршілік ортасы және жансыз табиғатты қайталанбас құбылыс түрлері туралы білімдерін жетілдіру. Жанды және жансыз табиғатқа не жататынын түсіндіру арқылы есте сақтау қабілетін дамыту.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шаттық шеңберіне тұрғызып, бір-біріне тілектер айтқызу.
Балалар бір-біріне күлімдеп қарап, жұмсақ ойыншық жүректі ұсынып жақсы тілектер білдіреді.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Тәрбиешінің әңгімесі:
-Біздер балалар қызықты да, қыр-сыры мол ғажайып әлемде өмір сүріп жатырмыз. Айналаға қарасаң, бізді көптеген заттардың қоршап жатқанын білеміз. Олар: әдемі неше түрлі ғимарттар, жолдар, көпірлер, ұшақ, жиһаздар т.б. Бірақ айналамыздағы заттардың көпшілігі адамның көмегінсіз өздері пайда болған. Оларға жер мен су,ағаштар мен жануарлар, күн мен аспан жатады. Оларды бір сөзбен табиғат деп атаймыз.
Жылдың әр мезгілдеріне байланысты табиғат көріністерінің суреттерін көрсету арқылы балаларға жанды және жансыз таиғат арасындағы байланыс түсіндіріледі.
Сергіту сәтін өткізіу.
Көлдің беті кілегей,
Жер сап-сары бірегей.
Тырау-тырау тырналар
Түстікке бетті бұрды олар.
Қара суық жел есті,
Күннің көзі көмескі.
Әліппе-дәптермен жұмыс.
Жанды және жансыз табиғаттың айырмашылығын айту.
Балалар жанды және жансыз табиғатты суреттен атап көрсетіп, ол жөнінде түсінгендерін айтады.
Балалар үлестірмелі суреттермен жұмыс жасайды.
Өлең жолдарын пайдаланып, сергіту жаттығуын орындайды.
Әліппе-дәптердегі тапсырманы орындайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақты пысықтауға арналған сұрақтар:
Жанды табиғатқа нелер жатады?
Жансыз табиғатқа нелер жатады?
Олардың айырмашылығы неде?
Балалар сұрақтарға толық жауап береді, бір-бірінің жауаптарын толықтырады. Жауаптарының дұрыстығын дәлелдейді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Жанды және жансыз табиғатқа нелер жатанын білу.
Түсінігі: Ауа температурасының ауытқуына байланысты табиғат құбылыстарының өзгеруін түсіну.
Көрсете білуі: Жанды табиғат пен жансыз табиғатты бір-бірінен ажыратып көрсету.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Мен және менің отбасым.
Мақсаты:Отбасы және оынң мүшелері туралы әңгімелеу.Отбасы мүшелерін атай білу және үлкенді сыйлауға, кішіге қамқор болуға тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Е.Өтетілеуұлының «Біздің шаңырақ» өлеңін оқу.
Атамнан басталар,
Әжемнен қосталар
Отбасым мыналар:
Ең жақын адамдар-
Әкем және анам бар,
Бір туған анам бар,
Бір туған апам бар.
Бәрін жақсы көремін,
Еркелеймін, еремін.
Өлең сөздерін бірге қайталайды. Отбасы мүшелерін атайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Балаларға ата-анасын, ересектерді тыңдап, кішкентайларға қамқорлық жасау керектігін түсіндіреді.
Е.Өтетілеуұлының «Бес саусақ» өлеңі оқылады. «Отбасы дегеніміз-әкесі,анасы,олардың балалары мен ата, әжесі» деген бала ұғымына сай анықтама түсінік береді.
Сондай-ақ отбасындағы мерекелер мен сақталатын дәстүрлер, отбасындағы ересектердің мамандықтары туралы айтылады.
Сергіту сәтін өткізу.
Орнымыздан тұрайық
Қарлығаш болып ұшайық.
Бір отырып, бір тұрып
Жақсы сергіп қалайық.
Әліппе-дәптермен жұмыс.
Тапсырмалар: 1. Өзің туралы айтып бер.2. Суретте бейнеленген отбасы мүшелерін ата.3.Отбасы мүшелерінің іс-әрекеті туралы әңгіме құрастыру.
«Бізде былай, ал сендерде ше?» дидактикалық ойыны.
Балалар тыңдайды. Өз отбасындағы сыйластық туралы әңгімелейді.
Тәрбиешінің айтқандарын тыңдайды, сұрақтарға жауап береді.
Өлең мазмұнына қарай қимыл-қозғалыс жаттығуын жасайды.
Өлең мазмұнына қарай сұрақтарға жауап береді.
Сурет бойынша сұрақтарға жауап береді, әңгімелейді.
Дидактикалық ойынды ынтамен ойнайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ-жауап әдісі арқылы сабақта алған білімдерін қорытындылайды.
Сұрақтар:
Өз отбасыңда кімдермен тұрасың?
Атай, әжеймен қалай дұрыс амандасуға болады?
Әкең мен анаң саған риза болып қуану үшін не істеуің керек?
Балалар отбасындағы өздері атқаратын іс-әрекеттерін әңгімелейді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Отбасы мүшелерін: ата-әжесі, ата-анасын, бауырларын құрметтеу керектігін, есейгеннен кейін ата-анасына қамқорлық жасап, көмек көрсету өзінің парызы екенін білу.
Түсінігі: Бірлескен еңбек іс-әрекеті ата-ана мен балаларды жақындастыратынын түсіну.
Көрсете білуі: Отбасы мүшелеріне кімдер кіретінін білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Экологиялық белгілер.
Мақсаты:Экологиялық белгілермен таныстыру, оларды естеріне сақтату.Табиғатты қорғауға баулу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шаттық шеңберіне ұйымдастыру.
Қуан шаттан алақай,
Қуанатын күн келді.
Қайырлы таң!
Қайырлы күн!
Сәлеметсіңдер ме, балалар?.
Өлең жолдарын қайталап, сәлемдеседі.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Балалармен бірге балабақша ауласына мақсатты серуен ұйымдастыру.
Табиғатқа байланысты халық болжамдарын оқыып беріп, үш дауыста қайталату тәсілін қолданып жаттау.
Жылдың әрбір мезгіліне сәйкес, табиғат құбылыстарындағы өзгерістерді байқау арқылы өмірге келген халықтық болжамдар туралы түсінік беру.
Қыс қарлы болса, жаз жаңбырлы болады.
Қыс аязды болса, жаз ыстық болады.
Аспанда жұлдыз көп болса,күн суытады.
Жаз жауынды болса, к.з жылы болады.
Қайыңнан аққан шырын көп болса, жаз жаңбырлы болады.
Түтін аспанға тік көтерілсе, аяз болады.
Сергіту жаттығуын өткізу.
Көтеріліп шаңырақ,
Уықтары шаншылар.
Керегелер керіліп,
Өрімдей боп өрілер.
Бәріміз жүрсек айналып,
Киіз үй боп көрінер.
Әліппе-дәптермен жұмыс:
Экологиялық белгілермен таныстыру;
Сурет бойынша балалардың әрекеттеріне пікірлерін білдіру.
Серуенге шыгады.
Халық болжамдарын қайталап айту арқылы есте сақтау қабілетін дамытады.
Қыс мезгілінің қарлы болуын бақылау.
Халық болжамының мағынасын түсіндіру.
Өлең мазмұнына сәйкес қимылдар жасайды.
Суретке қарап әңгіме құрастырады.
Табиғат құбылыстарын бақылап көрсетеді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
«Халық айтса, қалып айтпайды» деген мақалды қайталату, мағынасын түсіндіру.
Халық болжамдарын қайталап, мағынасын түсінеді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Туған өлкенің табиғатын қорғау туралы халық болжамдарын білу.
Түсінігі: Табиғи құбылыстардың бір-біріне әсерін, байланысын түсіну.
Көрсете білуі: Халық болжамдарын өз тәжірибелеріне бақылау жасау арқылы көз жеткізу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы: Қатынас.
Білім көздері: Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы: Мемлекеттік рәміздер.
Мақсаты: Мемлкеттік рәміздердің мән мағынасын түсіндіру арқылыесте сақтау қабілетін дамыту.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туының көгілдір түсі ашық бейбіт аспанды және халықтардың бірлігін бейнелейді. Ортасында орналасқан алтын күн бейбітшілік пен байлықты бейнелесе, ал аспанда қалықтаған қыран құс ерлікті бейнелейді.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гербіндегі көгілдір түсінің аясында шаңырақ бейнеленген. Шаңырақтан жан-жаққа таралған сәулелер тәрізді шеңберлер бойымен уықтар республикамызда тұратын халықтардың бірлігін көрсетеді. Әр мемлекеттің гимні болады, ол салтанатты жағдайларда орындалады.
Отан туралы мақал-мәтелдердің мағынасын ашу.
Отан оттан да ыстық.
Туған жердей жер болмас,
Туған елдей ел болмас.
Дәптермен жұмыс
Мемлекеттік рәміздердің мән-мағынасын ашу;
Елордамыз –Астана қаласы жайлы әңгімелеу.
Балалар түсінгендерін қайталайды.
Балалар суреттен рәміздерді көрсетеді.
Әліппе-дәптердегі тапсырманы орындайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ жауап әдісі арқылы сабақта алған білімдерін қорытындылайды.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
Тәуелсіз Қазақстан Республикасы елбсының аты-жөні кім?
Гимн қандай жағдайларда орындалады?
Мемлекеттік гербті қайдан көруге болады?
Біздің еліміздің туының түсі қандай?
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Қазақстан Республикасының рәміздерін білу.
Түсінігі: Қазақстан Республикасының мемлкеттік рәміздерінің мән-мағынасын түсіну.
Көрсете білуі: Рәміздер туралы өлең, мақал мәтелдерді жатқа айту.
Алматы облысы ,Іле ауданы ,Өтеген батыр кенті
М.Мақатаев атындағы№13 орта мектебі
Бастауыш сынып мұғалімі
Айтакынова Гүлмира Сериковна
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Алтын күз.
Мақсаты:Күз мезгіліне сипаттама беріп, күз мезгілінің астық, жеміс-жидек көкөністерді жинау мезгілі екенін, күздегі ауылшаруашылық еңбек түрлері жөнінде түсіндіру арқылы есте сақтау қабілетін дамыту.
Шаттық шеңберіне дөңгелене тұрғызып, өлең жолдарын әндетіп айтқызады.
Армысың, ардақты Аспан ата!
Армысың, мейірімді Жер-ана!
Армысың, шұғылалы алтын күн!
Күліп шықты күн бүгін.
Бәрі бірге қайталайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Тәрбиешінің әңгімесі:
-Орманда, тоғайларда жаз мезгіліндегідей емес. Құстардың шуылы азайған.Өйткені құстардың көпшілігі жылы жаққа ұшып кетті. Аққайың мен емендердің жапырақтары өзгеріп, сары түске енген. Гүлдер мен шөптер солып, қурай бастады.
Сұрақтар:
Бұл жылдың қай мезгілі деп ойлайсыңдар?
Күз мезгілі екенін қайдан білдіңдер?
Күздің келуімен орманда қандай өзгерістер болады?
Күздің бірінші айы-қырқүйек «Алтын күз» деп аталады.Бұл кезде біз бау-бақшадағы жеміс-жидектерімізді жинап аламыз. Күздің екінші айы-қазанды халық желді, ылғалды, жапырақтар көп түсетін кез деп атайды. Күздің ең соңғы айы-қарашаны «Жартылай қыс» немесе «Мұз ұстасы» деп атайды. Кейбір құстар күннің суытыуына байланысты жылы жаққа ұшып кетеді. Бозторғай, сары шымшық-қыстап қалатын құстар. Құстар мен жануарларға қамқор болып жүру-үлкен парыз.
Сергіту жаттығуын орындату.
Әліппе-дәптермен жұмыс:
Қ.Шаңғытбаевтың «Алтын күз» өлеңін жаттатады;
Күзгі жапырақтарды боятады;
Табиғаттағы ең негізгі ережелермен таныстыру.
Балалар тыңдайды.
Балалар түсінгендерін айтады, сұрақтарға жауап береді.
Тәрбиешінің әңгімесін тыңдайды.Суретке қарап әңгіме құрастырады. Сұрақтарға жауап береді.
Өлең жолдарын қайталап, бірнеше рет қайталап жатқа оқиды.
Дәптердегі жапырақтарды бояйды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ-жауап әдісі арқылы сабақта алған білмдерін қорытындылайды.
Сұрақтар:
Күз айларын атаңдар?
Күз мезгілінің ерекшелігі неде?
Күздің барлық кезеңі бірдей ме?
Алтын күздің қоңыр күзден айырмашылығы неде?
Балалар суретті пайдаланып, күз айлары мен олардың ерекшелігін айтады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Күз мезгіліндегі табиғат құбылыстарының ерекшелігін атау.
Түсінігі: Құстармен жануарларға қамқор болып жүруді есте сақтау.
Көрсете білуі: Күз мезгілінің ерекшеліктерін сурет арқылы немесе ойын арқылы көрсете білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Бағдаршам және көлік түрлері.
Мақсаты:Бағдаршамның атқаратын қызметімен таныстыру.Көше жағдайындағы кеңістікті бағдарлай білу дағдыларын, зейіндерін дамыту. Жолда жүру ережелерін меңгерту.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балаларды шеңбер құрғызып тұрғызу.
Кел балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік!
Күлкі көңіл ашады,
Күліп өмір сүрейік.
Өлеңді бәрі бірге қайталайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Бағдаршамы бар көше мен бұрылыстарға саяхат жасату. Ауыл педагогтері бағдаршамы бар үлкен даңғыл бейнеленген плакатты пайдаланады. Балалардың назарлары бағдаршамның жұмысына машиналардың арлы-берлі жүруіне жаяу жүргіншілердің іс-әрекеттеріне назар аударылады. Жол жүру ережелерімен таныстырады. Жол белгілерімен суреттерін көрсетеді олардың көлік қозғалысын реттеп көлік жүргізуші мен жаяу жүргіншінің маңайындағы жол жағдайы жөнінде ақпарат беру мақсатында көше мен жол бойына қойылатын арнайы белгілер екенін айтып түсіндірді. Ә.Табылдының «Бағдаршам» деген өлеңін оқу. «Көлік түрлері қайда» дидактикалық ойыны.Егер дағдаршам жоқ болса жол тәртібін реттеушіге бағыну қажеттігі айтылады. Жолда жүру ережелерін сақтау үйрену арқылы бала өзінің өмірін және денсаулығын сақтайтындығы түсіндіріледі. Дәптермен жұмыс:
Сурет бойынша жолда жүру еске түсіру.
Суреттегі көлік түрлерін үш топқа бөліп атау.
«Суретте не артық» дидактикалық ойынын жүргізу.
Балалар тыңдайды.
Жауабын тыңдау.
Балалар жол ережелерін тыңдап, қайталап айтып береді.
Тапсырманы орнындайды.
Суретке қарап, жолда жүру ережелерін құрастырады.
Жолда жүру ережелерін қайталайды, сұрақтарға жауап береді, тапсырмаларды орындайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ-жауап әдісі арқылы сабақта алған білмдерін қорытындылайды.
Сұрақтар:
Жаяу жүргіншілер қай жерлермен жүру керек;
Жаяу жүргіншілер көшенің қай жерінен қиып өте алады?
Өзің тұратын жерде қандай көлік түрлері жүреді?
Сұрақтарға жауап береді, өздері қорытынды пікір жасайды. Мысалы: Жолда жүру ережесін сақтау керек. Сонда көлік қозғалысына да, көлік жүргізушіге де кедергі жасамайсың. Өміріңді сақтайсың.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Бағдаршам тустерінің мағынасын және жолда жүру ережесін.
Түсінігі: Жолда жүру ережесін сақтау арқылы өз өмірін сақтайтындығын.
Көрсете білуі: Бағдаршамның атқаратын қызметін.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Күз сыйы.
Мақсаты: Табиғаттағы өзгерістер туралы балалардың түсініктерін қалыптастыру. Өсімдіктерді күтіп-баптауға және табиғатқа қамқорлықпен қарауға тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Қуаныш шеңберін ұйымдастыру.
-Армысыз, алтын Күн!
Армысыз, қайырымды Аспан-ата!
Армысыз, мейірімді Жер-ана!
Күліп шықты күн бүгін!
Қуанайық, шаттанайық бәріміз.
Балалар жақсы көңіл күймен сәлемдеседі.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Саябаққа, алаңқайға табиғи материалдар жинау мақсатымен серуен ұйымдастыру.
Б. Жақыптың «Күзде» өлеңінің мазмұнын ашу:
Жемістер;
Көкөністер;
Жидектердің пайдасын, оларды жинау туралы әңгімелеу.
Балаларға «Табиғат сыйы» деген ұғымның мағынасын түсіндіру, табиғаттың шексіз байлығы болып саналатын күз мезгілінің ерекшеліктерін, алуан түсті жапырақтар, табиғи материалдар туралы түсіндіру. Балалар табиғи материалдарды жинап, күзгі жапырақтардың түстеріне, пішініне, ауаның температурасына, күн мен түннің ұзақтығына назар аударады.
Сергіту сәтін өткізу.
Орнымыздан тұрайық,
Құстай қанат қағайық.
Бір отырып, бір тұрып,
Сәл тынығып алайық.
Әліппе-дәптермен жұмыс:
Күзгі бақтағы жұмыс;
Күзгі бақшадағы еңбек туралы түсіндіру;
Жарты алманың екінші бөлігін тапқызу.
Серуенде табиғатты тамашалайды.
Өлең жолдарын тыңдайды, түсінеді.
Серуенде балалар табиғи материалдарды жинап, олардан өздерінің қиялдарынан «Күзгі орман» композициясын құрастырады.
Өлең мазмұнына қарай қимылдар жасайды.
Тапсырмаларды ынтамен орындайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Тақырыпты бекіту үшін «Сен жасыр, біз табамыз» деген дидактикалық ойын ұйымдастырылады. Шарты: балалар көздерін жұмып отырады. Тәрбиешінің белгісімен бір бала жеміс, көкөністердің муляждары салынған табақтан біреуін алып, артына тығып тұрады. Бала өзі жасырған жеміс пен көкөністің атын айтпай сипаттайды. Балалар жасырған жеміс не көкөністің атын айтулары тиіс
Дидактикалық ойынға балалар белсене қатысады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Күз мезгілінің ерекше сыйын түсініп, бағалай біліуі.
Түсінігі: Ауаның температурасының өзгеруін түсіну.
Көрсете білуі: Табиғи материалдардан композиция жасай білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Байланыс құралдары.
Мақсаты:Байланыс қызметі түрлерімен таныстырып олардың атауларын меңгерту. Адамдардың пайдалы іс-әркеттерін бағалап, оған құрметпен қарауға тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балаларды шеңбер бойына тұрғызып, төмендегі өлең жолдарын айтқызады:
Армысың, асыл күн!
Армысың, көк аспан!
Армысың, жан досым!
Жылуыма жылу қос,
Міне, менің қолым.
Балалар бір-бірінің қолын ұстап, жылу сезімдерін білдіреді.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Байланыс құралдары жайлы түсінің беру:
-Телефон, факс, хат, құттықтау хаттары, сәлемдеме байланыс түрлеріне жатады. Байланыс қызметінің бұл аталған түрлерінің бәрі адамдардың тұрсымына өте қажет. Компьютер де байланыс қызметі түрлерінің қатарына жатады. Компьютермен әлемнің барлық жерлерінен әртүрлі хабарлар алынады және жіберіледі.
Пошта-хат, телеграмма, ақша, газет-журнал, сәлемдеме сияқты заттарды бір жерден екінші жерге жеткізумен айналысатын мекеме.
2.Сергіту сәтін өткізу.
Біздер тату баламыз
Гүл-гүл жайнап аламыз.
Жаттығулар жасайық,
Жақсы сергіп қаламыз.
3.Әліппе-дәптермен жұмыс.
Суреттегі байланыс құралдарын ататып, олардың атқаратын жұмытары жөнінде әңгімелету.
Мысалы:
Факс-фотокөшірмелерді телефон желілері арқылы беру құралы.
4.«Телефон» дидактикалық ойыны.Шарты: екі бала ойыншық телефон тұтқасымен бір-бірімен сөйлеседі.
5.Дәптердегі тапсырмаларды орындату.
Балалар тақырыпқа қызығушылықпен жауап береді.
Компьютер, телефон сияқты байланыс құралдары туралы білетіндерін айтады.
Өлең мазмұнына қарай қимыл-қозғалыстар жасайды.
Сурет бойынша байланыс құралдарының атқаратын қызметін әңгімелейді.
Балалар бір-бірімен ойыншық телефон арқылы сөйлеседі.
Сұрақтарға жауап береді, тапсырмаларды орындайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақты қорытындылау.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
Байланыс қызметінің түрлерін ата;
Компьютер байланыс құралына жатама?
Сәлемдемемен не жіберуге болады?
Құттықтау хаттарын кімдерге және не үшін жазады?
Балалар байланыс құралдары мен оның қажеттілігін айтады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Әрбір байланыс құралданының қызметін білу.
Түсінігі: Адамдардың пайдалы іс-әркетін бағалау, оларға құрметпен қарау.
Көрсете білуі: Өзінің бастаған ісін аяғына дейін жеткізе алатындығын көрсете білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Жасыл дәріхана.
Мақсаты:Жасыл дәріхана және оның қажеттігі жөнінде түсінік беру. Табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Жылулық шеңберін ұйымдастыру. Қолдарындағы әдемі жүрек ойыншықты бір-біріне беріп тұрып, тілектерін айтады.
Жылы сөздер айту арқылы амандасады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
М. Жаманбалиновтың «Итмұрын тергенде» өлеңін мәнерлеп оқып беру.
Балалармен жасыл дәріханаға серуен ұйымдастыру. Дәрілік өсімдіктермен таныстыру. Неге «дәрілік» өсімдіктер деп аталатынын түсіндіру.
Дәрілік өсімдіктерді белгілі бір мерзімде жинау керек екендігі және оны жинау кезінде басқа өсімдіктерге зиян келтірмей белгілі мөлшерде ғана жинау керектігін түсіндіру. Балаларды дәрілік өсімдіктерге қамқор болуға тәрбиелеу.
Сергіту жаттығуын өткізу.
Кәне, кәне, тұрайық,
Үлкен шеңбер құрайық.
Тұрсақ енді шеңберге,
Алақанды ұрайық.
Бишілерше бұралып,
Дөңгелене тұрайық.
Әліппе-дәптермен жұмыс.Сұрақтар мен тапсырмалар:
Дәрілік өсімдіктердің тағы басқа қандай түрлерін білесіңдер?
Өздерің тұратын жерде өсетін дәрілік өсімдіктің түрін атаңдар?
Суреттегі өсімдіктерді бояту.
Балалар өлеңді мұқият зейін қойып тыңдайды. Дәрілік өсімдіктерді зер сала қарап көреді, түсінеді.
Көрмедегі дәрілік өсімдіктерді көріп біледі.
Дәрілік өсімдіктердің жинау мерзімін біледі.
Өлең жолдарын қайталап, дене жаттығуларын жасайды.
Тапсырмаларды дұрыс орындау үшін әркет жасайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Оқу іс-әрекетті бекіту үшін қойылатын сұрақтар:
Тамақ ауырғанда қандай шөптер пайдалану керек?
Дәрілік өсімдіктерді қалай жинайды екен?
Балалар сұрақтарға дұрыс жауап беруге тырысады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Емдік қасиеті бар өсімдіктердің пайдасын білу.
Түсінігі: Бөлме өсімдігі мен дәрілік өсімдіктердің айырмашылығын түсіну.
Көрсете білуі: Берілген сұрақтарға дұрыс жауап беру.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Мамандықтар.
Мақсаты:Адамдардың әртүрлі мамандықтары туралы балаларға түсіндіру. Жанар-жағар май тұрған жерде қауіпсіздік ережелерін сақтауға үйрету.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Аспан түрді түндігін
Жерге сәуле жайылды.
Неткен ашық күн бүгін,
Қайырлы таң, қайырлы!
Балалар шеңбер жасап тұрып қайталайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Тәрбиешінің түсіндіруі:
-Мұнайдан алынатын жанармайлармен машиналар жүреді. Мұнайдан парафин алынады. Парафинді электр жарығы жоқ кезде пайдаланамыз. Шамшырақты дұрыс пайдаланбасақ, одан өрт шығу қаупі туып, айнала қоршаған ортаға көп шығын келтіруі мүмкін. Сол себепті сақтық шараларын сақтау қажет. Таскөмір тұрмыста жылу үшін, әкті құрылыста ағарту үшін пайдаланады. Тас қалаушы-бұл құрылыс маманы. Үй құрылысында әртүрлі мамандық иелері бар. Олар: ағаш шебері, сылақшы, тас қалаушы, краншы, дәнекерлеуші, шатырлаушы. Сәулетші үйдің жобасын жасағаннан кейін құрылыс орны таңдалып алынады. Осы сияқты бірнеше мамандық түрлері бар: дәрігер, архитектор, инженер, шахтер т.б.
Сергіту сәтін өткізу.
Көтереміз қолымызды,
Созыламыз жоғары.
Бір, екі, үш,
Денеңді солға бұр.
Қолыңмен көмектесіп,
Беліңді шынықтыр.
Әліппе-дәптермен жұмыс.
1.Суреттегі мамандықтар туралы әңгімелесу;
2.Сурет бойынша шахтер мамандығының қыр-сырын түсіндіру;
3. «Кім болам?» дидактикалық ойыны. Шарты: балаларға болашақта қандай мамандық иелері болатындығын және елге қандай пайда келтіретіндігін әңгімелету.
Балалар жанар-жағармай туралы түсінгендерін айтады.
Сурет бойынша әңгімелеп береді.
Жалпы дамыту жаттығунының 1-2 түрін орындайды.
Суретпен белсенді жұмыс жасайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақтар:
Қандай мамандықтарды білесіңдер?
Дәрігер не істейді?
Жақсы мамандық иесі болу үшін не істеу керек?
Балалар ата-аналарының мамандықтары жөнінде әңгімелейді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Пайдалы қазБалалардың алыну жолдарын білу.
Түсінігі: Жанармайлар бар жерде сақтық ережелерін сақтау.
1. Плакаттан құстарды көрсету. Құстардың тіршілігі туралы әңгімелеу.
2. Жыл құстары және қыстап қалатын құстар туралы әңгімелеу:
-Күннің суытып, жәндіктердің көпшілігі қырылып қалады, кейбір жәндіктер ағаштардың қуыстарына тығылады. Осылайша құстардың жемі азаяды. Өзен-көлдерде су қатып қалады. Осыған байланысты құстар жылы жаққа ұшып кетеді. Жыл құстарына жабайы үйрек, тырна, көкек, ұзақ, қарлығаш, қараторғай т.б. жатады.
Құстардың бір бөлігі күзде ұшып кетпей, сол жерде қыстап қалады. Оларды қыстапқалатын немесе отырықшы құстар деп атайды. Отырықшы құстарға: қарға, көгершін, торғай, тоқылдақ т.б. жатады.
Дәптермен жұмыс:
Суреттен өзіңе таныс құстарды атату. (Үкі, бүркіт, үйрек, аққу, тырна)ү Осы құстар туралы мағлұмат беру.
Балалар тыңдайды, түсінбегендерін сұрайды, сұрақтарға жауап береді.
Сұрақтарға жауап береді. Суреттерге қарап, құстардың аттарын атайды. Өз өлкелерінде тіршілік ететін құстар туралы әңгімелейді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақта алған білімдерін пысықтауға арналған сұрақтар:
Өзің білетін жыл құстарын ата.
Құстар немен қоректенеді?
Құстар не себепті жылы жаққа ұшып кетеді?
Құстар табиғатқа, адамға қандай пайда тигізеді?
Балалар сұрақтарға дұрыс жауап беріп, бір- бірінің жауаптарын толықтырады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Қыстап қалған құстарға қамқор бола білу.
Түсінігі:Жыл құстары мен отырықшы құстардың тіршілігіндегі айырмашылығын түсіну.
Көрсете білуі: Тапсырманы дұрыс орындап көрсету.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Тәуелсіз Қазақстан.
Мақсаты:Қазақстан Республикасының тәуелсіздік алуы туралы түсінік беру. Балалардың Отанына, туған жеріне деген сүйіспеншіліктерін арттыру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Күлімде, күн күлімде,
Жер жасарып көгерсін.
Кешегіндей бүгін де,
Қанат қақсын көгершін.
Балалар шеңбер жасап тұрып қайталайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Тәрбиеші сұрақ-жауап және көрнекілік әдістері арқылы Қазақстан Республикасы туралы түсіндіреді, әңгімелейді.
16-Желтоқсан –еліміздің ең үлкен, ең басты мерекесі. 1991 жылы қазақ елі егемендікке қол жеткізіп, өз алдына тәуелсіз мемлекет атанды. Осы тәуелсіздік Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатайұлы, Ләззат Асанова сынды қазақтың батыр, қаһарман ұл-қыздарының арқасында келді. Олардың Тәуелсіздік жолындағы ерлігі, қайсарлығы біз үшін өнеге болмақ.
2. Б.Исавтың «Тәуелсіз елім бар» өлеңі оқылады.
3. Сөздік жұмысын жүргізу.
Тәуелсіз-толық еркі бар, ерікті, бағынышты емес.
Егемен- өз билігі, бас бостандығы өзінде, тәуелсіз.
4. Отан туралы мақалдың мағынасын ашып, оны жаттатады.
Көрсете білуі: Салған суреттері бойынша әңгімелеу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Қыс. Құстардың қысқы тіршілігі.
Мақсаты:Қыс мезгіліндегі құстардың тіршілігі туралы әңгімелеу арқылы балалардың қамқорлық жасауға деген белсенділіктерін арттыру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балаларды дөңгелене тұрғызып, төмендегі өлең жолдарын айтқызады.
Кел,балалар, күлейік,
Күлкіменен түлейік.
Қабақ түйген не керек,
Көңілді боп жүрейік.
Бәрі қосылып айтады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Қыс мезгілінің ерекшелігін әңгімелейді. Т.Молдағалиевтің қыс туралы өлеңі оқылады.
2. «Құстар қалай қыстайды?» ертегісін оқу арқылы құстардың қысқы тіршілігімен таныстырады. Құстардың қысқы тіршілігі бейнеленген суреттер арқылы балаларға құстардың тіршілігі жөнінде түсінік беру.
Қыс мезгіліндегі құстардың азығы, олардың немен қоректенетінін әңгімелеу. Адамдардың құстарға жасайтын көмектері туралы мағлұмат беріледі.
3. Сергіту жаттығуын орындату.
Күнде аспанға қараймыз,
Қайтқан құсты санаймыз.
Үшбұрыш боп тырналар,
Көк жүзінде сырғалар.
4. «Құстар» дидактикалық ойыны. Шарты: суреттер бойынша құстарды екі топқа тотастыру. Жыл құстары және отырықшы құстар.
Тыңдайды, сұрақтарға жауап береді, сұрақтар қояды.
Балалар сурет бойынша қыс мезгілі туралы әңгімелейді. Құстарға өздері қалай көмек көрсеткендері туралы айтады.
Өлең мазмұнына байланысты қимылдар жасайды.
Сурет бойынша жыл құстары мен отырықшы құстардың аттарын атайды. Оларды екі топқа топтап айтады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақты қорытындылау.
Балалардың білімдерін бекіту үшін төмендегідей сұрақтар қойылады:
Біздің өлкемізде қандай құстар қыстап қалады?
Олардың тіршілігі туралы әңгімеле.
Қыстап қалатын құстарға адамдар қандай көмек көрсетеді?
сұрақтарға дұрыс жауап береді, бір-бірінің сұрақтарын толықтырып айтады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Қыстап қалған құстарға қамқор бола білу.
Түсінігі: Жыл құстары мен ұшып кететін құстардың айырмашылығын түсіну.
Көрсете білуі: Тапсырмаларды дұрыс орындап көрсету.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Жануарлардың қысқы тіршілігі.
Мақсаты:Ормандағы аңдардың қысқы тіршілігі, олардың қысқы табиғатқа бейімделуі туралы түсінік беру. Балаларды аңдарды сипаттауға, салыстыра білуге жаттықтыру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Ормандар, жап-жасыл ормандар,
Орманды отаушы болмаңдар!
Отан мен орман жұп, бір ұғым,
Орманды, Отанды қорғаңдар!
Балалар бір-біріне жақсы тілектер айтып, амандасады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Тәрбиеші жануардың қысқы тіршілігі туралы түсіндіреді.
Мысалы:
-Қыс мезгілінде жануарлардың тіршілігінде біраз қиныдықтар туындайды. Сондықтан кейбір жануарлар қысқа азық жинайды. Мысалы: тиін ағаштың қуысын мекен етеді. Тиінге ағаштармен тез өрмелеуге аяқтары көмектеседі. Ол жаз бойы саңырауқұлақ, жаңғақтарды ағаш қуысына жинайды. Қыста соларды қорек етеді.
2. «Дауысынан таны» дидактикалық ойыны. Шарты: аудиотаспадан әртүрлі жануарлардың дауыстарын тыңдатып, олардың атын атату. Сонан соң сол жануарлардың қысқы тіршілігі туралы әңгімелеу.
4. Сергіту сәті:
Музыка әуенімен жануарлардың қимылын келтіріп билейді. Қоян сияқты секіреді, түлкі сияұты денелерін қимыл-қозғалысқа келтіреді.
5. «Жануарлар тіршілігі» дидактикалық ойыны. Тәрбиеші балалардың жауаптарын толықтырып тұрады.
Балалар тыңдайды, түсінбегендерін сұрайды.
Суретке қарап әңгіме құрастырады.
Балалар жануарлардың қысқы тіршілігі туралы әңгімелейді.
Би қимылдарын орындайды.
Үглі жауап: Аю апанда қысқы ұйқыға кетеді...
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ-жауап әдісі арқылы сабақта алған білімдерін қорытындылайды.
Жабайы аңдарды ата.
Қоян қыста түсін қандай түске өзгертеді?
Балалар жабайы аңдар мен үй жануарларын салыстырып айтады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Табиғатқа деген қызығушылығын білдіру.
Түсінігі: Туған өлкенің жануарларын қамқорлыққа алу сезімін ояту.
Көрсете білуі: Сурет бойынша әңгімелеу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Жаңа жыл келді. Қыс қызығы.
Мақсаты:Балалардың қыс мезгілінің белгілері туралы түсінігін арттыру. Қыста ойналатын ойындар қыс қызығын арттыра түсетінін түсіндіру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
«Сырғанақ» өлеңі оқылады.
Сырғанаққа мығымбыз,
Шыныққанбық, шымырмыз.
Таудан төмен сырғанап,
Біз тебеміз сырғанақ.
Балалар бірге қосылып айтады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Тәрбиешінің тапсырмасы:
- Аспанды сұр бұлт қаптап, жерді ақ ұлпа қар басты. Өзендерде мұз қатып, айнала ертегідегідей тыныштыққа бөленді. Күннің суығына қарамастан балалар шана, коньки теуіп, қар атысып ойнап жүр. Қай мезгіл туралы айтылды?
2. Педагог қыс мезгілінде болатын құбылыстарға тоқталады. Әр айдың ерекшелігін айта келе, қысқы ойындар туралы түсінік береді.
Мысалы:
- Қаңтар мен ақпан айларында ауа райы суық болады. Қаңтар-қыс шатыры. Қыстың үш айы қандай суық болған күнде де адамдар мұзайдында конькимен сырғанайды, шаңғы, шана тебеді. Қар кесектерін домалатып, аққала жасайды.
3. «Қысқы ойындар» дидактикалық ойыны. Шарты: балалар бір-бірден қоржын ішінен суреттерді алады. Суреттердің ішінен қысқы ойын түрлері бейнеленген суретті тауып, оны тақтаға жабыстырады. Сонан соң сурет бойынша қысқы ойын түрлері туралы әңгімелейді.
4. Сергіту сәті:
Боран соғар оң жақтан,
Боран соғар сол жақтан.
Қар лақтырып ойнасақ,
Суық өтер қолғаптан.
5. Қысқы мереке туралы әңгіме өткізу:
Жаңа жыл мерекесі.
Шыршаны безендіру.
Балалар қыс қызығын өз беттерінше әңгімелейді.
Қыс мезгілі туралы пікірлерін айтады.
Сурет бойынша әңгімелейді.
Өлең жолдарын қайталап, жаттығу жасайды.
Сұрақтарға жауап береді. Шыршаны ойыншықтармен безендіреді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Пысықтауға арналған сұрақтар мен тапсырмалар:
Қыс мезгілінің айларын ата.
Қыс мезгілінің ерекшеліктерін атап бер.
Қандай қысқы ойындарды білесіңдер?
Қыс мезгілін не үшін жақсы көресіңдер? Пікірлеріңді білдіріңдер.
Балалар қыстың ерекшелігіне тоқталады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Жаңа жыл мерекесі туралы білімдерін толықтыру. Қардың қайдан пайда болғанын білу.
Түсінігі: Табиғатты аялау, қорғау керектігін түсіну.
Көрсете білуі: Сурет қарап әңгіме құрай білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Қысқы еңбек.
Мақсаты:Балалардың қыс мезгілінде орындалатын еңбек түрлер туралы түсініктерін толықтыру. Қысқы еңбек түрлерінің пайдасын түсіндіру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шеңбер жасап тұрып, музыканың сүйемелдеуімен «Қар күреу» жаттығуын орындатады.
Жаттығуды би қимылдарына келтіріп орындайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Тәрбиешінің жаңа сабақты түсіндіруі.
Қысқы еңбек түрлерімен таныстырады және оларды кімдер атқаратынын айтып түсіндіреді.
- Қыстыгүні көше мен аулалардың қарын күреп тазалау, ал ауылда егістік алқаптарында қар тоқтату жұмытары жүргізіледі. Қала көшелерінде машиналардың жеңіл әрі жылдам жүруі үшін адамдар арнайы машиналармен қарды күреп тазалайды. Құрғақшылық жиі кездесетін аймақтарда қар тоқтату әдісі қолданылады. Қар тоқтату- топырақта ылғалдылық қорын біршама жинап, егіс өнімділігін арттыратын жұмыс түрі.
2. Сурет бойынша «Қысқы еңбек» тақырыбында балаларды қатыстырып, әңгіме жүргізеді.
3. Сурет бойынша малды күтіп-баптау жұмыстары туралы түсіндіреді.
4. «Артығын тап» дидактикалық ойыны. Шарты: суреттен еңбек құралдарын тауып, оларды қоршап сызады. Артық заттарды тауып айтады: шана, шаңғы, малақай.
Мұқият тыңдайды, түсінбегендері бойынша сұрақтар қояды. Сұрақтарға жауап береді. Сурет бойынша қысқы еңбек-қар күреу, ауылда малды күту жұмыстары жайлы әңгімелейді. Дәптерден еңбек құралдарын тауып, оларды қоршап сызады.
Сурет бойынша қысқы еңбек түрлері туралы әңгімелейді, сұрақтарға жауап береді.
Заттардың не үшін артық болып қалғанын айтып дәлелдейді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақта алған білімдерін пысықтайды.
Қысқы еңбек туралы қойылған сұрақтарға жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Қысқы еңбек түрлерін атап беруі тиіс.
Түсінігі: Қысқы еңбектің пайдасын білу.
Көрсете білуі: Айланың қарын күреу, үй жануарларына қамқорлық жасау.
Технологиялық карта 26.01.16.
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Қызыл кітап құпиясы.
Мақсаты:Қызыл кітап туралы түсінік беріп, қоршаған ортаны қорғау, оған қамқорлық жасау дағдыларын қалыптастыру. Жануарлар мен өсімдіктердің құруына әкеп соғатын себептерді түсіндіру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шаттық шеңберін ұйымдастыру.
-Армысыз, қайырлы Күн!
-Армысыз, Аспан ата!
-Армысыз, мейірімді Жер-Ана!
-Армысыз, шұғылалы Алтын күн!
Балалар өлең жолдарын қайталап, бір-бірімен амандасады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Қызыл кітап туралы түсінік беру:
- Қызыл кітапқа сирек кездесетін, жылдан-жылға азайып не жойылып бара жатқан, сондықтан да айрықша қорғауды қажет ететін жануарлар мен өсімдіктердің түрлері тіркеледі. Жойылу қаупі төнген (саны сиреп бара жатқан) түрлерді сақтап қалу үшін оларды зоологиялық парктерде қолдан өсіріп, көбейту шаралары қолға алынған. Біздің елімізде жойылып бара жатқан жануарлар мыналар: барыс, ілбіс, қоңыр аю, бүркіт, дегелек т.б.
Адамдар көбінесе кейде түсінбей, кейде салақтықтан табиғатты қалпына келтіру үшін ұзақ уақыт қажет болатынын ойламастан, оған қалай болса солай қарайды. Сыңсыған орманның орнындағы жанған түбірлер, су шайып өткен тау беткейлеріндегі жыртылған жерлер, ағаш ағызу кезінде ластанған өзендер-осының бәрі сирек кездесетін көптеген бағалы аңдар мен өсімдіктердің құруына әкеп соғады.
2. Сергіту сәтін өткізу.
Көбелек те, гүлде бір
Қызыл-жасыл күллі өңір.
Аспан төрі ақша бұлт,
Бау-бақшада барша жұрт.
Саңқылдаған саз әні,
Көлде құстың базары.
3. Әліппе-дәптермен жұмыс.
Дәптерде бейнеленген Қызыл кітапқа енген жануарлардың аттарын атайды.
Қызыл кітапқа енген құстарды тапқызып, оларды бояту.
Тәрбиешінің әңгімесін тыңдайды, сұрақтар қояды. Суреттен жойылу қаупі төніп тұрған жануарлар мен өсімдіктер көреді.
Өлеңге қосылып, сергіту жаттығуын орындайды.
Қызыл кітапқа енген жануарларды: арқар, барыс, қарақұйрық, жабайы мысық, үкі, бүркіт, аққу және тырнаның суреттерін бояйды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Тәрбиеші сұрақ-жауап және көрнекілік әдістер арқылы балалардың сабақта алған білімдерін пысықтайды.
Балалардың үлгі жауабы:
-Бүркіт құсының саны азайып барады. Сондықтан оны қорғауға алу керек. Бүркітті атуға, оның ұясын бұзуға болмайды...
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Табиғат жанашыры туралы ұғымы болуы.
Түсінігі: Жануарлар мен өсімдіктерді қорғау.
Көрсете білуі: Өз өлкесінде мекендейтін жануарларға қамқорлық көрсету, өсімдіктерді күтіп-баптау.
26.01.16. Тексерілді
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Нан дастарханға қалай келеді?
Мақсаты:Диқаншылардың еңбегі туралы балалардың түсініктерін қалыптастыру. Жердің үнемі қамқорлықты қажет ететінін әңгімелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Әрқашан аман болайық,
Елімізде тыныштық болсын,
Бейбітшілік болсын,
Нанымыз көп болсын.
Балалар жақсы тілекпен амандасады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Ә. Ахметовтің нан туралы өлеңін оқиды, мазмұнын түсіндіреді.
2. Нанның дастарханға дейін келу жолын әңгімелеу. Бұл жерде диқан, егістік, элеватор сөздеріне сөздік жұмысы жүргізіледі.
3. Сергіту сәтін өткізу.
Музыка әуенімен «шайқалады егістік, шайқалады нұр дала» деп әндетіп, би қимылдарын жасау.
4. Нан туралы мақалдардың мағынасын түсіндіру.
Нан-тамақтың атасы.
Ынтымақ-көптің батасы.
5. Дәптермен жұмыс:
Сурет бойынша нанның дастарханға келу жолын әңгімелеу.
Тыйым сөздерді оқып, оларды тәрбиелік мағынасын түсіндіру.
Жұмбақтың шешуін тапқызу.
Шешуі:бидай.
Жұмбақтың шешуі-бидайдың суретін салғызу.
Тәрбиешінің әңгімесін тыңдайды, сұрақтар қояды.
Би қимылдарын орындайды.
Мақалдардың мағынасын қалай түсінгендерін әңгімелейді.
Нанның дастарханға келу жолын цифрмен белгілейді, бидайдың суретін салады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақта алған білімдерін төмендегі сұрақтардың көмегімен пысықтау:
Нан дастарханға қалай келеді?
Нанды не үшін қастерлеу керек?
Нан туралы қандай мақалдар білесіңдер?
Нан туралы өлең, мақал-мәтел айтады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Нанның дастарханға келу жолын білу.
Түсінігі: Диқандардың еңбегін түсініп, құрметтей білу.
Көрсете білуі: Суретке қарап әңгіме құрай білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Табиғат бұрышындағы тіршілік (өсімдіктер мен жануарлар)
Мақсаты:Табиғат бұрышындағы жануарлар (балықтар, құстар, кірпі, тасбақа), өсімдіктер туралы түсінік беру. Жануарлар мен өсімдіктердің келтіретін пайдасы және оларды қорғау жөніндегі білімдерін кеңейту.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Біздер тату боламыз
Гүл-гүл жайнап аламыз.
Жаттығулар жасайық
Жақсы сергіп қаламыз.
Балалар шеңбер болып жаттығу жасайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1.Тәрбиеші балабақша, мектептегі табиғат мүйісі (бұрышы) туралы төмендегідей мағлұмат береді:
-Табиғат бұрышы-мектеп, балабақшада тірі хайуанаттар орналастырылған мүйіс. Мұнда өсімдіктердің түрлерін де өсіреді. Табиғат бұрышында аквариумда балықтар, торда үй қояндары, кірпі, тасбақа, атжалман, тотықұстарды ұстайды. Оларды арнайы педагог маман күтіп баптайды. Оған балалар көмектеседі.
2. Сөздік жұмысын жүгізу.
Атжалман-жоны күрең, бүйірі қызғылт тышқын.
Қоректендіру-матақтандыру.
3. Сергіту сәтін өткізу
Біз гүлдерше өсеміз,
Жапырағы жайқалған.
Сабақтары салалы
Желмен бірге жайқалған.
4.Әліппе-дәптердегі тапсырмаларды орындау:
Сурет бойынша әңгіме жүргізеді.
Құмыраға гүлді отырғызудың әдісін сурет бойынша түсіндіреді.
5. Үлгі бойынша құмыраны қалай бояу керектігін, қағаздан гүлді қалай жасау керектігін баяндайды.
Балалар сұрақтарға белсенді жауап беруге әрекет жасайды.
Тәрбиешінің айтқандарын мұқият тыңдайды, сұрақтар қояды.
Түсінгендерін қайталап айтып береді.
Тыңдайды.
Өлең жолдарын қайталап, би қимылдарын жасайды.
Суреттен табиғат бұрышында тіршілік ететін жануарларды атайды. Балалардың іс-әрекетін баяндайды.
Құмыраны бояйды, қағаздан гүл жасайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ-жауап әдісі арқылы сабақта алған білімдерін қорытындылайды.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
Табиғат бұрышындағы өсімдіктер мен жануарларға қандай қамқорлық қажет?
Табиғат бұрышындағы өсімдіктердің атын ата.
Аквариумдағы балықтарды қалай күтеді.
Балалар табиғат бұрышындағы еңбек іс-әрекеттерін айтады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Жануарлар мен өсімдіктерге қамқорлық жасау.
Түсінігі: Жануарлар мен өсімдіктердің пайдасы.
Көрсете білуі: Сабақ барысында тапсырмаларды орындай білу (сурет салу).
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Киіз үй жабдықтары.
Мақсаты:Киіз үй жабдықтарымен таныстыру. Атадан балаға мұраға болып келе жатқан ұлттық құндылықтарымызды сақтауға баулу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Біздер тату боламыз
Гүл-гүл жайнап аламыз.
Жаттығулар жасайық
Жақсы сергіп қаламыз.
Балалар шеңбер болып жаттығу жасайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. «Киіз үй жабдықтары» тақырыбын көрнекілік әдісі арқылы түсіндіреді:
-Киіз үй ауа райының қандай жағдайындада пайдалануға өте ыңғайлы. Ішіне жарық жақсы түседі, ауа алмасуы талапқа сай, жел, дауылға көп шайқалмайды. Киіз үйдің негізгі қаңқасын сүйегі деп атайды. Олар: кереге, уық, шаңырақ, сықырлауық. Кереге - киіз үйдің ағаштан жасалған жиналмалы торкөзді сүйегі.
Шаңырақ - киіз үйдің уықтарын біріктіріп, еңсесін көтеріп, тұтастырып ұстап тұратын дөңгелек шеңбер.
Уық-кереге мен шаңырақтың арасын ұстап, қосып тұратын сырық.
Киіз есік – сықырлауықты жауып, шыңырақ арқылы өткізіп байланады.
Киіз үй жиһаздары – абажа, кебеже, әбдіре, ағаш төсек, асадал, жастықағаш, адалбақан, жүкаяқ, сандық.
Киіз үй төсеніштері – алаша, киіз, сырмақ, тұскиіз, қоржын, аяққап.
2. Дәптерден киіз үй сүйектерін тапқыздырады.
Мұқият тыңдайды, түсінбегендерін сұрайды, сұрақтарға жауап береді.
Киіз үй бөліктерін атайды, оларды қайда орналасатынын сызып көрсетеді. Киіз үйді бояйды. Жолушының киіз үйге баратын жолын тауып, сызып көрсетеді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сұрақ-жауап, көрнекілік әдістері арқылы сабақта алған білімдерін бекітеді.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Киіз үй жабдықтарының қалай аталатынын білу.
Түсінігі: киіз үйдің қазақ халқының тұрмысындағы пайдасын білу.
Көрсете білуі: киіз үй жабдықтарын тұрмыста пайдалана білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Көрікті көктем.
Мақсаты:Көктем мезгіліндегі табиғи құбылыстар, өсімдіктер мен жануарлардағы маусымдық өзгерістер, адамдардың көктемгі пайдалы іс-әрекеттері туралы мағлұмат беру. Үлкендер еңбегін бақылау арқылы бағалай білу, бақылағандарын есте сақтай білу дағдыларын қалыптастыру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балаларды дөңгелендіре тұрғызып, төмендегі өлең жолдарын оқиды:
Жаңбыр, жаңбыр жауасың,
Жанымызға дауасың.
Біз ойнайтын ауланың
Тазартасың ауасын.
Балалар тәрбиешімен бірге өлеңді қайталайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1.Тәрбиеші көктем мезгіліндегі маусымдық құбылыстар, жануарлардың өміріндегі өзгерістер, өсімдіктердің өсуі туралы түсіндіреді. Түсіндіру барысында көрнекіліктерді пайдаланады.
- Көктем мезгілінің айларын атаңдар.
- Көктемнің алғашқы айы – наурыз.
Бұл айда күн жылынып, қар еріп, жылғалардан су ағады. Сай-сала суға толады.
Сәуір айында жер беті көгеріп, ағаштар бүршік атып, айнала құлпырып кетеді.
Мамыр айын «Ән айы» деп атайды. Өйткені құстар балапан басады, тоғай, гүлзарлардың ішінде, көл жағасында құстардың сайраған дауысын естисің. Сондықтан көктем – жылдың ең тамаша мезгілі.
2. Сергіту сәтін өткізу.
Қанат жаям жалма-жан,
Талпынғандай ұшуға.
Иіліп келіп қол созам
Аяғымның ұшына.
3. Әліппе-дәптермен жұмыс жүргізу:
4. «Бұл қай кезде болады?» дидактикалық ойыны. Шарты: тәрбиеші жыл мезгілдері бейнеленген суреттерді көрсетеді. Сол бойынша әңгіме өткізеді.
Балалар тыңдайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Өздері білетін тақпақтарын қайталайды.
Өлең жолдарын қайталап, жаттығу жасайды.
Сурет бойынша жыл мезгілдерін анықтайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Тапсырмалар:
Көктем мезгілінің ерекшеліктерін ата?
Көктем айларын ата?
Сабақта алған білімдері сұрақ-жауап әдісі арқылы пысықталады.
Балалар белсенділікпен жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Көктем мезгілінің ерекшеліктерін білу.
Түсінігі: Адамдардың көктемгі пайдалы іс-әркеттерін білу.
Көрсете білуі: Суретті ретімен орналастыру.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Ана – біздің гүліміз.
Мақсаты:Отбасындағы ананың рөлі туралы түсінік беру. Ананы қадірлеуге тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балаларды шаттық шеңберіне тұрызып, аналары туралы жылы сөздер айтқызады.
Әр бала өз анасы туралы қысқаша айтады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Ана туралы ән тыңдату. Әннің кімге арналғаны туралы сұралады.
2. Тәрбиешінің түсіндіруі:
- Кез келген адамның әдептілігі мен жан дүниесінің сұлулығы, ең алдымен балаға ақ сүтін беріп, әлпештеп өсірген ана жүрегінің жылуынан басталады. Бала бойындағы ең жақсы қасиеттер бізге алдымен анадан тарайды. Ананың нәзік үні, жұмсақ аялы алақаны, жан жылуымен аяулауы бізді әлдилеп жұбатады.
Өз баласын бағып қағуда, ол ана өзін-өзі ұмытып барлық күш жігерін сарқа жұмсайды, бұдан оның жаны байи, нәрлене түседі. Ананы барынша құрметтеп, сыйлау әрбір баланың парызы.
3. Ана туралы мақал-мәтелдің мағынасын ашу.
Ананың сүті – бал, баланың тілі – бал.
4. Дәптердегі ана туралы өлең оқылады. Өлең мәтініндегі кейбір сөздерге сөздік жұмысын жүргізеді.
5. Дәптерге аналарына арнатып құттықтау хат дайындатады. Құттықтау хатқа не салу керектігіне кеңес береді.
Әннің мазмұны туралы әңгімелейді.
Мұқият тыңдайды.
Мақал мағынасын қалай түсінгенін айтады.
Сөздердің мағынасын қалай түсінгендерін айтады, тыңдайды. Аналарына арнап сурет салады. Бір бала гүлдің суретін, бір бала анасының суретін салуы мүмкін. Оқып-жаза алатын балалар тілектерін жазады.
1.Сөйлемдер құрастырылады: Анашым – ақ гүлім. Анам менің – кудемдегі жүрегім. Анашым – бақытым.
2. Ана туралы пікірлерін ортаға салады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Халықаралық әйелдер мерекесі туралы түсінігі болуы.
Түсінігі: Отбасындағы ананың рөлі туралы айту.
Көрсете білуі: Ойын жеткізіп айту.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Көктемгі еңбек.
Мақсаты:Үлкендердің еңбектері туралы балалардың түсініктерін әрі қарай дамыту. Еңбексүйгіштікке баулу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шеңбер бойы дөңгелене тұрып, бір-бірінің алақандарын алып, жақсылық, ізгі тілектер айтқызылады.
Бір-біріне тілектер жолдайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1.Тәрбиешінің түсіндіруі:
- Адам баласы еңбек арқылы дамып жетіледі. Еңбек ету арқылы көптеген белестерді бағындыра алады. Еңбек адамның денесін шынықтырып, мінез-құлқын қалыптастырады. Еңбектің көптеген түрі бар, соның бірі көктемгі еңбек. (Балаларды ауылшаруашылығы еңбеккерлерінің суреттерімен таныстыру).
Бағыттаушы сұрақтар қою:
Суретте не бейнеленген?
Адамдар немен айналысып жүр?
Олар машинаның қай түрімен жұмыс жасап жатыр?
Не жинап жүр? Т.б.
Әртүрлі іс-әрекеттегі адамдардың әрқайсысының өздерінің мамандықтары бар екенін айтып түсіндіру. Мысалы: егінші, диқан, шопан, жылқышы, т.б.
2. Сергіту жаттығуын өткізу.
Орнымыздан тұрайық,
Құстай қанат қағайық.
Бір отырып, бір тұрып,
Біз тынығып алайық.
3. Әліппе-дәптермен жұмыс:
Тапсырма:
Еңбек туралы мақалды қайталау;
Дала, бақша, бөлме гүлдерін атау;
Суретте берілген гүлдерді атап, олардың қпй жерде өсетінін айту.
Суреттерді зер сала қарап көреді, түсінеді.
Сұрақтарға дұрыс жауап беруге тырысады.
Еңбекшілердің жұмыстарымен танысады.
Өлең жолдарын айтып, қимыл қозғалысын жасайды.
Әліппе – дәптермен жұмыс жасайды. Тапсырмаларды дұрыс орындауға әрекет жасайды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Ауылшаруашылығы еңбеккерлерінің қызметінің қажеттілігін, олардың қала жұртшылығын нанмен, көкөністермен, жеміс-жидектермен қамтамасыз ететінін ұғындыру. Көктемгі еңбек түрлері жөнінде түсінік қалыптастыру.
«Еңбек түбі - зейнет» деген мақалдың мағынасын түсіндіреді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Басқа жыл мезгілдеріндегі еңбек пен көктемгі еңбектің айырмашылықтарын білу.
Түсінігі: Табиғат қорғау жұмыстарының қажет екендігін түсінеді.
Көрсете білуі: Табиғат бұрышындағы өздерінің еккен гүлдерін көрсетеді.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Наурыз – жыл басы.
Мақсаты:Наурыз – жыл басы, кун мен түннің теңелуі, табиғатқа қамқорлық мерекесі екені жөнінде түсінік беру. Балаларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шаттық шеңберін ұйымдастыру.
Арайлап таң атты,
Алтын сәле таратты.
Жарқырасын даламыз,
Жайнай берсін қаламыз.
Балалар өлең жолдарын айтып, бір-бірмен сәлемдеседі:
Қайырлы таң!
Қайырлы күн!
Ізденістер, ұйымдастыру.
- Наурыз парсы тілінде «Жаңа күн» деген мағынаны білдіреді. Ол шығыс халықтарының ортақ мейрамы, ұлыстың ұлы күні деп аталады. Ә.Табылдының «Наурыз тойы» өлеңін оқу.
Күн менен түн теңеледі,
Жер шуаққа кенеледі.
Соны тойлар ел енді,
Наурыз тойы салтымыз:
«Көгерсін!» - деп, халқымыз
Көшеге, аулаға тал егеді.
Балаларға жылдың басы наурыз болып саналатынын, бұл кезде күн мен түннің теңелетінін, наурызда бүкіл табиғат оянатынын әңгімелеп беру.
Сергіту жаттығуын өткізу.
Көтеріліп шаңырақ,
Уықтары шаншылар.
Керегелер керіліп,
Өрімдей боп өрілер.
Бәріміз жүрсек айналып,
Киіз үй боп көрінер.
Наурызда адамдар бір-біріне деген өкпесін ұмытып достасуға ұмытылады.
Әліппе – дәптердегі тапсырманы орындатады:
Берілген суреттегі жақсы және жаман істерді ажыратып көр;
Әр қыздың ұлттық киіміне сәйкес келетін кілем түрін көрсет
Балалар өлеңді зейін қоя тыңдайды, түсінеді, көктем мерекесін сезінеді қуанады.
Наурыз мерекесінің мағынасын ұғынады.
Өлең жолдарын қайталап, жаттығу жасайды.
Табиғатқа қамқор болу үшін ағаш егу керектігін түсінеді. Көшеде қоқыс тастамау керектігін ұғады.
Әліппе-дәптермен жұмыс жасайды. Түсінбеген тұстарын сұрап біледі, үғынады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Оқу іс-әрекеті барысында балаларды осы дәстүрлі істерді жалғастыруға, еңбек етуге, табиғатқа қамқор жолуға жетелеу.
Табиғатқа, туған өлкеге қамқор болуға, келіседі.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Наурыз жыл мерекесі екенін білу.
Түсінігі: Күн менен түннің теңелуін түсіну.
Көрсете білуі: Наурызда ағаштар, көшеттер егіп, ауланы көгалдандыруға үлес қосады.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Үй жануарлары мен үй құстары.
Мақсаты:Үй жануарлары мен үй құстары және олардың адамға келтіретін пайдасы туралы түсініктерін қалыптастыру. Еңбекқорлыққа баулу.
2. Кімді ата-аналары қандай төлдің атымен еркелетіп атайтынын сұрайды.
1. Балалар әнді орындау барысында төлдердің қимылдарын келтіреді.
2.«Боташым», «Қошақаным», т.б. сөздермен еркелетенін әңгімелейді.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Кіріспе әңгіме
- Төрт түлік мал – халқымыздың байлығы. Өйткені халқымыздың тарихы осы төрт түлік малмен тікелей байланысты.
«Ат – ердің қанаты» деп атайтын дана халқымыз жылқыны қастерлеген. Жылқы – мінсең көлік, жесең ет. Сиыр – жесең ет, кисең киім, айран, мүті, қаймағынсыз қазақ баласы өспейді. Түйе малы – нағыз көлік, қымыран мен шұбаты дертке дауа. Қой шаруашылы – Қазақстанның мал шаруашылығы – халқымыздың дәстүрлі ата кәсібі.
Осы төрт түлік халқымыздың ең басты байлықтарының бірі екенін білгеніміз жөн. Ал үй құстарына тауық, үйрек, қаз, күркетауық.
2. Сұрақтар мен тапсырмалар:
1. Үй жануарлары мен жабайы жануарлардың бір-бірінен айырмашылықтары қандай?
2. Үй жануарларының көктемгі тіршілігі туралы әңгімелеңдер.
3. Үй құстарын ата.
4. Малдың төлдерін ата.
3. Дәптерде бейнеленеген жануаралардың ішінен үй жануарлары мен құстарын тапқызу. Мысалы: жылқы, сиыр, ит, үй қояны және әтеш.
Тәрбиешінің әңгімесін тыңдайды, сұраұтар қояды.
Үй жануарлары мен үй құстары туралы әңгімелейді
Сұрақтарға жауап береді. Бір-бірінің жауаптарын толықтырады.
Үй жануарлары мен үй құсы: жылқы, сиыр, ит, үй қояны және әтешті тауып, оларды бояйды.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
«Төлдерін тап» дидактикалық ойыны. Шарты: тәрбиеші тақтаға сиыр, түйе, қой, ешкінің суреттерін іліп қояды. Педагог балаларды бір-бірден шақырып, қоржын ішінен суреттерді алғызады. Лақтың суретін алса, оны ешкінің жанына жапсырады.
Сурет арқылы малдың төлдерін табады.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Үй жануарлары мен үй құстарының келтірер пайдасын және оларды күтіп - баптауды білуі тиіс.
Түсінігі: Үй жануарлары мен құстардың пайдасын білу.
Көрсете білуі: Үйіндегі жануарлар мен құстарды күтіп – баптау.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Байқоңыр – ғарыш айлағы.
Мақсаты:Байқоңыр жайлы түсіндіру. Балалардың ғылымға деген ынталарын ояту, білімпаз болуға баулу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Балаларды шаттық шеңберіне тұрызып, «Ғарыш әткеншегі» ойынын ойнату. Шарты: Ортада бір бала күн жүйесіндегі ғаламшарлар, мысалы, Жер, Сатурн, Уран, Меркурий т.б.болады. Көңілді музыка әуенімен балалар «Күнді» айнала жүреді.
Балалар ойын барысында ғаламшарлар туралы білетіндерін айтады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Тәрбиешінің түсіндіруі:
- Байқоңыр – ғарыш айлағы. Қызылорда облысы, Қармақшы ауданының аумағында орналасқан. Байқоңырдан 1961 жылы 12 сәуірде адамзат тарихында ең алғаш рет Ю.А. Гагарин «Восток» ғарыш кемесімен ғарышқа аттанды. Айды, Марсты және Шолпанды зерттеуге арналған аппарттары бар зымырандар да Байқоңырдан аттандырылды. 1991 жылы 2 қазанда тұңғыш қазақ ғарышкері Т.Әубәкіров ғарыш кемесімен Байқоңырдан ғарышқа көтерілді. Ресеймен бірлескен бағдарлама бойынша қазақ ғарышкері Т.А. Мұсабаев ғарышта 2 рет (1994, 1998ж.ж) болып, зерттеу жұмытарын жүргізді.
2. Сөздік жұмыстарын жүргізу.
Айлақ – ғарышқа ұшуға арналған қолайлы алаң.
Ғарыш – аспан әлемі, космос.
Ғаламшар – Күнді айналатын, Күннен жарық пен жылу алатын аспан денелері.
Күн – әлемге жарық, жылу беріп тұратын жұлдыз. Оның жүйесінде Жер, Марс, Меркурий сияқты ғаламшарлар бар.
3. Пікірталас өткізуге арналған сұрақ:
- Ғарышкер болу үшін қандай болу керек?
4. Дәптерлеріне зымыранның суретін салғызу.
Тәрбешіні тыңдайды, сұрақтар қояды. Сұрақтарға жауап береді, бір-бірінің жауаптарын толықтырады.
Тыңдайды.
Пікірлерін ортаға салады.
Зымыранның суретін салады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақта алған білімдерін сұрақ-жауап әдісі арқылы пысықтайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Байқоңырдан зымырандар ғарыш әлемін зерттеуге ұшырылатындығын білу.
Түсінігі: Білімді, денсаулығы мықты адам ғана ғарышкер болатындығын білу.
Көрсете білуі: Ғарыш әлемі туралы ойын тиянақты жеткізе білу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Құстар - біздің досымыз.
Мақсаты: Құстар және олардың көктемдегі тіршілігі, табиғатқа келтіретін пайдасы туралы түсініктерін қаоыптастыру. Құстарға қамқорлық жасауға баулу және оларға қалай жағдай жасау керектігін үйрету.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шаттық шеңберін ұйымдастыру.
Әрқашан аман болайық,
Құстар әнін сайрасын.
Бейбітшілік болсын,
Нанымыз көп болсын.
Балалар жақсы көңіл-күймен амандасады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Оқу іс-әрекет алдында балалармен бірге балабақша ауласында серуенге шығу. Серуенде балалардың назарын жыл мезгіліне көктемге байланысты табиғаттағы құбылыстарды, өзгерістерді байқауға аудару.
Құстардың келуі және ұя салуы, балапан шығаруы.
Құстардың дауысына және сыртқы пішініне қарап ажыратуға үйрету.
С.Көбеевтің «Құстың ұясы» деген әңгімесін оқып беру.
Сергіту жаттығуын өткізу.
Орнымызлан тұрайық,
Құстай қанат қағайық.
Бір отырып, бір тұрып,
Біз тынығып алайық.
Құстардың суреттерін көрсетіп, оладың түрлерімен таныстыруды жалғастыру. Құстардың немен қоректенетінін әңгімелеу.
Әліппе-дәптермен жұмыс жүргізіледі.
Құстар туралы мақалдарды оқып, мағынасын ашу.
Тырна көлге қонады,
Ара гүге қонады.
Қыран құс құз-қияны сағалайды,
Болар бала ізгі істі сағалайды.
«Бұл қандай құс?» дидактикалық ойыны. Мақсаты: ерекшеліктеріне қарай құстарды айтуға үйрету және оларды ажырата білу.
Балалар аулаға серуенге шығады.
Көктемнің ерекшеліктері мен табиғаттағы өзгерістерге назар аударады. Қүстарды бақылап, оларды ажыратуды үйренеді.
Әңгімені тыңдайды, түсінеді.
Өлең жолдарын айтып жаттығу жасайды.
Құстардың пайдасын түсінеді, ұғады.
Әліппе-дәптермен жұмыс жасайды.Тапсырмаларды дұрыс орындауға талпыныс жасайды.
Ойынға барлық бала белсенділік таныта қатысады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Оқу іс – әрекетті қорытындылау мақсатында балаларға сұрақтар қойылады:
Қандай құстар адамға жақын жүреді?
Құстар немен қоректенеді?
Балалар сұрақтарға жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Жыл құстарын ажырата білу.
Түсінігі: Құстардың тіршілігі, немен қореқтенетіні туралы түсінігі
Көрсете білуі: құстарға қамқорлық жасап, оларды қорғау.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Қазақстан – ортақ үйіміз.
Мақсаты:Тәуелсіз еліміз туралы білімдерін толықтыру. Отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Шаттық шеңберін құру.
Балалар дөңгелене тұрып, көздерін бір минуттай жұмып тұрады. Сонан соң көздерін ашып, бір-біріне қарама-қарсы тұрып, жылы лебіздер білдіреді.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. «Қай ұлт» дидактикалық ойыны. Шарты: тәрбиеші әр ұлт өкілдері бейнеленеген сурет не фотоны көрсетеді, балалар оның қай ұлт өкілі, оны қалай білгендерін айтады.
2. Тәрбиешінің түсіндіруі:
- Қазақстанда жүзден астам ұлт пен ұлыстың өкілдері бір қолдың саласындай, бір үйдің баласындай тату-тәтті өмір сүріп жатыр.
Мысалы: жергілікті ұлт – қазақ халқы және сонымен қатар орыс, корей, түрік, ұйғыр т.б. Сондықтан Қазақстан Республикасын көпұлтты мемлекет үшін мемлекеттік тіл қажет. Қазақстанның мемлекеттік тілі – қазақ тілі.
3. С.Оспановтың «Тілейміз – бейбіт күн» деген өлеңін мәнерлеп оқиды. Мазмұнын түсіндіреді. Өлеңдегі «Дос құшағын елге ашұан» деген жолдың мағынасын түсіндіреді:
- Қазақ халқы – бауырмал халық. Біздің елімізде тұрып жатқан орыс, корей, түрік, т.б біздің жерімізге көшіп келген кезде, оларға байтақ жерімізден жер беріп, жылы құшақпен қарсы алған.
Балалар сурет бойынша Қазақстан Республикасында тұратын қлт өкілдері туралы әңгімелейді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Сабақта алған білімдерін сұрақ – жауап әдісі арқылы пасықтайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Әр ұлт өкілдерімен тату-тәтті қарым-қатынаста болу керектігін.
Түсінігі: Достықты қадірлеу керектігін.
Көрсете білуі: Әр уақытта айналасындағы адамдарды алаламай, сыйластық қарым-қатынаста болу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Қоршаған дүниемен таныстыру.
Тақырыбы:Ер есімі – ел есінде.
Мақсаты:Ұлы Отан соғысы кезінде Қазақстандық батырлар, олардың ерлігі туралы түсіндіру. Еліміздің батыр ұлдары мен қыздарының ерліктерін дәріптеу арқылы бала санасына ерлік, батырлық ұғымдарын қалыптастыру.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Күлімде, күн күлімде,
Жер жасарып көгерсін.
Кешегіндей бүгін де,
Қанат қақсын көгершін.
Балалар дөңгелене тұрып, өлең жолдарын қайталайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
1. Тәрбиешінің түсіндіруі:
- Балалар, қазақ халқының Бауыржан Момышұлы, Әлия Молдағұлова, Мәншүк Мәметова, Талғат Бегелдинов, Нүркен Әбдіров сынды батыр ұлдары мен қыздары бар. Олар бізді жаудан қорғап, жерімізді жауға бермей алып қалды. Қазір олардың есімімен көптеген көшелер, мектептер, тағы басқа мәдени орындар аталады. Жылда 9 Мамыр «Жеңіс күні» деп аталып өтіледі.
Қазақстанның Қарулы Күшері өте мықты. Оның құрамына ішкі әскерлер, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің шекара қызметі және басқа да әскерлері, республикалық «Ұлан», азаматтық және аумақтық қорғанысты басқару мен құру органдары кіреді.
Сергіту сәтін өткізу.
Ақ көгершін, көгершін
Қол қанат құс сен едің.
Бар кезіп қайт ел үшін
Кең дүниенің көлемін.
Әліппе-дәптермен жұмыс:
Өлеңді оқып, мазмұнын түсіндіреді.
Суреттегі батырлардың атын айтқызып, олар туралы әңгімелету.
Суреттегі батырларды – Б.Момышұлын,
Т. Тоқтаровты,
Ә. Молдағұлова және М.Мәметованы атайды.
Өлең жолдарын қайталап, дене жаттығуын жасайды.
Өлеңді жаттап алады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Ұлы Отан соғысының батырын ата?
Қандай көшелерді білесің?
Балалар өздері тұратын көшелердің атын атап береді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Отанды сүйіп, оны құрметтеуге тиіс.
Түсінігі: Өздері болашақ Егеменді Қазақстанның азаматы болатынын түсіну.
Көрсете білуі: Еліміз туралы ойын жеткізе білу, өлеңді жатқа айту.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Қазақстан қорықтары.
Мақсаты:Қазаұстан қорықтары және оның маңызы, орналасқан жері туралы балаларға түсінік беру. Табиғатты аялауға баулу.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Қуаныш шеңберін ұйымдастыру. Әдемі гүлді балалар бір-біріне күлімдеп беріп, жақсы тілектерін айтып, жылы сезімдерін білдіру.
Балалар қуанып, күлімдеп амандасады.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Қорықтың не үшін қажет екенін түсіндіру. Сирек кездесетін хайуанаттар мен өсімдік түрлерін сақтап қалу үшін арнайы ұйымдастырылған орын-қорық деп аталады.
Жануарлар мен құстардың суреттерін пайдалан отырып, олардың қорықтағы тіршілігі жөнінде әңгімелеу. Азайып бара жатқан аңдарды, құстарды қорғау, сақтау үшін ол жерде, ғалымдар зерттеу жұмыстарын жүргізеді. Қорықтар әрбір табиғи аймақтардың өзіне тән ерекшеліктерін жан-жақты көрсете алатын барлық табиғат байлықтарын қорғауға алған алқаптарды қамтиды. Қазақстанда осындай қорықтардың көптеген түрлері бар: Ақсу-Жабағылы, Наурызым, Марқакөл, Барсакелмес, Алакөл, Үстірт, Қорғалжын, Алматы т.б қорықтар.
Сергіту жаттығуын өткізу.
Орнымыздан тұрайық,
Құстай қанат қағайық.
Бір отырып, бір тұрып,
Біз тынығып алайық.
Әліппе-дәптердегі тапсырмаларды орындату.
Сен тұратын жерде қандай қорық бар, әңгімелеп бер?
Берілген сурет бойынша қорықта кездесетін аңдар мен құстардың, өсімдіктердің аттарын атау.
Балалар еліміздегі қорықтар жөнінде мағлұматтар алады, өздерін қызықтырған сұрақтарын қойып, түсінуге талпынады.
Жойылып бара жатқан аңдарды, құстарды, өсімдіктерді суреттерге қарап әңгімелеп береді. Өлең жолдарын айтып, дене жаттығуын жасайды.
Қорықтағы жануарларды атап көрсетеді.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Суреттерді көрсетіп алған білімдерін пысықтау мақсатында сұрақтар қою.
Балалар құстарға, аңдарға қамқор болуға келіседі.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Жойылып бара жатқан аңдарды, құстарды, өсімдіктерді білу.
Түсінігі: Қорықтардың қаншылықты пайдасы барын, мағынасын түсіну.
Көрсете білуі: Табиғатқа деген сүйіспеншілік сезімдерін көрсету, қамқор болу.
Технологиялық карта
Білім беру саласы:Қатынас. Әлеуметтік сала.
Білім көздері:Экология негіздері.
Тақырыбы:Экологиялық соқпақ.
Мақсаты:Балалардың санасына экология деген түсінікті қалыптастыру. Қоршаған ортаға қамқорлықпен қарау керектігін түсіндіру арқылы эстетикалық талғамдарын дамыту.
Іс-әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс-әркеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру, сезімдерді ояту.
Қуаныш шеңберін ұйымдастыру.
Табиғатым тамаша,
Көз тоймайды қараса.
Табиғатты аялап,
Жүрейікші жараса.
Өлең жолдарын айтып шеңберде бір-біріне қуана қарайды.
Ізденістер, ұйымдастыру.
Экологиялық соқпақ – дегеніміз арнайы таңдалған бағытпен табиғат аясында, табиғатты қорғауға байланысты ұйымдастырылатын іс-шара.
Ә.Дүйсенбиевтің «Жорық жыры» өлеңі оқылады.
Ауласында бақшаның
Айналада – нұрлы өмір.
Дала бүгін тым жақсы,
Тыс тамаша гүлді өңір.
Көкте күліп күміс күн,
Қуанышқа кенелдік.
Әнге бөлеп жер бетін,
Жорыққа біз жөнелдік.
Балалармен ескірген құлап жатқан ағашқа келу, оның қуысындағы жәндітердің тіршілігін бақылау. Балалардың танымын одан әрі дамыту мақсатында эколгиялық нысандарды өзгертіп отыру керек.
Сергіту жаттығуын өткізу.
Орнымыздан тұрайық,
Құстай қанат қағайық.
Бір отырып, бір тұрып,
Біз тынығып алайық.
Әліппе-дәптердегі тапсырмаларды орындатады.
«Саяхат» дидактикалық ойыны. Мақсаты: Таныс өсімдіктердің атауы бойынша соқпақты табу. Кейбір ағаштар мен бұтақтарды сыртқа көріністеріне қарап ажырату.
Балалар өлеңді зейін қойып тыңдайды.
Табиғаттың бөлшектеріне түсіністікпен қарап, керек жерінде көмек көрсетеді.
Өлең жолдарын айтып, қимыл - қозғалысын жасайды.
Әліппе-дәптермен жұмыс жасайды.
Ойынға барлық бала белсене қатысады.
Қорытындылау, өзін-өзі бағалау.
Балабақшада, мектепте экологиялық соқпақ ұйымдастыру. Ағаштар, гүлдер отырғызу, құмырсқаның илеуін қорғау т.б.
Экологиялық соқпақтардың мақсатын түсінеді.
Күтілген нәтиже:
Білуі тиіс: Эколлгиялық саяхаттың мақсатын білу.
Түсінігі: Соқпақтағы шартты белгілерді түсіну.
Көрсете білуі: Дидактикалық ойында ағаштарды, бұтақтарды дұрыс ажырата көрсету.
Қоршаған дүниемен таныстыру. Экология негіздері бойынша күнтізбелік жоспар
