Ауа қалай ластанады?

Мектеп: №20 ЖОББМ

Сабақ тақырыбы: Ауа қалай ластанады?

Күні:11.12

Пәні:жаратылыстану

Мұғалімнің есімі: Молдашева А.А.

Сынып

Қатысқандар саны:24

Қатыспағандар саны:24

Сабаққа негізделген оқу мақсаты

4.3.2.2 ауаның ластану көздерін анықтау

4.3.2.3 ауа тазалығын сақтау жолдарын және оны

тазарту шараларын ұсыну.

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар: Оқушылар ауаны қолданудың тәсілдерін, желдің маңызын, пайдасы мен зиянын түсінеді.

Оқушылардың басым бөлігі: Ауаның ластану көздерін анықтап, ауа тазалығын сақтау жолдарын және оны тазарту шараларын ұсынады.

Кейбір оқушылар: Заттың қасиеттеріне байланысты қолдану аясын анықтайды.

Бағалау критерийлері:

(жетістік критерийлері, табыс критерийлері, күтілетін нәтиже

-заттардың қасиеттері мен оларды қолдану аясы туралы әңгімелейді;

-ауаның орын ауыстыру үдерісін сипаттайды;

-желдің пайда мен зиян тигізуіне мысал келтіреді;

-ауаны ластауға мысал келтіріп, оны тазарту жолдарын сипаттайды.

Тілдік мақсаттар

Тілдік дағдылар:

-ауаның қасиеттері мен ауаны қорғау шаралары туралы әңгімелейді;

Терминология: ауаның ластануы, тұмша, тұман

Сөз тіркестері:

Талқылау сұрақтары:

Адам жанды табиғатта кездеспейтін заттарды неден жасайды?

Түрлі заттарды жасағанда металдың қандай қасиеттерін пайдаланады?

Неліктен ауасыз тіршілік ете алмаймыз?

Ауаның таза болуы неліктен маңызды? Жел қалай пайда болады?

Жел шаруашылыққа қандай зиян келтіреді?

Ауа тұрмыста қалай пайдаланады?

Құндылықтарды дарыту

Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуіне тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыстар

Математика, дүниетану, әдебиеттік оқу, көркем еңбек.

АКТ қолдану дағдылары

Интернет-ресурстар, дерекқордан және интернеттен сабаққа қатысты ақпаратты іздеу;

Алдыңғы оқу/ Бастапқы білім

Оқушылар заттарды шығу тегіне және агрегаттық күйіне қарай ажырата біледі. Ауаның қасиеттерін, кеңістікті толтырып тұратынын және жануды қолдайтынын біледі. Ауаның тіршілік үшін маңызын түсінеді.

Жоспар

Жоспарлан

ған уақыт

Жоспарланған іс -әрекет

Ресурстар

Бағдарлау- мотивациялық кезең (5 минут)

Басталуы

5 минут

1 минут

2 минут

2 минут

Оқушылармен. Құрал жабдықтарын тексеріп шығу.

Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Психологиялық ахуал қалыптастыру.

Сабақтың мақсатын оқу.

Жұмыс ережесін келісу

• Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз!

• Уақытты үнемдейміз

• Нақты,дәл жауап береміз!

• Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз!

• Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз!

Топқа бөлу. Топтық жұмысқа арналған тапсырмаларды орындау.

1-топ :Жеңіл сұрақ қой.

2-топ: Мысал келтір.

3-топ:

4-топ:

Игерген білімдерін пысықтау.Сұрақ- жауап арқылы бекіту.

Бағалау.

Алдыңғы білімді еске түсіру (ұжымда)

ҚБ: Отшашу арқылы бір-бірін бағалау.

Білу және түсіну 10 минут

Мағынаны тану

«Ауа қалай ластанады?» видеоролик көру.

Оқу мақсатын таныстыру

Ауаның ластануына, негізінен, адамның іс-әрекеті ерекше әсер етеді. Ірі қалаларда өнеркәсіп орындарынан шыққан түтін мен шаң-тозаңнан тұмша түзіледі. Ұшақтар мен зымырандар аспанға көтерілгенде және қонған кезде зиянды зат көп бөлінеді. Қаладағы мыңдаған көлік шығаратын түтін мен газ, шаң-тозаң да ауаға тарайды. Тұрмыстық қалдықтар да шіріп, ауаға зиянды заттар бөледі. Табиғи құбылыстар да ауаны ластайды. Мысалы, жанартаудың атқылауынан пайда болған күл мен шаң-тозаң, найзағай мен аптап ыстықтан тұтанған өрттің түтіні ауаға араласады. Ауаны ластанудан сақтау үшін өнеркәсіп орындарын, жылыту жүйесін қаладан не ауылдан алысырақ салады. Олардан бөлінетін улы газ бен зиянды затты сүзетін тазартқыш орнатады. Сондай-ақ қазір электрмен жүретін көлік жасау қолға алынып жатыр. Өсімдік жапырағы – шаң-тозаңды, түтін мен зиянды газды ұстап қалатын жақсы сүзгі. Сондықтан орман отырғызылады, елді мекендерде жылына екі рет – көктем мен күзде көгалдандыру жұмысы жүргізіледі.

Сен білесің бе? Қалада отырғызылған ағаштар түтінді, шаң-тозаңды, түрлі газды ұстап қалады. Сонымен қатар олар шуды бәсеңдетеді, желдің екпініне тосқауыл болады. Бірақ олардың өзі де зардап шегеді. Қалада өсетін ағаштың ормандағы ағашқа қарағанда тіршілігі қысқа болады

Күтілетін нәтижені анықтау

Қызығушылықты ояту

«Блум түймедағы»

әдісі

Оқушылар

ды топтарға бөлуге арналған суреттер.

Сұраққа жауап берген оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Ортасы

Дескрипторы:

ауаның ластану жолдарын анықтайды;

ауаны тазарту шараларын біледі;

ауаны тазартудың тірі ағзалар үшін маңызын түсінеді.

Шығармашылық тапсырма

Суретте адамның кейбір әрекеттерінің ауаның ластануына тигізетін әсері бейнеленген. Суретке сүйеніп ауаның ластану көздерін ата.

Ауаның тазалығын сақтау және оны тазарту үшін адамдар не істеуі керек? Ауаның тазалығын сақтау немесе оны тазарту жолдарын ұсын.

Дескриптор Білім алушы

-ауаның ластану көздерін атайды;

-ауаны тазарту және сақтау жолдарын ұсынады.

Тапсырма

Суреттерге сүйеніп, судың ластану себептері туралы әңгімеле.

Судың ластануына тағы қандай себептер әсер етуі мүмкін? Мысалдар келтір.

Дескриптор:

-сурет бойынша судың ластану себептерін сипаттайды;

-судың ластану көздеріне қосымша мысал келтіреді.

Білім алушы  Ауаны ластанудан сақтау және тазарту жолдарын

ұсынады

Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары

Тапсырма

Суретте адамның кейбір әрекеттерінің ауаның ластануына тигізетін әсері бейнеленген. Суретке сүйеніп ауаның ластану көздерін ата.

 Ауаның тазалығын сақтау және оны тазарту үшін адамдар не істеуі керек? Ауаның тазалығын сақтау немесе оны тазарту жолдарын ұсын.

Дескриптор:

-ауаның ластану көздерін атайды;

-ауаны тазарту және сақтау жолдарын ұсынады.

Тапсырма

ны орындаған оқушыны мадақтау,

толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Белсенді оқу тапсырмалары.

Рефлексия

лық бағалау кезеңі ( 5минут)

Кері байланыс. Оқушылар өз алған білімдерін пайыз арқылы бағалайды. Өзім бағалаймын.

• Мақсатқа жеттік пе ?

• Мақсатты оқыту.

Оқушылар сабақты бағалайды.

-Балалар, суреттен нені көрдік?

-Жайлауды.

-Жайлауда нелер өтеді?

-Ұлттық ойындар, мерекелер.

- Мейрамдарда нелер көрсетіледі?

-Салт -дәстүр, әдет -ғұрыптар.

-Жайлауда не жетіспейді?

-киіз үй.

Ендеше, киіз үймен жайлауды толтырайық.

Жайлау суретіне көк, қызыл,сары түсті киіз үйді жапсыру.

Көк сабақ- түсінбедім

Қызыл- сабақ ұнады

Сары -әлі сұрағым бар

Үйге тапсырма: Оқулық 68-69 бетін түсініп оқу.

Кері байланыс:

Ауа қалай ластанады?

Ауаны ластайтын заттар қайдан пайда болады?

Ластанған ауаның зияны қандай?

Ауаны тазарту қалай жүзеге асады?

Тест тапсырмалары:

Рефлексия (жеке,жұпта,топта, ұжымда)

«Білім гүлі» кері байланыс

Үйге тапсырма: Оқулық 68-69 бетін түсініп оқу.

Тапсырманы орындаған оқушыны мадақтау,

толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату.

Түрлі түсті

суреттері бар

журнал

дар,

флипчарт, желім