12*. Жұлдызшалардың орнына *9 8* жазбасы дұрыс болатындай сандарды қой.
Ең көп ұпай саны – 10: дұрыс орындалған әрбір тапсырма үшін бір ұпайдан.
• Бағалар: «5» – 10 ұпай;
«4» – 8-9 ұпай;
«3» – 6-7 ұпай.
БІР АМАЛДЫҚ МӘТІНДІК ЕСЕПТЕР
1-сынақтама
Есепті шығару үшін қажетті амалды таңдау.
1-нұсқа
1. Самал – 15, ал Сара -10 бөліктен тұратын суретті құрастырды. Самалдың суретінің неше бөлігі артық?
1) + 2) –
2. Қарлығаш 9 қызғалдақ салып, олардың әрқайсысын бір түспен екі түске: қызыл және сары түстерге бояды. Қарлығаш 6 қызғалдақты сары түске бояса, неше қызғалдақты қызылмен бояды?
1) + 2) –
3. Бір гүлзарда 7 раушан гүлі, ал екіншісінде одан 5-уі артық шешек атты. Екінші гүлзарда неше раушан гүлі шешек атты?
1) + 2) –
4. Үстелде 5 үлкен тәрелке және дәл сонша кіші тәрелке тұрды. Үстелде неше үлкен және кіші тәрелке тұрды?
1) + 2) –
5*. Бір гүл шоғында 13 қалампыр бар. Бұл екінші гүл шоғындағыдан 6 қалампырға көп. Екінші гүл шоғында неше қалампыр бар?
1) + 2) –
2-нұсқа
1. Жанар – 9, ал оның үлкен әпкесі 12 ою ойды. Үлкен әпкесі неше ою артық ойды?
1) + 2) –
2. Гүлзарда бірнеше қызыл және 8 сары қызғалдақ шешек атты. Барлығы гүлзарда 15 қызғалдақ шешек атса, неше қызыл қызғалдақ шешек атты?
1) + 2) –
3. Үлкен кірпі 11 саңырауқұлақ, ал кішкентай кірпі одан 4 саңырауқұлаққа кем әкелді. Кішкентай кірпі неше саңырауқұлақ әкелді?
1) + 2) –
4. Әжей бір жүйектен 6 қияр және екіншісінен дәл сонша жұлып алды. Әжей екі жүйектен барлығы неше қияр жұлып алды?
1) + 2) –
5*. Себетте 14 алма болды. Бұл вазадағыдан 6 алмаға артық. Вазада неше алма болды?
1) + 2) –
Тапсырма №
1
2
3
4
Ұпай саны
3
2
3
2
Ең көп ұпай саны – 10.
• Бағалар: «5» – 10 ұпай;
«4» – 8-9 ұпай;
«3» – 6-7 ұпай.
2-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. Лаура 12 қаршық жасады. Ол шыршаға олардың бірнешеуін ілгенде, онда 3 қаршық қалды. Лаура шыршаға неше қаршық ілді?
1) 15 (қ.) 2) 9 (қ.)
2. Аулада үйректің балапандары мен тауықтың балапандары жүрді. Тауықтың балапандары 13, ал үйректің балапандары олардан 6-уы кем болды. Аулада неше үйректің балапаны болды?
1) 7 (ү.б.) 2) 19 (ү.б.)
3. Мирас қораптан 10 ойыншық машинаны алды. Онда әлі 7 машина қалған болса, қорапта неше машина болған?
1) 17 (м.) 2) 3 (м.)
4. Бір кітапта – 5 ертегі, ал екіншісінде 8 ертегі бар. Екі кітапта барлығы неше ертегі бар?
1) 3 (е.) 2) 13 (е.)
5. Кітапта 18 бет бар. Қанаттың оқып шыққан беттерінің саны оқуы тиіс беттерінің санымен бірдей. Қанатта оқитын неше бет қалды?
1) 9 (б.) 2) 10 (б.)
2-нұсқа
1. Ақнұр 14 жапырақшаның суретін салды. Ол олардың бірнешеуін бояп болған соң, онда әлі 8 жапырақша қалды. Ақнұр неше жапырақшаны бояды?
1) 7 (ж.) 2) 6 (ж.)
2. Жағада 17 қайық және одан 9-ы кем кішкене кеме болды. Кішкене кеме нешеу болды?
1) 12 (к.к.) 2) 8 (к.к.)
3. Түскі тамақта 4 қызанақ желінген соң, тәрелкеде 7 қызанақ қалды. Тәрелкеде әуел баста неше қызанақ болды?
1) 11 (қ.) 2) 3 (қ.)
4. Гүлсім 12 есепті шығаруы тиіс болды. Ол 8 есепті шығарды. Гүлсімге шығаратын неше есеп қалды?
1) 20 (е.) 2) 4 (е.)
5*. Себеттен 6 саңырауқұлақ алынды. Алдында болғаннан 8 саңырауқұлаққа көбірек болуы үшін, себетке неше саңырауқұлақ қосу қажет?
1) 6 (с.) 2) 14 (с.)
Ең көп ұпай саны – 8: әрбір дұрыс шешім үшін 2 ұпайдан.
• Бағалар: 6-8 ұпай болғанда – сынақ қойылады; қалған барлық жағдайларда сынақ қойылмайды.
3-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. Сатушыда 8 үлкен ағаш қасық және 5 орташа қасық болды. Сатушыдағы орташа қасықтардың үлкен қасықтардан нешеуі кем?
1) 8 – 5 = 3 (қ.) 2) 8 + 5 = 13 (қ.)
2. Бір жүйекте 9 кәді, ал екіншісінде 4 кәдіге азырақ өсіп шықты. Екінші жүйекте неше кәді өсті?
1) 9 + 4 = 13 (к.) 2) 9 – 4 = 5 (к.)
3. Сараға бірнеше қаршық жасау қажет болды. Олардың 7-уін жасап болғаннан кейін, оған әлі 5 қаршық жасау қажет болды. Сараның барлығы неше қаршық жасауы қажет еді?
1) 7 + 5 = 12 (қ.) 2) 7 – 5 = 2 (қ.)
4. Самат әпкесіне 5 марка және ағасына 6 марка сыйлады. Самат ағасы мен әпкесіне барлығы неше марка сыйлады?
1) 6 – 5 = 1 (м.) 2) 5 + 6 = 11 (м.)
5*. Бес жыл бұрын Қуандық 8-де болды. Қуандық қазір нешеде?
1) 8 + 5 = 13 (ж.) 2) 8 – 5 = 3 (ж.)
2-нұсқа
1. Қалада 8 кинотеатр және 3 мұражай болды. Қаладағы кинотеатрлардың мұражайлардан нешеуі артық?
1) 8 + 3 = 11 (к.) 2) 8 – 3 = 5 (к.)
2. Темірланда 9 темір ойыншық солдат және одан екеуі артық ағаш ойыншық солдат болды. Темірланда неше ағаш ойыншық солдат болды?
1) 9 – 2 = 7 (с.) 2) 9 + 2 = 11 (с.)
3. Меруерт үстелге бірнеше тәрелке қоюы тиіс болды. Ол үстелге 7 тәрелке қойғаннан кейін, әлі 4 тәрелке қою керек болды. Ол үстелге барлығы неше тәрелке қоюы тиіс еді?
1) 7 + 4 = 11 (т.) 2) 8 – 7 = 1 (т.)
4. Лентаның алдымен 8 дм-ін, содан соң тағы да 7 дм-ін кесіп алды. Барлығы неше дециметр лента кесіп алынды?
1) 8 + 7 = 15 (дм) 2) 8 – 7 = 1 (дм)
5*. Төрт жылдан кейін Динара 10-ға толады. Динара қазір неше жаста?
Егер пікірді дұрыс деп санасаң, оның нөмірінің жанына «+» белгісін, бұрыс деп санасаң, «–» белгісін қой.
1-нұсқа
□ 1. 73 санын 20-ға арттырса, 75 болады.
□ 2. 37 және 3 сандарының айырмасы 34-ке тең.
□ 3. 25 санына 9-ды қосса, 84 болады.
□ 4. 89 санын 50-ге азайтса, 34 қалады.
□ 5. 53 және 5 сандарының қосындысы 58-ге тең.
□ 6. «Терезеге» 38 санын жазса, □ + 40 = 78 теңдігі дұрыс болады.
□ 7. 70 санынан 4-ті алып тастаса, 66 шығады.
□ 8. 34 санының 8-ден 25-і артық.
□ 9. 7 санының 47-ден 40-ы кем.
□ 10. 80 – (20 + 8) = 80 – 20 + 8.
□ 11*. 87 және 30 сандарының айырмасы 30 және 27 сандарының қосындысынан үлкен.
□ 12*. «Терезеге» 24 санын жазса, 58 + 6 – □ = 40 теңдігі дұрыс болады.
□ 13*. 50 және 25 сандарының қосындысын олардың айырмасына азайтса, теңдіктің мәні 50-ге тең болады.
2-нұсқа
□ 1. 65 санын 30-ға азайтса, 35 қалады.
□ 2. 98 және 6 сандарының айырмасы 38-ге тең.
□ 3. 68 санына 7-ні қосса, 75 болады.
□ 4. 56 санын 30-ға арттырса, 23 болады.
□ 5. 74 және 6 сандарының қосындысы 80-ге тең.
□ 6. «Терезеге» 56 санын жазса, □ + 4 = 60 теңдігі дұрыс болады.
□ 7. 90 санынан 8-ді алып тастаса, 82 шығады.
□ 8. 46 санының 6-дан 40-ы артық.
□ 9. 9 санының 47-ден 37-сі кем.
□ 10. 70 – (50 + 3) = 70 – 50 + 3.
□ 11*. 40 және 29 сандарының қосындысы 89 және 20 сандарының айырмасынан үлкен.
□ 12*. «Терезеге» 72 санын жазса, 73 + 9 – □ = 10 теңдігі дұрыс болады.
□ 13*. 50 және 25 сандарының айырмасын олардың қосындысына арттырса, теңдіктің мәні 100-ге тең болады.
Тапсырма №
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Ұпай саны
1
1
1
1
1
2
1
1
1
3
Ең көп ұпай саны – 13.
• Бағалар: «5» – 13 ұпай;
«4» – 10-12 ұпай;
«3» – 7-9 ұпай.
3-сынақтама
Бос жерлерді қажетті сандармен немесе сөздермен толтыру.
1-нұсқа
1. 24 санын 50-ге арттырса, ____ болады.
2. 49 және 30 сандарының айырмасы ____ тең.
3. ____ санынан 7-ні алып тастаса, 63 шығады.
4. 84 санына 6-ны қосса, ____ болады.
5. 26 санын 5-ке азайтса, ____ болады.
6. 38 және 4 сандарының қосындысы ____ тең.
7. 49 – (19 + 10) теңдігінде алдымен ____________, содан соң ____________ амалын орындау қажет.
8. 90 санының 9-дан ____ артық.
9. 52 * 5 = 47 теңдігі дұрыс болуы үшін, жұлдызшаның орнына ____ белгісін қою қажет.
10. Азайғыш 73, айырма 13. Азайтқыш ____.
11*. 46 + 8 – □ = 20.
12*. 70 және ____ сандарының айырмасы 37 және 3 сандарының қосындысына тең.
13*. Мына сандар қатарындағы қажетті сандарды жаз:
13, 21, 29, 37, _________________, 69.
2-нұсқа
1. 67 санын 20-ға арттырса, ____ болады.
2. 84 және 30 сандарының айырмасы ____ тең.
3. ____ санынан 7-ні алып тастаса, 43 шығады.
4. 92 санына 8-ді қосса, ____ болады.
5. 74 санын 4-ке арттырса, ____ болады.
6. 37 және 6 сандарының қосындысы ____ тең.
7. 30 – (18 + 10) теңдігінде алдымен ____________, содан соң ____________ амалын орындау қажет.
8. 80 санының 8-ден ____ артық.
9. 63 * 5 = 58 теңдігі дұрыс болуы үшін, жұлдызшаның орнына ____ белгісін қою қажет.
10. Бірінші қосылғыш 50, қосынды 79. Екінші қосылғыш ____.
11*. 25 + 7 – □ = 10.
12*. 80 және ____ сандарының айырмасы 38 және 2 сандарының қосындысына тең.
13*. Мына сандар қатарындағы қажетті сандарды жаз:
15, 22, 29, 36, _________________, 64.
Ең көп ұпай саны – 10: дұрыс орындалған әрбір тапсырма үшін бір ұпайдан.
• Бағалар: «5» – 10 ұпай;
«4» – 8-9 ұпай;
«3» – 6-7 ұпай.
100 ШЕГІНДЕГІ ҚОСУ ЖӘНЕ АЗАЙТУ.
ЖАЗБАША ЕСЕПТЕУ ТӘСІЛДЕРІ
1-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. 36 және 28 сандарының қосындысын атап көрсет.
1)
+
36
2)
+
36
3)
+
36
28
28
28
54
63
64
2. 62 және 47 сандарының айырмасын атап көрсет.
1)
–
62
2)
–
62
3)
–
62
47
47
47
25
15
16
3. 70 санын 53-ке азайтса, қандай сан шығатынын атап көрсет.
1)
–
70
2)
–
70
3)
+
70
53
53
53
27
17
123
4. 45 санына 38-ді қосса, қандай сан шығатынын атап көрсет.
1)
+
45
2)
–
45
3)
–
45
38
38
38
83
17
7
5. Бірінші қосылғыш 26-ға, ал қосындысы 90-ға тең болғандағы екінші қосылғышты көрсет.
1)
–
90
2)
–
90
3)
–
90
26
26
26
64
74
75
6. Азайғыш 71, айырма 27. Азайтқышты көрсет.
1)
–
71
2)
+
71
3)
–
71
27
27
27
54
98
44
7. 90 саны 68 санынан қаншаға артық?
1)
–
90
2)
–
90
3)
+
90
68
68
68
22
32
158
8. □ + 16 = 45 теңдігі дұрыс болуы үшін, «терезеге» қандай санды қою қажет?
1)
+
45
2)
–
45
3)
–
45
16
16
16
63
39
29
9. Азайтқыш 48, ал айырма 26 болғандағы азайғышты көрсет.
1)
+
48
2)
+
26
3)
–
48
26
48
26
64
74
22
10*. 22 + 43 = 80 – □ теңдігі дұрыс болуы үшін, «терезеге» қандай санды қою қажет?
1) 22 + 43 = 65
2)
–
80
–
80
43
65
47
25
47 + 22 = 69
3) 22 + 43 = 65
–
80
65
15
11*. 65 – 38 ... 65 – 49 жазбасы дұрыс болуы үшін, нүктелердің орнына қандай белгі қою қажет?
1) 2)
2-нұсқа
1. 47 және 34 сандарының қосындысын атап көрсет.
1)
+
47
2)
+
47
3)
–
47
34
34
34
81
71
13
2. 70 және 36 сандарының айырмасын атап көрсет.
1)
–
70
2)
–
70
3)
–
70
36
36
36
24
34
36
3. 80 санын 29-ға азайтса, қандай сан шығатынын атап көрсет.
1)
–
80
2)
–
80
3)
–
80
29
29
29
51
61
62
4. 65 санын 28-ге арттырса, қандай сан шығатынын атап көрсет.
1)
+
65
2)
–
65
3)
+
65
28
28
28
83
37
93
5. Бірінші қосылғыш 57-ге, ал қосындысы 100-ге тең болғандағы екінші қосылғышты көрсет.
1)
–
100
2)
–
100
3)
–
100
57
57
57
42
53
43
6. Азайғыш 91, айырма 19. Азайтқышты көрсет.
1)
–
91
2)
–
91
3)
–
91
19
19
19
72
82
73
7. 36 санының 60 санынан қаншасы кем?
1)
+
60
2)
–
60
3)
–
60
36
36
36
96
24
34
8. □ + 27 = 48 теңдігі дұрыс болуы үшін, «терезеге» қандай санды қою қажет?
1)
+
48
2)
+
48
3)
–
48
27
27
27
65
75
21
9. Азайтқыш 39, ал айырма 15 болғандағы азайғышты көрсет.
1)
+
39
2)
+
39
3)
–
39
15
15
15
44
54
24
10*. 34 + 21 = 70 – □ теңдігі дұрыс болуы үшін, «терезеге» қандай санды қою қажет?
1) 34 + 21 = 55
2)
–
70
–
70
34
55
36
15
36 + 21 = 57
3) 34 + 21 = 55
–
70
55
25
11*. 82 – 69 ... 78 – 69 жазбасы дұрыс болуы үшін, нүктелердің орнына қандай белгі қою қажет?
1) 2) 3) =
Тапсырма №
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Ұпай саны
2
2
2
2
2
2
1
2
2
Ең көп ұпай саны – 17.
• Бағалар: «5» – 17 ұпай;
«4» – 13-16 ұпай;
«3» – 9-12 ұпай.
ҚҰРАМА МӘТІНДІК ЕСЕПТЕР
1-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. Жаңа жылдық тізбекте үлкен, орташа және кішкентай 90 шам бар. Үлкен шамдар 30, орташа 20. Тізбекте неше кішкентай шам бар?
1. 1) 30 – 20 = 10 (ш.)
2) 90 – 10 = 80 (ш.)
2. 1) 30 + 20 = 50 (ш.)
2) 90 – 50 = 40 (ш.)
2. Мектеп спектакліне арнап бірнеше костюм тігу қажет болды. Дүйсенбі күні 3 костюм, сейсенбі күні 4 костюм тігілді. Осыдан кейін тігетін тағы 6 костюм қалды. Спектакль үшін барлығы неше костюм тігу қажет болды?
1. 1) 4 + 3 = 7 (к.) 2. 1) 4 + 3 = 7 (к.)
2) 7 – 6 = 1 (к.) 2) 7 + 6 = 13 (к.)
3. 1) 4 – 3 = 1 (к.)
2) 1 + 6 = 7 (к.)
3. Вазада 5 қызыл алма, ал жасыл алманың одан екеуі артық болды. Вазада барлығы неше қызыл және жасыл алма болды?
1. 1) 5 – 2 = 3 (а.) 2. 1) 5 + 2 = 7 (а.)
2) 5 + 3 = 8 (а.) 2) 5 + 7 = 12 (а.)
4*. Әкесі 30 жаста болғанда, ұлы 6-да болды. Қазір әкесі 36 жаста. Ұлы нешеде?
1. 1) 36 – 6 = 30 (ж.)
2) 30 – 6 = 24 (ж.)
2. 1) 30 – 6 = 24 (ж.)
2) 36 – 24 = 12 (ж.)
5*. Қорапта 25 кәмпит болды. Алдымен Алма бірнеше кәмпит жеді, содан соң Самал 3 кәмпит жеді. Осыдан соң қорапта 18 кәмпит қалды. Алма неше кәмпит жеді?
1. 1) 18 – 3 = 15 (к.) 2. 1) 18 + 3 = 21 (к.)
2) 25 – 15 = 10 (к.) 2) 25 – 21 = 4 (к.)
2-нұсқа
1. Подносты әшекейлей отырып, суретші оған жемістердің, гүлдер мен саңырауқұлақтардың, барлығы 40 заттың суретін салды. Олардың ішінде гүлдер 20, ал саңырауқұлақтар 5 болды. Суретші подносқа қанша жемістің суретін салды?
1. 1) 20 + 5 = 25 (п.)
2) 40 – 25 = 15 (ж.)
2. 1) 20 – 5 = 15 (п.)
2) 40 – 15 = 25 (ж.)
2. Құрылысшылар пәтерлерде тұсқағаз желімдеді. Бірінші күні олар 6 пәтерге, екінші күні 7 пәтерге тұсқағаз желімдеді. Осыдан соң тұсқағаз желімдейтін тағы 9 пәтер қалды. Барлығы неше пәтерде тұсқағаз желімдеу қажет болды?
1. 1) 6 + 7 = 13 (п.) 2. 1) 7 – 6 = 1 (п.)
2) 13 – 9 = 4 (п.) 2) 9 + 1 = 10 (п.)
3. 1) 6 + 7 = 13 (п.)
2) 13 + 9 = 22 (п.)
3. Пеналда 7 қызыл қарындаш, ал көк қарындаштың одан 3-уі кем болды. Пеналда барлығы неше қызыл және көк қарындаш болды?
1. 1) 7 + 3 = 10 (қ.) 2. 1) 7 – 3 = 4 (қ.)
2) 10 + 7 = 17 (қ.) 2) 7 + 4 = 11 (қ.)
4*. Меруерт 10 жаста болғанда, оның сіңлісі Айнұр 7-де болды. Қазір Меруерт 18 жаста. Айнұр нешеде?
1. 1) 18 – 10 = 8 (ж.)
2) 7 + 8 = 15 (ж.)
2. 1) 10 – 7 = 3 (ж.)
2) 18 + 3 = 21 (ж.)
5*. Вазада 20 кәмпит болды. Алдымен Бекзат бірнеше кәмпит жеді, содан соң Жандос 4 кәмпит жеді. Осыдан соң вазада 13 кәмпит қалды. Бекзат неше кәмпит жеді?
1. 1) 13 – 4 = 9 (к.)
2) 20 – 9 = 11 (к.)
2. 1) 13 + 4 = 17 (к.)
2) 20 – 17 = 3 (к.)
Ең көп ұпай саны – 6: әрбір дұрыс шешілген есеп үшін 2 ұпайдан.
• Сынақтама өткізу кезінде 2 есеп дұрыс шешілсе, «сынақ қойылады»; қалған барлық жағдайларда «сынақ қойылмайды».
2-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. Жоғарғы сөреде 30 стакан, ал төменгі сөреде жоғарғысынан 20 стакан артық тұрды. Екі сөреде барлығы неше стакан болды?
1) 50 (с.) 2) 100 (с.) 3) 80 (с.)
2. Үлкен қалада 10 театр, театрдан 5-уі кем мұражай, театр мен мұражайды қоса алғандағыдай субұрқақ болды. Осы қалада неше субұрқақ болды?
1) 15 (с.) 2) 30 (с.) 3) 20 (с.)
3. Пеналда 8 қарындаш және одан 3-уі көп фломастер жатыр. Пеналда барлығы неше қарындаш пен фломастер жатыр?
1) 13 (д.) 2) 12 (д.) 3) 19 (д.)
4*. Бір вазада 9 алма, екіншісінде одан 4 алма кем. Екі вазада алма тең болуы үшін бірінші вазадан екіншісіне неше алма салу қажет?
1) 3 (а.) 2) 2 (а.) 3) 4 (а.)
2-нұсқа
1. Бір күн ішінде жануарларға арналған емхана қабылдауында 20 ит, одан 10-ы артық мысық болды. Осы күні емханада барлығы неше мысық пен ит болды?
1) 30 (ж.) 2) 50 (ж.) 3) 40 (ж.)
2. Бақ өсірілгенде, 20 алма ағашы, одан 10-ы кем алмұрт ағашы, алма ағашы мен алмұрт ағашын қоса алғандағыдай алхоры ағашы отырғызылды. Осы бақта неше алхоры ағашы отырғызылды?
1) 15 (алх.) 2) 25 (алх.) 3) 30 (алх.)
3. Үлкен фотосуретте Катя 6 ересек адамды және одан 4-уі көп баланы санады. Фотосуретте барлығы неше адам болды?
1) 10 (а.) 2) 16 (а.) 3) 8 (а.)
4*. Ағасында 7 жаңғақ және қарындасында бірнеше жаңғақ болды. Ағасы қарындасына 2 жаңғақ бергеннен кейін, екеуінің жаңғақтары тең болды. Қарындасында әуел баста неше жаңғақ болды?
1) 2 (ж.) 2) 1 (ж.) 3) 3 (ж.)
Тапсырма №
1
2
3
Ұпай саны
2
3
2
Ең көп ұпай саны – 9.
• Бағалар: «5» – 9 ұпай;
«4» – 7-8 ұпай;
«3» – 5-6 ұпай.
ҰЗЫНДЫҚТЫ ӨЛШЕУ.
ҰЗЫНДЫҚ БІРЛІКТЕРІ.
ГЕОМЕТРИЯЛЫҚ ФИГУРАЛАР
1-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. 3 дм-де неше сантиметр бар?
1) 13 см 2) 10 см 3) 30 см
2. 16 см ... 6 дм жазбасы дұрыс болуы үшін нүктелердің орнына қандай белгі қою қажет?
1) 2)
3. 7 дм 4 см = □ см теңдігі дұрыс болуы үшін «терезеге» қандай сан жазу қажет?
1) 47 2) 14 3) 74
4. Буындарының ұзындығы 5 см, 2 см және 6 см болса, үш буыннан тұратын сынық сызықтың ұзындығы қандай?
1) 11 см 2) 7 см 3) 13 см
5. Сызылған кесіндінің ұзындығын анықта.
8 см 2) 5 см 3) 3 см
6. Бір кесіндінің ұзындығы 8 см, екінші кесіндінің ұзындығы 12 см. Бірінші кесінді екіншісінен қанша қысқа?
1) 4 см-ге 2) 20 см-ге 3) 3 см-ге
7. Суреттегі фигуралардың барлығын бір сөзбен қалай атауға болады?
1) төртбұрыштар
2) бесбұрыштар
3) көпбұрыштар
8. Суретте неше тікбұрыш бар?
1) 2 2) 3 3) 5
9. Суретте неше кесінді берілген?
1) 3 кесінді 2) 6 кесінді 3) 4 кесінді
2-нұсқа
1. 40 см-де неше дециметр бар?
1) 4 дм 2) 14 дм 3) 40 дм
2. 8 дм ... 18 см жазбасы дұрыс болуы үшін нүктелердің орнына қандай белгі қою қажет?
1) 2)
3. 8 дм 6 см = □ см теңдігі дұрыс болуы үшін «терезеге» қандай сан жазу қажет?
1) 86 2) 68 3) 80
4. Буындарының ұзындығы 7 см, 4 см және 5 см болса, үш буыннан тұратын сынық сызықтың ұзындығы қандай?
1) 11 см 2) 16 см 3) 12 см
5. Сызылған кесіндінің ұзындығын анықта.
9 см 2) 2 см 3) 7 см
6. Бір кесіндінің ұзындығы 5 см, екінші кесіндінің ұзындығы 13 см. Екінші кесінді біріншісінен қанша ұзын?
1) 18 см-ге 2) 8 см-ге 3) 6 см-ге
7. Суреттегі фигуралардың барлығын бір сөзбен қалай атауға болады?
1. Қосу амалын көбейту амалына ауыстыруға болатын барлық теңдеулерді көрсет.
1) 6 + 6 + 4 + 7 2) 10 + 3 + 3 + 3 – 3
3) 23 + 23 + 23 4) 9 + 9 + 9 + 9
5 ) 18 + 18 + 18 6) 4 + 4 + 4 + 14
2. 15 ∙ 4 = 15 + □ + 15 + 15 теңдігі дұрыс болуы үшін «терезеге» қандай санды жазу қажет?
1) 4 2) 15 3) 8
3. Мәні 9 ∙ 3 теңдігінің мәніне тең болатын теңдеуді көрсет.
1) 9 + 3 2) 9 + 9 + 9 + 9
3) 9 ∙ 2 + 9 4) 9 ∙ 2 + 3
4. Бөлінді жазылған теңдікті көрсет.
1) 18 – 6 2) 18 : 6 3) 18 ∙ 6 4) 18 + 6
5. 5 ∙ 7 = 7 * 5 теңдігі дұрыс болуы үшін жұлдызшаның орнына қандай арифметикалық амал белгісін қою қажет?
1) + 2) – 3) : 4) ∙
6. 18 санын қалайша бірдей үш қосылғыштың қосындысымен алмастыруға болады?
1) 9 + 9 2) 6 + 6 + 6 3) 5 + 5 + 8
7. 12 ∙ 3 ... 12 ∙ 4 жазбасы дұрыс болуы үшін нүктелердің орнына қандай белгіні қою қажет?
1) 2)
8. 14 + 14 + 14 – 12 = □ ∙ 3 – 12 теңдігі дұрыс болуы үшін «терезеге» қандай санды жазу қажет?
1) 14 2) 3 3) 12
9*. Бірінші көбейткішті 2, 3 сандарынан, ал екінші көбейткішті 3, 5, 6 сандарынан алатын болсақ, неше көбейтінді алуға болады?
1) 2 2) 4 3) 6
2-нұсқа
1. Қосу амалын көбейту амалына ауыстыруға болатын барлық теңдеулерді көрсет.
1) 8 + 7 + 7 + 6 2) 20 + 5 + 5 + 5 – 4
3) 28 + 28 + 28 4) 8 + 8 + 8 + 30
5 ) 43 + 43 6) 10 + 10 + 10 + 10
2. 18 ∙ 3 = 18 + □ + 18 теңдігі дұрыс болуы үшін «терезеге» қандай санды жазу қажет?
1) 18 2) 3 3) 15
3. Мәні 7 ∙ 4 теңдігінің мәніне тең болатын теңдікті көрсет.
1) 7 ∙ 3 + 4 2) 7 + 4
3) 7 + 7 + 7 4) 7 ∙ 3 + 7
4. Көбейтінді жазылған теңдікті көрсет.
1) 12 : 2 2) 12 + 2 3) 12 ∙ 2 4) 12 – 2
5. 21 ∙ 2 = 21 * 21 теңдігі дұрыс болуы үшін жұлдызшаның орнына қандай арифметикалық амал белгісін қою қажет?
1) + 2) ∙ 3) : 4) –
6. 15 санын қалайша бірдей үш қосылғыштың қосындысымен алмастыруға болады?
1) 3 + 3 + 3 + 3 + 3 2) 5 + 5 + 5 3) 9 + 3 + 3
7. 18 ∙ 4 ... 18 ∙ 5 жазбасы дұрыс болуы үшін нүктелердің орнына қандай белгіні қою қажет?
1) 2)
8. 13 + 13 + 13 – 9 = 13 ∙ □ – 9 теңдігі дұрыс болуы үшін «терезеге» қандай санды жазу қажет?
1) 13 2) 3 3) 9
9*. Бөлінгішті 12 және 18 сандарынан, ал бөлгішті 2, 3, 6 сандарынан алатын болсақ, неше бөлінді алуға болады?
1) 3 2) 6 3) 4
Тапсырма №
1
2
3
4
5
6
7
8
Ұпай саны
3
1
2
1
1
2
1
2
Ең көп ұпай саны – 13.
• Бағалар: «5» – 13 ұпай;
«4» – 10-12 ұпай;
«3» – 7-9 ұпай.
2-сынақтама
Айтылған пікір дұрыс па, әлде бұрыс па?
Егер пікірді дұрыс деп санасаң, оның нөмірінің жанына «+» белгісін, бұрыс деп санасаң, «–» белгісін қой.
1-нұсқа
□ 1. Қосу амалына берілген мысалды әрқашан көбейту амалына берілген мысалмен алмастыруға болады.
□ 2. «Терезеге» 8 санын жазса, 5 ∙ 7 + 5 = 5 ∙ □ теңдігі дұрыс болады.
□ 3. 24 және 3 сандарының көбейтіндісі 3 және 24 сандарының көбейтіндісіне тең.
□ 4. 6 ∙ 7 көбейту амалына берілген мысалынан бөлу амалына берілген екі мысалды құрастыруға болады.
□ 5. Бірдей қосылғыштарды қосу көбейту деп аталады.
□ 6. 3 ∙ 5 теңдеуіндегі бірінші көбейткіш – қосылғыш ретінде 5 рет қайталанатын сан.
□ 7. «Шахмат жарысына әр командада 6 адамнан 5 команда қатысты. Барлығы бұл жарысқа неше адам қатысты?» есебін шығару үшін көбейту амалын қолдану қажет.
□ 8. «18 кубиктен Қайрат бірдей 3 мұнара құрастырды. Әр мұнарада неше кубик бар?» есебін шығару үшін қосу амалын қолдану қажет.
□ 9*. Қайсыбір санды 3-ке көбейтсе, көбейтіндісі 5-ке тең бола алады.
□ 10*. 8 ∙ 7 – 8 теңдігінің мәні 7 ∙ 8 – 7 теңдігінің мәніне тең болады.
2-нұсқа
□ 1. Бірдей қосылғыштарды қосу амалына берілген мысалды әрқашан көбейту амалына берілген мысалмен алмастыруға болады.
□ 2. «Терезеге» 3 санын жазса, 8 ∙ 4 – 8 = 8 ∙ □ теңдігі дұрыс болады.
□ 3. 23 және 4 сандарының көбейтіндісі 4 және 23 сандарының көбейтіндісіне тең.
□ 4. 9 ∙ 3 көбейту амалына берілген мысалынан бөлу амалына берілген екі мысалды құрастыруға болады.
□ 5. Бірнеше қосылғышты қосу көбейту деп аталады.
□ 6. 7 ∙ 3 теңдеуіндегі екінші көбейткіш – әрқайсысы 7-ге тең болатын бірдей қосылғыштардың саны.
□ 7. «Анасы 18 шиені әрқайсысына теңдей етіп 3 тортқа бөліп салды. Әр тортта неше шиеден болды?» есебін шығару үшін бөлу амалын қолдану қажет.
□ 8. «Дәмханада әр үстелде 4 орыннан 8 үстел тұр. Барлығы бұл кафеде неше орын бар?» есебін шығару үшін азайту амалын қолдану қажет.
□ 9*. Қайсыбір санды 2-ге көбейтсе, көбейтіндісі 7-ге тең бола алады.
□ 10*. 6 ∙ 4 + 6 теңдігінің мәні 4 ∙ 6 + 4 теңдігінің мәніне тең болады.
Тапсырма №
1
2
3
4
5
6
7
8
Ұпай саны
2
2
1
2
2
2
2
2
Ең көп ұпай саны – 15.
• Бағалар: «5» – 15 ұпай;
«4» – 12-14 ұпай;
«3» – 9-11 ұпай.
ҚОРЫТЫНДЫ СЫНАҚТАМАЛАР
1-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. Жауабы 13 болатын барлық мысалдарды көрсет.
1) 7 + 6 2) 10 + 3 3) 20 – 8
4) 5 + 8 5) 18 – 5 6) 53 – 40
7) 9 + 4 8) 8 + 6 9) 23 – 10
2. Айырмасы 6-ға тең болатын барлық сандар жұптарын тап.
1) 11 және 5 2) 13 және 9 3) 14 және 8
4) 13 және 7 5) 12 және 6 6) 15 және 9
3. Азайғышы 67-ге, айырмасы 20-ға тең болса, азайтқышы қандай болады?
1) 87 2) 47 3) 65
4. Ең алдымен азайту амалы орындалуы тиіс теңдікті көрсет.
1) 50 + 24 – 10
2) 50 + (24 – 10)
3) 50 – (24 + 10)
5. Құрамында 4 ондығы бар барлық сандарды көрсет.
1) 14 2) 43 3) 49
4) 74 5) 44 6) 40
6. Ондықтары 7-ден кіші барлық сандарды көрсет.
1) 70 2) 7 3) 71
4) 17 5) 27 6) 77
7. Сандарды «терезелерге» жазса, 6 + 20 = □ + □ теңдігін дұрыс ететін барлық сандар жұптарын көрсет.
1) 6 және 32 2) 20 және 6 3) 60 және 2
4) 25 және 1 5) 4 және 22 6) 27 және 1
8. 47 * 20 = 70 * 3 теңдігі дұрыс болуы үшін, солдан оңға қарай оқығанда, жұлдызшалардың орнына қандай арифметикалық амал белгілерін қою қажет?
1) + және + 2) + және –
3) – және + 4) – және –
9. 1 м ... 3 дм 6 см жазбасы дұрыс болуы үшін нүктелердің орнына қандай белгі қою қажет?
1) 2)
10. Бірінші буынының ұзындығы 4 см, екіншісінің ұзындығы 6 см, ал бүкіл сынық сызықтың ұзындығы 17 см болғандағы сынық сызықтың үшінші буынының ұзындығын көрсет.
1) 10 см 2) 7 см 3) 11 см
11*. Қай жағдайда айырмалар ұлғаю тәртібінде орналасқан?
1) 57 – 30, 75 – 70, 73 – 57
2) 75 – 70, 73 – 50, 57 – 30
3) 73 – 50, 75 – 70, 57 – 30
12*. Қай кесіндінің ұзындығы 7 см-ден ұзын, бірақ 1 дм-ден қысқа?
1)
2)
2-нұсқа
1. Жауабы 14 болатын барлық мысалдарды көрсет.
1) 19 – 4 2) 7 + 7 3) 8 + 4
4) 5 + 9 5) 54 – 40 6) 6 + 8
7) 20 – 6 8) 24 – 10 9) 15 – 1
2. Айырмасы 8-ге тең болатын барлық сандар жұптарын тап.
1) 13 және 5 2) 15 және 7 3) 12 және 4
4) 16 және 8 5) 12 және 5 6) 14 және 6
3. Азайтқышы 43-ке, айырмасы 30-ға тең болса, азайғышы қандай болады?
1) 13 2) 40 3) 73
4. Ең алдымен қосу амалы орындалуы тиіс теңдікті көрсет.
1) 80 – 48 + 9
2) 80 – (48 + 9)
3) 80 + (48 – 9)
5. Құрамында 6 ондығы бар барлық сандарды көрсет.
1) 6 2) 16 3) 63
4) 60 5) 66 6) 69
6. 3 ондықтан үлкен барлық сандарды көрсет.
1) 30 2) 31 3) 13
4) 33 5) 43 6) 3
7. Сандарды «терезелерге» жазса, 8 + 40 = □ + □ теңдігін дұрыс ететін барлық сандар жұптарын көрсет.
1) 40 және 8 2) 80 және 4 3) 47 және 1
4) 48 және 1 5) 8 және 4 6) 44 және 4
8. 54 * 30 = 90 * 6 теңдігі дұрыс болуы үшін, солдан оңға қарай оқығанда, жұлдызшалардың орнына қандай арифметикалық амал белгілерін қою қажет?
1) – және – 2) + және +
3) + және – 4) – және +
9. 34 см ... 4 дм 3 см жазбасы дұрыс болуы үшін нүктелердің орнына қандай белгі қою қажет?
1) 2)
10. Екінші буынының ұзындығы 8 см, үшіншісінің ұзындығы 4 см, ал бүкіл сынық сызықтың ұзындығы 19 см болғандағы сынық сызықтың бірінші буынының ұзындығын көрсет.
1) 7 см 2) 12 см 3) 15 см
11*. Қай жағдайда айырмалар азаю тәртібінде орналасқан?
1) 84 – 80, 82 – 40, 48 – 20
2) 48 – 20, 84 – 80, 82 – 40
3) 82 – 40, 48 – 20, 84 – 80
12*. Қай кесіндінің ұзындығы 1 дм-ден қысқа, бірақ 8 см-ден ұзын?
1)
2)
3)
Тапсырма №
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Ұпай саны
7
5
2
2
4
3
3
2
2
2
Ең көп ұпай саны – 32.
• Бағалар: «5» – 32 ұпай;
«4» – 24-31 ұпай;
«3» – 17-23 ұпай.
2-сынақтама
Дұрыс шешімді таңдау.
1-нұсқа
1. Бассейнде 17 адам жүзіп жүрді. Біраз уақыттан соң 9 адам бассейннен шықты да, 6 адам бассейнге түсті. Бассейнде неше адам болды?
1. 1) 17 – 6 = 11 (а.)
2) 11 + 9 = 20 (а.)
2. 1) 17 – 9 = 8 (а.)
2) 8 + 6 = 14 (а.)
2. Қуаныш жайылымда жайылып жүрген жылқылар мен құлындарды санап шықты. Жылқылар 11, ал құлындардың олардан 3-уі кем болды. Жайылымда барлығы неше жылқы мен құлын болды?
1. 1) 11 – 3 = 8 (қ.)
2) 11 + 8 = 19 (ж. және қ.)
2. 1) 11 + 3 = 14 (қ.)
2) 11 + 14 = 25 (ж. және қ.)
3. Майра кітапқа арналған 6 белгі бау жасады. Әр белгі бауға ол 3 гүлден сурет салды. Майра белгі бауларда барлығы неше гүлдің суретін салды?
1) 6 : 3 = 2 (г.)
2) 6 + 3 = 9 (г.)
3) 3 ∙ 6 = 18 (г.)
4. Үш бала 12 жаңғақты өзара теңдей етіп бөліп алды. Әр бала неше жаңғақтан алды?
1) 12 – 3 = 9 (ж.)
2) 12 : 3 = 4 (ж.)
3) 12 + 3 = 15 (ж.)
5*. 2 жылдан соң Нұрсұлу 11 жаста болады. 7 жылдан соң Нұрсұлу нешеде болады?
1. 1) 2 + 7 = 9 (ж.)
2) 11 + 9 = 20 (ж.)
2. 1) 11 – 2 = 9 (ж.)
2) 9 + 7 = 16 (ж.)
2-нұсқа
1. Тәрелкеде 15 өрік болды. Түскі ас уақытында 7 өрік желінді, содан соң әжесі тәрелкеге тағы да 9 өрік салды. Тәрелкеде неше өрік болды?
1. 1) 15 – 7 = 8 (ө.)
2) 8 + 9 = 17 (ө.)
2. 1) 15 – 9 = 6 (ө.)
2) 6 + 7 = 13 (ө.)
2. Вазада 8 кәмпит, ал қорапта одан 4 кәмпит артық болды. Қорап пен вазада барлығы неше кәмпит болды?
1. 1) 8 – 4 = 4 (к.)
2) 8 + 4 = 12 (к.)
2. 1) 8 + 4 = 12 (к.)
2) 8 + 12 = 20 (к.)
3. Анасы қызғалдақ баданаларын жәшіктерге отырғызды. Ол бес жәшіктің әрқайсысына 2 баданадан отырғызды. Анасы барлығы неше қызғалдақ баданасын отырғызды?
1) 5 + 2 = 7 (б.)
2) 2 ∙ 5 = 10 (б.)
3) 5 – 2 = 3 (б.)
4. Шай құйылған он екі стакан әр үстелге теңдей етіп 3 үстелге қойылған. Әр үстелде неше стакан шай тұр?
1) 12 : 3 = 4 (с.)
2) 12 – 3 = 8 (с.)
3) 12 + 3 = 15 (с.)
5*. Үш жыл бұрын Серік 7 жаста болды. 6 жылдан соң Серік нешеде болады?
1. 1) 7 + 3 = 10 (ж.)
2) 10 + 6 = 16 (ж.)
2. 1) 7 – 3 = 4 (ж.)
2) 7 + 4 = 11 (ж.)
Тапсырма №
1
2
3
4
Ұпай саны
2
2
1
2
Ең көп ұпай саны – 7.
• Бағалар: 5-7 ұпай болғанда – сынақ қойылады; қалған барлық жағдайларда сынақ қойылмайды.
3-сынақтама
Дұрыс жауапты таңдау.
1-нұсқа
1. Барлық дұрыс орындалған есептеу нәтижелерін көрсет.
1)
+
43
2)
+
54
3)
–
67
36
19
35
79
73
23
4)
+
38
5)
–
91
32
43
70
48
2. 43 – х = 13 теңдеуіндегі х-тің мәнін тап.
1) х = 56 2) х = 33 3) х = 30
3. Бақта 20 итмұрын бұтасы, одан 12-сі артық ақгүлді шоғыр, итмұрын бұтасы мен ақгүлді шоғырды қоса алғандағыдай раушан гүлдері отырғызылды. Бақта неше раушан гүлі отырғызылды?
1) 28 (р.) 2) 52 (р.) 3) 32 (р.)
4. 89 см және 9 дм шамаларының мәндерін салыстыр.
1) 89 см 9 дм 2) 89 см 9 дм
3) 89 см = 9 дм
5. Қайсы екі төртбұрыш тікбұрыштар болып табылады?
1 2 3 4
1) 1 және 2 2) 2 және 3 3) 2 және 4
4) 1 және 3 5) 3 және 4 6) 2 және 4
6*. Барлық дұрыс теңсіздіктерді көрсет.
1) 43 – 28 52 – 46
2) 52 – 43 46 – 28
3) 46 + 43 52 – 28
2) 43 + 28 52 + 46
7*. Нағима кітап сатып алуға 40 теңге жұмсады. Бұдан соң онда жұмсаған ақшасынан 20 теңгеге аз ақша қалды. Кітап сатып алғанға дейін Нағимада неше теңге болды?
1) 100 тг. 2) 60 тг. 3) 40 тг.
2-нұсқа
1. Барлық дұрыс орындалған есептеу нәтижелерін көрсет.
1)
+
24
2)
–
78
3)
+
59
45
36
38
69
32
97
4)
–
83
5)
–
62
27
19
56
43
2.у – 17= 16 теңдеуіндегі у-тің мәнін тап.
1) у = 36 2) у = 33 3) у = 1
3. Хайуанаттар бағында 30 тоты құс, одан 16-сы кем үкі, тоты құс пен үкіні қоса алғандағыдай шымшық болды. Хайуанаттар бағында неше шымшық болды?
1) 14 (ш.) 2) 46 (ш.) 3) 44 (ш.)
4. 4 дм және 37 см шамаларының мәндерін салыстыр.
1) 4 дм 37 см
2) 4 дм 37 см
3) 4 дм = 37 см
5. Қайсы екі төртбұрыш тікбұрыштар болып табылады?
1 2 3 4
1) 1 және 2 2) 1 және 3 3) 1 және 4
4) 2 және 3 5) 2 және 4 6) 3 және 4
6*. Барлық дұрыс теңсіздіктерді көрсет.
1) 32 – 26 64 – 29
2) 26 + 29 64 – 32
3) 32 – 29 64 – 26
4) 32 + 29 64 – 26
7*. Жанат дәптер сатып алуға 39 теңге жұмсады. Бұдан соң онда жұмсаған ақшасынан 10 теңге артық ақша қалды. Дәптер сатып алғанға дейін Жанатта неше теңге болды?
1) 68 тг. 2) 49 тг. 3) 88 тг.
Тапсырма №
1
2
3
4
5
Ұпай саны
4
2
2
1
2
Ең көп ұпай саны – 11.
• Бағалар: «5» – 11 ұпай;
«4» – 9-10 ұпай;
«3» – 7-8 ұпай.
Құрметті әріптес!
Математиканы оқыту барысында сынақтама жүргізу оқытудың шынайы нәтижелерін толық және айтарлықтай жылдам алуға мүмкіндік береді, бұл оқу үдерісін уақтылы түзету, сондай-ақ балаларды индивидуалды оқытуды тиімді ұйымдастыру үшін де пайдаланыла алады.
Ұсынылып отырған материалдар 1-4 сыныптарға арналған математика пәнінің бағдарламасына және М.И.Мороның жетекшілігімен авторлық ұжым дайындаған бастауыш сыныптарға арналған математика оқулықтарының мазмұнына сәйкес әзірленген. Алайда ұсынылып отырған сынақтамалар, В.В.Давыдов жүйесі бойынша әзірленгендерін есептемегенде, басқа авторлар мен авторлық ұжымдардың бағдарламалары мен оқулықтары бойынша оқыту кезінде де пайдаланыла алады.
Оқушылардың мектептегі үлгерімдерін бағалау жүйесі ретінде пайдаланылатын пәндік сынақтамалардың бірқатар оң сипаттамалары бар, өйткені олар оқушылардың үлкен көлемдегі оқу материалын игеру сапасын жедел тексеруге және қадағалап отыруға мүмкіндік береді, оқу үдерісін бала үшін қызықтырақ ете түседі, балалардан сабақ сұрауға кететін оқу уақытын үнемдейді, әр оқушының оқу материалын меңгерудегі кемшіліктерін тез арада анықтауға, оқу барысын түрлендіруге және т.с.с. мүмкіндік береді.
Бірақ оң тұстары көп болғанымен, сынақтама әдісінің біраз кемшіліктері де бар, автор оларды барынша азайтуға тырысты. Бұл әдістің кемшіліктеріне ең алдымен дұрыс жауапты оңай (кездейсоқ) табу ықтималдығы, тапсырманы орындау барысын, оқушының ойлау логикасын және т.б. қадағалаудың мүмкін болмауы жатады. Осыны ескере отырып және зерделенген мәселелер мен тақырыптардың тексерілуін көп жоспарлы және көп қырлы ете түсу үшін авторлар, қағида бойынша, сынақтаманың үш түрін ұсынады. Бұл сол бір оқу материалын әр түрлі қырынан тексеріп қана қоймай, сонымен қатар, оқылған материалды белсенді бекітуге, білімдерін өзгерген жағдайларда пайдалануға мүмкіндік береді. Құралда негізінен сынақтаманың әр түрлі үш түрі берілген: ұсынылған бірнеше (үш-төрт) жауаптың ішінен дұрыс жауапты таңдауға берілген сынақтамалар, ол жауаптардың арасында міндетті түрде дұрыс жауабы болады. Сынақтамалардың бұл түрі балалардың бойында ауызша және жазбаша есептеу дағдыларының, мәтіндік есептерді шеше білу, алған білімдерін тікбұрыштың (шаршының) периметрі мен ауданын табуға берілген практикалық есептерді шешу, сандық теңдеулердің мәндерін есептеп шығару кезінде қолдана білу шеберліктерінің және т.б. қалыптасуын тексеру үшін өте тиімді.
Сынақтамалардың екінші түрі оқушыларға ұсынылған пікірдің дұрыс не бұрыс екендігін анықтауды ұсынады. Мұндай мәтіндер оқушылардың өткен материалды түсінгенін, тақырыптар бойынша білімдерін, нақты мазмұнды жалпы ережеге сала білу, жинақтап қорыта білу шеберліктерін және т.б. тексеру үшін жағдай жасайды.
Сынақтамалардың үшінші түрі балалардың жауапты құрастыра білуін көздейді, мұнда бос жерлерді қажетті сандармен, терминдермен, арифметикалық амал белгілерімен, салыстыру белгілерімен, сандық теңдеулермен және т.б. толтыру қажет, бұл тұжырымдалған пікірді дұрыс етуі тиіс.
1-4 сынып оқушыларына арналған барлық сынақтамалар бірдей екі нұсқада құрастырылған. Әр сынақтаманың екі нұсқасынан кейін сынақтаманың әрбір тапсырмасына берілетін ұпайлар кестесі келтіріледі, осы кесте бойынша баға қойылады: 5 – сынақтама тапсырмалары жүз пайыз орындалған жағдайда, 4 – дұрыс орындалған тапсырмалар пайызы 80 %-дан төмен болғанда, 3 – сынақтамада ұсынылған тапсырмалардың 58 %-дан аз бөлігі дұрыс орындалған жағдайда. Төрт жылдық бастауыш мектептің 1-ші сыныбына арнап әзірленген сынақтамаларда белгілі бір айрықшалық болады: бірінші сынып оқушылары әлі еркін оқи алмауларына байланысты сынақтама мұғалімнің жетекшілігімен өткізіледі, сондықтан екінші нұсқаның қажеті болмайды. Бірақ балалардың негізгі оқу дағдылары мен шеберліктерін игеру шамаларына қарай сынақтама тапсырмаларын беру нысаны кейінгі сыныптарда қабылданған шамаға жуықтатылады.
Барлық сынақтамалар дерлік екі күрделілік деңгейінде берілген. Жұлдызшамен (*) белгіленген сынақтаманың күрделілігі жоғары тапсырмалары мұғалімнің шешімі бойынша толық, не ішінара пайдаланылады немесе мүлдем пайдаланылмайды; бүкіл сынып үшін, оқушылардың жекелеген топтары үшін, жекелеген балалар үшін пайдаланылады. Күрделілігі жоғары тапсырмалар үшін ұпай шкаласы келтірілмейді, өйткені оларды орындау нәтижесі базалық деңгей бойынша алынған бағаға әсерін тигізбеуі тиіс.
Сынақтаманы өткізу кезінде, әсіресе бастапқы кезеңде оқушыларға ұсынылып отырған сынақтама түрінің ерекшеліктерін және оны орындау тәсілін анықтап түсіндіру қажет.
Сынақтаманы орындауға бөлінетін уақыт балалардың жалпы даярлық деңгейіне, тақырыпты өту кезеңіне, сынақтаманың түріне қарай 10 минуттан 20 минутқа дейін түрленуі мүмкін. Мәселен, жауап құрастыруды көздейтін сынақтама жауап таңдалатын немесе ұсынылған пікірдің дұрыс-бұрыстығы анықталатын сынақтамадан гөрі, көбірек уақытты қажет етеді, бірақ кез келген жағдайда сынақтамаға 20 минуттан артық бөлінбегені дұрыс.
Сынақтама әдісінің қаншама оң тұстары болғанымен, ол оқушылардың білімдері мен шеберліктерінің сапасын тексеретін жалғыз тәсіл бола алмайды және бастауыш мектепте қалыптасқан, оның жұмыс тәжірибесінде өзін-өзі ақтаған оқыту нәтижелерін тексерудің дәстүрлі нысандарымен қатар қолданылады.
1) 
2) 
3)
