Конспект урока (технологическая карта) урока татарского языка

Автор

Мавлутбаева Әлфия Хәсәновна

Предмет

Татар теле.И.Х.Мияссарова, К.Ф.Фәйзрахманова, Казан, Мәгариф-Вакыт нәшрияты, 2012 ел

Сыйныф

2

Тема

Кушымчалар.

Тип

Яңа материалны бирү.

Планлаштырылган нәтиҗә

1.Кушымчалар;

2.Сүз ясагыч кушымчаларның сүзнең мәгънәсен үзгәртүен аңлау;

3.Тамырдаш сүзләр ясарга өйрәнү;

4.Сүзнең тамырын һәм сүз ясагыч кушымчаны билгели белү.

Предметара бәйләнеш

Әйләнә – тирә дөнья, рус теле

Эшне оештыру төрләре

Фронталь, индивидуаль

Дәрес этабы

Укытучы эшчәнлеге

Укучы эшчәнлеге

Танып-белү

Коммуникатив

Регулятив

Эшләнәчәк гамәлләр

Эшчәнлекнең ысуллары

Эшләнәчәк гамәлләр

Эшчәнлекнең ысуллары

Эшләнәчәк гамәлләр

Эшчәнлекнең ысуллары

I.Оештыру. Эшкә кызыксыну тудыру.

Балаларда яхшы кәеф, эшлисе килү халәте тудыру.

-Хәерле иртә, укучылар!

-Кәефләрегез ничек? Көнне яхшы сүз белән башласаң, бөтен көнең яхшы үтәр,-диләр.Бер-беребезне яңа көн белән котлыйк. Шушы күтәренке кәефтә дәресебезне башлап җибәрик.

Классташлар һәм укытучы белән уку эшчәнлеген оештыруда хезмәттәшлек итү.

Укучылар теләкләр телиләр.

II. Актуальләштерү. Яңа материалны үзләштерүгә ихтыяҗ тудыру.

1.Матур язу күнегүләре.

Тактада язылган хәрефләр һәм сүзләрне күчереп языгыз.

К к күз күзлек.

- Бу сүзләр бер-берсенә охшаганмы? Әлеге сүзләрнең тамырларын билгеләгез. Күз тамырын кертеп үзегез 5 сүз уйлап языгыз.

Укытучы 2 укучыны такта янына чакыра.

-Дәфтәрләрдә язган сүзләрне 2 төркемгә аерыгыз.Ни өчен сүзләрне болай аердыгыз?

Яңа сүз ясагач, бәлки бу кушымчага исем бирә алырсыз?

• Дөрес,укучылар! Ә хәзер дәреслекнең 11 битендәге кагыйдәне укыгыз.

Тамыр,

тамырдаш сүзләрнең төп билгеләрен аерып күрсәтеп, кагыйдә формалаштыру.

Чагыштыру.

Күз,күзләр, күзле,күзсез,күздә,күзне..

2 укучы тактада сүзләрне төркемнәргә бүлә.

Баганадагы сүзләрнең мәгънәсе үзгәрмәде, яңа сүзләр барлыкка килде.

-Сүз ясагыч кушымча.

1 укучы дәреслектән кагыйдәне укый.

Тыңлый белү,диалог төзүдә һәм коллектив фикер алышуда катнашу

Үз фикерләрен тулы һәм төгәл итеп әйтү.

Һәр укучы мөстәкыйль эшли.

Кагыйдәләрне,күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу.

III. Уку мәсьәләсен кую.

Экранда бакча һәм бакчачы рәсеме күрсәтелә.

-Рәсемне игътибар белән карагыз. Елның кайсы вакыты сурәтләнгән?Бакчада кем эшли?

Рәсемгә карата җөмлә төзегез.

Җөмләгез ничә сүздән тора?(1,2,3,4). Кемнең җөмләсендә 5 сүздән күбрәк?

-Әйдә,Искәндәр, җөмләңне тактага яз әле.

-Алсу, Искәндәрнең җөмләсен укы.

-Тамырдаш сүзләр бармы?Хәзер мин бу сүзләрне тактага язам.Ә сез тамырын табыгыз.

-Иң кыска сүз кайсы?

-Ни өчен кыска?

-Сүзнең кушымчасыз өлеше ничек атала?

-Ә кушымча ни өчен кирәк?

-Димәк,кушымчалар ничә төрле була?

-Бүгенге дәрестә нәрсә турында өйрәнәчәкбез? Дәрескә нинди максат куярсыз?

Танып –белү мәсьәләсен мөстәкыйль ачыклау һәм максат кую.

1.Бакчачы бакчада эшли.

2.Бу матур бакча.

3.Бакча матур.

4.Бакчачы тырышып бакчада эшли.

5.Бакчачы бакчада кишер,суган,кыяр, помидор үстерә.

Бакча, бакчада,

бакчачы, бакчачылык.

Бакча сүзе.

Аның кушымчасы юк

Тамыр.

Яңа сүзләр ясарөчен.

Җөмләдә сүзләрне бәйләр өчен.

2 төрле була.

Кушымчалар турында.

Сүз ясагыч кушымчаларны аерырга өйрәнү.

Коллектив фикер алуда катнашу.

кагыйдә, инструкцияләрне истә тоту һәм аларга ияреп гамәлләр кылу.

Динамик пауза.

IV.Яңа белемнәрне ныгыту.

Дәреслек белән эш.

1.8 нче күнегү. Х.Халиковның “Бурачы һәм курайчы” шигыре.

2. 9нчы күнегү.

-Баганалап бирелгән сүзләрне игътибар белән укыгыз. Алар турында нәрсә әйтә аласыз?

Күнегү телдән үтәлә, соңыннан үрнәк буенча, яңа сүзләрне тамыр һәм кушымчаларга аерып язалар.

-Укучылар,˄ тамгасын сезнең күргәнегез бармы?

-Суффикс нәрсә ул?Алар охшашмы?

Яңа мәгълүмат туплауда “Аңлатмалы сүзлек“ куллану.

Бура, бурачы, курай, курайчы сүзләренең мәгънәләрен дәреслекнең 99 битендәге “Аңлатмалы сүзлектән” табып уку.

Өйрәнгәннәргә нигезләнеп, соңгы баганадагы сүзләргә сүз ясагыч кушымчалар ялганып, яңа сүзләр ясалуын аңлаталар.

Рус теле дәресендә суффиксны билгелибез.

Яңа сүз ясаучы өлеш. Алар икесе дә яңа сүз ясый.

мәгълүмат туплауда үзара хезмәттәшлек инициативасы күрсәтү, иптәшеңнең гамәлләрен бәяләү.

Үзконтроль,

биремнәрне үтәүнең дөреслеген тикшерү.

V. Яңа белемнәрне мөстәкыйль куллану һәм тикшерү.

Дидактик уен. Кайсы сүз артык?

-Укучылар, сезнең алда сүзләр язылган.

(урман,урманчы,урманда, урманчылык; баш,башлык,башка,башлы,башсыз)

Бу сүзләр сүз ясагыч кушымча ялганып ясалган.

Урманда, башка сүзләре артык.

VI.Уку эшчәнлеген йомгаклау.

1.Рефлексия.

-Бүгенге дәрестән үзегез өчен нинди яңалыклар алдыгыз?

Дәрес сезгә нәрсә бирде?

2.Белемнәрне бәяләү.

3.Өй эше.

10 нчы күнегү.

укучыларның җаваплары.

Үз эшчәнлегеңне контрольгә алу.