АШЫҚ САБАҚ
Тақырыбы: «Алтын жұмыртқа»
/ ойын – сабақ /
Өткізген: Бокашева А.Г.
Тақырыбы: «Алтын жұмыртқа»
Мақсаты: Балалардың музыка арқылы эстетикалық сезімін қалыптастыру, үстел - үсті театры арқылы ертегіні баяндау, сұрақ-жауап арқылы балалардың сөйлеуін, тілдерінің дұрыс жетілуіне ықпал ету. Нота сызығымен, скрипка кілтімен таныстыру.
Балалардың есте сақтау шеберлігін дамыту, музыканың көңіл-күйін, темпін, мінезін дыбыстық динамикасын анықтауды үйрету.
Балалардың музыкаға деген қызығушылығы мен ынтасын арттыру. Мейірімділікке, адамгершілікке тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілі: Ғажайып сәт, ой - қозғау, түсіндіру, көрсету сұрақ -
жауап, ойын жаттығу. Музыка дыбыстарын ажырату.
Көрнекілігі: ертегі кейіпкерлерінің макеті, үлестірмелі карточкалар, музыкалық
аспаптар, балапан, қонжық, жұмыртқа, сөзуар мысық, құрастырма қағаздар.
Ұйымдастыру кезеңі :
Балалар ән- күй залына марш ырғағымен кіреді, бірнеше жаттығулар жасап, шеңберге тұрады.
- Сәлеметсіңдер ме, балалар?
- Сәлеметсіз бе?!
- Балалар жан-жағымызға қарайықшы., кімдерді көріп тұрсыңдар?
- Қонақтарды.
- Дұрыс, біздің ойын-сабағымызға көптеген қонатар келіп отыр екен. Ендеше, қонақтармен амандасып алайық.
- Күн шығыпты алақай,
Қуанатын күн бүгін.
Қайырлы таң! Қайырлы таң!
Күліп шықты күн бүгін.
Сәлеметсіңдер ме?!
Бәріміз күндей жарқырайық,
Бәріміз тату болайық
Қонақтармен амандасып алайық.
- Жарайсыңдар, балалар! Балалар, қазір жылдың қай мезгілі?
- Күз мезгілінде қандай өзгерістер байқадыңдар, қандай ерекшелігі бар?
- Күн салқындап келеді, ағаштардың жапырақтары сарғайып, түсіп жатыр, құстар жылы жаққа ұшып кетеді. Жауын да көп жауады, жемістер піседі.
- Сонымен қатар, қарттар күні мерекесі, ұстаздар күні мерекесі, алтын күз мерекелерін тойлап жытырмыз.
- Ия, тіршіліктің бәрі қысқа дайындалып, құстар кетіп, адамдар қыс азығын жинайды екен.
- Балалар, сендер қандай құстарды білесіңдер?
- Торғай, қарға, тауық, үйрек, қаз.
- Ия, дұрыс. Бұл құстар жылы жаққа ұшып кетпейді.
- Тауық үй құсына жатады. Тауық не шығарады?
- Жұмыртқа шығарады.
- Жұмыртқадан не шығады?
- Балапан. /Сол кезде бөлменің ар жағынана жылаған дайыу естіледі. /
- Ненің дауысы? Біреу жылап тұрған секілді. Қане, Жеңісбек қарап келе қойшы. Жеңісбекпен бірге жылап балапан келеді. Қолында ішінде ноталары толған себет бар. - Сәлеметсіз бе, балапан? Неге жылап тұрсың?
- Мен сендер сияқта ән айтып, би билегім келеді. Ал маған олай жасауға қиын. Мына тізбектегі ноталарым шашылып қалыпты. Соған көмектесіңдерші.
- Жарайды, балапан. Біздің балалар сеннен көмегін аямайды. Бәріміз көмектесеміз ба, балалар?
- Ия.
- Қане, балапан. Жасырылған тапсырмаларыңды кезек-кезек ашық қарайық. Балалар саған көмектесуге дайын.
1 тапсырма – «Дауысқа жаттығу жасау».
Музыка жетекшісі балаларға заттық мағынасын айтады, ал балалар сәйкес дыбыстайды. Теңіз – ш, ш, ш, ш, ш.
Ара – з, з, з, з, з.
Сағат – тық, тық, тық, тық.
Орманда дасып қалған адам – ау-у, ау-у, ау-у.
-Жарайсыңдар, балалар. Алғашқы тапсырманы орындадық.
Мына нотаны орнына орналастырайық.
2 тапсырма – «Ән айту».
Ән – «Алтын күз». Сүйемелдеуші саз жетекшісі, орындайтын – балалар.
Балапан тапсырмалар орындалған сайын арасында қуанып, балаларға алғысын білдіріп қояды.
3 тапсырма – «Күн мен бұлт» ойыны
-Балалар, бізге мына тапсырмада ойын ойнауға беріпті. Қане, бәріңе күн мен бұлттың суреттері бар карточкалар таратамын. Сендер осы сурет арқылы қосылып тұрған музыканы тыңдап, көңілді, көтеріңкі болса – күнді, мұңды, жай болса – бұлтты көрсетіңдер. Музыка қосылып, ойын басталды. Ойынға балалар тегіс қатысады.
4 тапсырма – «Қара жорға» биін билеу.
- Ал балалар, бізге ол би таныс. Өзіміздің ұлттық биіміз. Ол үшін бізге әуен керек қой. Қайдан тапсақ екен-а?
Балапан: менің мысығым бар. Ол өлеңді өте тамаша айтады. Қазір шақырайын.
- Сәлеметсің бе? Сәлеметсің бе?! Сөзуар мысық «Қара жорға» әнін орындап береді. Балалар билеп береді. Нота орнына салынады.
- Балалар келесі тапсырманы сөзуар мысыққа оқытайық.
5 тапсырма – «Ертегі сахналау».
- Рахмет мысық. Балалар, біз осы балабақшаға келгелі бірнеше ертегімен танысып, сахналадық? Енді қазір сіздерді қуыршақ театрына шақырамыз. Ортада Нұрислам мен санжар.
- Балалар ертегі не туралы екен?
Алтын жұмыртқа туралы.
Ертегіде тағы қандай кейіпкерлер бар?
Ата, әже, тышқан, тауық бар. - Дұрыс, ертігіні біздің балалар керемет орындады. Енді, келесі тапсырманы ашып қарайық.
6 тапсырма – «Қонжықты қарсы алу».
Ендеше ортамыздан бір бала қонжық болсын. Ойын шарты: қонжық ортада көзін жұмып айналасында айналып жүрген балалардың біреуіне барып, кім екенін айтады. Содан кейін сол баламен ортада билейді. Ойын әрі қарай жалғаса береді.
7 тапсырма – «Жұмбақ шешу, құрастыру».
Балалар балапан сендерге жұмбақ жасырмақшы. Және ортаға шығып бір затты құрастырып, көлемі жағынан ретімен орналастырамыз.
Айналада ақ отау,
Аузы, мұрны жоқ отау.
Ол не? Жұмыртқа. Дұрыс-ақ, балалар. Ендеше мына конвертті ашып, ішіндегі құрастырма қағаздарды біріктіріңдер. / Балалар суретті біріктіріп, тақтаға жұмыртқаның бейнесін рет-ретімен орналастырады. Ал қалған балалар шеңберге тұруға дайындық жасайды /
- Рахмет, сендерге балалар! Мен қуанып қалдым. Сендер маған көп көмектестіңдер. Менің анам сендерге өзінің сыйлығын беріп жіберді. / Балаларға сырты алтындалып боялған жұмыртқа таратылады /
- Балалар, сендерге мына балапан риза болып қалды, сендер өздеріңнің жақсы, ақылды балалар екендеріңді көрсеттіңдер, енді балапан мен бірге би билейік.
Би: «Шөжелерім».
Балалар балапанның көрсеткен қимылымен би билеп, сол балапанның соңынан еріп, залдан шығып кетеді.
