3. Берілген элементтерге ?нгіме ??растырып келу: алтын, к?міс,мыс, темір,алюминий,сынап,
3.Жа?а та?ырыпты т?сіндіру:
1.Ой ?оз?ау.
Сынып екі топ?а б?лінеді. Алдымен о?ушулар?а суреттер таратылады. О?ушылар суретке ?арап ?андай ??былыстар болып жат?анын сипаттайды.
2. О?ушаларрмен бірігіп т?жірибе жасау:
1.Мыс немесе алюминий сымдарын карандаш?а орап майыстыру
2. Борды ?гіту
3. ?антты ?гіту
4. Картопт?а йод тамызу
5. Балауыз жа?у
Сендер таби?атта?ы денелер мен заттарды? ?рт?рлі ?згерістерге ?шырайтынын бай?ап ж?рсіндер. Ондай ?згерістерді ?ылымда ??былыстар дейді.??былыстарды? екі т?рі бар: физикалы? ж?не химиялы? ??былыстар. Физикалы? ??былыста тек ?ана агрегатты? к?йі немесе пішіні ?згереді, оларды? ??рамы ?згермейді.Мысалы:
1.Суды? булануы
2.Шегені? майысуы
3.Балм?зда?ты? еруі
4.?антты? еруі
5.Фольфрам сымыны? ?ызуы ж?не т.б
Химиялы? ??былыста бастап?ы алын?ан затты? ??рамы ?згеріп, жа?а заттар т?зіледі. Мысалы:
1.Ж?мырт?аны? шіруі
2.Отты? жануы
3.Шегені? таттануы
4.С?тті? ашуы
5.?ор?асынны? бал?уы
Физикалы? жіне химиялы? ??былыстарды? к?нделікті т?рмыста?ы, шаруашыл?та?ы ма?ызы зор екенін білесі?дер. Химиялы? ??былыстарды?, я?ни химиялы? реакцияларды? н?тижесінде к?птеген жа?а заттар ?ндіріледі. Олар металдар, оларды? ??ймалары, пластмассалар, жасанды талшы?тар, бояулар, д?рі-д?рмектер, ты?айт?ыштар, ?опарыл?ыш заттар.Химиялы? реакцияларды? белгілері:
1.Молекуланы? со?ысуы
2.Жылуды? б?лінуі немесе сі?ірілуі
3.Газды? б?лінуі
4.Катализатор ?атысында
5.Т?нба т?зіледі
?зі?ді тексер:
1.Мына ??былыстарды? ішінен ?айсысы физикалы? екенін аны?та.
1.Пружинаны? серпі?дігі
2.Ш?йнекті? таттануы
3.?сімдікті? шіруі
4. Суды? бетіндегі м?з
5 Металды? майысуы
6. Алма шырыныны? ашуы
7. Суды? ?атуы
8.С?тті? ашуы
9. Таби?и газды? жануы
2.Мына ??былыстарды? ішінен ?айсысы химиялы? екенін аны?та.
1.М?зды? еруі
2.Мыс сымыны? ?араюі
3. Парафинні? бал?уы
4. Суда ?антты? еруі
5. Табада тама?ты? к?юі
6.Сірі?кені? жануы
7. Ж?мырт?аны? шіруі
4. Рефлексия.Смайлык ар?ылы к?рсету
Барлы?ы т?сінікті
Жартылай т?сінікті
Т?сінген жо?пын
5. Жа?а саба?ты бекіту:
Жалпы білім беретін мектеп
Же?ілдетілген тапсырма
Жеке ж?мыс
Кестені толтыру
К?нделікті ?мірде к?ріп ж?рген ??былыстарда ата
6.Тест с?ра?тарына жауап беру. 1. Физикалы? ??былыс –
А. Денелерді ??раушылар
В. бір зат екінші бір зат?а айналады
С. Денені? пішіні, заттарды? агрегатты? к?йі ?згеріске ?шырайды, ал ??рамы ?згермейді
2. Химиялы? ??былыс –
А. Денелерді ??раушылар
В. бір зат екінші бір зат?а айналады
С. Денені? пішіні, заттарды? агрегатты? к?йі ?згеріске ?шырайды, ал ??рамы ?згермейді
3. Химиялы? ??былысты тап
А. мыс пластинкасын ?ыздыр?анда?ы оны? ?араюы
В. ?антты ?нта?тау
С. м?зды? еруі
4. Химиялы? реакцияны? ж?ру белгісіне жатады: А. суды? булануы;
В. т?нбаны? т?суі;
С. ?ырауды? ?атуы.
5. Химиялы? реакцияны? ж?ру белгісіне жатпайды:
А. т?нбаны? т?суі;
В. газды? б?лінуі;
С. агрегатты? к?йіні? ?згеруі.
7.Мына халы? ма?алдарында ?андай ??былыс туралы айтылады?
1. Алтынды еріте білмеген ірітер
2.Темірді ?ыз?ан кезде со?
3.А?ыл арымас, Алтын шірімес
4.Тамшы су тасты теседі
6. Саба?ты ?орытындылау :
1.Физикалы? жіне химиялы? ??былыстарды? бір-бірінен басты айырмашылы?ы неде?
7.?йге тапсырма :§7. 6-жатты?у, 16-бет
Барлы? материал презентация т?рінде жасалды.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба?: Физикалы? ж?не химиялы? ??былыстар»
Физикалық және химиялық құбылыстар
Гүлдана Нағашыбайқызы Мухамедиярова
РБОО «АҚ» мектебі, Астана қаласы
Мақсаты :
а )Білімділік :химиялық құбылыстың физикалық құбылыстан айырмашылығын түсіндіру, химиялық реакцияның алуан түрлілігімен таныстыру, химиялық реакцияның басталуы мен жүру барысының жағдайын және химиялық реакцияның негізгі белгілерін бақылауға үйрету.
б ) Дамытушылық : есте сақтау, ойлау, талдау қабілеттерін дамыту
в) Тәрбиелік: пәнге деген қызығушылықтарын арттыру:оқушыларды өз ойларын жеткізе білуіне,қарым-қатынас жасауды үйрету, ұйымшылдыққа тәрбиелеу
Сабақтың түрі :жаңа тақырып
Көрнекілігі: компьютетерлік презентация, су, стакан, сым,ашыған сүт, парафин, сіріңке,қағаз,смайликтер
Сабақтың барысы :
1. Ұйымдастыру :Оқушылармен амандасып, оқушылардың зейінін сабаққа аударады
2 . Үй тапсырмасын тексеру :
1.Формула алдында тұратын сан қалай аталады?
2.Мынандай химиялық формулалар қалай оқылыады:Cu,N2, H2O,S, CI2 ,CO.
3. Берілген элементтерге әнгіме құрастырып келу: алтын, күміс,мыс, темір,алюминий,сынап,
3.Жаңа тақырыпты түсіндіру:
1.Ой қозғау.
Сынып екі топқа бөлінеді. Алдымен оқушуларға суреттер таратылады. Оқушылар суретке қарап қандай құбылыстар болып жатқанын сипаттайды.
2. Оқушаларрмен бірігіп тәжірибе жасау:
1.Мыс немесе алюминий сымдарын карандашқа орап майыстыру
2. Борды үгіту
3. Қантты үгіту
4. Картоптқа йод тамызу
5. Балауыз жағу
Сендер табиғаттағы денелер мен заттардың әртүрлі өзгерістерге ұшырайтынын байқап жүрсіндер. Ондай өзгерістерді ғылымда құбылыстар дейді.Құбылыстардың екі түрі бар: физикалық және химиялық құбылыстар. Физикалық құбылыста тек ғана агрегаттық күйі немесе пішіні өзгереді, олардың құрамы өзгермейді.Мысалы:
1.Судың булануы
2.Шегенің майысуы
3.Балмұздақтың еруі
4.Қанттың еруі
5.Фольфрам сымының қызуы және т.б
Химиялық құбылыста бастапқы алынған заттың құрамы өзгеріп, жаңа заттар түзіледі. Мысалы:
1.Жұмыртқаның шіруі
2.Оттың жануы
3.Шегенің таттануы
4.Сүттің ашуы
5.Қорғасынның балқуы
Физикалық жіне химиялық құбылыстардың күнделікті тұрмыстағы, шаруашылқтағы маңызы зор екенін білесіңдер. Химиялық құбылыстардың, яғни химиялық реакциялардың нәтижесінде көптеген жаңа заттар өндіріледі. Олар металдар, олардың құймалары, пластмассалар, жасанды талшықтар, бояулар, дәрі-дәрмектер, тыңайтқыштар, қопарылғыш заттар.Химиялық реакциялардың белгілері:
1.Молекуланың соғысуы
2.Жылудың бөлінуі немесе сіңірілуі
3.Газдың бөлінуі
4.Катализатор қатысында
5.Тұнба түзіледі
Өзіңді тексер:
1.Мына құбылыстардың ішінен қайсысы физикалық екенін анықта.
1.Пружинаның серпіңдігі
2.Шәйнектің таттануы
3.Өсімдіктің шіруі
4. Судың бетіндегі мұз
5 Металдың майысуы
6. Алма шырынының ашуы
7. Судың қатуы
8.Сүттің ашуы
9. Табиғи газдың жануы
2.Мына құбылыстардың ішінен қайсысы химиялық екенін анықта.
1.Мұздың еруі
2.Мыс сымының қараюі
3. Парафиннің балқуы
4. Суда қанттың еруі
5. Табада тамақтың кұюі
6.Сіріңкенің жануы
7. Жұмыртқаның шіруі
4 . Рефлексия .Смайлык арқылы көрсету
Барлығы түсінікті
Жартылай түсінікті
Түсінген жоқпын
5. Жаңа сабақты бекіту:
Жалпы білім беретін мектеп
Жеңілдетілген тапсырма
Жеке жұмыс
Кестені толтыру
Күнделікті өмірде көріп жүрген құбылыстарда ата
6.Тест сұрақтарына жауап беру. 1. Физикалық құбылыс – А. Денелерді құраушылар В. бір зат екінші бір затқа айналады С. Дененің пішіні, заттардың агрегаттың күйі өзгеріске ұшырайды, ал құрамы өзгермейді 2. Химиялық құбылыс – А. Денелерді құраушылар В. бір зат екінші бір затқа айналады С. Дененің пішіні, заттардың агрегаттың күйі өзгеріске ұшырайды, ал құрамы өзгермейді 3. Химиялық құбылысты тап А. мыс пластинкасын қыздырғандағы оның қараюы В. қантты ұнтақтау С. мұздың еруі
4. Химиялық реакцияның жүру белгісіне жатады: А. судың булануы; В. тұнбаның түсуі; С. қыраудың қатуы. 5. Химиялық реакцияның жүру белгісіне жатпайды: А. тұнбаның түсуі; В. газдың бөлінуі; С. агрегаттық күйінің өзгеруі.
7.Мына халық мақалдарында қандай құбылыс туралы айтылады?
1. Алтынды еріте білмеген ірітер
2.Темірді қызған кезде соқ
3.Ақыл арымас, Алтын шірімес
4.Тамшы су тасты теседі
6. Сабақты қорытындылау :
1.Физикалық жіне химиялық құбылыстардың бір-бірінен басты айырмашылығы неде?
