Жошы ханны? ашамай?а мінгізген жас баласы а?шылармен бірге ж?ріп, бір жерде ?ашып бара жат?ан а?са? ??ленды ?уып кетіпті. А?са? ??лан ж?йіткіп бара жат?ан бір топ ??лан?а ?осылыпты.Баланы? астында?ы еріккен т?лпар елігіп ??ландар?а ?осылады. ??ланны? ??гісі баланы шайнап ?лтіреді. Жошы а?шылар?а ?а?арын т?гіп: «баламды тауып бер» деп ?алы? кісіге іздетеді.
Баламды ?лді деп естірткен адамны? ??ла?ына ?ор?асын ??ямын деп жарлы? ?ылады. Енді ешкім баласыны? ?лгенін Жошы хан?а айта алмайды. А?ыры к?пшілік ордада отырып, бір домбырашы?а к?ймен айт?ызады.
Интер белсенді та?та ар?ылы «А?са? ??лан» туралы а?ызды к?ру. /9 минут/. О?ушылардан мазм?нын с?рату.
VІ. Т?сінік тексеру:
С?ра? - жауап:
1. Жошы ханны? жас баласы ?алай ?айтыс бол?ан?
2. Жошы ?а?арын ?алай т?кті?
3. Жошы не деп жарлы? шы?арды?
4. Жошы?а баласыны? ?лгенін кім ж?не ?алай естіртті?
Сабақ тақырыбы: Музыка бейнелейді «Ақсақ құлан» халық күйі
Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Оқушыларға «Ақсақ құлан» аңызы туралы түсінік беру. 2. Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, елжандылыққа, табиғаттың берген сыйына құрметпен қарауға тәрбиелеу. 3. Дамытушылық: Оқушылардың музыкалық қабілетін кеңейту, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру. Сабақтың типі: Кіріктірілген сабақ. Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ. Сабақтың әдіс - тәсілі: Баяндау, АКТ жұмыс, әуен тыңдату Сабақтың көрнекілігі: Аңыз – әңгімелер жинағы. «Ақсақ құлан» ертегісі Пәнаралық байланыс: Әдебиет, тарих, музыка Пәнге қажет құрал - жабдықтар: Интер белсенді тақта
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: 1. Оқушылармен сәлемдесу. 2. Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру. 3. Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.
Сергіту сәті:
Ұзын құлақ сұр қоян
Естіп қалып сыбдырды
Ойлы - қырлы жерлерден
Ытқып – ытқып секірді.
ІІ. Өткен сабақты пысықтау 1. Шулы және музыкалық дыбыс? 2. Әнді орындаудағы ережелерді ата?
3. Өткен сабақтағы қарлығаш әнін қайталау
Ойын: Үнінен таны (аспап үндерін тыңдату арқылы )
ΙΙΙ. Музыкалық сауатылық
Нота дегеніміз - музыка дыбыстарын қағаз бетіне жазатын белгі.
Музыканық дыбыс реті мыналар: до ре ми фа соль ля си до
ІV. Жаңа сабаққа дайындық 1. Сабақ тақырыбын тақтаға жазу 2. Сабақ мақсатын түсіндіру
V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:
Ақсақ құлан Жошы хан
Жошы ханның ашамайға мінгізген жас баласы аңшылармен бірге жүріп, бір жерде қашып бара жатқан ақсақ құленды қуып кетіпті. Ақсақ құлан жүйіткіп бара жатқан бір топ құланға қосылыпты.Баланың астындағы еріккен тұлпар елігіп құландарға қосылады. Құланның әңгісі баланы шайнап өлтіреді. Жошы аңшыларға қаһарын төгіп: «баламды тауып бер» деп қалың кісіге іздетеді.
Баламды өлді деп естірткен адамның құлағына қорғасын құямын деп жарлық қылады. Енді ешкім баласының өлгенін Жошы ханға айта алмайды. Ақыры көпшілік ордада отырып, бір домбырашыға күймен айтқызады.
Интер белсенді тақта арқылы «Ақсақ құлан» туралы аңызды көру. /9 минут/. Оқушылардан мазмұнын сұрату.
VІ. Түсінік тексеру: Сұрақ - жауап: 1. Жошы ханның жас баласы қалай қайтыс болған? 2. Жошы қаһарын қалай төкті? 3. Жошы не деп жарлық шығарды? 4. Жошыға баласының өлгенін кім және қалай естіртті?
Ән үйрену:
Ақ мамам
Еркелесем күлімдейтін
Ұрысқаны білінбейтін
Маңдайымнан сипап менің
Құлыншағым күнім дейтін
Қ- сы
Ақ мамам, ақ мамам
Құлыншағым күнім дейтін
VІІІ. Сабақты қорыту: 1. Бағалау: Оқушыларды бағалау
«Ақсақ құлан,Жошы хан», «Кет – Бұғаның естіртуі»
Сабақ тақырыбы: «Ақсақ құлан,Жошы хан», «Кет – Бұғаның естіртуі »
сабақ мақсаты: а) аңыз мазмұнын меңгерте отырып, кейіпкерлер тағдырына ортақтастыру, б) оқушыларда шығарманы талдау мен қорытындылау әдіс-тәсілдерін қалыптастыру,оқушының өз ойын,түсінік-білімін еркін айта білуге, сол арқылы көркем сөйлеу,жазу дағдыларын дамыту в) аңыз оқиғасы арқылы оқушыда жанашырлық, мейірімділік сезімдерін қалыптасыру, күй өнері құдіретін сезіне білуге тәрбиелеу
2.«Әркімнің өз жері- Жерұйық » тақырыбында ойтолғау жазып келу
3. тақырыптық суреттер салу
Семантикалық карта
Жер-су аттары, оның сипаттамасы
Маңғыстау ЖетісуАспараБаянауылЖуалыҚарсақбай (Жезқазған)Шыңғырлау
«Жылқының өзі өскен жоқ, сен құт болған екенсің!» «Түбінде мал баққан шаруаға жақсы жер » «Жерің семіз,шөбің шүйгін, қарың мол, топырағың май екен,қадіріңді егін салған білер» «...Көршіңмен тату бол, шөбіңе суың жетер !» «Айналаң жапан түз екен, тауыңның асты жез екен.Жұртың ашықпас!» «...жаймай , қой семірмес» «Ағашының әр бұтағы жеміс екен, шаруаға жақсы қоныс»
III. Жаңа сабақ Қызығушылықты ояту -Кәне, балалар мына сызба арқылы аңыз жанры туралы білетінімізді пысықтап алайық. -Бүгін біз өте қызық әңгіме «Ақсақ құлан,Жошы хан». «Кет-Бұғаның естіртуі » деп аталатын аңыздармен танысамыз.Тарихи тұлға - Жошы хан 1187-1227 жылдар арасында өмір сүрген.Ол атақты моңғол билеушісі Шыңғыс(Темучин) ханның үлкен ұлы. Қазақ елінің билеушісі, ханы болған.
Мағынаны тану. «Ақсақ құлан,Жошы хан» әңгімесін мазмұнын баяндау. Магнитофоннан «Ақсақ құлан» күйі тыңдалады.Күйдің айтқан жыры оқылады. Тақтадан Б.Байділдаевтің «Кет-Бұға жырау » суреті көрсетіледі.
«Авторға сұрақ қою» стратегиясы арқылы жаңа сабақты бекіту 1. Бұл аңыздағы басты кейіпкер кім ? Тағы қандай кейіпкер аты аталды? 2. Найман руынан шыққан ұлы жырау Кет – Бұға әмірші сарайында неге отыр? Ол мұнда нендей жұмыспен келген? 3. Күйші кәрлі Шыңғысханға сүйікті ұлы Жошының қазасын қалай естіртті? 4. «Қаралы хабар айтушының жазасы - өлім » Бұл – хан жарлығы.Кет-Бұға күйшіні ажалдан арашалап қалған қандай құдірет ? 5. Осы әңгімеден не ұқтың , қандай ой түйдің ? Сөздік жұмысын жүргізу Ашамай – тайға мінетін бала ері Әңгі – аталық құлан Кіреуке – сауыт Қаћан - хан Мүрде – қайтыс болған адамның денесі Наркескен – қылыш Баћадүр – батыр
2-қатар Рафт әдісі бойынша әңгіме жазу. Р – роль ( Шыңғыс) А –Аудитория( Жошы) Ф – форма ( әңгіме) Т- тақырып (Әке мен бала махабаты)
3-қатар Вен диаграмасын толтыру Оқыған екі шығарманың ерекшеліктері мен ортақ сипаттарын анықтау
«Ақсақ құлан,Жошы хан» «Кет- Бұғаның естіртуі»
V. Үй жұмысы. «Менің шығармадан алған әсерім » Ойтолғау VI. Бағалау
Күні: Сынып: 5 сынып Сабақтың тақырыбы: Ақсақ құлан, Жошы хан Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Оқушыларға «Ақсақ құлан, Жошы хан» аңызы туралы түсінік беру, оларды тілдік тараптан талдауға үйрету. 2. Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, елжандылыққа тәрбиелеу. 3. Дамытушылық: оқушылардың әдеби дүниетанымдарын кеңейту, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру, мәнерлеп оқу дағдыларын дамыту.
ІVЖаңа сабақ. Электрондық оқулықтан мазмұнын тыңдау
І-ТАПСЫРМА. Жоспар құру.
ІІ-ТАПСЫРМАМінездеме
КЕТ-БҰҒА ЖЫРАУ
ІІІ-ТАПСЫРМА
Ақсақ құлан, Жошы хан.
Кейіпкерлері
Оқиға желісі
Өз пікірім
ІΥ-ТАПСЫРМА
VІ. Түсінік тексеру:
Жошы ханның жас баласы қалай қайтыс болған?
Жошы қаһарын қалай төкті?
Жошы не деп жарлық шығарды?
Жошыға баласының өлгенін кім және қалай естіртті?
VІІ.Сабақты қорыту:
1.Бағалау
2.Үй тапсырмасын беру.
1. Аңыздың фолклорлық нұсқасы мен белгілі жазушы Мұхтар Мағауин жазған әдеби үлгісін салыстырып, ауыз әдебиеті мен жазба әдебиетінің ұқсастығы мен айырмашылығына зер салыңдар.
Ақпаратпен бөлісу:
Google
Facebook
Печать
Related Ақсақ құлан туралы аңыз
«Ақсақ құлан» туралы аңыз /көрініс/ Автор: Ертеде Жошы деген хан болыпты. Үлкен баласы аңға шығып, құлан атуға барғаннан қайтып оралмапты. Хан жаман хабар естігісі келмей жар салыпты: Хан: - Кімде-кім…
