Подготовить обучающихся к безопасному поведению в повседневной жизни

Tema:

Işjeňligiň saglyga peýdasy

• Beden sagdynlygy – beden synalarynyň, agzalarynyň, ulgamlarynyň ösmegidir. Ruhy sagdynlyk – göwni giňlik, kalbyň rahady, duýgularyň durulygy.

• Ahlak sagdynlygy – adamyň durmuşda ileri tutýan edep we ahlak gymmatlyklarynyň ulgamy we jemgyýetde şolara laýyklykda özüni alyp barşydyr.

Oýun meýdançasy Oýun meýdançasy

Ulular we den-duşlar bilen aragatnaşyk

Okuwçynyň gün tertibi

Hereketli oýunlar

Bedenterbiýe we saglyk

Uky. Uky üçin niýetlenen geýimler

Mekdepde okuwçynyň saglygyna howp salyp biljek ýagdaýlar

Geliň, bilimimizi barlalyň!

Suwa düşmegiň düzgünleri

Geýim we şahsy arassaçylyk

Ýaşaýan otagyňy arassa we tertipli saklamak

Ulular we deň-duşlar bilen aragatnaşyk etmegiň edep kadalary

Özüňden ululara edep bilen salam bermek.

Ulyny sylamak.

Kiçini söýmek.

Ata-enäni arzylamak.

Ululara hormat goýmak.

Oňat okuwçy mekdepde-de, köçede-de, öýünde-de tertipli we hemmä görelde bolmagy başarmaly.

Özünden kiçiler we deň-duşlary bilen mähirli bolmaly.

Atamyň pendi

Edepli bolgun,

Ulyny syla!

Peýdaly iş et

Watana, ile .

Mekdepde okuwçynyň saglygyna howp salyp biljek ýagdaýlardan, ýagny:

zähmet gurallaryny ýalňyş ulanmakdan ;

ýangyndan;

ylgap hereket etmekden ;

DAŞDA DURUŇ!

elektrik enjamlaryny rugsatsyz ulanmakdan ;

zäherli mör-möjeklerden

Ýaşaýan otagyňy arassa we tertipli saklamak

• Otagyňy her gün irden we agşam ýelejiredip durmaly;
• Otagda otag güllerini saklamaly we ideg etmeli;
• Hepdede bir gezek otagdaky halylary we düşekleri tämizläp durmaly;
• Otagyň aýnalaryny ýuwmaly;
• Otagyň içi gury, ýagty, ýyly we giň bolmaly;
• Ýorgan-düşekleriňi tertipli goýmaly.

Tapmaça Jaýyn arassa saklar Her kim ýüregine düwse. Öýi syryp-süpürer Bili bogulgy...

Tapmaçanyň jogabyny biliň!

Hojalykda ulanylýan serişdelerden

ägä boluň!

Himiki serişdelerden ägä boluň!

Ýiti kesýän we çümýän zatlardan ägä boluň!

Eletrik gurallardan ägä boluň!

Çagalar düzgünleri berjaý ediň!

Düzgün №2

Öýden çykaňda suwy, gaz peçi, elektrik enjamlary söndürip gitmeli!

Düzgün №1

Öýi tertipli sakla!

Gaýçy, pyçak, iňňe bilen oýnamaly däl!

Elektrik enjamlary özüň ýakjak bolmaly däl!

Düzgün №3 Himiki serişdeler adamlar üçin zäherlidir!

Öýde ýangyn dörände

Öýde ýangyn dörände haýsy belgä jaň etmeli?

Geýim we şahsy arassaçylyk

Türkmen halkymyzda “Arassaçylyk saglygyň girewidir” diýen pähim bar.

Bu pähim arassaçylygyň adamyň ýaşaýşynda nähili möhümdigini görkezýär.

Geýimleri arassa saklaýan we arassaçylyk düzgünlerini berjaý edýän adam hemişe sagdyn bolýar.

Arassaçylyk düzgünleriniň esaslary:

• Bedeniňi arassa saklamak
• Elleriňi sabynlap ýuwmak
• Dişleriňi arassalamak
• Arassa geýinmek
• Dogry iýmitlenmek
• Öz wagtynda uklamak we oýanmak

Çagalar elmydama şahsy arassaçylyga seretmelidir.

Arassa hem ykjam geýinmek

Gyşda ýyly egin-eşikler geýmeli.

Reňkleri goýy egin-eşikler gyş üçin niýetlenendir.

Tomusda ak we açyk reňkli geýimler geýmek maslahat berilýär.

Bedenterbiýe we saglyk

Ata-babalarymyz saglygy ynsanyň başyndaky altyn täje deňäpdirler. Saglyk bu uly baýlykdyr. Bu barada Türkmenistanyň Prezidenti hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistan – sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurdy” atly kitabynda giňişleýin gürrüň berilýär.

Bedenterbiýe we saglyk

Bedenterbiýe maşklary we sport bilen yzygiderli meşgullanmak, biziň bedenimiziň berk we syratly bolmagyna mümkinçilik berýär.

Bedenterbiýe maşklaryny ýerine ýetirýän mahalyňda, demiňi burnuň bilen almaly. Maşklaryň sany 7-8 bolup, olary 3-4 gezek gaýtalamaly.

Saga we çepe egilmeli, aýaga degişli maşklary köpräk ýerine ýetirmeli. Elleriňi gapdala, ýokaryk uzadan ýagdaýyňda demiňi almaly. Egleňde, oturanyňda demiňi goýbermeli.

.

Hereketli oýunlaryň birnäçe görnüşleri bolup, muňa mysal hökmünde gimnastikany almak bolar. Bu sportuň iň çylşyrymly we köp başarnyklary talap edýän görnüşidir. Gimnastika bilen meşgullanýan adamlaryň bedeniniň gurluşy sazlaşykly, çeýe, güýçli, owadan hem berk bolýar. Aslyşyp göwräni çekmek mahalynda elleriň, pilçeleriň, ýeňsäň, gapdal myşsalaryň herekete gelýär we ösýär. Tanapa dyrmaşmak sizde çydamlylygy, çakganlygy artdyryp, batyrlygy terbiýeleýär. Ýeňil atletika dem alyş ýollaryny kadalaşdyrýar, beden myşsalarynyň bütinleý herekete gelmegi esasynda beden ösýär. Suwda ýüzmek bu hem öz gezeginde ýürek damarlarynyň çalt işlemegine we beden bogunlarynyň hereketlenmegine getirýär. Ýeňil atletika ýöremek, ylgamak, bökmek ýaly maşklaryň birnäçesini öz içine alýar.

Ata-babalarymyz ýaş nesli terbýelemek üçin dürli terbiýeçilik usullaryny we tärlerini döredipdirler. Şeýle terbiýeçilik tärleriniň iň täsirlileriň biri-de milli oýunlardyr.

Türkmen milli oýunlarynyň görnüşleri : Aýterek-günterek, Ogar-ogar, Töňňe-töňňe, Gözdaňdy, Altyçöp, Düzme, Kerwen, Guýruk tutdy, Ortada durmak, Pişik-pişik, Guşakgoýdy, Ýaglyga towusmak, Urup gaçdy, Çopan bilen möjek we ş.m.

Taýak bilen oýnalýan türkmen milli oýunlary: Taýak atdy, On iki taýajyk, Çilik, Hekgal.

Suwda oýnalýan türkmen milli oýunlary: Şallak, Öwhä.

Aşyk bilen oýnalýan oýunlar: Tändirme, Jikge-tükge, Üçem, Üç daban, Çagşal, Gapakly, Eliň arkasy bilen gapmak.

Gün, howa, suw saglyk üçin zerurdyr

• Yssy günlerde Günüň ýiti şöhlesiniň göni düşmeginden goranyň!

• Suwa düşmegiň düzgünlerini berjaý ediň!

• Ýüzmegi öwreniň;
• Suwa düşeniňizde suwuň çuň ýerine barmaň;
• Suwa düşeniňizden söň, geýjek egin-eşikleriňizi oňat barlaň;
• Ýata suwlara düşmäň;
• Deňizden soň arassa suwa ýuwunyň;
• Suwuň çuňlugyny bilmän, suwa girmäň.

Güne ýanmak. Gün uranda ilkinji kömek bermek.

Günden goranyp,

Saýada geziň.

Sport bilen dostlaşyň,

Ylgaň hem ýüzüň .

Soraglar boýunça özara pikir alşyň!

• Sagdyn bolmak üçin näme etmeli?
• Nahar başyna geçmezden öň nähili düzgünleri berjaý etmeli?
• Gezelençden, oýunlardan, fiziki işden, akyl zähmetinden soň näçe minut dynç almaly?
• Dost tutunmak barada näme bilýäň?
• Mekdep okuwçysynyň saglygyna howp salyp biljek ýagdaýlar diýip nämä düşünýärsiňiz?
• Özüňden ululary sylamak barada haýsy nakyllary bilýärsiň?
• Öz ýaşaýan otagyňyzy suratlandyryp gürrüň beriň;
• Ýaşaýan otagyňda arassaçylygy nähili berjaý etmeli?
• Geýimleriň tämizligini, şahsy arassaçylygyň düzgünlerini berjaý edişiňiz barada gürrüň beriň.
• Suwda özüňi nähili alyp barmaly?
• Suwa düşülýän ýerde nähili howplar döräp biler?
• Suwa düşülýän ýerde ilkinji kömegi bermegiň düzgünleri barada söhbetdeşlik guraň.
• Elektrik enjamlardan peýdalanylanda nähili seresaplylyk düzgünlerini berjaý etmeli?