Тарих қойнауында

Мектеп:

№47ЖОББ

Машықкердің аты-жөні:

Таупен Фироза

Күні:

12.12.18

Сыныбы:

6 «Ә»

Сабақтың тақырыбы

Тарих қойнауында

Осы сабақта қол жеткізетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;

6.4.3.1 көнерген сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу.

Сабақтың мақсаты

Мәтіннен көтерілген ойды анықтайды;

Интерпретациялап, әрі қарай жалғастырады;

Мәтіннің не туралы екенін болжайды;

Көнерген сөздердің қолданыс аясын ұғынады.

Күтілетін нәтижелер

Ұжымдық, топтық жұмыс жасайды, өз пікірін білдіріп, уақытылы тапсырма орындайды.

Сабақтың түрі

Аралас сабақ

Пәнаралық байланыс

Қазақстан тарих

Қажетті құрал – жабдықтар

Интерактивті тақта, тақырыпқа қатысты слайдтар, дыбыс шығарғыш, ақ парақтар (А4).

Оқу әдістері

Сөздік, практикалық, көрнекілік, «Сайлау», «Интервью», «Ойбөліс» , «Талда, Талқыла, Таразыла», «Топтастыру», «Жұмыс үстелі», «Қыран» , «Блоб бөлмесі»

Дереккөздері

6-сынып «Қазақ тілі» оқулығы «Атамұра» 2018ж., әдістемелік құрал, дидактикалық материалдар.

Тапсырмалар

Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс- әрекеті:

Тапсырма

Мұғалімнің іс – әрекеті

Оқушының іс – әрекеті

Оқушыларға психиологиялық ахуал туғыз

10мин

Мұғалім оқушылармен амандасады. Сыныпты түгендеп, оқушылардың сабаққа әзірлігін қадағалайды.

Топқа бөлу: «Сайлау» әдісі.

1-топ: Қазақ тілі;

2-топ: Қазақ әдебиеті;

3-топ: Қазақстан тарихы.

Мұғаліммен амандасады. Оқу құралдарын дайындайды. Кезекші жоқ оқушыларды атайды.

Топқа бөлу: «Сайлау» әдісі.

1-топ:Қазақ тілі;

2-топ:Қазақ әдебиеті;

3-топ:Қазақстан тарихы.

Өткен сабақты тексеру

6 мин

Алдыңғы білімді тексеру. «Интервью» әдісі.

Мұғалім бір оқушыны таңдап, тілші ретінде сұқбаттасады.

«Менің ойымдағы ЭКСПО көрмесі» эссе.

Оқушылар үй тапсырмасына жауап береді.

І.Қызығушылықты ояту

2 мин

ІІ. Мағынаны тану

24 мин

12 мин

3 мин

5 мин

4 мин

«Ойбөліс» әдісі

• Оқушылар мына суреттен не көріп тұрсыздар?

• Мына суреттерде қалай байланыстырасыздар?

• Тақырып не туралы екенін болжаңыз.

Дескриптор

- бейнеленген суреттер бойынша жұпта әңгімелеседі;

- суреттер арқылы мәтіннің тақырыбын талқылайд

Тарих қойнауында

1-тапсырма. «Талда, Талқыла, Таразыла» әдісі. Тыңдалым. Мәтіннің алғашқы бөлігін мұқият тыңдап, талқылаған тақырыптарыңызбен салыстырыңыз және мәтіннің келесі бөлігі не туралы болатынын болжаңыз.

• Мәтін не туралы?

• Мәтінді әрі қарай қалай жалғастырар едіңіздер?

• 4 сөйлеммен жалғастырыңыздар.

1-мәтін: Кеңістік – барлық нәрсенің, ал уақыт – бүкіл оқиғаның өлшемі. Уақыт пен кеңістіктің көкжиегі тоғысқан кезде ұлт тарихы басталады. Бұл – жай ғана әдемі афоризм емес. Шын мәнінде, немістердің, италиялықтардың немесе үнді халықтарының жылнамасына көз жүгіртсек, олардың мыңдаған жылды қамтитын төл тарихындағы ұлы жетістіктерінің дені осы елдер қазір мекен етіп жатқан аумақтарға қатыстылығы жөнінде сұрақ туындайтыны орынды.  Әрине, ежелгі Рим деген қазіргі Италия емес, бірақ италиялықтар өздерінің тарихи тамырымен мақтана алады. Бұл – орынды мақтаныш. Сол сияқты, ежелгі готтар мен бүгінгі немістер де бір халық емес, бірақ олар да Германияның мол тарихи мұрасының бір бөлшегі. Полиэтникалық бай мәдениеті бар ежелгі Үндістан мен бүгінгі үнді халқын тарих толқынында үздіксіз дамып келе жатқан бірегей өркениет ретінде қарастыруға болады. 

2-мәтін: Қазақстан – күллі түркі халықтарының қасиетті «Қара шаңырағы». Озық өнер мен технология үлгілерін – аң стилінде жасалған бұйымдарды, «Алтын адамның» жарақтарын, жылқыны қолға үйрету, металлургияны дамыту, қару-жарақ, сауыт-сайман дайындау үдерісін көрсететін заттарды және басқа да жәдігерлерді жинақтауға болады. Өз тарихына деген мақтаныш сезімін ұялатып, отаншылдық тәрбие беру мектеп қабырғасынан басталуға тиіс. Сондықтан мектептер мен барлық өңірлердегі өлкетану музейлерінің жанынан тарихи-археологиялық қозғалыстар құру маңызды. Ұлт тарихын санаға сіңіру барша қазақстандықтардың бойында өз бастауларына деген ортақтық сезімін қалыптастырады.

Дескриптор

• Білім алушы мәтінді тыңдайды.

• Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріп, өз ойларын білдіреді.

- жұпта талқылаған тақырып пен мәтінінің тақырыбын салыстырады;

- мәтіннің келесі бөлігіне болжам жасайды.

ҚБ: Қыран

«Тілдік бағдар» айдары:

2-тапсырма. «Топтастыру» әдісі. Оқулықтағы 10-тапсырма. Көнерген сөздердің мағынасын ашып, топтастыру. Ережеге сүйеніп дәлелде.

1-топ: Хан, патша, дүрия, сауын айту, уәзір, би, аға сұлтан, болыс, торқа;

2-топ: биқасап, садақ, жебе, адырна, бесік құда, сауыт, айбалта, барымта;

3-топ: патсайы, лашық, жаппа, шидем, күпі, сәукеле, саптыаяқ, кебеже.

Дескриптор

• Тарихи және архаизм сөздерді ажыратады.

• Ережеге сүйеніп дәлелдейді.

ҚБ: Қыран

3-тапсырма. «Жұмыс үстелі» әдісі. Оқулықтағы 6-тапсырама.

Төмендегі сөйлемдерден көнерген сөздерді тауып жаз. Олардың тарихи сөз немесе архаизм екенін анықта.

Дескриптор

• Көнерген сөздерді табады

• Тарихи және архаизм сөздерді ажыратады.

ҚБ: Қыран

Атқа мінгізу;

Ежелгі металлургия;

Аң стилі;

Алтын адам;

Түркі әлемінің бесігі;

Ұлы Жібек жолы;

Алма мен қызғалдақ Отаны.

Тарихымыз; Өткен тарих

1-тапсырма.

Қазақстан – күллі түркі халықтарының қасиетті «Қара шаңырағы». Озық өнер мен технология үлгілерін – аң стилінде жасалған бұйымдарды, «Алтын адамның» жарақтарын, жылқыны қолға үйрету, металлургияны дамыту, қару-жарақ, сауыт-сайман дайындау үдерісін көрсететін заттарды және басқа да жәдігерлерді жинақтауға болады. Өз тарихына деген мақтаныш сезімін ұялатып, отаншылдық тәрбие беру мектеп қабырғасынан басталуға тиіс. Сондықтан мектептер мен барлық өңірлердегі өлкетану музейлерінің жанынан тарихи-археологиялық қозғалыстар құру маңызды. Ұлт тарихын санаға сіңіру барша қазақстандықтардың бойында өз бастауларына деген ортақтық сезімін қалыптастырады.

«Тілдік бағдар» айдары

2-тапсырма.

Тарихи сөздер: хан, патша, уәзір, би, аға сұлтан, болыс, садақ, жебе, найза, адырна, сауыт

Архаизмдер: саптыаяқ, дүрия, барымта, күпі, сәукеле, кебеже, бесік құда, жаппа, шидем, сауын айту, торқа, биқасап, патсайы, лашық,

3-тапсырма.

Тарихи сөздер:хан, уәзір, сарай

Архаизмдер:төреші, қаптал

Үйге тапсырма

2 мин

Бағалау

2 мин

Ойтаразы

2 мин

«Ұлы Даланың жеті қыры» аталған құндылықтар туралы ақпарат жинақтау, «Тарих қойнауында» эссесін жазу. Ақпаратты қосу.

Қ/Б. «Қыран» әдісі. Әр тапсырма сайын оқушыларды бағалайды.

«Блоб бөлмесі» әдісі

Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады.

Оқушылар бағаланады.

Оқушылар пікірлерін жазады.