Санның процентін табу

Шұбалаң негізгі мектебі

«Шағын жинақты мектепте біріктірілген сыныптағы инновациялық сабақ »

Математика пәні бойынша 5-6 сыныптарға арналған сабақ үлгілері

Дімағанбетова Индира Алшынбайқызы

Математика пәнінің мұғалімі

2015 жыл

Пікір

Математика пәнінің мұғалімі

Ділмағанбетова Индираға Алшынбайқызына

Ділмағанбетова Индира Алшынбайқызы 2011жылы Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогитикалық институтының жаратылыстану және ақпараттандыру факультетінің математика мамандығы бойынша бітірді. Еңбек өтілі: 5 - жыл.

Балалардың жан дүниесін жақсы түсінетін, баланың жан-жақты дамуына жауапкершілікпен қарайтын жас ұстаздың бірі - Индира Алшынбайқызы өз ісінің шебері. Оны осы жұмыс атқарған уақытында көрсете білді және өз ісіне жауапкершілікпен қарайтынын дәлелдеп көрсетті. Ұстаздың теориялық білімі, әдістемелік шеберлігі жеткілікті. Мектеп оқушыларының заманға сай білім алуына Индира Алшыбайқызы сабақтарында қолданылатын дамыта оқытудың жаңа технологияларын пайдалана білуі, әр түрлі әдіс-тәсілдерді кеңінен қолданылуы, балалардың сабаққа деген белсенділігін, қызығушылығын арттырып балалардың өз бетінше білім алуына құштарлығын оятып, шығармашылықпен ізденуге, жұмыс істеуге ұмтылдыруын айтуға болады.

Сондай-ақ сабақтың жаңа түрлерін, сын тұрғысынан ойлау, деңгейлеп оқытудың түрлі элементтерін өз сабағында тиімді пайдалана отырып шәкірттердің талаптары мен білімге деген құштарлығын арттыруда аянбай еңбек етуде.

Индира Алшынбайқызы бала оқыту мен тәрбиелеудің жаңа бағыттары мен технологиясын іздеу, тәжірибеге енгізу нәтижесінде үлкен жетістіктерге ұмтылып талаптанатын жас ізденімпаз ұстаздардың бірі, бірегейі деуге болады. Жаңа оқыту үрдісіне сай балаларды топпен жұмыс істеу арқылы ұйымшылдыққа, әсемдікке, мейірімділікке тәрбиелеп, ата-аналарына қамқоршы болуына бағыттайды.

Индира Алшынбайқызы сабақтарында үлестірмелі топтамаларды, сызбаларды, көрнекілік суреттерді, дидактикалық материалдарды, техникалық құрал-жабдықтарды кеңінен пайдаланады.

З. С. Махина

қазақ тілі және әдебиет пәнінің мұғалімі

Шұбалаң негізгі мектебінің

оқу – ісі жөніндегі орынбасары

Математика пәнінен біріктірілген 5-6 –сыныптарға арналған сабақ жоспары

5-сынып

6-сынып

Сабақтың тақырыбы:

Санның процентін табу

Пропорция көмегімен санның процентін табу тақырыбына қайталау есептерін шығару.

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға берілген санның процентін табу жолдарын түсіндіре отырып, білімдерін кеңейту.

Оқушыларды тез сөйлеп, тез қорытуға және сөйлеу мәнеріне баулу

Оқушыларды ұқыптылыққа, шапшаңдылыққа тәрбиелеу

1.Оқушыларға процентті пропорция арқылы шығаруға берілген есептің шығару жолдарын түсіндіру.

2.Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру, таным-түсініктерін дамыту.

3. Адамгершілік қасиеттерін бойына сіңіру, еңбекқорлыққа, адалдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі:

Сызбалар, формулалар, үлестірмелі карточкалар

Оқыту әдісі:

Қызығушылықты ояту,

Сабақтың барысы

Мұғалім сөзі

І. Ой қозғау. Топтастыру стратегиясы.

Пайыз туралы ойымызды топтастырамыз.

Процент

ІІ. «Қайталау – оқу анасы.»

Оқушылар пайыз дегенді қалай түсінесіңдер?

Қазір пайыз бойынша санды табудың жолдарын қарастырамыз.

І САРАЛАНҒАН БӨЛІМ.

Бағдарлау- мотивациялық кезең.

ІІІ. Жаңа сабақ. «Білімдіге – биіктен орын»

Санның процентін табу үшін:

1. Пайызды жай бөлшек немесе ондық бөлшекпен өрнектейді.

2. Берілген санды осы бөлшекке көбейтеді.

Әртүрлі есептеулерді жүргізу барысында пайызды қолданған ыңғайлы. Бөлшектің жүзден бір бөлігі пайыз деп аталады. Пайыз сөзінің орнына белгісін «%» қояды және ол белгі саннан кейін жазылады.

Мыс: 300 санының 13% табайық.

1-тәсіл. Алдымен 13%-ды ондық бөлшекпен өрнектейміз . Шыққан 0,13 санын 300-ге көбейтеміз.

Сонда 300*

2-тәсіл. Алдымен санның 1-ын табамыз, яғни берілген сан 100-ды құрағандықтан, санды 100-ге бөлеміз.одан кейін шыққан санды пайыз санына көбейтеміз.

300/100 3*1339 Жауабы 39.

3 тәсіл. Шешуі. Ізделінді санды х деп белгілейміз. Есептің шарты бойынша ізделінді сан 13%-, ды ал берілген 300 саны 100%-ға тең.

Сонда 1% –ға сәйкес пропорция құрамыз.

100*х=13*300 деп, теңдеу құрамыз.

100х=3900 енді, ізделінді санды табамыз.

x=2000/100

x=39 ізделінді санның мәні 39-ға тең. Жауабы: 39

Қайталау есептерін шығару

№1577(6 сыныптар)

Пропорция түрінде жазыңдар?

1) 5*8412*35

4*273*36

2)7*6015*28

160-тың 25%-ын

х=40 Жауабы: 40

№1579 Теңдеуді шешіңдер

1.7()=8.5*5,4

Х

6()=5*9

х2

Жауабы:2

ІІ. САРАЛАНҒАН БӨЛІМ.

Бағдарлау-мотивациялық кезең

Оқулықпен жұмыс

№1574(5 сынып)

Берілгені:

Құлпынай-6

35 кг неше қант бар?

Жауабы: 2,1 кг

№1576

Барлығы -30 о

«5»-20

«4»-

Т.к неше 20,50-?

Жауабы: 6, 15

№1579

15

58000-870049300

Жауабы: 49300

Xкг-6

35кг-100

100х=210

Х=2,1

Жауабы: 2,1 кг

30 о-100

Хо--20

Х -15

58000 -100

100х=870000

Х=8700 Жауабы: 8700

Оқулықтан тыс тапсырмалар

2-тапсырма

V. «Кім жылдам?» берілген пайыздық өлшемдерді сәйкестендіру.

3%				0,1
7%
10%			0,03
20%			0,5
25%
50%			1
75%
100%
120%			1,42
142%

.

14		12
	15
		16

V. «Кім жылдам?» Тиісті сандарды тауып, квадраттың бос тор көздерін толтырыңдар

ІІІ. КІРІКТІРІЛГЕН БӨЛІМ.

РЕФЛЕКСИЯЛЫҚ –БАҒАЛАУ КЕЗЕҢІ.

3-ТАПСЫРМА.

Тест тапсырмалары.

1. Пайыз дегеніміз.

А) санның тең жартысын айтады.

Ә) Санның 1/100 бөлігін айтады.

Б) санның көлемін айтады.

2. Процент белгісінің таңбалануы.

А) %

Ә)

Б)

3. 5%-санының оқылуы қалай?

А) пайыздан бес.

Ә) проценті бес

Б) 5 процент

4. санның процентін табу үшін нешеге бөлеміз?

А)100-ге

Ә)10-ға

Б)1000-ға

5. 200 санының 11% табайық.

А) 20

Ә)11

Б)22

Оқушыларды бағалау Тапсырма Мұғалімнің қойған ұпайы Оқушының жинаған ұпай саны Баға Үй тапсырмасы 1-тапсырма 2-тапсырма 3-тапсырма

Үйге тапсырма

.№ 1577(5 сынып) №1558( 6 сынып)

Кіріктірілген сабақ(5-6 сынып)

Пәні: математика

Сабақ тақырыбы: Шеңбер. Дөңгелек (5 сынып) Шеңбердің ұзындығы. Дөңгелектің ауданы. Шар. Сфера.(6 сынып)

Сабақтың мақсаты:

• Білімділік – оқушыларға берілген санның пайызын және пайыз бойынша санды табудың үш жолын түсіндіріп, есептер шығару;

• Дамытушылық – оқушылардың есеп шығаруға деген қабілеттіліктерін дамыту;

• Тәрбиелік – оқушыларды ұқыптылыққа, шапшаңдылыққа тәрбиелеу;

Сабақтың түрі: кіріктірілген сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап

Көрнекілігі: сызбалар, шар, доп, үлестірмелер(карточкалар)

Шеңбер циркульдің көмегімен салынады. Егер циркуль ашасының бір ұшын О нүктесіне қойып, қарындаш салынған екінші ұшын о нүктесінен айналдырсақ, онда шыққан тұйық сызық шеңбер деп аталады.

О-шеңбердің центрі, ОА шеңбердің радиусы. А

.О диаметр

ОА, ОС, ОВ- шеңбердің диаметрлері. С В Дөңгелек шеңбермен шектелген. Шеңбер ұзындығының формуласы: мұндағы -саны шексіз ондық бөлшек және оның жуық мәні қолданылады. Радусының ұзындығы -ге тең дөңгелек ауданының формуласы (оқылуы эс тең пи көбейтілген эр-дің квадраты) формуласымен есептеледі.

Мандарин, қарбыздың пішіні шар тәрізді болып келген. Шар мен сфераның центрін, әдетте, О әрпімен белгілейді.

Толық бұрыш 360 тең болады.

Мыс: ВОС бұрышы 13-қа тең болса, онда екінші сектордың бұрышы 22 болады. Өйткені 36-13=22

Қоршаған ортада шеңбер тәрізді заттарға мысал келтіріңдер.

(оқушылар жауабы).

Білімдіні біліктілікке айналдыру.

5 сынып тапсырмалары

№210

1)Диаметрі 50 мм болатын шеңберді салыңдар.

С М

Жауабы: СМ=55мм

2)Диаметрі 6см болатын шеңберді салыңдар.

L C

Жауабы:LC= 6см

№214 Дөңгелек екі секторға бөлінген. Бір сектордың бұрышы 2болса, онда екінші сектордың бұрышы қандай болады?

1. 36-2=33

2. 36-9=27

3. 36-12=13

№216

О

Д К

Жауабы: ДК радиусы=18

L

О

M

Жауабы: LOM=9

6 сынып тапсырмалары

№250

Радиустары 5 см, 3,5м. 12м болатын шеңбердің ұзындығын табыңдар.

Бер: Шешуі:

R=5см

Жауабы:31,4м;21,98м; 75,36м

№252

1. Шеңбердің ұзындығы 40,8 м. Аренаның радиусын табыңдар.

Бер: Шешуі:

=40,8 м

т/к R-? R=20,4м

Жауабы: R=20,4м

1. Радиусы 23 м болатын дөңгелек стандионындағы жүгіру жолының ұзындығын табыңдар.

Бер: Шешуі:

R =23 м

т/к -? 72,22

Жауабы: 72,22м

№257

Бер: Шешуі:

=2,6 м

т/к R-? R=1,21м

Жауабы: R=1,21м

V. Қорытындылау. Есепті шығару барысында жіберілген қателіктерге талдау жасау. Сұрақтарға жауап беру.

1. Шеңбер дегеніміз не?

2. Дөңгелек дегеніміз не?

3. Шеңбердің ұзындығы немен белгіленеді?

4. Шардың сферадан қандай айырмашылығы бар?

VІ. Бағалау. Сабаққа жақсы атсалысып отырған оқушыларды бағалау.

VІІ. Үйге тапсырма.

№ 212(5 сынып)

№251(6 сынып)

Кіріктірілген сабақ (7-8 сынып)

Пәні: математика

Сабақ тақырыбы: Үшбұрыш және оның түрлері.(7 сынып)

Үшбұрыштың ауданы(8 сынып).

Сабақтың мақсаты: Берілген санның процентін таба білу дағдыларын бекіту;

Міндеттері:

• Білімділік – оқушыларға үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтары және бұрыштарының шамаларына қарай түрлерін түсіндіру. Үшбұрыштың ауданын формула арқылы есептеуге және элементтерін табуға есептер шығару;

• Дамытушылық – оушылардың логикалық ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту, өздігінен ойлау және есеп шығару икемділіктерін қалыптастыру.

• Тәрбиелік – оқушыларды еңбекқорлыққа,жауапкершілікке тәрбиелеу;

Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ

Әдіс-тәсіл:

Көрнекілігі: карточкалар, кесте

Сабақтың жүру барысы

І. Ұйымдастыру.( Сәлемдесу. Оқушыларды түгелдеу және оқу – құралдарын шолып өту)

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

ІІІ. Жаңа сабақ.

Үшбұрыш анықтамасына тоқталып, дәлелдеу.

Бір түзуде жатпайтын А,В,С нүктелері берілген. Осы нүктелерді қосып, АВ,ВС,СА кесінділер жүргіземіз. Үшбұрыш белгіленуі: , жазылуы АВС(АВС үшбұрышы)

ВЕ – биіктігі, ВЕ АС,

А/а. Үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтарының қосындысы оның периметрі деп аталады. Р-белгілейді, есептелінуі:

Үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтарына байланысты: әртүрлі қабырғалы үшбұрыш, тең қабырғалы үшбұрыш,теңбүйірлі үшбұрыш болып бөлінеді.

Үшбұрыштың бұрыштарының шамаларына байланысты: сүйір бұрышты үшбұрыш, тікбұрышты үшбұрыш, доғал бұрышты үшбұрыш болып бөлінеді.

Үшбұрыштың ауданы табаны мен биіктігінің көбейтіндісінің жартысына тең.

	Теорема	Кері теорема
Берілгені (шарты)	АВС, АС=ВС	АВС, А=В
Дәлелдеу керек.	A=B	АС=ВС

Білімдіні біліктілікке айналдыру.

5 сынып тапсырмалары

№129

Е

D M

D,E,M нүктелері, D,E,M үшбұрыш төбелері.

DE,EM,MD-қабырғалары.

Жауабы: дәлелденді

№132

Бер:

а=7,5см

в=6см

т/к. Жауабы: 18м

№134

Бер: Шешуі:

а=476 м

в=504м

=1248м 268м

т/к. Жауабы: 268м

суретте неше үшбұрыш бар?

6 сынып тапсырмалары

№267.

Берілгені: Шешуі:

c=34.5дм

h=12.6дм

т/к.S-? Жауабы: 217,35дм

№268

Берілгені: Шешуі:

S =36 м²

с=12.6дм 5,1дм

т/к.S-? Жауабы: 5,1дм

№275

Берілгені: Шешуі:

а =1,6м с

т/к.с, S -?

Жауабы: 2,1м²

суретте неше үшбұрыш бар?

Кестеге үшбұрыштың түрлерін сызып толтыру.

	Қабырғалары әртүрлі үшбұрыштар	Тең бүйірлі үшбұрыштар.
		Тең қабырғалы емес үшбұрыштар	Тең қабырғалы үшбұрыштар
Сүйір бұрышты	?	?	?
Тік бұрышты	?	?	-
Доғал бұрышты	?	?	-

V. Қорытынды. Есепті шығару барысында жіберілген қателіктерге талдау жасау.

Сұрақтарға жауап беру.

1. Үшбұрыш дегеніміз не?

2. Үшбұрыштың түрлерін ата.

3. Үшбұрыштың ауданын қалай табамыз?

VІ. Бағалау. Сабаққа жақсы атсалысып отырған оқушыларды бағалау.

VІІ. Үйге тапсырма.

№ 136(5сынып)

№270 (6 сынып)

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

1. Математика журналы 2013ж,№10

2. Математика және логика 2013ж,№6,8

3. Математика анықтамасы.

4. Математика және информатика 2011ж

5. Геометрия оқулық-7-8 , 2012ж