Стояло лето. Золотилась рожь, зеленел овес, сено было сметано в стога; по зеленому лугу расхаживал длинноногий аист и болтал по-египетски — этому языку он выучился у матери.
За полями и лугами тянулись большие леса, а в лесах были глубокие озера. Да, хорошо было за городом!
Прямо на солнышке лежала старая усадьба, окруженная глубокими канавами с водой; от стен дома до самой воды рос лопух, да такой большой, что маленькие ребятишки могли стоять под самыми крупными листьями во весь рост. В чаще лопуха было глухо и дико, как в самом густом лесу, и вот там-то сидела на яйцах утка.
Она должна была выводить утят, и ей это порядком надоело, потому что сидела она уже давно и ее редко навещали — другим уткам больше нравилось плавать по канавам, чем сидеть в лопухах да крякать с нею. Наконец яичные скорлупки затрещали.
— Пип! Пип! — запищало внутри. Все яичные желтки ожили и высунули головки.
— Кряк! Кряк! — сказала утка. Утята быстро выкарабкались из скорлупы и стали озираться кругом под зелеными листьями лопуха; мать не мешала им — зеленый цвет полезен для глаз.
— Ах, как велик мир! — сказали утята.
Еще бы! Тут было куда просторнее, чем в скорлупе.
— Уж не думаете ли вы, что тут и весь мир? — сказала мать. — Какое там! Он тянется далеко-далеко, туда, за сад, в поле, но там я отроду не бывала!. Ну что, все вы тут?
И она встала.
— Ах нет, не все. Самое большое яйцо целехонько! Да когда же этому будет конец! Я скоро совсем потеряю терпение.
И она уселась опять.
— Ну, как дела? — спросила старая утка, которая пришла ее навестить.
— Да вот с одним яйцом никак не управлюсь, — сказала молодая утка. — Все не лопается. Зато посмотри-ка на малюток! Просто прелесть! Все, как один, — в отца.
— А ну-ка покажи мне яйцо, которое не лопается, — сказала старая утка. — Наверняка это индюшечье яйцо. Вот точно так же и меня однажды провели. Ну и было же мне с этими индюшатами хлопот, скажу я тебе! Никак не могла заманить их в воду. Уж я и крякала, и толкала — не идут, да и только! Ну-ка, покажи яйцо. Так и есть! Индюшечье! Брось его да ступай учи деток плавать!
— Посижу уж еще! — сказала молодая утка. — Столько сидела, что можно и еще посидеть.
— Как угодно! — сказала старая утка и ушла.
Наконец лопнуло и большое яйцо.
— Пип! Пип! — пропищал птенец и вывалился из яйца. Но какой же он был большой и гадкий!
Утка оглядела его.
— Ужасно велик! — сказала она. — И совсем не похож на остальных! Уж не индюшонок ли это, в самом деле? Ну да в воде-то он у меня побывает, силой да загоню!
На другой день погода стояла чудесная, зеленый лопух был залит солнцем. Утка со всею своею семьей отправилась к канаве. Бултых! — и она очутилась в воде.
— Кряк! Кряк! — позвала она, и утята один за другим тоже побултыхались в воду. Сначала вода покрыла их с головой, но они сейчас же вынырнули и отлично поплыли вперед.
Лапки у них так и работали, и даже некрасивый серый утенок не отставал от других.
— Какой же это индюшонок? — сказала утка. — Вон как славно гребет лапками! И как прямо держится! Нет, мой он, мой родненький… Да он вовсе и не дурен, как посмотришь на него хорошенько. Ну, живо, живо за мной! Сейчас я введу вас в общество, представлю вас на птичьем дворе. Только держитесь ко мне поближе, чтобы кто-нибудь не наступил на вас, да берегитесь кошек!
Скоро добрались и до птичьего двора. Батюшки! Что тут был за шум!
Два утиных семейства дрались из-за одной головки угря, а кончилось тем, что головка досталась кошке.
— Вот видите, как бывает на свете! — сказала утка и облизнула язычком клюв — она и сама была не прочь отведать угриной головки.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Санды 4 - ке көбейту және бөлу»
Мерекелер мен атаулы күндер
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ МЕЙРАМДАРЫ
Қазақстан Республикасының мерекелері ҚР Президентінің 1998 жылы 20 қантардағы №3827 Жарлығы мен оған 2003 жылы 15 карашада енгізілген өзгерістерге сәйкес заңды түрде белгіленген ұлттық, мерекелік және кәсіби мерекелер жүйесі. Ұлттық мерекелер — Қазақстан Республикасындағы жаңа оқиғаларға, оның ішінде жеке мемлекет болып қалыптасудағы тарихи жағдайларға байланысты белгіленеді. Қазақстан Республикасында ұлттық мерекенің ең бастысы — 16-17 желтоқсанда аталып өтетін Тәуелсіздік күні. Айтулы күн 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі турапы» конституциялық заңын қабылдауымен байланысты. Осы күні республика өзінің тәуелсіз демократиялық және құқықтық мемлекет екендігін жариялады. Өз аймағындағы барлық билікке иелік етіп, ішкі және сыртқы саясат жүргізетін болды. Қоғамдық-саяси мәндегі оқиғаларға орай Қазақстан Республикасы азаматтарының дәстүрлі мемлекеттік мерекелері белгіленген. Олар:
1-2-қаңтар - Жаңа жыл
8-наурыз - Халықаралық әйелдер күні.
22-наурыз - Наурыз мейрамы.
1-мамыр - Қазақстан халқының бірлігі күні
7 мамыр - Отан қорғаушы күні
9-мамыр - Жеңіс күні. Кеңестер Одағы халқының 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Жеңіс күні.
6-шілде - Қазақстанның Елордасы – Астана күні
30-тамыз - Қазақстан Республикасының Конституциясы күні
16-17-желтоқсан - Қазақстан Республикасының ұлттық мейрамы. Тәуелсіздік күні
17-желтоқсан - Қазақстан Республикасының Демократиялық жаңару күні
КӘСІБИ МЕРЕКЕЛЕР МЕН АТАЛЫП ӨТІЛЕТІН КҮНДЕР
НАУРЫЗ
1 наурыз - Дүниежүзілік азаматтық қорғаныс күні
23 наурыз - Дүниежүзілік метеорология күні
24 наурыз - Туберкулез ауруына дүниежүзілік күрес күні
27 наурыз - Халықаралық театр күні
30 наурыз - Жерді қорғау күні
СӘУІР
1 сәуір - Күлкі күні
1 сәуір - Құстар күні
2 сәуір - Халықаралық балалар кітабы күні
7 сәуір - Дүниежүзілік денсаулық күні
11 сәуір- Фашистік концлагерьлер тұтқындарын азат етудің халықаралық күні
12 сәуір - Дүниежүзілік космонавтика және авиация күні
18 сәуір - Тарихи және сәулет ескерткіштерінің халықаралық күні
23 сәуір –Дүниежүзілік кітап және авторлық құқық күні
24 сәуір - Халықаралық жастар ынтымағы күні
26 сәуір - Халықаралық санаткерлік меншік күні
29 сәуір – Халықаралық би күні
30 сәуір - Бауырлас қалалардың дүниежүзілік күні
МАМЫР
3 мамыр - Дүниежүзілік баспасөз күні
4 мамыр – Халықаралық СПИД құрбандарын еске алу күні
5 мамыр - Халықаралық мүгедектер құқын қорғау күні
7 мамыр - Радио күні
7 мамыр - Дүниежүзілік Қызыл Крест және жарты ай күні
12 мамыр - Медицина бикелерінің ынтымақ күні
15 мамыр - Халықаралық отбасы күні
17 мамыр - Халықаралық мұражайлар күні
21 мамыр - Халықаралық мәдени даму күні
31 мамыр - Саяси қуғын сүргін-құрбандарын еске алу күні
МАУСЫМ
1 маусым - Халықаралық балаларды қорғау күні
4 маусым - ҚР мемлекеттік рәміздерінің күні
5 маусым - Дүниежүзілік тіршілік өрісін сақтау күні
17 маусым - Дүниежүзілік қуаңшылық және шөлейттенуге қарсы күрес күні
20 маусым - Дүниежүзілік босқындар күні
23 маусым - Халықаралық Олимпия күні
26 маусым - Нашақорлық пен наша бизнесіне қарсы халықаралық күрес күні
26 маусым - Баспасөз күні
27 маусым - Дүниежүзілік балықшылық күні
28 маусым - Баспасөз күні
ШІЛДЕ
1 шілде - Дүниежүзілік сәулет күні
6 шілде - Астана күні
ТАМЫЗ
6 тамыз - Ядролық каруға тыйым салу жолындағы дүниежүзілік күрес күні
12 тамыз - Халықаралық жастар күні
13 тамыз - Спорт күні
14 тамыз - Құрылысшылар күні
ҚЫРКҮЙЕК
1 қыркүйек - Білім күні
8 қыркүйек - Дүниежүзілік бейбітшілік күні
8 қыркүйек - Халықаралық журналистер ынтымағы күні
16 қыркүйек - Озон қабатын қорғаудың халықаралық күні
22 қыркүйек - ҚР халықтарының тілдері күні
27 қыркүйек - Дүниежүзілік туризм күні
28 қыркүйек - Дүниежүзілік теңіз күні
30 қыркүйек - Дүниежүзілік сәбилер күні
ҚАЗАН
1 қазан - Халықаралық қарттар күні
3 қазан - Халықаралық музыка күні
5 қазан - Халықаралық дәрігерлер күні
5 қазан - Мұғалімдер күні
9 қазан - Дүниежүзілік пошта күні
14 қазан - Халықаралық стандарттау күні
18 қазан - Рухани келісім күні
22 қазан - Бүкіл дүниежүзілік ақпараттар тарату күні
24 қазан - Халықаралық БҰҰ күні
ҚАРАША
9 қараша - Дүниежүзілік сапа күні
10 қараша- Дүниежүзілік жастар күні
13 қараша - Халықаралық зағиптар күні
14 қараша - Дүниежүзілік диабетке (сусамыр) қарсы күрес күні
15 қараша - Ұлттық валюта- теңге күні
17 қараша - Халықаралық студенттер күні
19 қараша - Шылымқорлықтан бас тартудың халықаралық күні
26 қараша - Дүниежүзілік ақпарат күні
ЖЕЛТОҚСАН
1 желтоқсан - СПИД-пен дүниежүзілік күрес күні
3 желтоқсан - Халықаралық мүгедектер күні
10 желтоқсан - Адам құқықтары күні
17 желтоқсан - Демократиялық жаңару күні
2013 жылы атап өтілетін және еске алынатын айтулы күндер тізбегі
ҚАҢТАР
1 қаңтар - мәдениеттанушы-ғалым, мемлекет және қоғам қайраткері, филология ғылымының кандидаты Мұрат Мұхтарұлы Әуезовтің туғанына 70 жыл (1.01.1943).
1 қаңтар – қазақ жазушысы, балалар ақыны, аудармашы Ермек Өтетілеуовтың туғанына 75 жыл (1938-2006).
1 қаңтар - филология ғылымының кандидаты, доцент Роза Қазиқызы Мұхамбетқалиеваның туғанына 60 жыл (1953).
18 қаңтар - ақын, педагог, түрколог, ғалым, ҚазАКСР халық ағарту комиссары Ахмет Байтұрсыновтың туғанына 140 жыл (18.01.1873-8.12.1938).*
23 қаңтар – тарих ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Олег Щелоковтың туғанына 60 жыл (1953).
АҚПАН
2 ақпан - әнші-композитор, ҚР халық әртісі Алтынбек Қоразбаевтың туғанына 65 жыл (1948).
10 ақпан – публицист, әдебиетші, аудармашы Зейнолла Серікқалиевтың туғанына 75 жыл (1938-2004).
20 ақпан – география ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Валентин Амельченконың туғанына 60 жыл (1953).
20 ақпан – филология ғылымының кандидаты, БҚМУ доцентІ Кабира Кабошқызы Биалиеваның туғанына 70 жыл (1943).
22 ақпан – тарих ғылымының докторы, БҚМУ доценті Әсет Сембайұлы Тасмағамбетовтың туғанына 50 жыл (1963).
26 ақпан – педагог, мемлекет және қоғам қайраткері Бірғаным Сарықызы Әйтімованың туғанына 60 жыл (26.02.1953).
Ақпан – «Абай» журналының жарық көре бастағанына 95 жыл (1918).
Ақпан – «Жұлдыз» журналының жарық көре бастағанына 85 жыл (1928).
НАУРЫЗ
8 наурыз – қазақ тіл маманы, филология ғылымының докторы Әсет Болғанбаевтың туғанына 85 жыл (8.03.1928)
11 наурыз – қазақ тілі маманы, педагогика ғылымының кандидаты, доцент Шамғали Харесұлы Сарыбаевтың туғанына 120 жыл (11.03.1893-5.04.1958)
22 наурыз –педагогика ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Илья Ломоносовтың туғанына 75 жыл (1938).
СӘУІР
3 сәуір – халық батыры, қазақ халқының 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілісін ұйымдастырушылардың бірі Амангелді Үдербайұлы Имановтың туғанына 140 жыл (3.04.1873-18.05.1919)
3 сәуір – тарих ғылымының кандидаты, профессор, ғалым-тарихшы, өлкетанушы Павел Букаткиннің туғанына 90 жыл (1923).
10 сәуір – Қазақстан Республикасының Жоғары білім беру туралы заңының қабылданғанына 20 жыл (1993).
23 сәуір – тіл білімі маманы, филология ғылымының кандидаты, педагог Қарашаш Халелқызы Досмұхамедованың туғанына 90 жыл (23.04.1923).
23 сәуір – жазушы, Ұлы Отан соғысының ардагері, әйгілі партизан, Халық Қаһарманы Қасым Қайсеновтың туғанына 95 жыл (23.04.1918-30.12.2006).*
26 сәуір – педагог, ғалым, журналист, қазақ дәрігері, қоғам қайраткері, профессор Халел Досмұхамедовтың туғанына 130 жыл (24.04.1883-23.04.1939).*
МАМЫР
2 мамыр – филология ғылымының докторы, профессор, академик Кәкен Аханұлы Ахановтың туғанына 85 жыл (2.05.1928-18.08.1978).
4 мамыр – қазақ әдебиетшісі, филология ғылымының докторы, педагог, профессор Зәки Ахметовтың туғанына 85 жыл (4.05.1928-2003).
9 мамыр – химия ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Ақтоты Болатқызы Ниязбекованың туғанына 50 жыл (1963).
12 мамыр – филология ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Ағилаш Әділқызы Ниязғалиеваның туғанына 55 жыл (1958).
15 мамыр – филология ғылымының докторы Нұржамал Оралбайқызы Оралбаеваның туғанына 85 жыл (15.05.1928).
15 мамыр – Абай атындағы Қазақтың Ұлттық педагогикалық университетінің құрылғанына 85 жыл (15.05.1928).
30 мамыр – композитор, өнертану докторы, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері Борис Ерзаковичтің туғанына 105 жыл (30.05.1908-2.05.1997).
МАУСЫМ
13 маусым – философия ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Құрманай Мадиқызы Науанованың туғанына 55 жыл (1958).
23 маусым – музыка зерттеушісі, профессор Петр Васильевич Аравиннің туғанына 105 жыл (23.06.1908-29.05.1979).
25 маусым – ақын, Алаш қозғалысының қайраткері Мағжан Бекенұлы Жұмабаевтың туғанына 120 жыл (25.06.1893-19.03.1938).*
ШІЛДЕ
11 шілде – қазақтың ақыны, ойшыл, аудармашы, композитор Шәкәрім Құдайбердиевтің туғанына 155 жыл (11.07.1858-2.10.1931). *
27 шілде – композитор, қоғам қайраткері Төлеген Мұхамеджановтың туғанына 65 жыл (1948).
ТАМЫЗ
9 тамыз - өнертану ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Галина Гурьеваның туғанына 65 жыл (1948).
15 тамыз – ақын, ҚР халық жазушысы Ғафу Қайырбековтың туғанына 85 жыл (1928-1994).
15 тамыз – экономика ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Галина Нестеренконың туғанына 55 жыл (1958).
21 тамыз - педагогика ғылымының докторы, профессор, әлеуметтік ғылымдар академиясының академигі, М.Өтемісов атындағы БҚМУ ректоры Асхат Сәлімұлы Иманғалиевтің туғанына 60 жыл (1953).
30 тамыз - қазақ мектебіне арналған орыс тілі оқулықтарының авторы Шаймақова Рауза Қуандыққызының туғанына 80 жыл (30.08.1933).
ҚЫРКҮЙЕК
2 қыркүйек – жазушы Тәкен Әлімқұловтың туғанына 95 жыл (02.09.1918-1987)
3 қыркүйек – ағарту ісінің көрнекті қайраткері Әуезхан Қанафияұлы Қанафиннің туғанына 85 жыл (3.09.1928).
4 қыркүйек – қазақтың ақын қызы Жадыра Дәрібаеваның туғанына 65 жыл (1948).
8 қыркүйек - ауыл шаруашылық ғылымының кандидаты Нұржан Рахметұлы Молдахановтың туғанына 55 жыл (1958).
13 қыркүйек – қазақ балетмейстері, ҚР халық әртісі Аюханов Болат Ғазизұлының туғанына 75 жыл (1938).
26 қыркүйек – тарих ғылымының докторы, профессор, ҚР ҰҒА-ның академигі Тоқмұхамед Сәлменұлы Садықовтың туғанына 75 жыл (26.09.1938).
26 қыркүйек - жазушы Тайыр Жароковтың туғанына 105 жыл (26.09.1908-1965).
ҚАЗАН
1 қазан - педагог, жазушы, аудармашы Спандияр Көбеевтің туғанына 135 жыл (1.10.1878-2.12.1956)
2 қазан – ҚазССР-нің еңбек сіңірген әртісі, актер Тұңғышбай Қадырұлы Жаманқұловтың туғанына 65 жыл (1948).
13 қазан - ҚР халық әртісі, композитор Әсет Бейсеуовтің туғанына 75 жыл (1938-1996).
15 қазан - философия ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Есенгелді Шмырұлы Ниязовтың туғанына 70 жыл (1943).
25 қазан – Қазақстанның халық жазушысы Тахауи Ахтановтың туғанына 90 жыл (25.10.1923-1994).
28 қазан – ағартушы, ақын Сұлтанмахмұт Торайғыровтың туғанына 120 жыл (28.10.1893-21.05.1920). *
29 қазан – қазақ ақыны, аудармашы, әдебиеттанушы, Қазақстанның мәдениет қайраткері Мұзафар Әлімбаевтың туғанына 90 жыл (29.10.1923).
ҚАРАША
5 қараша – Қазақстан Республикасы Президентінің «Болашақ» халықаралық степендияларын белгілеу туралы қаулысына 20 жыл (5.11.1993).
15 қараша - педагогика ғылымының докторы, профессор Қыдыршаев Абат Сатыбайұлының туғанына 50 жыл (1963).
ЖЕЛТОҚСАН
5 желтоқсан - қазақ әдебиетін зерттеуші, филология ғылымының докторы, профессор Ханғали Жұмашұлы Сүйіншәлиевтің туғанына 95 жыл (5.10.1918).
11 желтоқсан – биология ғылымының кандидаты Зоя Сахарнованың туғанына 65 жыл (1948).
24 желтоқсан – Қазақстанның Халық жазушысы Қалтай Мұхамеджановтың туғанына 85 жыл (24.12.1928-2001).
25 желтоқсан - жазушы Хамза Есенжановтың туғанына 105 жыл (25.12.1908-1975).*
27 желтоқсан – қазақ тілінің негізін салушылардың бірі, түрколог, филология ғылымының докторы, профессор Сәрсен Аманжолұлы Аманжоловтың туғанына 110 жыл (27.12.1903-21.01.1958).
28 желтоқсан – биология ғылымының кандидаты, БҚМУ доценті Владимир Мельниковтың туғанына 60 жыл (1953).
Айы мен күні белгісіз 2013 жылы еске алынатын күндер
- педагогикалық ғылыми-зерттеу институтының (қазіргі Ы.Алтынсарин атындағы Қазақтың білім академиясы) ашылғанына 80 жыл (1933).
- көрнекті мемлекет қайраткері Темірбек Қараұлы Жүргеновтың туғанына 115 жыл (1898 қараша-1937).
- қазақтың атақты әншісі, 1925 жылы Парижде өткен Дүниежүзілік көрмеде болған этнографиялық концертте күміс медаль алған Әміре Қашаубаевтың туғанына 125 жыл (1888-1934).
- қазақ халқының ғұлама ақыны, тарихшы, этнограф, шежіреші, аудармашы, ауыз әдебиетінің мұраларын жинақтаушы Мәшһүр Жүсіп Көпеевтің туғанына 155 жыл (1858-1931).
- ақын, сазгер Ақан сері Қорамсаұлының туғанына 170 жыл (1843-1913).
- ақын Мұрат Мөңкеұлының туғанына 170 жыл (1843-1906).
- суырып салма ақын Шортанбай Қанайұлының туғанына 195 жыл (1818-1881).
