Данная презентация соответствует уроку математики в 7 классе по теме "Бірм?ше. Бірм?шені? стандарт т?рі "
Та?ырыбы: Бірм?ше. Бірм?шені? стандарт т?рі.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: о?ушылар?а бірм?ше ж?не оны? стандарт т?рі, бірм?шелерді к?бейту ж?не бірм?шелерді д?режеге шы?аруды т?сіндіру. Есептер шы?ару?а ?йрету.
Дамытушылы?: о?ушыларды? ойлау ?абілеттерін дамыту, ?з бетінше ж?мыс жасай білуге да?дыландыру.
Т?рбиелік: о?ушыларды ал?ырлы??а, ізденімпазды??а, ж?йелі білім алу?а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: д?ст?рлі саба?
Саба?ты? типі: жа?а білімді игеру
Саба?ты? ?дісі: ?жымды?,топты?
САБА? БАРЫСЫ:
I. ?йымдастыру кезе?і: - Сыныпты т?гендеп, о?ушыларды? к??ілін саба??а аудару.(Топ?а б?лу)
II. Ауызша жатты?улар :
а5а6
( а5)6
- 8 • 1,25
- 2 • (-0,5)
(-1)2
(-1/2)2
(-1/3)2
(-1/2)4• 32
ІІІ. ?ткен о?у материалын ?айталау.
?айталау - о?у анасы.
1. Натурал к?рсеткішті д?реже.
1) а×а×а××× а = аn
2) а1 = a
2. Б?тін к?рсеткішті д?режені? ?асиеттері.
1) аn × аm = an+m
2) аn : аm = an- m
3) ( аm )n = amn
4) аn : аn = 1
5) а0 = 1
6) (ав)n = аn bn
7) (a /b)n =аn / bn
3. Б?тін теріс к?рсеткішті д?реже.
а-n= 1 / аn
IV. Жа?а саба??а ?ажетті ??ымдарды анаграмма шешу ар?ылы табайы?.
Анаграмма шешу: 1. ШЕБІМР?; 2. РЕЖ?ДЕ; 3. ЦИФОНКЭФТЕ
V. Жа?а та?ырыпты ме?герту кезе?і:
Сандардан, айнымалылардан ж?не оларды? д?режелерін к?бейту амалы ар?ылы ??растырыл?ан ?рнекті бірм?ше деп атайды.
аb*ba; 2x³*(- 3) a²cx;
5a y5 ;- 7 4x - Бірм?шелер
К?бейту амалыны? ауыстырымдылы? ж?не терімділік ?асиеттерін ?олдана отырып 2х³(- 3) а²сх ?рнегін ы?шамдайы?:
2х³(- 3) а²сх=2(- 3) х³а²сх=- 6а²сх4
Бірм?шені? осындай т?рін, я?ни бірінші орында сан к?бейткіш, ал о?ан жал?астыра айнымалылар мен оларды? д?режелері жазыл?ан т?рін бірм?шені? стандарт т?рі деп атайды.
Бірм?шені? стандарт т?рі
- 3 а - х у3 - 6а²сх4 – ау4
Бірм?шені? сан к?бейткіші оны? коэффициенті деп аталады. – а → - 1; х→1;
- 3х² → - 3
Бірм?ше ??рамында?ы айнымалыларды? д?реже к?рсеткіштеріні? ?осындысы бірм?шені? д?режесі деп аталады.
Егер бірм?шені? ??рамында айнымалы болмаса, онда оны? д?режесі 0 - ге те? деп есептелінеді.
Бірм?шелерді к?бейткенде ж?не д?режеге шы?ар?анда бірдей негізді д?режелерді к?бейту ж?не д?режені д?режеге шы?ару ережелері ?олданылады. ?детте осыдан шы?атын бірм?шені стандарт т?рге келтіреді.
Мысалы: - 3а²в³с ж?не 5а³вс²d бірм?шелерін к?бейтейік.
- 3a²b³c*5a³bc²d=(- 3*5)*(a²a³)*(b³b)*(cc²)*d=- 15a5b4c³d
Сонымен, бірм?шелерді к?бейткенде, оларды? коэффициенттері к?бейтіледі. Бірдей айнымалыларды? д?реже к?рсеткіштері ?осылады, ал бір к?бейткіш ??рамына ?ана енетін айнымалылар сол ?алпында ?алдырылады, с?йтіп шы??ан н?тижелер бір - біріне к?бейтіледі.
Бірм?шелерді д?режеге шы?ару ?шін ?рбір к?бейткішті осы д?режеге шы?арып, н?тижелерін к?бейтсе, жеткілікті. Мысалы:
(2х³а²в)³=2³(х³)³(а²)³в³=8х9 а6в3
VI. Сергіту с?ті (би)
VII О?улы?пен ж?мыс:
Есептерді шы?ару: 1- топ № 89(1), 2- топ №89(2), 3-топ №89 (3);
№ 89 1) 3m*(- 5my) = - 15m2y;
2) 9*3*100x2xy3y = 2700x3y4 ;
3) (5ху)2* 2х = 25х2у2*2х = 50 х3у2.
VIII.Логикалы? есептер:
- Жан?яны? 5 ер баласы ж?не оларды? ?р ?айсысыны? 1 ?арындастары бар. Жан?яны? ?анша баласы бар?
- Тауы? бір ая?ымен т?р?анда 5 кг, екі ая?ымен т?рса, неше кг болар еді?
- Екі адам 4 са?ат шахмат ойнады, ?рбір адам неше са?аттан шахмат ойнады?
- 1 тонна ма?та ауыр ма, 10 центнер темір ауыр ма?
IX.Ж?пты? ж?мыс: № 90
1) 4a3( - 3)ab4 = - 12 a4b4 ;
2) 7m2* 5c3 = 35m2c3
3) -6m9am2 = -54 am3
4) (-2m2n)3= -8m6n3
5) 3m2np (-5mn24)= -60m3n3p
6) ab*9a*4b= 36a2b2
X.Тест:
1.Бірм?шелерді стандарт т?рде жазы?дар: 2х* 10х
А) 10х ?) 10х2 Б) 1х2 В) 12х
2.К?бейтуді орында?дар: 20х3у3* 3/10 х4у5
А) 8х7у8 ?) 6 х7у8 Б) 60х12у8 В) 23х7у8
3.Бірм?шені д?режеге шы?ары?дар: (3х)3, х = 1/4
А) 3/4 ?) 27/64 Б) 9/12 В) 9/16
4. Амалдарды орындандар:(3a3b2)3*(-ab3)
А) -27a10b9 ?) 27a10b9 Б) 9a10b9 В) -9a10b9
5. Берілген бірм?шені екінші бір бірм?шені? квадрат т?рінде жазындар: 16a4
А) (2a2)2 ?) (4a2)2 Б) (8a2)2 В) -(8a2)2
XI.Жа?а саба?ты бекіту.
Тапсырмажазыл?ан ?рнектерді пайдаланып кестені толтыр: (интерактивті : та?та?а та?та м?мкіндігін пайдалану?а болады)
- 5x2 7yx ; a+3b3 • b2; aabbb; -x3; 2 ab+c-4; (-1/4)2bab3;
Бірм?ше
Бірм?шені?
стандарт т?рі
Бірм?шені?
коэффициенті
Бірм?шені?
д?режесі
XII.Ба?алау.
Ба?алау пара?тарына о?ушылар ба?алайды.
XIII.?й ж?мысы: §5, №91, №93
-Нені білдім?
-Нені ?йрендім?
-Нені білгім келеді?