Просмотр содержимого документа
«?асым Аманжолов. ?зім туралы »
Пән: Қазақ әдебиеті
Сынып: 7
Пән мұғалімі: Досжанова Р.К.
Тараз қаласы №47 орта мектебі.
Сабақтың тақырыбы: Қасым Аманжолов «Өзім туралы» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
Білімдік: Қасым Аманжоловтың өмірі мен шығармашылығы жайлы білімдерін қалыптастыру, ақынның өзіндік мұратын таныту,өлеңнің идеясы мен тақырыбын ашу Дамытушылық: оқушылардың ой - өрістерін,сөйлеу мәдениетін дамыту, шығармашылық жұмысқа жұмылдыру.
Тәрбиелік: Қасым поэзиясы арқылы Отанды,туған жерді сүюге,қастерлеуге, ана тілін қадірлеуге, қайсарлыққа, табандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, ақын өміріне байланысты бейнетаспа, «өзім туралы» өлеңінің үнтаспасы, ақын өмірі мен шығармашылығына байланысты суреттер, тірек сызбалар, слайд
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ Үй тапысырмасын пысықтау.
ІІІ Жаңа сабақ мазмұны:
Сабақтың эпиграфы:
Дейсіңдер – ау Қасымның несі басым?
Қасым солай болмаса несі Қасым?
Ақынмын деп қомпаңдап жүргендердің
Әммесінен Қасымның десі басым
(М.Мақатаев)
Сынып 3 топқа бөлінеді. Оқушылардың өзіндік ізденіс жұмыстары бойынша топтарға тапсырмалар беріледі.
І кезең
І топ. Ақынның өмір жолы және отбасы
ІІ топ. Ақын шығармашылығы
ІІІ топ. Ақын жайлы айтылған ой – пікірлер
Бағалау критерилері:
3 (жасыл) жан – жақты ізденген, жауабы толық, дәлелді.
2 (сары) тек оқулықтағы материалмен шектелген
1 (қызыл) толық емес, жартылай жауап
Қасым шежіресі:
Ақын хронологиясы: 1911 ж 10 қазан Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы Қызыларай қыстауында дүниеге келген. Жастай жетім қалады. 1924 - 1947 Семей қаласында интернатта оқиды. 1927 - 1930 Семей мал дәрігерлік техникумында оқиды. 1930 - 1932 Орал қаласында, Ленинград қаласында оқып, бірақ аяқтамайды. 1932 - 1933 Орал қаласының “Екпінді құрылыс”, Алматыда “Лениншіл жас” газеттерінде істейді, өлеңдері көптеп жарияланады. 1933 - 1935 Орал қаласында әскери міндетін өтейді. 1935 - 1936 Оралдың театрында жұмыс істейді, ақындық, әншілік, артистік таланты ашылады. 1936 - 1941 Алматыда газеттерде, Жазушылар Одағында қызмет істейді. 1938 “Өмір сыры”атты тұңғыш өлеңдер жинағы шығады. 1941 - 1945 Ұлы Отан соғысына қатысады. 1946 Әйелі Сақыпжамалға үйленеді. 1947 қызы Дариға дүниеге келеді, өзі сырқаттанып жатып қалады. 1946 - 1952 “Балбөбек”, “Нұрлы дүние”,”Таңдамалы шығармалар” жинағы басылды. 1954 Қазақстан жазушыларының ІІІ съезінің ашылуына қатысады. 1955ж 18 қаңтар ұзаққа созылған науқастан қайтыс болды.
Анасы – Айғанша Әйелі – Сақыпжамал Қыздары - Жанна, Дариға
Қасым Аманжоловтың домбырасы мен баяны
Ақын шығармашылығы
Өлеңдері
Поэмалары
Аудармалары
“Дүние қандай жап - жарық”, “Сақыпжамал”,“Күйім тасып барады, күйім тасып”, “Жаным Сәулем, еркешім, қызыл гүлім”,“Үстімде сұр шинелім”, “Жеңіс дауысы” “Орал”, “Ертіс”, “Сарыарқа”,“Елге хат”, “Туған жер”, “Нар тәуекел”, “Дауыл”, “Орамал”
1940 ж Маяковскийдің он шақты өлеңін аударып “Бар дауыспен” деген атпен жинақ етіп жариялады. М. Лермонтовтың “Маскарад” драмасы А. Твардовскийдің “Васели Теркин” поэмасы А. Пушкин “Полтава” поэмасы.
Қасымның әндері
“Бір күй бар домбырамда”, “Дариға, сол қыз”,
“Өзім туралы”, “Туған жер”
Ақын жайлы айтылған ой – пікірлер
«Хакім Абай –қазақ жырының қасиетті Алатауы болса,ақиық ақын
Қасым –қазыналы Қаратауы»Серік Ақсұңқарұлы
«Ақынның адал, шыншыл мінезі өзімен бірге өлген жоқ, тамаша өлеңдерінде жүр» Т.Ахтанов
«Соғысты бейнелеуде Қасым Аманжолов көркем сөз, өлең сөздің толық мағынасындағы поэзияның осындай үйлесімін жасады»
Т.Әбдірахманова
"Қасым ақын жанының бар толғауын, кек күшін, сезім тереңін түгел бере алған. Жалынды сөзбен жауға аттандырар, жан сезімімен жас тамшылатар ақын сөзі өзегін, жүрегін тербей шыққан. Қасым поэмасы майданнан соққан жаңа леп сияқты" Ғабит Мүсірепов
«Өзім туралы» өлеңін үнтаспадан тыңдату.
Оқушыларға белгілі уақыт беріледі, сол уақыт ішінде оқушылар өлең шумақтарын талдап, талқылап өз ойларын ортаға салады.
Қандай жан? Өз елін сүйетін, өз жерін сүйетін, жаны нәзік
Кімдерге сенеді? Ұрпаққа сенеді, өлең құдіретіне сенеді
Өлеңде ақын не туралы айтады? Ішкі психологиялық толғанысы, өмір жайлы толғанады.
Ақын Өмір жайлы толғанады Патриот
Лирикалық кейіпкер
Өршіл Өз елін сүйеді
Өлең құдірітіне сенеді Ұрпаққа сенеді Жаны нәзіл
Ақынның өлеңдегі көңіл – күйін талдау.
Қайғы – мұң
Шаттық қуану
Берік сенім, үміт
Асқақ арман, өршіл мақсат
Өсиет өнеге
Сабақты бекіту:
«Сен неткен бақытты едің,келер ұрпақ» тақырыбында ой бөлісу.
-Келер ұрпақ дегені кім?
-Қандай бақытты өмірді меңзейді?
-Ақын елестеткен ұрпақ ,мына сіздер, өздеріңізді бақытты сезінесіздер ме?
Неге?
Сабақты қорытындылау:
Өлеңнің тақырыбы: өз өмірін өлеңмен өрнектейді;өмір мен өлім туралы,өлеңнің құдіреті,ақындықты дәріптейді;туған ел,жер қасиетін жырлайды;болашақ ұрпаққа өсиет қалдырады.
Өлеңнің идеясы: өмірді,туған жерді,Отанды қастерлеуге шақырады; «Берейін өмірімнен өлең жасап» деп өзі жырлағандай өлеңді,ақындықты құрметтеуге үндейді.
Осы өмірбаяндық өлеңінде ақын өмірінің қайғы-мұңы,қуанышы,асқақ арманы,өршіл мақсаты көрінеді.Ақын болашақ жастарға үлкен сенім артады,олардан үміт күтеді.
РАФТ әдісі бойынша шығармашылық жұмыс
Роль – ХХІ ғасыр ұрпақтары Аудитория – ақынға Форма – хат немесе арнау Тақырып – Біз бақытты ұрпақпыз
Білімді бағалау: Оқушылардың жауаптарына, сабаққа белсене қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады.