"Қонақтар" Т.Әбдіков

Әдебиет пәні

Тақырыбы: Т. Әбдіков «Қонақтар» әңгімесі

8-сынып

Өткізген: қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі Тлеужанова Ақерке Қайырбекқызы

Сабақтың тақырыбы: Төлен Әбдіков «Қонақтар»

Сабақтың мақсаты: әңгіменің мазмұнын меңгерту

Сабақтың міндеттері: а)жазушының өміріне шолу, әңгімені бүгінгі өмірмен байланыстыру;

ә)ойлау, сөйлеу қабілеттерін дамыту;

б)оқушылардың ата-ана алдындағы борышын өтеуге баулу.

Сабақтың әдісі: топтық, жұптық, жеке, сұрақ-жауап, іздендіру.

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі

а)амандасу, ә)оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Бүгінгі сабағымызда Төлен Әбдіковтің «Қонақтар» әңгімесін жан-жақты меңгергелі отырмыз.

Төлен Әбдіков – Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, қазақтың танымал жазушысы.

Т.Әбдіковтің «Қонақтар» әңгімесін топтық жұмыс арқылы жүзеге асырғалы отырмыз. Мұғалімнің алдында 3 топтың атауы жатыр. Оқушылар қалаулары бойынша топтың аттарын таңдап алады және не себептен таңдап алғанын өздері оқып келген әңгімемен байланыстырып өтеді.

1-топ Сағыныш

2-топ Үміт

3-топ Құрмет

Кезекті «сағыныш» тобына берейік.

Кезекті «үміт» тобына берейік.

Кезекті «құрмет» тобына берейік.

Т.Әбдіков өмірі мен шығармашылығы бойынша жылдар сөйлейді.

І Қызығушылықты ояту 

"Болжам" стратегиясы.-

-Қалай ойлайсыңдар, әңгіме неге "Қонақтар" деп аталады?

 ІІІ Өткен сабақпен байланыс

«Жылдар сөйлейді»

1942ж. 1965ж.

2002ж. 1977ж.

Т. Әбдіков

1987ж. 1977-79ж.ж. 1985ж. 1985ж.

1.1942ж. 4қыркүйегінде Қостанай облысының Жангелдин ауданында дүниеге келген.

2.1965ж. Әл-Фараби атындағы Қазақ мемлекеттік университетін бітірген.

3.1977ж. Грек аңыздары «Эллада ерлерін» қазақ тіліне аударған. Жазушының жекелеген шығармалары шетел тілдеріне аударылған.

4.1977-79ж.ж. Қазақфильм киностудиясында бас редактор қызметін атқарған.

5.1985ж. Республика театрларында «Біз үшеу едік» пьесасы қойылған.

6.1985ж. «Өліара» романы жарық көрген.Бүгінде қаламгер Қазақстан Жазушылар одағының 2-хатшысы.

7.1987ж. «Ақшоқыда қыс қатты» романы жарияланды. Т.Әбдіков – Еуропалық алтын медальдің де иегері.

8.2002ж. «Парасат майданы» романының авторы — Қазақстан Республикасы мемлекеттік сыйлығының, Фрац Кафка атындағы халықаралық сыйлықтың иегері.Қазіргі кезде Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінде жауапты қызмет атқарады.

Мұғалімнің сөзі. Т.Әбдіков көркем туындыларында халқымыздың озық салт-дәстүрін ардақтап,адамгершілік, ізгілік мәселелерін көтерген. Бүгінгі өткелі отырған « Қонақтар» атты әңгімеде жазушы оқыған,қалада тұратын Сапабектің қарт әке-шешесіне салқын,жасанды қарым-қатынасын суреттеу арқылы әлпештеп өсірген ата-ана алдындағы баланың перзенттік парызы туралы ой қозғайды.

 ІІІ Проблемалық сұрақтар

1 топқа 

1.Ерғабыл қарттың балаларын күтуі.

2.-Кәрілік! Е-е, жарықтық-ай!

3.Балаларға еріп өзім кетем.

4.Қара арғымақ арыса, қарға адым жер мұң болар.

 2 топқа

5.Ерекеңнің балаларының келуі.

6.Қуанған мен қорыққан бірдей.

7.Сапабектің әңгімесі.

8.Әке жолын қуса,менің жолымды қусын.

3-топқа

9.Аспандиярдың салған әні.

10.Сапабектің қайран қалуы.

11.Ерекеңнің ұйқысының қашуы.

12.Қимай қоштасқан ана мен Ерғабыл қарттың реніші.

ІV кезеңі

Сұрақ – жауап

 1топқа

1.Баласын күткен қарттардың өзара тәжікелесуінен (сөз алысуынан) нені ұқтыңдар?

2.Кемпірдің баласының қолына барып тұрғысы келуінің себебі неде деп ойлайсыңдар?

 2-топқа

1.Ерекең баласының қолына баруға неге қарсы?

2.Сапабек ауыл адамдарының алдында өзін қалай ұстады?

 3-топқа

1.Келіні Томаның қылығы: отырысы, шай құюы, киім-киісі туралы не айтар едіңдер? Қайда өскендігін аңғардыңдар?

2.Қарттың ендігі үміті кімде еді? Ол үміті қалай үзілді?

 V Қорытынды

1.Баланың ата-ана алдындағы азаматтық парызы дегенді қалай түсінесіңдер?

2.Әңгімеде автор қандай мәселені көтеріп отыр?

Шығармашылық жұмыс.

Бейнесөз. Борыш – ата-анаға ақ сүтін өтеу үшін жүргізілетін салтқа айналған қайырым іс-әрекеттер және ол қарыз деген сөздің баламасы. Өз ой-пікірлеріңізді жазып өтсеңіздер. / 3 топтан 1 оқушыдан

 VІ Бүгінгі өмірмен байланыс

«Автор Сапабектің тоғышар, сезімсіз, қатыгез болып өсуіне кімді кінәлі деп санайды?» сұрағына өз көзқарастарыңызды жазыңдар»

/ қарттар үйі, тастанды бала, жеңілтек қыздар, безбүйрек аналар, анашашылар, маскүнемдік т.б/

Мұғалімнің сөзі. Дана халқымыз ұрпақтарына мұра етіп қалдырған асыл сөздерін санаға сіңдіріп, «Ата-ананы сыйлау- адамдардың парызы» деп бекер айтпаса керек, олай болса, осы отырған үлкеннің де, кішінің де парызы, міндеті, борышы — әлпештеп аялап өсірген ата-анаға деген құрметті естен шығармау.

  VІ Кері байланыс

/ оқушыларға стикер тарату

 VІІ Бағалау

Үйге тапсырма: «Ата-ана қадірі» тақырыбына шығарма

жазу