Батыр: Балалар енді ештеңеден қорықпаңдар. Ана қарақшылар сендер сияқты басқа да балаларды қорқытып жүрер. Мен сол жаққа барайын. Сау болыңдар, балалар.
1-оқушы: Рахмет сізге батыр аға. Мен де өскенде сіз сияқты батыр боламын.
(Батыр кетеді)
(Ақшақар айнаға келіп:)
Ақшақар: Айнам менің айнам
Жан-жағыңды жайнат
Қысты біздер құтқардық
Енді ол жайында сайрат
(Сахнаға қыс келеді)
Қыс: Сәлем достар аман ба
Елге жету айналып еді арманға
Құтқардыңдар рахмет менің достарым
Ал мынау менің Жаңа жылдық шашуым. (Қар қиыршықтарын шашады)
Ойын: Қар қиыршықтарын жинау
Екі топқа бөлінеді. Қар қиыршықтарын жинап, шелектерге салу.
Хоровод: Зырлайды шанамыз
Аязды келіп қыс
Алғашқы қар ұшты.
Аппақ боп үстіміз,
Ақ қырау жабысты.
Алғашқы ақша қар,
Бетінде із қалды.
Жүйткиді ақ шанам,
Алға ұстап ызғарды.
Мейлі күн суытсын,
Зырлайды шанамыз.
Аяз не біз үшін?
Шыныққан баламыз.
Зырлай түс ақ шана,
Бөгет жоқ бізге еш.
Көрсін дос басқа да,
Шаршайтын біз емес.
Ақшақар: Ау жарандар, қараңдар
Жауып тұр қар себелеп
Көкте толды жерге қонды
Сансыз аппақ көбелек
Би: Ақшақарлар биі
(Музыка ойнап, қарақшылар қайтып кіреді.)
1-қарақшы: Айттым ғой мен сендерге досымды ертіп келемін деп. Міне менің досым.
2-қарақшы: О-о-о қараңдар қандай ағаш өсіп тұр? Жақсы болды, осы ағаштың көлеңкесінде демалайық. (екі қарақшы шырша жанына жата кетеді) Түу мыналар неғып жүрген балалар. Бізге кедергі жасап. Біз демалатын жер іздеп жүрміз. Көп күннен бері адамдарды тонаймыз деп ұйықтаған жоқпыз. Барыңдар үйлеріңе кетіңдер.
Шырша: Құрметті қарақшылар. Сіздер менің ағашымның түбіне келіп демала алмайсыңдар, өйткені бізде мереке болып жатыр. Сіздер басқа жаққа барып демалыңыздар.
2-қарақшы: Сен кімсің өзі маған қарсы шығатын? Не көлеңкеңді аяп тұрсың ба не? Қайдағы мереке?
Шырша: Балалар менің жанымда Жаңа жыл мерекесін қарсы алмақшы.
2-арақшы: Ха-ха-ха Жаңа жыл дейді ғой. Қайдағы Жаңа жыл? Сендерге бүгін Жаңа жыл тұрмақ ескі жыл да болмайды. Мен қазір үлкен қаруымды алып барлығыңды жайратып тастаймын. Әй достым жүр қаруымызды алып келейік. Бұларға көрсетейік. Қарашы өздерін бізге ұйқы бермей. (А-а-а- деп есінейді) Тезірек ұйықтасақ қой шіркін!
2-оқушы: Қарақшы ағай бізге тимеші. Біз шуламай ақырын ғана жүреміз. Мереке болсыншы. Бұл меркеені біз 1 жыл күттік қой, ия балалар.
3-оқушы: Біз қазір сізге өлең айтайық. Сіздер ұйықтап алыңыздар. Сосын бізбен бірге мерекеде болыңыздар. Аяз ата келеді. Көп кәмпит әкеледі. Біз сіздерге де береміз.
1-қарақшы:
-О-о-о Кәмпит дегенді біз жақсы көреміз. Жарайды келістік. Сендер бір әдемі өлең айтыңдар. Біз ұйықтап алайық.
Хоровод: «Аппақ, аппақ, жапалақтап»
Аппақ, аппақ, жапалақтап,
Қар жауады тынбастан.
Қалың орман, қар жамылған,
Маужырайды түнгі аспан.
Кең пейілді, мол мейірлі,
Сағынышпен табысқан.
О, алақай Аяз ата
Келіп қалды алыстан.
Кел билейік, үйренейік,
Ол келгенше жаңа жыр.
Құтты болсын, құтты болсын,
Құтты болсын Жаңа жыл!
Шырша: Балалар біздің мерекемізді қыздыратын Аяз ата ғой. Атамызды қалай шақырамыз. Айқайласақ мына қарақшылар оянып кетеді ғой. Қап енді не істесек екен а?
(Залға сиқыршы келеді)
Сиқыршы:Сәлеметсіңдер ме балалар. Сиқырлы сандығыма қарасам осы жақта мереке болып жатыр екен. Мерекелерің қалай өтіп жатыр? Жақсы ма?
4-оқушы: Жоқ. Мерекеміз көңілді өтпей жатыр. Мына қарақшылар келіп шыршамыздың түбіне жатып алды. Енді аяз атаны шақыра алмай жатырмыз. Сиқыршы апай бізге көмектесіңізші.
(Осы кезде бір қарақшы оянып кетеді.)
1-қарақшы:-Бұл не айқай шу? Түу түк ұйқым қанбай қалды ғой. Неге шулайсыңдар а? Мынау кім өзі, а-а-а Аяз ата ма? Кәмпит әкелдің бе? Сенде көп кәмпит бар деп еді ғой.
Ақша қар: Жоқ қарақшы ағай бұл аяз ата емес. Сяз ата келу үшін біз қатты айқайлау керекпіз. Біз сіздер оянып кетер деп, қорқып айқайлай алмай тұрмыз.
1-қарақшы: Дұрыс-дұрыс. Бізден қорқу керек. Сонда мынау кім?
5-оқушы: Бұл сиқыршы
1-қарақшы: Өй осындай сиқыршы бола ма екен? Әй сен рас сиқыршысың ба? Қане сиқыршы болсаң 1 шелек алтын, күміс берші. Жоқ бір қап. Жоқ-жоқ. Бір машина толтырып алтын берші. О-хо мен бай болар едім. Қане тезірек бер. Мына қылышты көріп тұрсың ба? Манағы батырсымақ жоқ па әйтеуір.
Сиқыршы: Мен сендерге ештеңе бере алмаймын. Өйткені мен қайырымды сиқыршымын. Менің сиқырым тек жақсы жандарға арналады. Қане одан да мына балалардың тілегін орындайын.
2-қарақшы:Қайдағы балалардың тілегі Сен тек біздің тілегімізді орындайсың. Қарақшылар сиқыршыны ұстап алып қолын артына қайырады.
Қарақшылар: Тез тілегімізді орында
Сиқыршы: Босатыңдар қалтамнан сиқырды таяқшамды алып сіздердің тілектеріңді орындайын. (балаларға қарап көзін қысады.)
Сиқыршы: Абра-кадабра сим салабим .Мына қарақшылар мейірімді, әрі көңілді болсын. Балалар қане бәріміз бірге
Балалар:Абра -кадабра сим салабим
(Осы кезде қарақшылар күлімдеп)
1-қарақшы:-О-о-о қандай сүйкімді балалар. Қандай әдемі балалар. Киімдері сондай керемет екен. (Барып балаларды құшақтап, кей балалардың арқаларынан қағып құшақтайды.)
Бір-біріне қарап:
2-қарақшы: Біз не осы мейірімді болып кеткенбіз бе? Ой қызық е. Мейірімді қарақшылар бола ма екен? О ғажап! Бірақ маған осындай мейірімді болған ұнайды. Сендерге ше балалар? Балалар қане бірігіп билеп жіберейік.
Флешмоб
Шырша: Қарақшыларымыз қайырымды болды. Сиқыршы сізге көп-көп рахмет.
Ақшақар: Ал енді Аяз атаны шақырайық.
Балалар: Аяз ата, Аяз ата!
(Залға мыстан кемпір кіреді.Қолында аяз атаның қолғабы, басында аяз атаның бас киімі және таяғы бар.)
Мыстан кемпір: Неге осы сол бәрі кәрі шалды жыл сайын барлықтарыңыз құрметтеп осындай тамаша мерекеге шақырасыз. Ол келсе қуанасыңдар. Оны 1 жыл бойы күтесіздер а? Неге 1 рет болса да мені шақырмайсыңдар? Мен де ол сияқты кәрімін, жасым үлкен міне биыл 240 жасқа келдім. Менде сыйлы құрметті болғым келеді. Мерекеге келгім келеді. Сендер мені шақырмасаңдар да, мен өзім келдім. Көрдіңдер ме менің де ол сияқты таяғым, қолғабым,тымағым да бар. Енді бұдан былай менің атым Мыстан әже болады. Ал қане менің сол жаман шалдан қай жерім кем? Қане балақай менің атым Аяз әже деп айтшы. (осылай біраз балаға айтқызады)
Мыстан кемпір: О-хо-хо Енді Жаңа жыл менің мерекем. Жылда енді мені күтетін боласыңдар.
Ақшақар: Мыстан әже. Сізде Аяз атаның барлық заты бар екен. Сіз оларды қайдан алдыңыз. Ал Аяз атамның кәмпитке толы қапшығы қайда? Қазір мен атама телефон шалып, мән-жайды білейін.
(Ақшақар Аяз атаға телефон шалады)
Ақшақар: Алло, аяз ата.
Аяз атаның даусы: Амансың ба, қызым. Мен мерекеге келе жатқам. Қайдан шыққанын білмеймін, Мыстан кемпір ұстап алып байлап кетті. Таяғымды, қолғабымды, бас киімімді алып кетті. Сеннен хабар болып қалар деп отыр едім.
Ақшақар: Ата қазір көмекке барамын. Мыстан әже мында жүр. Таяғыңыз, бас киіміңіз бар, ал бірақ сыйлық толы қапшығыңыз жоқ. Қазір тауып сізге жетеміз. Күтіңіз.
Ақшақар: Шырша, балалар енді қайттық? Аяз атамызды Мыстан әже ұстап алып, байлап кетіпті. Көмектесу керек.
Қарақшылар: Ұстаңдар. Ол өтірік айтады.Көмектесіңдер балалар. Балалар ұстап әкеледі.
Сиқыршы: Сен не мәңгілік мұз болып қатып тұрғың келе ме?Тез айт Аяз атаның қабы қайда?
Мыстан кемпір:Түу-у қоймадыңдар ғой. Мен оны бір жерге тығып кеткен едім. Өзімше кәмпитке тойып шай ішемін ғой деп едім
Шырша: Ал Ақшақар сен қарақшы ағаларыңмен барып, Аяз атаны құтқарып алып кел. Қапшықты берсін Тездетіңдер енді.Мен оған дейін балалармен бірге бола тұрайын.
(Ақшақар мен қарақшылар Мыстан кемпірді алып кетеді)
Шырша: Ал балалар менің құрметіме шырша туралы ән білесіңдер ме? Ендеше Аяз ата келгенше бәріміз ән айтайық.
Хоровод: «Орманда шырша туыпты»
Орманда шырша туыпты,
Орманда өсіпті.
Қысы-жазы бой көтеріп,
Жап-жасыл болыпты.
Енді ол болып көрікті,
Қонаққа келіпті,
Және көптеген қуаныш,
Балаларға беріпті.
Аппақ қоян, қорқақ қоян,
Шырша астында жатыр.
Ашулы қасқыр, аш қасқыр,
Аңдып оны жатыр.
Шырша: Балалар Аяз ата да жақындап қалған шығар. Ол келгенше бишілеріміздің тамаша биін тамашалайық.
Би: Танго
Шырша: Ал енді Аяз ата да келіп қалған болар. Бәріміз бірге шақырайық.
-Аяз ата, Аяз ата
(Аяз ата мен Ақшақар келеді. Артында Қарақшылар бар.)
Аяз ата:Аяулы аналарға,
Ардақты ұл-қыздарға
Бүлдіршін балаларға
Бәріңе, бәріңе де сәлем бердім.
Асау желмен жарысып,
Келіп жеттім алыстан
Амансыңдар ма балалар?
Ақшақар: Аяз ата қарашы балалардың киімдері қандай әдемі! Шырша да әдемі безендіріліген. Біз сізді ертіп келгенше балалармен осы Шыршамыз көңіл көтерді.
Аяз ата: Айналайын Шыршажан. Рахмет саған. Менің балаларыммен көңіл көтергеніңе.
Ендеше тұрмайық. Шырша шамын жағайық.
Бәріміз бірге
Қане шырша таңырқат
Шамдарыңды жарқырат,-деп айтайық
(Барлығы айқайлайды. Шырша жанады.)
Ақшақар: Ал енді балалар шыршаның жану құрметіне ән шырқайық.
Келді міне жаңа жыл
Келді міне жаңа жыл
Шаттық сыйлап әр үйге
Жаңа бақыт жаңа нұр
Үлкен кіші сәбиге
Жаңа жауған ақ ұлпа
Қар жамылды даламыз
Балаларды сағынта
Келді аяз атамыз
Айдай ару ақша қар
Көмекшісі сол екен
Аяз ата ақ сақал
Сыйлықтары мол екен
Қандай сұлу шыршамыз
Ортамызда тұр жайнап
Жаңа жылда баршамыз
Шаттанайық кел ойнап
Аяз ата:
Ал енді Ескі жылымыз қайда жүр. Жолын Жаңа жылға берсін.
Ескі жыл, қой жылы:
Дұрыс айтасыз ата. Жаңа жылдың да келетін уақыты болып қалды. Мен де кетейін.
Шырша: Менің жанымда той тойлауға сонау Африкадан қонақтар келе жатқан сияқты ғой.
Би: Чунга –чанга
(Би соңында маймыл келіп, шыршаны айналып билеп жүреді)
Аяз ата: Әй мынау Жаңа жылымыз Маймыл ғой.
Маймыл: Құр қол келмейін деп, сонау Африканың сәлемін ала келдім.
Аяз ата: Жарайсың Маймылжан. Көңілімізді бір көтеріп тастадың.
Қой:Жасампаз заман бұл заман
Бүгіннен ертең ғаламат
Алдыңғы сапта боларсың
Келер жыл саған аманат
(Қол алысып құшақтасады.)
Ескі жыл: Аяз ата, Ақшақар , балалар, шырша ал жақсы сау болыңдар. 12 жылдан кейін кездескенше.
(Қой қоштасып, кетеді)
Шырша: Балалар жаңа жыл Маймылдың құрметіне ән шырқайық.
Хоровод: Жаңа жыл Көк шыршамыз ырғалып Жатыр дала- қыр нағып Жылым келді аппақ жүзі нұрланып ! Жарасатын еліме , Төрлет жылым төріме ! Бейбіт жатқан қазағымның жеріне ! Қайырмасы : Жаңа жыл ! Жаңа жыл ! Жаңа жыл ! Ақ көрпесін жамылды ғой дала - қыр . Жаңа жыл ! Жаңа жыл ! Жаңа жыл ! Шалқытайық шаттық ән мен жаңа жыр. Шыршамызға шам жағып, Қараймыз ғой тамсанып, Би билейік , ал кәнекей ән салып ! Аяз ата әніміз, Ақшақарың сәніміз , Қарсы алайық жаңа жылды бәріміз! Күлімдесін күніміз , Жалындасын жүзіміз , Қуанышпен келсін Жаңа жылымыз ! Жаңа жылым шаттығым, Арайланып атты күн, Тілейікші елімізге сәтті күн .!
Ақшақар: Қане балалар, енді бар өнерлеріңді ортаға салыңдар. Аяз ата шаршағанын бассын.
Тақпақтар:
6-оқушы:Барлық жандар бір білекке қосқан үн Бақытты боп бастады жыл дастанын Қуанышпен келді той боп жаңа жыл Құтты болсын жаңа бақыт достарым
7-оқушы:Ақ көңілім айналады аппақ қарға, Көңілдене қосыл сен де ән мен жырға! Қыс қызығы басылмай ұласады, Қуанышы көп болсын Жаңа жылда
8-оқушы:Міне сұлу шыршамыз, Көктен күтіп сағынған. Кел балалар, келіңдер. Шырша тойын көріңдер. 9-оқушы: Тақпақ, өлең жаттады, Би үйрендік көрсін деп. Аяз Ата шаттанып, Бізге риза болсын деп. 10-оқушы: Жаңа жылмен шаттанып, Жаңарады бар дала. Шырша тойын тойлайды, Дөңгеленіп бар бала. 11-оқушы:Боранмен буып белді.
Жаңа жыл тағы келді.
Берекесін ала келсін
Нұрға бөлеп біздің елді
12-оқушы: Келді тағы жаңа жыл
Қуантумен біздерді
Құтты болсын қуаныш
Құттықтаймыз сіздерді
13-оқушы:Жаңа жылым мол болсын,
Басқан қадам мол болсын.
Төрле, төрле, жаңа жыл,
Бізге құтты жол болсын!
14-оқушы:Ойыншықтар мұншама,
Кім ілді екен соншама.
Алақай, айнала түрленді,
Балақай, ән айтамыз,
Би биле, тұрма енді.
Шырша: Ата, біздің балаларымыз шетінен өнерлі екен. Сізге арнап би билеп береміз дейді.
Аяз ата: О, айналайындар. Балалар қане бәріміз бірге билейік онда.
Би: Буги-буги
Аяз ата: Мұндай ән айтып, би билеп жатқан балалардан айналдым. Қане ақша қар қызым мына қапшық толы кәмпиттерді бер балаларға бір тойып жесін.
(Ақшақар кәмпит таратады)
Шырша: Аяз ата «Сыйға сый» дегендей сіз бізге тәтті кәмпит беріп қуантып жатырсыз. Біз де сізді ән айтып қуантайық.
ХороводШырша жыры
1.Қане достар тұрмайық
Қарсы алайық жыл басын
Қызықтан бос қалмайық
Шырша жыры самғасын
Қ-сы
Ал достарым келіңдер
Келді аяз атамыз
Биде билеп беріңдер
Шырша жырын айтамыз
Шырша жырын айтамыз
2.Құтты болсын жаңа жыл
Шыршамыз тұр жараса
Жанында аяз ата жүр
Қуанады балаша
3.Аппақ қардай береке
Даламызда самғасын
Жаңа жылдай мереке
Таба берсін жалғасын
Ақшақар: Балалар өнерлерің керемет екен. Мен енді сендермен ойын ойнағым келіп тұр. Балалар менімен ойын ойнайсыңдар ма?
Балалар: Ия.
Қазір менің артымнан қайталайсыңдар
-Біз көңілді балақаймыз
Ойынға да біз тоймаймыз.
Шапалақ та ұрамыз
Аяқпен де соғамыз.
Құлақты да қалқитып,
Басымызды шайқаймыз.
Ұртымызды үрлейміз
Ұялуды білмейміз.
Он, жиырма ,қырық
Түріміз біздің қызық-дегенде бәріміз қызықты түрге еніп қатып қалуларың керек.
Ең қызықты түрге енген баланы таңдап оған Аяз ата кәмпит береді.
Бірнеше рет ойнау.
Шырша:
Ата менде бір ойын өткізсем бола ма?
Аяз ата: Шыршажан ойын ойнағанды кім жақсы көрмейді? Ойната ғой.
Шырша: Әр кластан 2 ата-ана, 2 оқушыдан шықсын. Сіздерге түрлі-түсті қағаздар беріледі. Сол қағаздардан шырша ойыншықтарын жасап, шыршыларды безендірулеріңіз керек.
(Ойын ойналады)
Шырша: Ойыншыларымыз шыршаны безендіріп болғанша бәріміз шыршаны айналып ән айтайық, балалар.
Хоровод: «Жаңа жыл»
Жаңа жыл, Жаңа жыл,
Жаңа жылда жаңа жыр.
Жасыл шырша жанында,
Билеп барлық бала жүр.
Тамаша,Тамаша.
Шыршамыз тұр жараса.
Басында әсем жұлдызы,
Көз тоймайды қараса.
Көрікті, бөрікті.
Аяз ата келіпті.
Беріп жатыр таратып,
Алма, анар, өрікті.
Қала нұр, дала нұр.
Құтты болсын Жаңа жыл.
Шырша жаны көңілді
Билеп барлық бала жүр.
Шырша: Әніміз де аяқталды. Ойыншыларымыз да шыршаны безендіріп болған болар..
Аяз ата: Шыршаны керемет безендірген екенсіңдер.Қане ақшақар қызым, сыйыңды бер мына балаларға.Ал балаларым менің сыйым мұнымен біткен жоқ. Мен көп хат алдым. Барлығың маған хат жазыпсыңдар. Риза болдым балпандарым. Сендерді қуантайын деп, барлығыңның тілектеріңді орындауға тырыстым. Осы жазған хаттарыңның ішішнен 1-2-еуін оқып, өз қолыммен табыстайын.
(Аяз ата 2 хатты оқып сыйын береді)
Аяз ата: Қалғанын мына ақшақар қызым мен шыршаға беріп кетемін. Сол табыстайды. Себебі менің баратын жерім көп.Көптеген балалар күтіп отыр мені.Жарай ма балалар. Ал мен кетейін. Сау болыңдар.
Ақшақар: Балалар Аяз атаны бәріміз хормен шығарып салайық!
Балалар: Сау бол Аяз ата, Сау бол!
(Аяз ата шығып, кетеді)
Ақшақар:: Ән тындап, би биледік бүгін тойда, Қалады бүгінгі күн ойымызда. Шырша:Демалып Жаңа жылға қадам бастық, Жаңа жыл құтты болсын баршамызға
