Тақырыбы: "Қазақтың ұлттық ою-өрнегі"

             «Алмалы орта жалпы білім беретін мектебі» КММ

    Ашық сабақ

Тақырыбы:

"Қазақтың  ұлттық ою-өрнектері"

Өткізген:Бейнелеу өнері пәні  мұғалімі:Мажитова  А.Е.

Сабақтың мақсаты:

а)Оқушыларға қазақ ұлттық ою-өрнек өнерінің ерешеліктерімен таныстыру.

ә)ою-өрнектіңтарихи қолдануын, табиғатпен байланысы арқылы оқушылардың дүниетанымын,эстетикалық талғамын ұштап,шығармашылық қабілетін дамыту.

б)Оқушылардың бейнелеу өнеріне деген қызығушылығын оятып,батылдыққа,өзіне деген сенімділікке,өз бетінше орындауға,ептілік деңгейін көтеруге баулу.

Түрі: жаңа сабақ

Әдісі:топпен жұмыс,сұрақ-жауап, баяндау,ой қозғау

Көрнекілігі: ою-өрнектер, плакаттар,сөзжұмбақ

Сайыстың жоспары:

1.Кіріспе сөз.

2."Атымда менім сырым бар"екі топтың сәлемдесуі.

3."Кім білгір"(сұрақтар)

4."Сөзжұмбақ"шешу

 5."Кім шебер"ою қию

6."Мақал-мәтел"

7.Қорытынды

Кіріспе сөз. Құрметті ұстаздар  ! Қымбатты  оқушылар !  Қазақ ұлыттық мәдиениетінің ең байырғы аса құнды саласының бірі-қолөнері,онің ішінде ою-өрнек өнері болып табылады.Ғұлама ғалым Әлкей Марғұланның «Қазақтың ою-өрнек әлемінде өмір сүреді» деп айтқанындай, қазақ халқын айнала қоршаған зат, бұйымдардың қай –қайсысын алып қарамаңыз,кез-келгенінен ою-өрнек элементтерін көреміз.  Ою-өрнек латынның "орнамент "сөзінен шыққан.Өрнектер негізінен 4-топқа бөлінеді.

1.Космогениялық  ою-өрнектер

2.Зооморфтық ою-өрнектер

3.Өсімдік тектес ою-өрнектер

4.Геометриялық ою-өрнектер

Сондықтан да біз бүгінгі « Қазақтың ұлыттық ою-өрнектері» атты сайыста ою-өрнектердің бірқатар ерекшеліктерін көрсеткіміз келеді.Сол себепті құрметті көрермен сабағымызды ашық деп жариялаймыз!

1-жүргізуші:Қазылар алқасымен таныстырып өтеді.

Мәнерлеп оқу : Оюлар.Ф.Оңғарсынова,Ахатов Дархан

1-жүргізуші: Қазір мен бүгінгі сайысқа қатысушы 2-топты ортаға шақырамыз.(2-топ ортаға шығады.)

1-байқау.Сәлемдесу«Атымда менің сырым бар » деп аталады.

Байқаудың шарты: топ атының мән-мағынасын ашу.

«Шеберлер» тобы  өзінің сәлемдесуін бастайды. Қазақ халқының қолөнерініің түрі көп. Атап айтсақ, киіз басу,зергерлік,ағаш ұқсату, мүйіз ұқсату, кілем тоқу, ши тоқу, алаша тоқу, кесте тоқу, ою-өрнек.

Сондықтанда біздің топ-  бәрі:«Шеберлер »тобы

1.Шебер біздің әжеміз,

Шебер біздің атамыз,

Шебер болған бабам да

Бізде шебер боламыз.

2.Бұйымдар мен заттарды

Сәндеу үшін көрнекті.

Қиында болса қиналмай,

Мен де үйрендім өрнекті.

3.Ою ойсаң әдемі

Үйлессін оған көлемі.

Бояуымен үндескен,

Ою әсем түр-түспен

4.Сәлем беріп «Жұлдызға»,

Топтағы бар ұл-қызға,

Сәттілік ,ұтыс тілейміз,

Озсын самғап шың-құзға.

5.Оюмен ой бөлісіп,

Өзіңді таныт қалыспа.

Шат көңіл,күлкі қуаныш.

Бәрі:Достық жеңсін жарыста.

2-жүргізші:  «Шеберлер» тобына үлкен рахмет.Енді ортаға «Жұлдызша »тобын шақырамыз.

Топ басшысы: Жұлдызша –қазақ халқының байырғы өрнек белгілерінің бірі. Өйткені ою –өрнектер тек көркемдік, сәндік үшін ғана қолданылмаған, олар шартты бейнелер арқылы халықтың өмәрге деген талпыныстарын да танытқан. Біз бүгінгі сайыста аспан биігінен  жарқырап көрініп, қарсыластарымызға, қонақтарға жұлдыз нұрын төгейік, қазақ ұлыттық ою-өрнек түрлері де сансыз жұлдыздардай  көбейіп, түрлене берсін, ешқашанда жарық сөнбесін деген ниетпен тобымызды «Жұлдызша »деп атадық.

1.Жұлдызды тақты атам да,

Болып Ері Еңбектің

Жұлдызды тақты анамда,

Өсіріп он бір бөбекті.

2.Өнердегі жұлдызша

Танытқан халық танымын.

Оқушы таққан жұлдызша

Көрсетер білім,дарынын.

3.Ою-өрнек өнерін

Жарыстырған ол дағы,

Өнерді сүйген  ұл-қызға.

Бәрі:Жалынды сәлем «Жұлдыздан»

4.Ою ойып оймақты

Шеберлікті шыңдайық,

Білгір болып білікті

Жанбай жұлдыз тынбайды

1-жүргізуші:қазылар алқасына сөз беріледі.

2-жүргізуші:2 –байқау . «Кім білгір» деп аталады. Ою- өрнек бойынша сұрақтар беріледі. Екі топтан 3-3-тен  қатысушылар шығып, сұрақтарға жауап береді.

«Шеберлер »тобына сұрақтар беріледі.

1.Симметрия дегеніміз не?

2. «Ою- өрнек »атауы қай сөзден шыққан.

3. «Қошқармүйіз  »негізінде қандай өрнек пайда болған?

«Жұлдызша »тобына сұрақтар беріледі.

1.Ырғақ дегеніміз не?

2.Ою-өрнектің негізгі түрлері?

3.Ою-өрнек неше топқа бөлінеді?

1-жүргізуші: 2 -байқаудың қорытындысын естірту үшін сөз қазылар алқасына беріледі.

2-жүргізуші: 3 –байқау. «Сөзжұмбақ шешу»

2-топқа 1-1-ден сөзжұмбақ беріледі.

2-жүргізуші:  Қазылар алқасына сөз беріледі.

1-жүргізуші:4 -байқау .«Кім шебер » деп аталады. Бұнда  1 ою-өрнек жасап ойып шығарады.

1-жүргізуші: 4-байқаудың қорытынды бағасын естірту үшін қазылар алқасына сөз беріледі.

2-жүргізуші:  5-байқау. Өнер туралы  «мақал- мәтел» сайысы.

Қорытынды сөз қазылар алқасына беріледі.

Үйге тапсырма: Ою –өрнек құру.

Бағалау: Сабаққа белесене араласқан оқушыларды  мақтап, мадақтап, бағалау.