"Графика ?нері" Ашы? саба?

Сыныбы: 5а,5?,5б
П?ні : Бейнелеу ?нері
М??алімі : Г:Д?йсенбаева
Саба?ты? та?ырыбы : Графика ?нері

Ма?саты: Графика ?неріні? т?рлерімен таныс болу.
Білімділік: Графика ?неріні? шы?армаларына толы? м?лімет беру.
Т?рбиелік: ?сем с?лулы?ты бай?ау?а, ?демілікке, с?лулы??а т?рбиелеу.
Дамытушылы?: О?ушыларды? ?нерге деген ?ызы?ушылы?ын дамыту.
Саба?ты? типі : Жа?а білімді ме?герту.
Саба? т?рі: Жа?а саба?.
?діс – т?сілдері: Баяндау, с?ра? - жауап, сурет салу.
К?рнекілігі: Графика шы?армаларыны? т?рлері ж?не салу ??ралдары.
Жылы ж?не суы? т?стер айырмашылы?ы суреттер.

??рал – жабды?тар: Альбом, акварель краскасы, ?арындаш, ?ыл?алам, политра, тущь.

Саба?ты? барысы: 1. ?йымдастыру.
2. С?лемдесу, о?ушыларды журналмен тексеру.
3. ?ткен саба?ты ?айталау
4. Жа?а саба?ты т?сіндіру.
5. Бекіту.
6. Сурет салу.
7. ?орытындылау, ба?алау.
8. ?йге тапсырма беру.
?ткен саба?ты ?айталау
Жа?а саба?
Графика гректі? "грапо" деген с?зінен шы??ан, ?аза?ша "жазамын", "сызамын", "суретін саламын" деген ма?ынаны білдіреді. ?арындашпен, тушьпен салын?ан сурет немесе гравюралар графика?а жатады. Ол бейнелеу ?неріні? бір саласы болып табылады. Кітапта?ы иллюстрациялар, газаттегі суреттемелер мен карикатуралар, т?рлі к?шедегі плакаттар - осыны? б?рі график суретшілеріні? туындылары. Графикада сызы?тар, штрихтар, ашы? ж?не ?о?ыр да?тарды? ара?атынасы жетекші ма?ыз?а ие болады. Графика ?неріні? кейбір т?рлерінде т?стер де пайдаланылады. ?аза?стан суретшілеріні? ?лтты? графика?а ?ос?ан ?лесі зор. Елімізді? графика ?нерін дамытып, сол салада жемісті е?бек етіп ж?рген суретшілерден: И. Исабаев, ?, Рахманов, М. ?исамединов, А. Сма??лов, Б. Табылдиев, К. Баранов, Н. Гаев, В. Гурьев, Е. Сидоркин, Т. Ордабеков, ?. ?аметов, В. Тимофеев, т. б. атау?а болады. Графика ?нері каллиграфиямен, жазбамен ты?ыз байланысты деп табылады. ХІХ ?. дейін графика мен сурет т?сініктері ?ата? ажыратылып ?аралды.

Графика деп тек баспа техникасымен салынатындарды атаса, суретке - ?олмен салынатын ж?мыстарды: нобайды, н?с?а, т. б. жат?ызады. Гравюрлеу французды? grawer - "?ию", "тырнау" деген с?зінен шы??ан. Гравюра деп бетіне сурет ойып салын?ан та?таны да, сондай - а? одан алын?ан басылымды да айтамыз. Гравюра ?ытайда шамамен VI ?асырда пайда болды. Батыс Еуропада ол XIII - XIV ?асырларда шы?ып, XVI ?асырда кемеліне жетті. К?птеген график суретшілері бай?аса?, олар ?арындаш, акварель, тушь сия?ты ?олайлы ?рі ы??айлы материалды ?олдан?ан. Графика?а гравюраларды? барлы? т?рлері де жатады, суреттерден айырмашылы?ы сол - оларды к?п дана етіп к?бейтуге болады. Гравюралар бірнеше та?талардан басылады. Гравюраны? т?рлері ?те к?п, олар: офорт, ксилография, линогравюра, литография т. б. болып б?лінеді. Графика ?нері бейнелеу ?неріні? бір т?рі. ?аза? графика ?неріні? бастауы тас д?уірі мен ата – бабаларымызды? рухына табыну?а барып тіреледі. Жартастар?а салын?ан сызы?ты? суреттер Бал?аш, Т?ркістан, Ма??ыстау ?лкесінен табыл?ан.

Графика?а ?арындаш, к?мір, тущьты пайдаланып, ?олмен салын?ан суреттер, баспа графиканы? ?р алуан т?рлері – а?аш?а жасал?ан гравюра (ксилография), метал?а жасал?ан гравюра (офорт), литогравия, линогрвюра жатады.
Кескіндеме сия?ты графика?а да - портрет, натюрморт, пейзаж, тарихи, анималистік ж?не т. б. жанрлар т?н. Графмкамен кескіндеме арасында?ы байланыс ауыспалы. Мысалы, акварель, пастель кейде гуащпен ж?мыс істеу техникасын ?нерді? бір т?ріне, кейде екіншісіне жат?ызады. Б?л – т?сті? ?андай де?гейде пайдаланыл?анына, шы?армада сызы? пен да?ты? ?айсысы басым екендігіне, оны? ?олданылатын орнына байланысты. ?олданылу орнына ?арай графиканы? станокты, кітап, газет – журналдар, ?олданбалы графика ж?не плакат сия?ты т?рлері бар.
Станокты графика шы?армаларын к?рмелерден тамашалау?а болады.
Графиканы? ма?ызды салаларыны? бірі - кітап графикасы. Кітапты? ішкі ж?не сырт?ы безендіру ж?мыстарыны? барлы?ы т?тас ?нер туындысын ??райды. ?сіресе суретші – иллюстрацияшыларды? р?лі зор.
Сурет салу
Графикалы? ж?мыстарды орындау.
Графиканы? ?а?аз бетінде жасалатын ?арапайым т?рлерімен таныс болайы?. Ол ?шін ?ажетті материалдар мыналар. а?аш сабы бар ?шы ?ткір ине, пыша? немесе алмас, ?ара тущь, ж?мса? ?ыл?алам, беті жылтыр а? ?а?аз.

?ара тушты ?а?аз бетіне толы? жа?ып шы?у ?ажет. Тущь кепкеннен со?, ?а?аз бетін инемен тырнап, ?рт?рлі бейнелер салу?а болады. Егер к?лемді ашы? жерлер ?ажет болса, ?а?аз бетін пыша?пен немесе алмаспен ?ыру ?ажет. Н?тижесінде пайда бол?ан бейне а? ж?не ?ара т?сті болып ?те ай?ын к?рінеді. Біра? сурет жал?ыз дана болып шы?ады.
Грвюра туындылары кесу іс – ?рекеттері ар?ылы ж?ргізіледі. Сонды?тан кескішті мы?тап игеру ж?не онымен кез келген сызы?тарды емін – еркін ж?ргізуді ?йрену ?шін бір ?атар дайынды? жатты?уларын жасау ?ажет. Та?тай (пластина) алу.

1 - жатты?у. ?арындаш сызы?ыны? бойымен б?рышты? кескіш ар?ылы ені 1 – 1, 5 мм – ден аспайтын ары?ша бедер ж?ргізу керек. Содан со? ж?ргізілген ары?шадан шегініп, та?ы да 1 - 1, 5мм болатын сызы? ж?ргізі?дер. Осылайша б?кіл та?таны? бетін 10 х 10 см. к?лемде тік т?ртб?рыштар?а тілу керек.
2 – жатты?у. Тол?ынды ?арындаш сызы?ыны? бойымен осылайша ары?ша жасау, та?таны? бетін тегіс толтыру керек.
3 - жатты?у. Ше?берсыз?ышпен ше?бер сызып, оларды да кескішпен тіліп, ары?ша жасау.

Саба?ты ?орытындылау
Жа?а саба? бойынша о?ушылар?а бірнеше с?ра?тар ?ойылып, еске т?сіреміз.
С?ра?тар ?ою
1. Графика жасау техникаларына не жатады?
2. Графика ?нері дегеніміз не?
3. Графика ?ай елді? с?зінен шы??ан?
4. ?андай графика ?нермен таныс болды?? – деген с?ра?тар ?ою ар?ылы саба?ты ?орытындылаймыз.
О?ушылар?а сурет сал?ызу

Ба?алау.
?йге тапсырма: Та?ырыпты о?у, суреттерін ая?тау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"Графика ?нері" Ашы? саба? »

Бекітемін:
Күні:
Сыныбы: 5а,5ә,5б
Пәні : Бейнелеу өнері
Мұғалімі : Г:Дүйсенбаева
Сабақтың тақырыбы : Графика өнері

Мақсаты: Графика өнерінің түрлерімен таныс болу.
Білімділік: Графика өнерінің шығармаларына толық мәлімет беру.
Тәрбиелік: Әсем сұлулықты байқауға, әдемілікке, сұлулыққа тәрбиелеу.
Дамытушылық: Оқушылардың өнерге деген қызығушылығын дамыту.
Сабақтың типі : Жаңа білімді меңгерту.
Сабақ түрі: Жаңа сабақ.
Әдіс – тәсілдері: Баяндау, сұрақ - жауап, сурет салу.
Көрнекілігі: Графика шығармаларының түрлері және салу құралдары.
Жылы және суық түстер айырмашылығы суреттер.

Құрал – жабдықтар: Альбом, акварель краскасы, қарындаш, қылқалам, политра, тущь.

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру.
2. Сәлемдесу, оқушыларды журналмен тексеру.
3. Өткен сабақты қайталау
4. Жаңа сабақты түсіндіру.
5. Бекіту.
6. Сурет салу.
7. Қорытындылау, бағалау.
8. Үйге тапсырма беру.
Өткен сабақты қайталау
Жаңа сабақ
Графика гректің "грапо" деген сөзінен шыққан, қазақша "жазамын", "сызамын", "суретін саламын" деген мағынаны білдіреді. Қарындашпен, тушьпен салынған сурет немесе гравюралар графикаға жатады. Ол бейнелеу өнерінің бір саласы болып табылады. Кітаптағы иллюстрациялар, газаттегі суреттемелер мен карикатуралар, түрлі көшедегі плакаттар - осының бәрі график суретшілерінің туындылары. Графикада сызықтар, штрихтар, ашық және қоңыр дақтардың арақатынасы жетекші маңызға ие болады. Графика өнерінің кейбір түрлерінде түстер де пайдаланылады. Қазақстан суретшілерінің ұлттық графикаға қосқан үлесі зор. Еліміздің графика өнерін дамытып, сол салада жемісті еңбек етіп жүрген суретшілерден: И. Исабаев, Ә, Рахманов, М. Қисамединов, А. Смағұлов, Б. Табылдиев, К. Баранов, Н. Гаев, В. Гурьев, Е. Сидоркин, Т. Ордабеков, Қ. Қаметов, В. Тимофеев, т. б. атауға болады. Графика өнері каллиграфиямен, жазбамен тығыз байланысты деп табылады. ХІХ ғ. дейін графика мен сурет түсініктері қатаң ажыратылып қаралды.

Графика деп тек баспа техникасымен салынатындарды атаса, суретке - қолмен салынатын жұмыстарды: нобайды, нұсқа, т. б. жатқызады. Гравюрлеу француздың grawer - "қию", "тырнау" деген сөзінен шыққан. Гравюра деп бетіне сурет ойып салынған тақтаны да, сондай - ақ одан алынған басылымды да айтамыз. Гравюра Қытайда шамамен VI ғасырда пайда болды. Батыс Еуропада ол XIII - XIV ғасырларда шығып, XVI ғасырда кемеліне жетті. Көптеген график суретшілері байқасақ, олар қарындаш, акварель, тушь сияқты қолайлы әрі ыңғайлы материалды қолданған. Графикаға гравюралардың барлық түрлері де жатады, суреттерден айырмашылығы сол - оларды көп дана етіп көбейтуге болады. Гравюралар бірнеше тақталардан басылады. Гравюраның түрлері өте көп, олар: офорт, ксилография, линогравюра, литография т. б. болып бөлінеді. Графика өнері бейнелеу өнерінің бір түрі. Қазақ графика өнерінің бастауы тас дәуірі мен ата – бабаларымыздың рухына табынуға барып тіреледі. Жартастарға салынған сызықтық суреттер Балқаш, Түркістан, Маңғыстау өлкесінен табылған.

Графикаға қарындаш, көмір, тущьты пайдаланып, қолмен салынған суреттер, баспа графиканың әр алуан түрлері – ағашқа жасалған гравюра (ксилография), металға жасалған гравюра (офорт), литогравия, линогрвюра жатады.
Кескіндеме сияқты графикаға да - портрет, натюрморт, пейзаж, тарихи, анималистік және т. б. жанрлар тән. Графмкамен кескіндеме арасындағы байланыс ауыспалы. Мысалы, акварель, пастель кейде гуащпен жұмыс істеу техникасын өнердің бір түріне, кейде екіншісіне жатқызады. Бұл – түстің қандай деңгейде пайдаланылғанына, шығармада сызық пен дақтың қайсысы басым екендігіне, оның қолданылатын орнына байланысты. Қолданылу орнына қарай графиканың станокты, кітап, газет – журналдар, қолданбалы графика және плакат сияқты түрлері бар.
Станокты графика шығармаларын көрмелерден тамашалауға болады.
Графиканың маңызды салаларының бірі - кітап графикасы. Кітаптың ішкі және сыртқы безендіру жұмыстарының барлығы тұтас өнер туындысын құрайды. Әсіресе суретші – иллюстрацияшылардың рөлі зор.
Сурет салу
Графикалық жұмыстарды орындау.
Графиканың қағаз бетінде жасалатын қарапайым түрлерімен таныс болайық. Ол үшін қажетті материалдар мыналар. ағаш сабы бар ұшы өткір ине, пышақ немесе алмас, қара тущь, жұмсақ қылқалам, беті жылтыр ақ қағаз.

Қара тушты қағаз бетіне толық жағып шығу қажет. Тущь кепкеннен соң, қағаз бетін инемен тырнап, әртүрлі бейнелер салуға болады. Егер көлемді ашық жерлер қажет болса, қағаз бетін пышақпен немесе алмаспен қыру қажет. Нәтижесінде пайда болған бейне ақ және қара түсті болып өте айқын көрінеді. Бірақ сурет жалғыз дана болып шығады.
Грвюра туындылары кесу іс – әрекеттері арқылы жүргізіледі. Сондықтан кескішті мықтап игеру және онымен кез келген сызықтарды емін – еркін жүргізуді үйрену үшін бір қатар дайындық жаттығуларын жасау қажет. Тақтай (пластина) алу.

1 - жаттығу. Қарындаш сызығының бойымен бұрыштық кескіш арқылы ені 1 – 1, 5 мм – ден аспайтын арықша бедер жүргізу керек. Содан соң жүргізілген арықшадан шегініп, тағы да 1 - 1, 5мм болатын сызық жүргізіңдер. Осылайша бүкіл тақтаның бетін 10 х 10 см. көлемде тік төртбұрыштарға тілу керек.
2 – жаттығу. Толқынды қарындаш сызығының бойымен осылайша арықша жасау, тақтаның бетін тегіс толтыру керек.
3 - жаттығу. Шеңберсызғышпен шеңбер сызып, оларды да кескішпен тіліп, арықша жасау.

Сабақты қорытындылау
Жаңа сабақ бойынша оқушыларға бірнеше сұрақтар қойылып, еске түсіреміз.
Сұрақтар қою
1. Графика жасау техникаларына не жатады?
2. Графика өнері дегеніміз не?
3. Графика қай елдің сөзінен шыққан?
4. Қандай графика өнермен таныс болдық? – деген сұрақтар қою арқылы сабақты қорытындылаймыз.
Оқушыларға сурет салғызу

Бағалау.
Үйге тапсырма: Тақырыпты оқу, суреттерін аяқтау.