?лы Жібек жолыны? ?алыптасуы ж?не тарихи ма?ызы
Жарияланды 19-08-2014, 14:11 Категориясы: Тарих
Ма?саты:
1. ?лы Жібек жолыны? пайда болу тарихын т?сіндіре отырып, Жібек жолыны? сауданы, шаруашылы?ты, халы?аралы? ?арым - ?атынасты дамытуда?ы тарихи ма?ызын ашу.
2. О?и?а?а ?атысты тарихи танымын ?алыптастыра отырып, ойлау, талдау, ?орытынды жасау ?абілеттерін дамыту. ?з бетімен ізденіс ж?мыс жасай білуге да?дыландыру.
3. Елжандылы??а, е?бек с?йгіштікке, адамгершілікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: жоба саба?.
?дісі: интерактивті, жобалау. Сатылай комплексті талдау.
К?рнекілік: слайд - шоу карталар, сызбалар, А. Е?сепов. «?лы Жібек жолы» к?й, к?рініс. Электронды? о?улы?. 7сынып.
П?наралы? байланыс: д?ниеж?зілік тарих, география.
Саба?ты? жоспары:
1. ?йымдастыру.
2. Кіріспе. (ал?ыс?з)
3. Негізгі б?лім. (?р топ ?з жобаларын ?ор?айды)
4. Бекіту.
5. ?орыту.
6. ?йге тапсырма.
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру. О?ушыларды т?гендеу. Саба??а ынтасын ?алыптастыру.
ІV. Жа?а саба?ты игеруге дайынды? кезе?і. Балалар біз б?гінгі саба?ымызда «?лы Жібек жолыны? ?алыптасуы мен тарихи ма?ызы» та?ырыбын ?арастыр?алы отырмыз. Ал?аш?ы с?зімізді мына бейнеге берейік. Кезек электронды? о?улы??а беріледі. 10 - анимация.
V. Жа?а материалды т?сіндіру, ?абылдау кезе?і
Міне осы ?лы Жібек жолы жайлы о?ушылар сендерге алдын - ала тапсырма берілген. ?р топ ?з тапсырмасы бойынша ?з жобасын жасауы тиіс болатын. Ендігі с?зді сендерге береміз.
1 - топ. «С???ар»тобына с?з береміз. Олар ?лы Жібек жолыны? тарихын зерттеп келуі тиіс еді. Топ м?шелері ?з ж?мыстарымен таныстырады. Хабарламаларын ?ор?ап сатылай талдайды.
2 - топ. «Жігер» тобы. ?лы Жібек жолыны? тарма?тарымен ж?ріп отырып т?сіндіреді. Картаны пайдалану. К?рініс к?рсету.
3 - топ тобы «Т?лпар» ?лы Жібек жолыны? шаруашылы?ты? дамуына тигізген ?серін баяндайды. Слайд - шоу к?рсетіледі.
4 - топ. «?ркен» тобы. ?лы Жібек жолыны? м?дениетке тигізген ы?палын т?сіндіреді.
VІ. О?ушыларды? ал?ан білімдерін тексеру. «К?ш керуен» ойны. Викториналы? с?ра?тар?а жауап беру.
1. ?лы Жібек жолыны? басталуы:
А) Жетісудан.
?) Хуанхэ ?зеніні? а??арында?ы айма?тан.
Б) Ысты? к?лінен.
В) ?лы ?ытай ?ор?анынан.
2. ?лы Жібек жолыны? ?зынды?ы:
А) 6000км.
?) 7000км.
Б) 8000км.
В) 9000км.
3. ?азба кезінде Тараздан табыл?ан ??мыралар жасал?ан ел:
А) Франк мемлекеті.
?) Рим империясы.
Б) Араб халифаты.
В) Византия империясы.
4. ?азба ж?мысы кезінде ?лы Жібек жолыны? бойында?ы ?алалардан мешіт, медресе орындарыны? табылуы д?лелдейді:
А) буддизмні? таралуы.
?) исламны? таралуы.
Б) христиан дініні? таралуы.
В) дінге шыдамсызды?.
5. Т?рік ?а?анаты мен Византия арасында келісім орна?ан жыл:
А) 551жыл. ?) 568 жыл.
Б) 574 жыл.
В) 596 жыл.
6. ?лы Жібек жолы тарихи ма?ызына жатпайтын о?и?а:
А) Діни со?ыстарды? басталуы.
?) Шаруашылы? пен м?дениетті? дамуы.
Б) Сауданы? дамуы.
В) Діндерді? таралуы.
7. Жібек сатуда ?ытай мемлекетімен б?секеге т?скен ел:
А) Иран.
?) Со?ды.
Б) Батыс елдері.
В) Кавказ жерлері.
VІІ. Бекіту. 1.«Мен кіммін тапшы?» карточкалар ?лестіріліп беріледі. ?р топ ?з тапсырмасына жауап береді.
І тапсырма. «Ма?ан о?ай дейсіндер ме? Кім біреуді? ?зіне б?йыр?анын жа?сы к?реді. Т?йені ?кел! Жазыла? ??манда?ы суды жылыт. ?осты жы?! Отты с?ндір! Те?дерді т?йеге арт! Кірекеш, б?йда тарт! Керуенді баста! Деген жарлы?тармен - а? шаршаймын. М??гібастар ??ше?! Отырар?а жетпей дамылдау?а ха?ымыз жо?. Осы жолдан ?а?ар жарлы?ын орындай алмай ту?ан жерді ?айтып табандары? баспайды.» Осы мінездеме ?ай ?ызметкерге т?н
ІІ тапсырма. «Осы д?ние - м?лікті сонау батыстан шы?ыс?а тасы?анда бар ?иынды?ты к?теретін т?йелер. Олар мені? желмаям, нарым, ?оспа?ым, ?мірім осы т?йелермен ты?ыз байланыста ?тті. Ат т?я?ы кетілген асудан, ??с ?анаты к?йген ш?лден, ысты? шілдеде ??м бас?ан т?йелерімні? табаны к?йеді. Осы бір мойын момындарымды б?ле - жаладан, мертігуден, жол ?стінде пыша??а т?суден са?тап ?алу мені? бар арманым.» Б?л мінездеме ?ай ?ызметкерге т?н?
ІІІ тапсырма.
Темір?азы? тым жары?, ?зен жа?асында кідіре беруді? еш ж?ні жо?. Т?нгі дым?ылдан адам мен мал белден ?алады. Жеті?ара?шыны? жатысы б?тен, ?ыс ыз?ары ?зен буады, ?абырша? м?з т?йелерді к?тере алмайды. Есек?ыр?ан к?рер к?зге м?нар тартып ?зенні? б?л т?сы найза бойламас тере? бол?аны. ?ркер шо? ж?лдызыны? шы?уы мен жо?алуы ?згеше, ?зір бізге серік болатын емес, асы?паса? бір ?атерге ?рынарымыз ?а?. Осы мінездеме ?ай ?ызметкерге т?н?
ІV тапсырма.
«Б?тір - ау менен ?зге ж?рт балаларыны? ортасында омалып отырып - а? к?нелтеді. К?нелтеді емес - ау, ??рт?а той?ан ?ар?аша талта?дап ??мыр кешеді. Ал біз бай??с б?рал?ы иттей жат жерді кезіп, к?рінгенге телміріп ж?реміз. ?олым, белім, сира?ым б?рі менікі емес, керуенбасыныкі, ?алай б?йырса солай ж?мылады. ?ашан ж?к т?гел артылып, ?оспа?тар тізіліп жол?а шы??анша ?зімді - ?зім кідіртер ??діретім болмайды. Сосын к?шті? е? со?ында?ы т?йені? мойнына жармасамын, иіріне ая?ымды ?ойып, ?ркешке тырмысып, ?ос ?ркешті? арасына жай?ас?анда у? деп ша?ырамын» Мен кіммін? Табы?даршы.
?орытынды жасау. Бейне таспа к?рсету.
VІІІ. О?ушыларды? білімін ба?алау.
?й тапсырмасын беру. § 14. О?ып келу. ?лы Жібек жолыны? картасын сызып келу.