Саба?ты? та?ырыбы: Са?тарды? мекендеген жері. Са? ?о?амы.
Ма?саты:
Білімдік: Орта Азияны мекендеген са? тайпаларыны? шы?у тегі, са?
топтары ж?не оларды? мекендеген жерлері туралы толы?
т?сінік беру.
Дамытушылы?: О?ушыны? ой-?рісін, ойлау, с?йлеу ?абілетін ашатын с?ра?тар
?ою ар?ылы білімін толы?тыру.
Т?рбиелік:О?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру,
о?ушыларды ?з еліні? тарихи ??ндылы?тарын ??рметтеуге
?йрету, елін, жерін с?юге т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? ?дістері: ойын, топпен ж?мыс, жарыс
Саба?ты? к?рнекілігі: 1. ?аза?стан картасы; 2. Слайдтар:
- Са? ?о?амында?ы т?л?алар;- Алтын адам;- Тірек-сызбалар.
3. Электронды о?улы?.
Саба?ты? эпиграфы: «?з тарихын сыйлама?ан халы?, ?зін де сыйламайды»
Н.?.Назарбаев
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і:
1. О?ушылармен с?лемдесу.
2. О?ушыларды т?гелдеу.
3. О?ушыларды? саба??а даярлы?ын ?ада?алау.
4. Саба?ты? ма?сатымен таныстыру.
М??алімні? кіріспе с?зі.
Б?гінгі саба?та ?ш топ?а б?лініп жарыс т?рінде ?тілетінін айту. «Ба?алаушыны» сайлау.
4. О?ушыларды ?ш топ?а б?лу, я?ни :
1. Тарихшылар
2. Этнографтар
3. Археологтар
ІІ. ?тілген материалды с?рау.
- О?ушыларды саба??а тарту, ?рі ?ызы?ушылы?ын ояту ма?сатында« ?оянны?7?атесі»ойынын пайдалану.
2) Топпен ж?мыс.
?ш топ?а ?рт?рлі тапсырмалар беріледі. О?ушылар ?з ойларымен б?ліседі.
І. Тарихшылар
- Д?ст?рлі мал шаруашылы?ында?ы к?ші-?он.
- Киіз ?й.
ІІ. Этнографтар
- 4 т?лік символы
- Наурыз
ІІІ. Археологтар.
К?шпелілерді? ?мір т?рмысы туралы археологиялы? деректер келтірі?дер.
ІІІ. Жа?а саба??а кіріспе.
Са? тайпалары туралы не білесі?дер?
І?. Жа?а саба?ты? жоспары.
- Са?тар туралы ал?аш?ы м?ліметтер
- Са? тайпаларыны? ?оныстануы
- Са? ?о?амы
Жа?а саба?ты тірек-сызбалар мен электронды о?улы?ты пайдаланып т?сіндіру.
№2 Са?тарды? бас?а елдерде аталуы.
Парсы жазбалары
??діретті еркектер
Иран жазбалары
Ж?йрік атты турлар
Грек авторлары
Азиялы? скифтер
№3 Са? тайпаларыны? ?оныстануы.
Те?ізді? ар?ы жа?ында?ы са?тар (парадарайа)
?арте?ізді? солт?стігі, Сырдария мен ?мударияны? т?менгі а?ысында
Шоша? б?рік киіп ж?ретін са?тар (тиграхауда)
Сырдарияны? орт а?ысы, Тянь-Шань, Жетісуда
Хаома сусынын дайындайтын са?тар (хаумаварга)
Мургаб а??ары (Т?ркменстан)
№4. Са? ?о?амы
?. Саба?ты бекіту.
І.С?йкестендіру.
ІІ. Топты? жарыс. «Жебе ату»Нысананы д?лдеу ?шін с?ра?тар?а д?рыс жауап беруі тиіс.
- Са? патшасыны? міндеті ?андай?
- Са? ?о?амында?ы абыздарды? киімдеріні? т?сі. (а?)
- Грек тарихшыларыны? айтуынша са?тар ?андай бол?ан? («д?шпан?а- ?атал, дос?а-адал»)
- Шоша? б?рікті са?тар ?алай аталды? (Тиграхауда)
- Парадарайа са?тарыны? мекендеген жері. (?арте?ізді? солт?стігі, Сырдария мен ?мударияны? т?менгі а?ысында
- Са? ?о?амынды ?ызыл, ?ызыл-сары т?сті киім киетіндер. (жауынгерлер)
- Рулар?а жайылымды? жерді б?ліп беріп, жа?а орын?а к?шуді бас?аратындар (тайпа к?семдері)
- Егіншілер мен малшылар ?андай т?сті киім киді? (сары, к?к)
- Са?-хаумаварга атауы неге байланысты берілген? (хаома сусыны)
- Са?тарда м?лік те?сіздігі бол?ан ба?
- Са? ?о?амында?ы ?йелдерді? р?лі ?андай бол?ан?
- Абыздарды? ерекше белгісі (тоста?ан, айры?ша бас киімі)
ІІ. «Тарихи шынжыр» ойын тізбегі. Белгілі бір тарихи деректі, я?ни белгілі бір м?лімет беретін с?йлемді 3-4 о?ушы кезектесіп, біреуі басын, екіншісі орта т?сын, ?шіншісі со??ы жа?ын айтып т?тас бір ойынды тізбекті ??райды.Н?тижесінде: на?ты бір тарихи дерек ??рылады. Тиімділігі-о?ушыларды тап?ырлы?пен д?л, на?ты логикалы? ойлау?а ?йретеді.
?І ?ортынды.
Ба?алаушы ?р топты? жина?ан ?пай санын есептеп, айтып ?теді.
1) ?ай топты? же?імпаз бол?анын атап айту;
2) ынталы жауап берген, жа?сы ж?мыс істеген о?ушыларды атап айту;
3) Топ?а деген ризашылы?ын білдіру.
Білімді ба?алау.
?йге тапсырма:
Картамен ж?мыс: Са? топтарыны? мекендеген жерлерін кескін карта?а т?сіру.
Шы?армашылы? тапсырма: Шыра?, Сыпатай (Спита) ерліктері ж?нінде о?ып келу.
