Конспект урока.
Тема: Фирг?венн?р ??м пирамидалар.
Максат:
1) Фирг?венн?р ??м пирамидалар турында кузаллау тудыру.
2) Т?ркемл?п эшл?? к?некм?л?рен булдыру, б?йл?нешле с?йл?м телл?рен ?стер?. Алдан алган белемн?рен д?рест? ??м тормышта файдалана бел? осталыкларын камилл?штер?.
3) Борынгы заман тарихына кызыксыну уяту. Туган ?ирг? м?х?бб?т т?рбиял??
?и?азлау: д?реслек, с?злек, мультимедия уку пособиясе, энциклопедия китаплары, пирамида т?шерелг?н р?семн?р, тест биремн?ре (кроссворд)
Д?реслек: Ф.А. Михайловский “Борынгы заман тарихы” 5 класс.
Д?рес тибы: я?а материал а?лату
Метод: ?лешч? эзл?н?ле, и?ади.
Я?а терминнар: пирамида, фиргавен, мумия,саркофаг, вельможа.
Тарихи ш?хес: фирг?вен.
Д?рес барышы.
- Оештыру ?леше
- Ис?нл?ш?.
- Д?реск? ?зерлекл?рен тикшер?.
3 Дежур укучыны? рапортын ты?лау.
- Х?ерле к?н укучылар! Мен? б?ген д? я?а к?н туды. Я?а к?нг? изге ният бел?н тарих д?ресен башлап ?иб?рик ?ле. Без ?зебезне? тырышлыгыбыз, белемн?ребезне? ныклыгы бел?н максатыбызга ирешерг? тиешбез. Хезм?тт?, укуда ??р кеше барлык к?чен куеп тырышып хезм?т итс?, укыса гына зур ?рл?р яулаячак. Мин сезд?н бу д?рест?, зур тырышлык сорыйм. У?ышлар сезг?.
- ?тк?н д?рес материалын кабатлау.
1. ?й эшене? д?реслеген тикшер?.
2. ?телг?н темалар буенча белемн?рне ныгыту; и?ади биремн?р эшл??.
1) Тест биремн?ре ?т?? (кроссворд)
1. Борынгы Мисыр патшасы.
2. Мисырда и? озын елга.
3. Кояш алласы.
4. Д?нья мог?изасы.
5. Беренче игенчел?рне? ?ирне казу коралы.
6. С?нгать ?с?рл?ре сакланган урын.
2) РЕЛЛИ ТЕЙБЛ методы буенча эшл?рг? н?ти?? ясау. Эшл?г?н тестларны укучылар алмашалар, тикшер?л?р, н?ти?? ясыйлар, билгел?р куялар.
- Укучылар, к?рг?негезч? без б?генге д?рест? т?ркемн?рд? б?ленеп эшл?яч?кбез. Сезг? ?й эше итеп бер-берегезг? сораулар ?зерл?п килерг? дип ?йтелг?н иде.
Сез х?зер КУИЗ-КУИЗ-ТРЕЙД (опроси-опроси-обменяйся) структурасы ярд?менд? бер – берегезне? белемн?регезне тикшерерсез.
- Моны? ?чен сезг? карточкаларны битне? астын 4\1 ?лешен б?кл?рг? кир?к була. (К?рс?тел?).
- Битне? к?рен? торган ?лешен? сез и? яхшы дип саналган соравыгызны язасыз,? к?ренми торган ?лешен? соравыгызга ?авабы языла.
- Моны эшл?? ?чен сезг? 2 минут вакыт бирел?. Вакыт башланды (Таймер куела)
- Вакыт бетте.
- Х?зер сез торасыз, кулыгызны к?т?р?сез, якында булган ипт?шегез янына барасыз ??м соравыгызны бир?сез, ипт?шегез сорауга ?авап бирерг? тиеш. Ипт?шегез сорауга ?авап бир? алмаса сез а?а булышасыз. Д?рес ?авап ишетк?нн?н со? ипт?шегезне мактыйсыз ??м аны? соравын ты?лап ?авап бир?сез. Берг? кабатлыйбыз “Молодец, р?хм?т ми?а сине? бел?н эшл?рг? бик р?х?т булды”.
Моннан со? сез карточкаларыгыз бел?н алмашырга тиеш буласыз.
3) Терминнар бел?н эш
Пирамида - Фирг?венн?р ?чен ясалган таш ??йк?лл?р.
Фирг?вен - Мисыр патшасы.
Мумия - махсус матд?л?р се?дерелг?н ?лг?н кеше г??д?се.
Саркофаг - таш табут.
Вельможалар - идар?чел?р.
III . Яна белем ??м к?некм?л?р бир?.
- Тема ??м максатны х?б?р ит?
Тема: Фиргавенн?р ??м пирамидалар.
- Я?а материалны а?лату.
Укытучы:
-Укучылар без б?ген б?тенл?й башка ?ирл?рне ?йр?н?без: борынгы Мисыр д??л?тен ??м андагы тарихи вакыйгаларны. Мисыр ул - ?кияти ?ирл?рне? берсе. Мисырда б?генге к?нг? кад?р гыйбад?тхан? х?раб?л?ре саклана, фирг?венн?р ??м акс?як мисырларыны? т?рб?л?ре, ??йк?лл?р, х?кемдарлар ??м аллаларны? сыннары калкып тора. Барлык ист?лекл?р д? иероглифлар бел?н чуарланып беткэн. Т?рб? диварлары т?рле р?семн?р бел?н биз?лг?н. Каберлекл?рд? т?рле савыт-сабалар, кораллар ??м биз?н? ?йберл?ре табыла. ?мм? и? кыймм?тле табылдыклар папирус т?рг?кл?ре ис?пл?н?. Мисырда я?гырлар яумый диярлек, шу?а к?р? коры комда папируслар бик яхшы сакланганнар. Менэ шушы папируслардан алынган м?гълуматлар буенча без фирг?венн?р, пирамидалар турында бел?без. Фирг?венн?р-Мисыр патшалары. Фирг?венн?рне? м??аб?т таш т?рб?л?ре- пирамидалар - борынгы Мисырны? и? м?ш??р ??йк?лл?ре булып торалар. И? борынгы пирамида б.э.к. 2600 еллар элек тир?сенд? т?зелг?н. Аны? биеклеге 150 метр. Аны т?зег?нд? ??рберсене? авырлыгы ике тонна ярым булган 2 миллион 300 ме? таш блок файдаланылган. Блоклар шулкад?р тыгыз итеп ?елг?н,х?тт? араларына ин? д? сыярлык т?гел.
Хеопс берд?нбер пирамида булса иде! Я?а фирг?вен- Хеопсны? улы ?чен мисырлылар, нибары метрга т?б?н?гр?к, тагын бер пирамида т?зег?нн?р, ? аннан со? аны? оныгына дип, тагын берне корганнар. Шул ук вакытта бу ?ч м??аб?т пирамида беренчел?рд?н булмаганнар инде. Бу пирамидаларны т?зег?нче ?к пирамидалар т?зелг?н булган, л?кин алар кечкен? булганнар.
- Х?зер без пирамидалар турында компьютердан я?а м?гъл?матлар карап кит?рбез.
(мультмедия кулланыла) Видеоролик карау.
Физминутка.
МИКС ФРИЗ ГРУП ( музыкага укучылар х?р?к?тл?н?, фриз-диг?ч, туктап калалар ??м сорауны ты?лыйлар, сорауны? ?авабы буенча парлашалар. Сораулар:
- Мисырда нич? зур елга бар (1)
- Мисырда ел фасыллары нич?? була (3)
- Яз ??м хезм?т б?йр?ме нич?нче майда (1)
- Елгаара ?лк?д? нич? зур елга ага (4)
- Укучылар сез ничек уйлыйсыз, фирг?венн?рне? г??д?л?рен пирамидаларга ничек итеп к?мдел?р ик?н?
- М?етне? г??д?сенн?н барлык ?гъзаларын алып, а?а махсус матд?л?р се?дерг?нн?р ??м нечк? б?йл?вечл?р бел?н чорнаганнар. Алар шул р?вешле мумия ясаганнар, аны таш саркофаг эчен? салганнар. ? фирг?венне к?м? йоласы бел?н вельможалар идар? итк?н. Вельможалар фирг?венг? буйсынганнар. Фирг?вен аларны ш???р идар?чел?ре итк?н. К?п т?рле т?р?л?р, язмачылар ??м кораллы сакчылар алар карамагында булган.
IV. Ныгыту
1. Презентация ярд?менд? материал ныгытыла.
2. Сорауларга ?аваплар:
- Евфрат, Тигр елгалары кайда ага? (Елгаара ?лк?)
- Гыйбад?тхан?д? Алланы? хезм?тчел?рен кем дип атаганнар? (ка?ин)
- Кырларны сугару ?чен н?рс? казыганнар? (канал)
- Кешел?р хезм?т коралларын и? беренче нинди металдан ясаганнар? (бакыр)
- Утка ия булу кешел?рг? н?рс? бирг?н? (яктылык, ?ылылык, ризык ?зерл??)
- Таш кыядан уеп ясалган сын? (Сфинкс)
- Озын саргылт йонлы, к?кер?еп килг?н озын тешле фил? (мамонт)
- Нил ?з?нлегенд? ?с?че озын камыш? (папирус)
3. Т?ркемн?рд? эш оештыру.
1 нче т?ркем. Картина буенча хик?я язу.
Темалар: Борынгы кешел?р тормышы. Балыкчылык. Утка ия булу
2 нче т?ркем. Мисыр д??л?тене? географик урыны.
- Д?реслекне? 65 нче битенд?ге биремн?рне башкару.
V. Йомгаклау.
1. Н?ти?? ясау.
- Укучылар, без д?ресебезне? ахырына якынлашабыз.?зл?штерг?н белемн?рне тикшереп карау й?зенн?н х?зер тест ?тк?реп алабыз. (Тест компьютер ярд?менд? ?тк?рел?) Тестка н?ти?? ясала, процентлары ?йтел?.
2. Билгел?р кую.
3. ?й эше бир?. 11нче параграфны укып килерг?, с?йл?рг? ?зерл?нерг?.
Просмотр содержимого документа
«План конспект урока по истории Древнего мира. Тема: Фараоны и пирамиды. 5 класс »
Татарстан Республикасы Арча муниципаль районы
“Носы төп гомуми белем мәктәбе”
муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе
5 класста тарих фәненнән уздырылган дәрес эшкәртмәсе.
Төзеде: тарих һәм җәмгыять белеме укытучысы
Төхфәтуллина Рәзинә Радиковна
2014 ел.
Тема: Фиргәвеннәр һәм пирамидалар.
Максат:
1) Фиргәвеннәр һәм пирамидалар турында кузаллау тудыру.
2) Төркемләп эшләү күнекмәләрен булдыру, бәйләнешле сөйләм телләрен үстерү. Алдан алган белемнәрен дәрестә һәм тормышта файдалана белү осталыкларын камилләштерү.
3) Борынгы заман тарихына кызыксыну уяту. Туган җиргә мәхәббәт тәрбияләү
Җиһазлау: дәреслек, сүзлек, мультимедия уку пособиясе, энциклопедия китаплары, пирамида төшерелгән рәсемнәр, тест биремнәре (кроссворд)
Дәреслек: Ф.А. Михайловский “Борынгы заман тарихы” 5 класс.
Дәрес тибы: яңа материал аңлату
Метод: өлешчә эзләнүле, иҗади.
Яңа терминнар: пирамида, фиргавен, мумия,саркофаг, вельможа.
Тарихи шәхес: фиргәвен.
Дәрес барышы.
Оештыру өлеше
Исәнләшү.
Дәрескә әзерлекләрен тикшерү.
3 Дежур укучының рапортын тыңлау.
- Хәерле көн укучылар! Менә бүген дә яңа көн туды. Яңа көнгә изге ният белән тарих дәресен башлап җибәрик әле. Без үзебезнең тырышлыгыбыз, белемнәребезнең ныклыгы белән максатыбызга ирешергә тиешбез. Хезмәттә, укуда һәр кеше барлык көчен куеп тырышып хезмәт итсә, укыса гына зур үрләр яулаячак. Мин сездән бу дәрестә, зур тырышлык сорыйм. Уңышлар сезгә.
Үткән дәрес материалын кабатлау.
1. Өй эшенең дөреслеген тикшерү.
2. Үтелгән темалар буенча белемнәрне ныгыту; иҗади биремнәр эшләү.
1) Тест биремнәре үтәү (кроссворд)
1. Борынгы Мисыр патшасы.
2. Мисырда иң озын елга.
3. Кояш алласы.
4. Дөнья могҗизасы.
5. Беренче игенчеләрнең җирне казу коралы.
6. Сәнгать әсәрләре сакланган урын.
2) РЕЛЛИ ТЕЙБЛ методы буенча эшләргә нәтиҗә ясау. Эшләгән тестларны укучылар алмашалар, тикшерәләр, нәтиҗә ясыйлар, билгеләр куялар.
- Укучылар, күргәнегезчә без бүгенге дәрестә төркемнәрдә бүленеп эшләячәкбез. Сезгә өй эше итеп бер-берегезгә сораулар әзерләп килергә дип әйтелгән иде.
Сез хәзер КУИЗ-КУИЗ-ТРЕЙД (опроси-опроси-обменяйся) структурасы ярдәмендә бер – берегезнең белемнәрегезне тикшерерсез.
- Моның өчен сезгә карточкаларны битнең астын 4\1 өлешен бөкләргә кирәк була. (Күрсәтелә).
- Битнең күренә торган өлешенә сез иң яхшы дип саналган соравыгызны язасыз,ә күренми торган өлешенә соравыгызга җавабы языла.
- Моны эшләү өчен сезгә 2 минут вакыт бирелә. Вакыт башланды (Таймер куела)
- Вакыт бетте.
- Хәзер сез торасыз, кулыгызны күтәрәсез, якында булган иптәшегез янына барасыз һәм соравыгызны бирәсез, иптәшегез сорауга җавап бирергә тиеш. Иптәшегез сорауга җавап бирә алмаса сез аңа булышасыз. Дөрес җавап ишеткәннән соң иптәшегезне мактыйсыз һәм аның соравын тыңлап җавап бирәсез. Бергә кабатлыйбыз “Молодец, рәхмәт миңа синең белән эшләргә бик рәхәт булды”.
Моннан соң сез карточкаларыгыз белән алмашырга тиеш буласыз.
3) Терминнар белән эш
Пирамида - Фиргәвеннәр өчен ясалган таш һәйкәлләр.
Фиргәвен - Мисыр патшасы.
Мумия - махсус матдәләр сеңдерелгән үлгән кеше гәүдәсе.
Саркофаг - таш табут.
Вельможалар - идарәчеләр.
III . Яна белем һәм күнекмәләр бирү.
Тема һәм максатны хәбәр итү
Тема: Фиргавеннәр һәм пирамидалар.
Яңа материалны аңлату.
Укытучы:
-Укучылар без бүген бөтенләй башка җирләрне өйрәнәбез: борынгы Мисыр дәүләтен һәм андагы тарихи вакыйгаларны. Мисыр ул - әкияти җирләрнең берсе. Мисырда бүгенге көнгә кадәр гыйбадәтханә хәрабәләре саклана, фиргәвеннәр һәм аксөяк мисырларының төрбәләре, һәйкәлләр, хөкемдарлар һәм аллаларның сыннары калкып тора. Барлык истәлекләр дә иероглифлар белән чуарланып беткэн. Төрбә диварлары төрле рәсемнәр белән бизәлгән. Каберлекләрдә төрле савыт-сабалар, кораллар һәм бизәнү әйберләре табыла. Әммә иң кыйммәтле табылдыклар папирус төргәкләре исәпләнә. Мисырда яңгырлар яумый диярлек, шуңа күрә коры комда папируслар бик яхшы сакланганнар. Менэ шушы папируслардан алынган мәгълуматлар буенча без фиргәвеннәр, пирамидалар турында беләбез. Фиргәвеннәр-Мисыр патшалары. Фиргәвеннәрнең мәһабәт таш төрбәләре- пирамидалар - борынгы Мисырның иң мәшһүр һәйкәлләре булып торалар. Иң борынгы пирамида б.э.к. 2600 еллар элек тирәсендә төзелгән. Аның биеклеге 150 метр. Аны төзегәндә һәрберсенең авырлыгы ике тонна ярым булган 2 миллион 300 мең таш блок файдаланылган. Блоклар шулкадәр тыгыз итеп өелгән,хәттә араларына инә дә сыярлык түгел.
Хеопс бердәнбер пирамида булса иде! Яңа фиргәвен- Хеопсның улы өчен мисырлылар, нибары метрга тәбәнәгрәк, тагын бер пирамида төзегәннәр, ә аннан соң аның оныгына дип, тагын берне корганнар. Шул ук вакытта бу өч мәһабәт пирамида беренчеләрдән булмаганнар инде. Бу пирамидаларны төзегәнче үк пирамидалар төзелгән булган, ләкин алар кечкенә булганнар.
- Хәзер без пирамидалар турында компьютердан яңа мәгълүматлар карап китәрбез.
(мультмедия кулланыла) Видеоролик карау.
Физминутка.
МИКС ФРИЗ ГРУП ( музыкага укучылар хәрәкәтләнә, фриз-дигәч, туктап калалар һәм сорауны тыңлыйлар, сорауның җавабы буенча парлашалар. Сораулар:
- Мисырда ничә зур елга бар (1)
- Мисырда ел фасыллары ничәү була (3)
- Яз һәм хезмәт бәйрәме ничәнче майда (1)
- Елгаара өлкәдә ничә зур елга ага (4)
- Укучылар сез ничек уйлыйсыз, фиргәвеннәрнең гәүдәләрен пирамидаларга ничек итеп күмделәр икән?
- Мәетнең гәүдәсеннән барлык әгъзаларын алып, аңа махсус матдәләр сеңдергәннәр һәм нечкә бәйләвечләр белән чорнаганнар. Алар шул рәвешле мумия ясаганнар, аны таш саркофаг эченә салганнар. Ә фиргәвенне күмү йоласы белән вельможалар идарә иткән. Вельможалар фиргәвенгә буйсынганнар. Фиргәвен аларны шәһәр идарәчеләре иткән. Күп төрле түрәләр, язмачылар һәм кораллы сакчылар алар карамагында булган.
IV. Ныгыту
1. Презентация ярдәмендә материал ныгытыла.
2. Сорауларга җаваплар:
- Евфрат, Тигр елгалары кайда ага? (Елгаара өлкә)
- Гыйбадәтханәдә Алланың хезмәтчеләрен кем дип атаганнар? (каһин)
- Кырларны сугару өчен нәрсә казыганнар? (канал)
- Кешеләр хезмәт коралларын иң беренче нинди металдан ясаганнар? (бакыр)
- Утка ия булу кешеләргә нәрсә биргән? (яктылык, җылылык, ризык әзерләү)
- Таш кыядан уеп ясалган сын? (Сфинкс)
- Озын саргылт йонлы, кәкерәеп килгән озын тешле фил? (мамонт)
- Нил үзәнлегендә үсүче озын камыш? (папирус)
3. Төркемнәрдә эш оештыру.
1 нче төркем. Картина буенча хикәя язу.
Темалар: Борынгы кешеләр тормышы. Балыкчылык. Утка ия булу
2 нче төркем. Мисыр дәүләтенең географик урыны.
Дәреслекнең 65 нче битендәге биремнәрне башкару.
V. Йомгаклау.
1. Нәтиҗә ясау.
- Укучылар, без дәресебезнең ахырына якынлашабыз.Үзләштергән белемнәрне тикшереп карау йөзеннән хәзер тест үткәреп алабыз. (Тест компьютер ярдәмендә үткәрелә) Тестка нәтиҗә ясала, процентлары әйтелә.
2. Билгеләр кую.
3. Өй эше бирү. 11нче параграфны укып килергә, сөйләргә әзерләнергә.
