Тарих пәні мұғалімі Делек Базаргүлдің орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы пәнінен
Тақырыбы | Қалалық мәдениеттің дамуы |
Мақсаты | Оқушыларға орта ғасырлық қалалар мен олардың құрылысы жүйелерін таныстыра отырып,жүйелерін таныстыра отырып,ІХ-ХІІІ ғасырларда қалалардың әлеуметтік-экономикалық маңызы туралы түсінікті қалыптастыру; Оқушылардың өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын,тарихи ұғымдарды талдап,салыстырып,қорытынды жасау қабілеттерін дамыту. Отанымыздың тарихын зерттеп-зерделеуге үлес қосуға тәрбиелеу; |
Жалпы мақсат | Тақырыпты түсініп оқи білуге баулу,сөздік қорларын дамыту арқылы сабаққа деген қызығушылығын арттыру. |
Күтілетін нәтиже | Оқушылар өз пікірін,ойын ашық айта алады,тақырыптың негізгі идеясын түсінеді,топпен бірігіп тапсырма орындайды. |
7 модульдің қолданылуы | АКТ,оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер,оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау,сыни тұрғыдан ойлауға үйрету,оқытуды басқару және көшбасшылық,талантты және дарынды балаларды анықтау,жас ерекшеліктеріне сай оқыту. |
Қолданылатын әдіс-тәсілдер | «Көпір тапсырмалары», «тарихи диктант», «Саяхат билеттері», «Венн диаграммасы»,картамен жұмыс. |
Қолданылатын ресурстар | Флипчарт,маркерлер,суреттер,тақта,стикерлер,ноутбук. |
Ұйымдастыру кезеңі | Оқушыларды топқа бөлу,топ ережесімен таныстыру(1 мин) |
Сабақ кезеңдері | тапсырмалар | Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушылардың іс-әрекеті |
Үй тапсырмасын тексеру Білу(5минут) | «Көпір тапсырмалары» 1.Ұлы Жібек жолы қай жерден басталады? 2.Алғаш рет Қытай елінен батысқа жол тартқан керуендер шыққан уақыт? 3.Жібек жолының халықаралық қарым-қатынас жағынан жандана бастаған уақыты. 4.Қытай императоры У-Дидің 138ж Батыс елдеріне аттандырған елшілігі неше жылдан кейін елге оралды? | Сұрақтарды оқиды. 5.Жібек жолының Батысқа шығатын қақпасы? 6.Жібек Жолынның Шығысқа шығатын қақпасы. 7.ҰЖЖ бойындағы ежелгі Қазақ жеріндегі қалаларды ата. | Сұрақтарға жауап береді. |
Түсіну(5мин) | «Тарихи диктант» І топқа: Археологиялық зерттеулерге қарағанда ерте орта ғасырға (VI-IXғ) қарағанда,орта ғасырдың дамыған кезінде(X-XIIғ)отырықшылық мәдениет өркендеп,қалалар саны көбейген.Егер бұрын Оңтүстік Қазақстанда 30 қаланың орны болса кейінгі кездегі зерттеулер бойынша олардың саны 37 қалаға жеткен. | Интертақтадан тарихи диктанттың мәтінін көрсетеді. | Қалып қойған сөздерді тауып, дәптерлеріне көшіріп жазады. |
Қолдану(5мин) | Картамен жұмыс.Орта ғасырлық қалаларды атап,оларды картадан көрсету | Картаны интертақтаға шығарып қояды. | Қалаларды атап,картадан қала орындарын көрсетеді. |
Сергіту сәті(5мин) | Тарихи жұмбақтар | - Орынбор болған екен астанамыз Кейіннен Қызылорда бас қаламыз Үшінші астананы ел көркейткен Аташы көп ойланбай, қалт қаламыз. (Алматы) - Оқушы болсаң жақсы, жылдам зерек, Ондайлар Отаныма өте керек. Тәуке хан жазған екен заң жинағын, Тапсаңдар болғандарың асқан зерек. (Жеті жарғы) | Жұмбақ шешеді - Жиынға жиналыпты бүгін бәрі Сұрақты қояйық біз, сөздің нәрі. Ежелде түрік бабам жазған жазу Атауын қалай екен білсең кәні? (руна) |
Талдау(6 мин) | «Саяхат билеттері» 1-билет Қалалар құрылысы туралы мәліметтер беретін қандай ғылым? 2-билет Көшесіне қыш-құмыралар сынығы төселген сауда орталығы қай қаладан табылған? 3-билет Шеберханалар неге тұрғын үйлерден аулақ салынды? 4-билет Тұрғын үйлер қалай орналасты? | 5-билет Қалалардың қорғаныс құрылысы қандай болды? 6-билет Қалаларда кісі көп жиналатын орындарды ата. 7-билет Х-ХІІ ғ.ғ.қалалар дамуының өзіне тән бір ерекшелігі неде? 8-билет «Қоржын үй» дегеніміз не? 9-билет Ташнау дегеніміз не? | Қолдарына берілген билеттегі сұраққа жауап береді. |
Жинақтау(6 мин) | Топтық тапсырма І топ:Орта ғасырлық қала құрылысына сипаттама бер. ІІ топ:Орта ғасырлық қалаларды топтастыр. ІІІ топ:Терминдермен жұмыс. 1.Ташнау- 2.Цитадель- 3.Рабад- 4.Махалла- | Тапсырма беріп,оны орындау жолдарын көрсетеді. | Топтық тапсырмалар орындайды,тірек-сызбалар құрастырып, терминдермен жұмыс жасайды. |
Бағалау(6 мин) | Венн диаграммасы | Ортағасырлық қалалар мен қазіргі қалаларды салыстыруға тапсырма береді. | Ұқсастықтары мен айырмашылықтарын атап көрсетеді. |
Рефлексия(3 мин) | Кері байланыс | | Кері байланыс жасайды |
Оқушыларды бағалау (2 мин) | Өзін-өзі бағалау | Формативті бағалау Жиынтық бағалау | Өзін -өзі бағалау бетшесін толтырады. |
Үйге тапсырма беру (1мин) | Тақырыпты оқу, «Ортағасырлық қалалар» тақырыбына қосымша мәлімет іздеу. | | |
Қалаларда кісі көп жиналатын орындарды ата.