Ежелгі ?ытай мемлекеті

6-сынып. Ежелгі дүние тарихы

Сабақтың тақырыбы: § 17 Ежелгі Қытай мемлекеті

Сабақтың мақсаты:

• Қытай мемлекетінің құрылуы, дамуы, қоғамдық құрылысы мен басқыншылық соғыстары туралы әңгімелесу. Сол кезеңдегі мемлекеттің қалыптасу ерекшеліктері мен дамуын оқушыға жеткізу.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Әдісі: баяндау

Көрнекі құралдар: Кітап, таблица, дидактикалық карточкалар, карта т.б.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.

Оқушыларды 3 топқа бөлу кәмпит таңдау әдісі бойынша оқушылар топқа бөлінеді қызыл, сары , жасыл кәмпиттерді таңдайды да орындарына отырады.

Тарихи сыңақ хат

1 топ 1. Ежелгі дүниедегі ән мен жырға өте бай елдердің бірі ........................

2. «Махабхарата» дастанында ........................... билік үшін күресті.

3. Ежелгі дүние елдерінің мәдени даму ережесінің тамаша жетістіктерінің бірі ........................... атты шығарма.

4. Қызметшілердің ...................................................... жалақы белгіленді.

5. Заң бойынша .......................... тұрақты әскер құрылды.

2 топ 1. Азияның оңтүстігіндегі үшбұрыштана теңізге сұғына еніп жатқан үлкен түбек .............................. деп аталады.

2. Өзеннің жоғары арнасына бес өзен ағып келіп қосылады бүл аймақты Пенджаб - .............................................. деп атайды.

3. Б.з.б. II мыңжылдықтың бас кезіңде Үнді өзені бойында ............................................................................................................... қалалары табылды.

4. .......................... ежелгі Үндістан тарихында үлкен рөл атқарған жаңа билеушілер әулетін негіздеді.

5.Бір орталыққа бағынған Үнді мемлекетін құру ісі ........................................ кезіңде жүзеге асты.

3 топ 1.Б.з.б. VI ғасырдың соңына қарай ............... билеушілері бүкіл Ганг өзені бойын өздеріне бағындырады. Сөйтіп, Магадха ........................ айнала берді.

2. Елдің .................................................. , басқа да қалаларда ірі – ірі қолөнер шеберханалары пайда болды.

3. Брахмандар деп .............................. абыздарды атады.

4. «Жарық сәулелі» деп атап кеткен дін ...........................

5. ......................... бойынша үнділіктер көптеген ежелгі халықтардан алда тұрды. Мысалы, .............................. тек Үндістанда ғана қолданылды.

Серпінді сұрақ 1(доп лақтыру)

1. «Махабхарата» дастаны неше кітаптан тұрады? 18

2. Брахма құдайдын аяғынан жаратылғандарды қалай атады? шудралар

3.Ежелгі Үндістанада билеушісінің лауазымы? патша

4. Үнді оқымыстылары жердің шар тәрізді домалақ екенің қашан білді?

а/ V -VI ғғ

5.Үндістан мемлекетінде орналасқан ең биік тау? Гималай

6. Үнді қоғамы нешеге бөлінеді? 4- ке атап кетші брахмандар, жауынгерлер, шаруалар, шудралар

Сабақтың тақырыбын айпас бұрын оқушыларға видео көрсету

ІІІ. Жаңа білімді хабарлау. Ежелгі Қытай

Оқушылар біз Қытайға сапар шегейік бірақ Қытай еліне жету үшін алдымызда сыңақ тұр сол сыңақты сүрінбей өтсек Ежелгі Қытай мемлекетінің тарихымен, шаруашылығымен таңысамыз. Ал ендеше дайың болсақ кемеге отырып жүзейік.

Оқушылар біз бір кішкене аралға тап болдық

1 бөлім Картамен жұмыс

1.Картадан Қытай мемлекетін тауып белгілеуіміз керек

2.Қытай қай мемлекеттермен шектеседі.

3.Қытай мемлекетінің ірі қалалларын белгілеу.

Оқушылар біз тағы бір аралға кезіктік бұл аралдың тапсырмасы қиын болып тұр.

2 бөлім: 1 тапсырма. Кестені толтырыңдар

2 тапсырма: Ежелгі Қытай мемлекетінің шаруашылық түрлерін жазыңдар, сипаттама беріңдер.

1. Топ - Мал шаруашылығы

2. Топ - Егін шаруашылығы

3. Топ- Қолөнер шаруашылығы

Оқушылар біз міне Қытай қорғанына да келіп жеттік бізге мынадай тапсырма беріпті

3 бөлім:

1. «Ойлан, тап!» ойыны.

2. Сөзжұмбақ шешу «Қытай»

1.Қытай мемлекетінде шаруашылықтың дамыған бір түрі? (қолөнер)

2.Үлкен өзеннің бірі? (Янцзы)

3.Әлемдегі ең алғашқы, ең ірі қорғандардың бірі? «Ұлы Қытай қорғаны»

4.Хуанхэ өзенінің төменгі ағысында қандай мемлекет пайда болды? Шань-Инь

5.Чжоу тайпалары қай өзен бойында мекен етті? (Вэй)

Бекіту: Шабадан, еттартқыш, себеп.

Қорытынды

« Екі жұлдыз, бір тілек» (не ұнады, бір тілек)

Бағалау:

Үй тапсырмасы: 17 оқу мазмұндау, Қытай қорғанына мәлімет алып келу.

Тарихи сыңақ хат

1 топ 1. Ежелгі дүниедегі ән мен жырға өте бай елдердің бірі ..Үндістан

2. «Махабхарата» дастанында он тайпа... билік үшін күресті.

3. Ежелгі дүние елдерінің мәдени даму ережесінің тамаша жетістіктерінің бірі .Ману заңдары атты шығарма.

4. Қызметшілердің .дәрежесіне қарай. жалақы белгіленді.

5. Заң бойынша .кшатрийлерден. тұрақты әскер құрылды.

2 топ 1. Азияның оңтүстігіндегі үшбұрыштана теңізге сұғына еніп жатқан үлкен түбек Үндістан түбегі.. деп аталады.

2. Өзеннің жоғары арнасына бес өзен ағып келіп қосылады бүл аймақты Пенджаб –Бес өзен елі.. деп атайды.

3. Б.з.б. II мыңжылдықтың бас кезіңде Үнді өзені бойында Хараппа және Мохенджо - Даро... қалалары табылды.

4. Чандрагупта... ежелгі Үндістан тарихында үлкен рөл атқарған жаңа билеушілер әулетін негіздеді.

5.Бір орталыққа бағынған Үнді мемлекетін құру ісі ...Ашок есімді патша кезіңде жүзеге асты.

3 топ 1.Б.з.б. VI ғасырдың соңына қарай ..Махадка билеушілері бүкіл Ганг өзені бойын өздеріне бағындырады. Сөйтіп, Магадха ірі мемлекетке.. айнала берді.

2. Елдің астанысы .Паталипутрада , басқа да қалаларда ірі – ірі қолөнер шеберханалары пайда болды.

3. Брахмандар деп дінді уағыздаушы,. абыздарды атады.

4. «Жарық сәулелі» деп атап кеткен дін Будда

5. .Математика.. бойынша үнділіктер көптеген ежелгі халықтардан алда тұрды. Мысалы, .нөл белгісі. тек Үндістанда ғана қолданылды.