Cайыс саба?

Қазақ хандығының 550 жылдығына арналған сайыс сабақ

Сабақтың тақырыбы: «Тарих ғасырлар куәсі» интеллектуалды

жарыс сабағы

Сабақтың түрі: Интелектуалды ойын сабағы.

Әдіс: Топпен жұмыс.

Көрнекілік: Сөзжұмбақ, Геродот «Сығанақ», кітап, фломастер, шар.

• Құрметті ұстаздар оқушылар бүгінгі өтетін сабақтан тыс интеллектуалды сабағымыздың тақырыбы «Тарих ғасырлар куәсі».

Қазақ хандығының 550 жылдық мерейтойына арналған сабағымызды бастайық.

1.Қазақстан Республикасының әнұранын құрмет тұтайық!

(ҚР. Әнұраны «Менің елім» таспа)

2.Ендігі кезекте ойын сабағымызды бастамай тұрып,әділ қазылар алқасын сайлап алайық.

3.Сынып бойынша топқа бөлу. (6-7 сыныптар).

6 «А» сынып - «Керей» тобы.

7 «А» сынып - «Жәнібек» тобы.

Ойын сабақтың кезеңдері:

1. Таныстыру (Эмблема,Ұран)

2. Тарихты білесің бе? (Лездік сұрақтар)

3. Сандар сөйлейді

4. Шарада (буын арқылы сөз жасыру)

5. Сөзжұмбақ «Геродот» 6-сынып, «Сығанақ» 7-сынып

6. Полиглот

7. Төртіншісі артық

8.Логикалық сөзжұмбақ. Сергіту сәті.

9. Фразеологизмдер

1 Тур. Таныстыру (Эмблема) Төс белгі,Ұран

2. Тур . Тарихты білесің бе?

1.Тарих аталарын ата? Геродот,Сыма Цянь.

2. Алғашқы адамдардың баспанасы? Үнгірлер

3. ҚР әнұранының авторлары? Әні: Ш.Қалдаяқов,

Сөзі: Ж.Нәжімеденов,Н.Назарбаев

4. Н.Назарбаев дүниеге келген жер? Шамалған

5. Абылай ханның лақап аты? Сабалақ

6. Ш.Уалихановтың шын есімі? Мұхамедханафия

7. А. Құнанбаевтың шын есімі? Ибраһим

8. Геродотты «тарих атасы» деп атаған кім? Цицерон

9. Қазақстан аумағынан қанша «Алтын адам» табылған? 3

10. Есік қорғанынан табылған «Алтын адамды» қай археолог тапқан? К.Акышев

11. Андронов мәдениеті қай дәуірге жатады? (Қола дәуірі)

12. Қола дәуірін зерттеген ғалым? Ә.Марғұлан

13. Күй әкесі? Дәулеткерей

14. Қазақтың музыкалық аспаптар саны? 40-тан астам

15. Түйе сүті? Шұбат

16. «Теле» сөзінің мағынасы? (түрік)

17. Антрология ғылымы нені зерттейді? Антропология ғылымы табылған сүйектер бойынша адамның түр келбетін зерттейтін ғылым.

18. Сақтардың қанша түрін білесің? (Тиграхауда,хаумаварга,парадарайа)

19. Ғұн мемлекетінің негізін қалаған кім? Мөде

20. Ғұн басшысының лауазымы? «Шаньюй»

21. Түрік қағанатының өмір сүрген уақыты? 552-603 22. «Тат» сөзінің мағынасы? Құл

23. «Руна» сөзінің мағынасы? Ескі,көне

24. 12 жырдың қосындысынан тұратын кітап? «Қорқыт ата»

25. Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері? (Тоныкөк,Күлтегін)

26. Орта ғасырда «Қаһарман қала» атанған қай қала? Отырар

27. Түріктерде отбасы мен бала-шағаның қорғаушысы саналды... (Ұмай ана)

28. Бұдан 3000 жыл бұрын пайда болған мейрам? Наурыз

29. Көшпенділердің күзгі жайылымы? Күзеу

30. Сақ қоғамында жауынгер,егіншілер,малшылар,абыздарды қалай ажыратқан? (Киімінен)

31. Ұлы Жібек жолы қай жерден басталып, аяқталған? Қытай-Рим

32. Құдық қазу қай дәуірде пайда болды және қай жерлерде? (Қола дәуірі,Батыс, Орталық Қазакстан)

3 тур. Сандар сөйлейді.

98-Конституцияның 98 бабы.

1941-1945 Ұлы Отан соғысы

1991-Тәуелсіздік алған жыл

16-Тәуелсіздік күні

1986-Желтоқсан оқиғасы

30-Конституция күні

6- Астана күні

1465-Қазақ хандығының құрылғанына 550 жыл

1-Президент күні

552-603 Түрік қағанаиының өмір сүрген уақыты

4 Тур. Шарада (Буын арқылы сөз жасыру)

1. Топ «Керей» 6- сынып

1.(1- буын жалынның атауы)

(2- буын самолет маркасы)

Отан

2. (1- буын қарт адам; 2- буын тұрғылықты жер)

Атамекен

2. Топ «Жәнібек» 7-сынып

1. (1- буын алақан түю)

(2- буын жеміс-жидек ордасы)

Жұмбақ

2. (1- буын үй құсы; 2- буын үйсін билеушісінің титулы)

Қазбек

5 Тур. Сөзжұмбақ.

1-топ «Керей» «Геродот» сөзжұмбақ

2-топ «Жәнібек» «Сығанақ» сөзжұмбақ

Г

Е

Р

О

Д

О

Т

1.Ежелгі адамдардың өз білімдерін суретті хат арқылы хабарлауы

2.Киіз үйдің қабырғасының атауы

3.Сақ мәдениеті тараған дәуір

4.Мыс пен қалайының қосындысы

5.Қола дәуірінің ең алғашқы ескерткіштері табылған жер

6.Шығу тегін жануарлармен байланыстыру

7.Мезолиттің үлкен жаңалығы (1-2 см) ұсақ жаңқа тастардан жасалған құрал

2 Топ. Сығанақ

С

Ы

Ғ

А

Н

А

Қ

1.Құдық үстіне салынған күмбез атауы

2.Монғол империясының негізін қалаған хан

3.Жібек өндіруді дамытып,Қытаймен бәсекеге түскен ел

4.Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп табынған...

5.Шыңғысханның балаларына бөліп берген жерлерінің атауы

6. 7-8 ғ. Арасында басталып,бітпей қалған ғимарат

7.Шыңғысхан құрған монғол мемлекетінің басты заңы

6 Тур. Полиглот

1.Батыр-герой,hero

2.Күн-солнце,sun

3.Аспан-небо,sky

4.Ел-народ,nation

5.Ғалым-ученый,scientist

6.Ғылым-наука,science

7.Тарих-история,history

8.Елбасы -Президент,правитель,President

9.Уакыт-время,time

10.Тәуелсіз-независимый,independent

7 Тур. Төртіншісі артық.

«Керей» тобы

1.Палеолит,гоминид,мезолит,неолит. (Тас ғасырының кезеңдері)

2.Торсық,саба,көнек,қылқалам. (ыдыс-аяқ)

3.Қабанбай,Наурызбай,Бөгенбай,Кетбұға (батырлар)

«Жәнібек» тобы

1.Құрманғазы,Дина,Тәттімбет,Ақан сері (Күйшілер)

2. Ақан сері,Біржан сал,Мұхит,Жошыхан (дәстүрлі әншілер)

3.Н.А.Назарбаев,В.И.Путин,Барак Обама,И,Тасмағамбетов (Президент)

8 Тур. Логикалық сөзжұмбақ. Сергіту сәті.

«Керей» тобы. «Жәнібек» тобы.

1. Керуенде бар 2. Алауда бар

Көлікте жоқ Ошақта жоқ

Серуенде бар Палауда бар

Серікте жоқ ( У ) Тосапта жоқ ( У )

9 Тур. Фразеологизмдер

«Керей» тобы

1.Көкірек керді-менменсінді

2.Опық жеді-өкінді

3.Қолқа салды-сұрады

4.Көзін жоғалтты-құртты,жойды

5.Жіпке тізді-есепке алды

6.Қылды қақ жарған-әділ,турашыл

7.Үріп ауызға салғандай-сүйкімді,әдемі

8.Қой аузынан шөп алмас-момын

«Жәнібек» тобы

1.Тілінен бал тамған-шешен

2.Жүрек жұтқан-батыл

3.Аты шулы-атақты

4.Аузын буған өгіздей-үндемейтін

5.Еті тірі-пысық

6.Сақадай сай-дайын-әзір

7.Ит өлген жер-алыс,қашық

8. Қаламы жүйрік-жазғыш

Әр топқа әділ-қазылар алқасы өз бағаларын береді.

Қазақ елі-мәңгілік елі. Қазақ елі төрт мұхитты тербеген жер бесіктегі бірлік пен татулық,ынтымақтың алтын бесігіне айналуда. Еліміз шоқтығы биік мәңгілік ел болсын! Қолға алған әр ісіміз бен басқан қадамымызға Алланың нұры жаусын! Лайым солай болғай!

Осымен жарыс сабағымыз аяқталды.