Білімділік: Египетте е? жо?ар?ы д?режеде дамы?ан ?ылыми білімдерді? негізгі за?дылы?тарын ашып к?рсету
Дамытушылы?: Ежелгі Египетте математикалы?, геометриялы? ж?не астрономиялы? ?ылыми білімдерді? бол?анын баяндай отырып, д?ниетанымды? ?абілеттерін дамыту
Т?рбиелік: Білім мен ?ылымны? ежелгі Египеттен бастау ал?аны туралы айта отырып, о?ушыларды? білімге деген ??штарлы?ын арттыруЕгипеттежазу?нері б.з.б. IV м.ж. пайда болды. Е? ал?аш жазулар сурет ретінде салын?ан. Е? ал?аш жазуларды та?балар мен суреттер ??рады. Б?ндай та?балар иероглифтер деп аталды, ал египеттік жазу иероглифика деп аталады. Оларды? саны 700-ден аса болды, ал кейінірек тіпті бірнеше мы??а дейін жетті. Иероглифтеронда?ы бейнелер?айда ?арап т?р, солайо?ылады.О?нан сол?а немесесолдано??а.
Білімділік:Египетте ең жоғарғы дәрежеде дБілімділік:Египетте ең жоғарғы дәрежеде дамыған ғылыми білімдердің негізгі заңдылықтарын ашып көрсету
Дамытушылық:Ежелгі Египетте математикалық , геометриялық және астрономиялық ғылыми білімдердің болғанын баяндай отырып, дүниетанымдық қабілеттерін дамыту
Тәрбиелік:Білім мен ғылымның ежелгі Египеттен бастау алғаны туралы айта отырып, оқушылардың білімге деген құштарлығын арттыру
Жазу
Египетте жазу өнері б.з.б. IV м.ж. пайда болды. Ең алғаш жазулар сурет ретінде салынған. Ең алғаш жазуларды таңбалар мен суреттер құрады. Бұндай таңбалар иероглифтер деп аталды, ал египеттік жазу иероглифика деп аталады. Олардың саны 700-ден аса болды, ал кейінірек тіпті бірнеше мыңға дейін жетті. Иероглифтер ондағы бейнелер қайда қарап тұр, солай оқылады. Оңнан солға немесе солдан оңға.
Тасқа жазылған иероглифтер.
Египеттіктер тасқа, ағаш қабығына, балшыққа, теріге жазған. Соның ішінде ең көп тарағаны папирус өсімдігінен жасалған қағаз-папирус болды.
Папирусқа жазылған иероглифтер.
Египетте жазу үшін папирус пайдаланды.
Математика.
Математикадағы жетістіктер:
- Пирамидалар салғанда оның көлемін есептеп отырған.
Күрделі геометриялық құрылыстар салған.
Архитектура мен сурет өнерінің бірлестігін анықтап, ұтымды пайдалана білген.
- Дөңгелек көлемін қандай әдіспен анықтау керектігін білген.
- Түбірасты квадраттарын анықтай білді.
- Кез келген заттың көлемін есептей алған.
-Арифметикалық және геметриялық прогрессия туралы білді.
Риндтің (б.з.б.1700 ж.) математикалық папирусы.
Геометрия
Пирамидалар
Әлемнің жеті кереметінің бірі саналатын ең атақты пирамиданы перғауын Хуфу (Хеопс б.з.б. 2551-2558жж.) салғызған. Оның ұзындығы 146 метр.
Египеттегі ең ежелгі пирамиданы перғауын Джосер (б.з.б. 2780-2720 жж.) салдырған.
Египет пирамидалары әлем кереметтерінің бірі болып табылады
Астрономия.
Египеттіктердің астрономия саласына қызығушылығы жоғары болды. Әр түрлі планеталар мен жұлдыздарды айыра білген. Өз білімдерін күнтізбе жасауға жұмсаған. Ең негізгі жұлдыз Сириус болды, египеттіктер оны Сопдет деп атады. Ең алғашқы египеттік күнтізбенің шығуын осы жұлдызбен байланыстырған.
Астрономия.
Астрономиядағы жетістіктер:
365 күннен тұратын күнтізбені құрастырды.
Суда ұстайтын шыдамды сағатты ойлап тапты.
Жұлдыздарды жұлдыздар бірлестігіне біріктіріп, оларға атау берді.
Күн сағаттары арқылы күндізгі уақытты анықтады.
Түнгі уақытты анықтайтын жұлдыздар кестесін жасады.
Медицина.
Жетістіктері:
Әр түрлі аурудың емі жазылған Эберстің папирусы табылған.
Сүйек ауруларының сипатын жазған Херст папирусы.
"Книга сердца" кітабында жүрек ауруларының сипатын және оны емдеу жолдары берілген.
"Книга глазных болезней" көз ауруларының емі жазылған.
Египеттіктердің медициналық жетістіктері біздің күнге дейңн жеткен. Олардың дәрігерлері әр сала бойынша маманданған: біреулері көзді қараған, екіншілері-тіс, енді біреулері-аяқ.
Түрлі жарақаттардың емі жазылған Смиттін хирургиялық папирусы ( б.з.б. 13 ғ.).
Медицина және дін.
Ежелгі египеттік дәрігерлер адам денесінің құрылысын жақсы білген. Олар дінмен байланыстыра отырып ежелгі адамның денесін келесі жаңа өмірге дайындап, бальзамдап, арнайы ақ матамен ораған (мумиялаған).
Медицина дінмен тікелей байланысты болды. Ауруды емдеуде дұға оқу ерекше орында болды. Храмдарда дәрігерлер өмір сүрді, олар абыздар қызметін де атқарды.
Тарихи
диктант
Тарихи домино
“ Археологтар” тобы
“ Этнографтар” тобы
операцияға
жасаған
Египетте
медициналық
пайдаланды
қоладан
дәрігерлер
құралдар
Египеттіктер
аспан
әлемі
жөнінде
жасаған
күнтізбе
негізінде
білімдері
Тарихи домино
“ Археологтар” тобы
“ Этнографтар” тобы
Египетте
дәрігерлер
операцияға
жасаған
қоладан
медициналық
құралдар
пайдаланды
Египеттіктер
әлемі
аспан
негізінде
білімдері
жөнінде
жасаған
күнтізбе
“Археологтар” тобы
“Этнографтар” тобы
Ойлан, тап!
“ Археологтар” тобы “Этнографтар” тобы
1. СМЕМИФ 1. МНЕСЕ
2. РПЕНАУЫҒ 2. УПИПАСР
3. КІМӘ 3. ШАҒЖЫЗ
Ойлан, тап!
“ Археологтар” тобы “Этнографтар” тобы
1. МЕМФИС 1. МЕНЕС
2. ПЕРҒАУЫН 2. ПАПИРУС
3. ӘКІМ 3. ЖАЗҒЫШ
Сөзжұмбақ шешу
1. Египетте пирамида салу саласында жетілген, жақсы дамыған ғылым саласы?
2. Египеттің таңба жазулары қалай аталды?
3. Египетте пайда болған әлемнің жеті кереметінің бірі?
4.Египетте қағаз орнына пайдаланған материал?
5. Египет билеушісінің титулы?
6. Аспан әлемін зерттеу нәтижесінде дамыған ғылым саласы?
Сөзжұмбақ жауаптары
Я
И
Г
Е
О
Р
Т
Е
М
И
Е
Р
О
Г
Л
И
Ф
А
Д
И
П
М
И
Р
А
А
П
П
И
Р
У
С
Н
Ы
У
П
Е
Р
Ғ
А
О
Н
И
Я
О
А
Р
С
Т
М
Тарихи диктант
Египет перғауындарыныңәулетінен бастап жаулап алу жорықтары жасалған.
Жаулап алу соғыстары, әсіресетұсында кең көлемде жүргізілген.
жылдар шамасында
перғауын өз әскерлерімен Алдыңғы Азияға аттанды. Жаулау жорықтары нәтижесінде