І топ. Сандарды ондық санау жүйесіне көшіру. Сандарды екілік жүйеден ондыққа көшіру. Кез келген екілік жүйедегі санды, мысалы, 11,012 аламыз. Оны жаймаланған түрде жазып, есептеулер жүргіземіз: 11,012=1*21+1*20+0*2-1+1*2-2=2+1+0+1/4=3.2510 Сандарды сегіздік жүйеден ондыққа көшіру. Кез келген сегіздік жүйедегі санды, мысалы, 17,48 аламыз. Оны жаймаланған түрде жазып, есептеулер жүргіземіз: 17,48=1*81+7*100+4*10-1=8+7+4/8=15.510 Сандарды он алтылық жүйеден ондыққа көшіру. Кез келген он алтылық жүйедегі санды, мысалы, 51С16 аламыз. Оны жаймаланған түрде жазып, есептеулер жүргіземіз: 51С16=5*162+1*161+12*160=1280+16+12=130810
ІІ топ. Сандарды ондық жүйеден екілік, сегіздік, он алтылық жүйелерге көшіру Бүтін санды көшіру алгоритмі Ондық санды санау жүйесінің негізіне бөлуіміз керек. Бұл процесс бөлінді бөлгіштен кіші болғанша жалғасады. Алынған қалдықтарды кері тізбекпен жазамыз. Ондық жүйедегі 125 санын екілік, сегіздік және он алтылық жүйелерге көшіру: 12510=11111012 12510=1758 12510=7D16
Ондық бөлшекті көшіру алгоритмі Ондық бөлшек жүйе негізіне тізбектей көбейтіледі, ал алынған бөлшек бөлігі жүйе негізіне тағы да көбейтіледі. Бұл процесс нөлдік бөлшек бөлік алынғанша жалғастырылады. Алынған бүтін бөліктерді тік бағанға жазамыз. 0,125 ондық санын екілік, сегіздік және он алтылық жүйелерге көшіру: Тік сызық бүтін бөліктерді бөлшек бөліктерден ажыратады. 0,12510=0,0012 0,12510=0,18 0,12510=0,216
ІІІ топ. Сандарды екілік санау жүйесінен сегіздік, он алтылық жүйелерге көшіру Екілік санау жүйесінде берілген санды сегіздікке көшіру үшін оны оңнан солға қарай үш цифрдан топтап бөлген соң, әрбір топты сегіздік цифрға түрлендіреміз. Егер соңғы сол жақтағы топ үш цифрдан аз болса, оны сол жақтан нөлдермен толтыру қажет. Екілік санау жүйесіндегі 1011112 санын сегіздік жүйеге көшіру: 101 1112 1*22+0*21+1*20 1*22+1*21+1*20 578 5 7 Екілік санау жүйесіндегі үш цифрлық топтардың сегіздік цифрлармен сәйкестік кестесі Екілік санау жүйесінде берілген санды он алтылық санау жүйесіне көшіру үшін оны оңнан солға қарай төрт цифрдан топтап бөлген соң, әрбір топты он алтылық цифрға түрлендіреміз. Егер соңғы сол жақтағы топ төрт цифрдан аз болса, оны сол жақтан нөлдермен толтыру қажет. Екілік санау жүйесіндегі 00101112 санын он алтылық жүйеге көшіру: 001011112 0*23+0*22+1*21+0*20 1*23+1*22+1*21+1*20 2F16 2 F Екілік санау жүйесіндегі төрт цифрдан тұратын топтардың он алтылық цифрлармен сәйкестік кестесі |