Компьютерлік желі

Сабақтың тақырыбы: Компьютерлік желілер.

Сыныптың компьютерлік желісі

Білімділік: Оқушыларды компьютерлік желі ұғымымен, түрлерімен жұмыс істеу

ережесі мен таныстыру.

Дамытушылық: Компьютерлік желілер туралы түсінік бере отырып,

оқушылардың информатика пәнінен алған білімдерін толықтыру, ой

- өрістерін дамыту, өзіндік іс әрекетін, шығармашылығын,

пәнге деген қызуғышылығын арттыру.

Тәрбиелік : Оқушыларды жан – жақты болуға, өз бетімен жұмыс жасауға, сауатты

жазуға, ізденімпаздыққа, компьютерлік сауаттылыққа

тәрбиелеу.

Керекті техникалық құралдар:

Компьютер кешені, интерактивті тақта.

Сабақтың түрі: Дәстүрлі

Сабақтың әдісі: Түсіндіу, практикалық

І. Ұйымдастыру бөлімі. Оқушылармен амaндасып, сабаққа дайындау.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі

1. Paint редакторын қалай іске қосамыз ?

а) Пуск —»Программы —»Настройка —»Paint

ә) Пуск —»Программы —»Стандартный —»Paint

б) Пуск —»Программы —»Paint

2. Болдырмау командасы.

а) Правка —» Отменить

б) Правка —» Вставить

в) Правка —» Копировать

3. Суретті қалай сақтайды ?

а) Файл —»Сохранить как

б) Файл —» Отменить

в) Файл —» Сохранить

4. Мәтіні бар сурет салу үшін қандай құрал пайдаланылады ?

а) Сызық , түзу сызықтар салуға арналған

б) Жазу , бұл сурет ішіне мәтін орналастыруды

в) Эллипс , шеңбер және эллипс салуға арналған

5. WordPad программасын іске қосу үшін қандай команданы орындаймыз?

а) Пуск –программы - WordPad

в) Пуск – найти – стандартные - WordPad

г) Пуск – программы – стандартные – WordPad

6. Backspase пернесінің атқаратын қызметі

а) Курсордың оң жағындағы симолды ошіреді

б) Курсордың астындағы символды өшіреді

в) Курсордың сол жағындағы символды өшіреді

7. Калькулятордың қандай түрі бар?

а) Кішкентай, үлкен б) Қарапайым, инженерлік

в) қарапайым, күрделі

8. Қарапайым калькулятордан инженерлік калькуляторға ауысу үшін қандай

команданы орындаймыз?

а) Вид - инженерный б) Правка - инженерный

в) Вид - обычный

ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру кезеңі:

Компьютерлік желі дегеніміз – ресурстарды (дискі, файл, принтер, коммуникациялық құрылғылар) тиімді пайдалану мақсатында бір – бірімен байланыстырылған компьютерлер тізбегі.

Компьютерлік желілер пайдаланушылардың жылдам ақпарат алмасуын қамтамасыз етумен қатар, принтерлер мен басқа да қосымша құрылғыларды біріге пайдалануға, бір мезгілде бірнеше адамның бір құжатпен жұмыс жасауына мүмкіндік береді.

Компьютерлік желілердің түрлері: жергілікті желі, корпоративтік желі және аймақтық желі, телекоммуникациялық желі, интернет желісі.

Компьютерлік желілер масштабы мен мүмкіндігі бойынша ерекшеленеді.

Жергілікті желі бір бөлмеде (мысалы 8-12 компьютерден тұратын мектептің компьютерлік класы) немесе бір ғимаратта (мысалға, мектеп ғимаратының әр түрлі кабинетінде орналасқан ондаған компьютерлер жергілікті желі арқылы өзара байланысып тұрады) орналасқан компьютерлерді өзара байланыстырады.

Жергілікті желідегі компьютерлердің бір-бірімен геометриялық байланысу тәсілі топология деп аталады.

Жергілікті желіге қосылған әрбір компьютер арнайы тақшамен (желілік адаптер) жабдықталуы керек. Компьютерлер (желілік адаптерлер) бір-бірімен кабельдер арқылы байланысады.

Жергілікті желі бір-бірінен қашықта орналасқан компьютерлерді (мысалға бір қаланың екі шетінде орналасқан мекемелердің компьютерлерін) байланыстыра алмайды. Бір қала мен ауданда немесе бір мемлекетте орналасқан мекемелердің компьютерлерін өзара біріктіру үшін аймақтық желілер құрылады.

Көптеген ірі мекемелер өз желісінде орналасқан ақпаратты бөгде адамдардың қол сұғуынан сақтау үшін осы мекемеге тиесілі өз желісін, яғни корпоративті желіні құрады. Корпоративті желіге банк мекемелері мен олардың филиалдарын, әскери ұйымдарды, сақтандыру компаниялары т.б. ұйымдардың компьютерлерін біріктіретін желілерді жатқызуға болады. Корпоративті желі әр түрлі қала немесе мемлекетте орналасқан мыңдаған, тіпті он мыңдаған компьютерлерді біріктіре алады (мысал ретінде Microsoft корпорациясының MSN желісін айтуға болады)

Егер қашықтағы компьютерлерді байланыстыру үшін телефон желісі қолданылса, модем қажет болады. Модем дегеніміз – бұл компьютерге телефон желісі және сымдары арқылы мәлімет алмасуға мүмкіндік беретін құрылғы.

Телекоммуникациялық желілер- Үлкен қашықтықта және пайдаланушыларды молынан қамтитын есептеуіш желілер телекоммуникациялық желілер деп аталады.

Телекоммуникациялық желілерде ақпаратты жіберу, телефон, телеграфтық, телевизиалық, және спутниктік жүйе байланыстары арқылы жүзеге асырлады.

Интернет желісі

Әр түрлі масштабтағы желілердің өзара біріктірлуі мүмкін. Мысалы кабельмен жалғастырылған мекемедегі жергілікті желі аймақтық желіге, ал әр түрлі аймақтық желілер телефон желісі арқылы байланыстырлуы мүмкін. Үлкен қашықтықта желіаралық байланыс орнату қажет болғанда кабельдік желілерді пайдалануға болмайды Мұндай жағдайда телекоммуникация каналдары: телефон, радио релік байланыс, талшықты-ортикалық байланыс, ғарыштық жасанды серіктері арылы байланыс т.б. қолданылады. Әр түрлі желілерді түйістіру шлюз деп аталады. Интернет – көптеген жергілікті, аймақтық және корпоративтік желілерді біріктіретін ауқымды компьютерлік желі. Интернет жер шарының әр түкпірінде орналасқан миллиондаған компьютерлерді өзара байланыстырады.

ІV. «Ой шақыру» кезеңі:

1. Жергілікті желідегі компьютерлердің бір-бірімен геометриялық байланысу тәсілі не деп аталады? (топология)

2. Компьютерлерді бір ұйым немесе мекеме ішінде біріктіру үшін қолданылатын желі

(жергілікті желі)

3. Жергілікті желінің неше түрі бар? (клиент сервер және бір деңгейлі)

4. Үлкен қашықтықта және пайдаланушыларды молынан қамтитын есептеуіш желілер қандай желілер деп аталады? (телекоммуникация)

5. Ресурстарды тиімді пайдалану мақсатында бір – бірімен байланыстырылған компьютерлер тізбегі (Компьютерлік желі)

6. Бір қала мен ауданда немесе бір мемлекетте орналасқан мекемелердің компьютерлерін өзара біріктіру ( аймақтық желілер).

V. Қорытындылау

«Ой ашар» әдісі:

1. Қағаздағы көріністі компьютерге енгізетін құрылғы.

2. Ақпаратты өңдейтін есептеу құралы

3. Тышқанның ағылшынша атауы

4. Ақпаратты қағаз бетіне шығаратын құрылғы

5. Кескінді құрайтын кішкене нүктелер

6. Мәзір орысша қалай аталады

7. Рычагты монипулятор

8. Компьютердің миы

9. Адам денсаулығына зиянды құрылғы

10. Компьютердің есте сақтау құрылғысы

11. Интернет желісіне шығу үшін қажет құралдың бірі

12. Принтердің түрі

13.Шрифтінің қазақша атауы

VI. Бекіту кезеңі:

Нені білдік? Нені білгіміз келеді?

Үйге тапсырма: Компьютерлік желі тақырыбына тест құрастыр!