ШҚО Жарма ауданы Қарасу ауылы КГУ «Қарасу орта мектебі»
Информатика пәнінің мұғалімі Касиманова Гульнур Жошихановна
Сабақтың тақырыбы: Кестелер. Кестелерді құру.
Сабақтың мақсаты
Білімділік: Мәтіндік процессорда кестелерді құру тәсілдерін, кесте элементтерін таныстыру, кестеге мәтіндерді орналастыруды үйрету.
Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау және зейіндік қабілеттерін дамыту, өз бетімен жұмыс жасауға дағдыландыру, пәнге деген қызығушылығын арттыру
Тәрбиелілік: Алған білімдерін тиянақтай білуге, жүйелі ойлауға, ұқыптылыққа, шапшаңдыққа, компьютерлік сауаттылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жобалау.
Сабақтың әдісі: Түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап, жобалау, практикалық жұмыс.
Қолданылатын көрнекі құралдар: компьютер, оқулық, үлестірме парақшалары, бағалау парағы.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын тексеру
Жаңа сабақ
Жобалық зерттеу.
Білімділік сатысы.
Түсіну сатысы
Қолдану сатысы
Жинақтау сатысы
Бағалау
Үйге тапсырма
Ұйымдастыру кезеңі. (слайд2)
Құрметті оқушылар сіздер білесіздер бізде «Білімді жастар - жарқын болашақ кепілі» атты апталық өтіп жатыр. Міне сондықтан да сендерге өздеріңнің білімді және болашақ иесі екендеріңді осы сабақта дәлелдеуге мүмкіндік туып тұр.
2
015 жылы ғарыш стансасына аттанған негізгі экипаж құрамында Қазғарыш ғарышкері Айдын Айымбетов ғарышта 10 күн болды. Айта кетсек, орбитада отандасымыз қазақстандық ғылым үшін бірқатар сынақ жүргізді, соның ішінде радиацияның миға әсерін зерттеді.
Мне сондықтан біз де кішігірім ғылыми жұмыс жасайық. Ол үшін біз «Мәтіндік процессор» әлеміндегі «Кесте» планетасына аттанайық. Адамзаттың ғарышқа шығуы, басқа планеталарды, табиғат құбылыстары мен жер қойнауындағы қорларды зерттеуге мүмкіндік береді. Ғарыш зерттеулері өндірісте де, ғылымға да үлкен пайдасын тигізуде. «Байқоңыр» сияқты ғарыш айлағы бар біздің Қазақстан Әлемдегі санаулы ғарыштық мемлекеттердің біріне айналды.
Осы күнгі зымырандар көп сатылы болып жасалынады, яғни оның әр сатысының отын қоры тотықтандырғышы және реактивті қозғалтқышы бар болады. Бірінші сатыдағы отынның барлық қоры түгел жанып біткенде ол бөлініп қалады. Осыдан кейін екінші саты массаларының қосындысына тең зымыран бөлігі қозғалады. Массаның азаюы екінші, одан кейін үшінші сатыдағы отынды үнемдеуге және зымыранның жылдамдығын одан әрі қарай арттыруға себептеседі.Егер зымыранның Жерге қайтып оралуы жоспарланған болса онда үшінші саты қосылардың алдында ғарыш кемесі 180 градусқа бұрылады. Үшінші сатыдағы жану өнімдері зымыранның қозғалыс бағытына қарама – қарсы бағытталған импульс береді, ал бұл оның жылдамдығының азаюына, яғни тежелуіне әкеледі.
Сондықтан біздің бүгінгі сабағымыз үш сатыдан тұрады. Сәттілік тілеймін.
Оқушыларды топқа бөлу: Оқушылар стикерлерді түске байланысты алады, бірақ топ түске байланысты бөлінбейді. Оқушылар стикерде жазылған құралдардың атқару қызметіне байланысты үш топқа бөлінеді. Сары стикерлерде: принтер, флешка, маус, ... Жасыл стикерлерде: винчестер, монитор, пернетақта,.. Қызыл стикерлерде: колонка, сканер, дискета, ... Үш топ құралады : енгізу, шығару, жад
І саты Үй тапсырмасын тексеру
БӘЙГЕ (слайд4)
Microsoft Word дегеніміз не?
Мәтіндік процессор дегенді қалай түсінесіңдер?
Мәтіндік құжатты пішімдеу деп нені түсінесіндер?
Экранда жыпылықтап тұратын тік сызық қалай аталады?
Жаңа құжатты құру үшін қандай командаларды орындаймыз?
Құжатты бірінші рет сақтау үшін қандай командаларды орындаймыз?
Мәтіндік процессорда тізімдердің неше түрі қолданылады? Атап шық.
Құжатты қағазға басып шығару үшін қай команда қолданылады?
Сәйкесін тап: Мәтіндік редактор терезе элементтері.(слайд 5)
С
уретжұмбақ Слайдтан суретте көрсетілген құралдардың атын табу(слайд7)
Сергіту сәті. Міне оқушылар біздің зымыранымыз І сатыны өтіп ғарышқа ендік. (Ғарышкерлер көбіне ыммен араласады. Сондықтан сендерде осыны қолданыңдар. «Сен қайдасың?»
Сәлем достым (қол беріп амандасу)
Сен қалайсың? (иықтарын қағады)
Қайда болдың? (құлақтарын тартады)
Жақсы болды (қол шапалақтайды)
ІІ саты. Жаңа сбақ
Міне біз «Мәтіндік» әлемнің бір планетасына жеттік. Осы планетаның аты жұмбақта жасырылған. Оқушылар жұмбақ табу арқылы жаңа сабақ тақырыбын анықтайды.
Тұрады ол жолдар мен бағандардан,
Және тұрар ұяшықтар ағымынан.
Кәне ойланып көрейік ол не екен,
Баған менен жолдарды қиылыстырған?
(Кесте)
Жаңа планетамыз « Кестелер. Кестелерді құру.»
Назар аударатынымыз
Кесте дегеніміз не?
Кесте элементтері (жол, баған, ұяшық)
Кесте құру тәсілдері
Кестенің ішінде жылжу
Кесте элементтерін ерекшелеу (жол, баған, ұяшық)
Кестеге мәліметтерді енгізу
Енгізілген мәліметтерді өңдеу.
Кестелер деректерді реттеу және бейнелеп көрсету үшін қолданылады. Кесте баған мен жолдан және екеуінің қиылысуында орналасқан ұяшықтан тұрады. Оларды кестенің элементтері деп атайды. Кестелермен жұмыс істеу үдерісі барысында жолдар мен бағандар оңай жойылады және қосылады, сондықтан кесте құру кезінде жолдар мен бағандардың дәл санын көрсету міндетті емес. Жолдар мен бағандардың бастапқы бірнешеуін көрсету жеткілікті. 
Кестелерді толтырғанда ұяшықтар бойымен тінтуірдің немесе меңзерді басқару пернелері – сілтемелер көмегімен жылжиды. Сонымен қатар ұяшықтан ұяшыққа ауысу үшін Tab пернесі қолданылады. Бұл Tab пернесі меңзерді кестенің келесі ұяшығына ауыстырады. Меңзер кестенің соңғы ұяшығында орналасқан кезде Tab пернесін басатын болсақ, онда кестеге жаңа жол қосылады.
Меңзерді алдыңғы ұяшыққа ауыстыру үшін Shift+Tab пернесі қатар басылады.
Microsoft Word редакторында жаңа кесте құрудың 3 тәсілі бар.
1-тәсіл.
Кірістіру – Кесте (Вставка - Таблица) батырмасын басқанда төмен қарай жайылатын терезе ашылып, онда тінтуірмен жаңадан құрылатын кесте ұяшықтарының қажетті санын бояйды.
2-тәсіл.
Кірістіру – Кесте – Кестені кірістіру (Вставка - Таблица – Вставить таблицу ) бұйрығын пайдалану. Бұл жағдайда пайда болған терезеде жаңа кестенің жолдары мен бағандарының қажет сандарын көрсету керек.
3-тәсіл.
Сурет салуды жақсы көретіндер үшін, кестені жай қарындашпен салып, керек емес сызықтарды өшіргішпен (ластик) өшіруге де болады. Ол үшін, Кірістіру – Кесте – Кестені салу (Вставка - Таблица – Нарисовать таблицу ) бұйрығын орындаймыз.
Кесте элементтерін ерекшелеу
Жолды ерекшелеу үшін, ерекшеленетін жолдың сол жақ шетінде тінтуірді бір рет басамыз.
Бағанды ерекшелеу үшін, ерекшеленетін бағанның жоғарғы шекарасында тінтуірді бір рет басамыз.
Ұяшықты ерекшелеу үшін, ерекшеленетін ұяшықтың сол жақ төменгі бұрышында тінтуірді бір рет басамыз.
ІІІ саты.Жобалық зертту сатысы. Білімділік сатысы. Оқушылар оқулықтан өздеріне берілген зерттеу жұмысының тақырыбына сай ақпараттар жинақтап, постер құрастырып, жобалау парағына жауаптар жазады. Әр топтан шығып, жобаларын қорғайды..
1 топ:
Жолбастаушы парағы:
Кесте дегеніміз не?
Кесте элементтері(жол, баған, ұяшық)
2 топ:
Жолбастаушы парағы:
Кесте құру тәсілдері
З. Топ
Жолбастаушы парағы:
Кесте элементтерін ерекшелеу (жол, баған, ұяшық)
Түсіну сатысы.Жұмбақтар шешу арқылы өз білімдерін тиянақтайды.
Кестенің бір негізгі элементі,
Көлденең ұяшық құру қызметі.
Ұяшық емес, баған да емес ол не екен?
Кестенің негізгі болған қызметі.
(жол)
Тік төртбұрышқа ұқсайды,
Елемей кетуге болмайды.
Бағанменен жолдардың қиылысуы,
Кестеде қай элементті құрайды?
(ұяшық)
Қолдану сатысы
Оқулықтағы деңгейлік тапсырмаларды орындау.
Жинақтау сатысы
М
іне оқушылар Жерге оралатын уақыт жетті, енді өздеріңнің бағалау парақтарыңның нәтижесін шығарып, өздеріңе баға қойып, бүгінгі сабақ бойынша әр оқушы өз сипаттамасын слайдтан оқиды.
Әркімнің компьютерінде тест орналасқан. Дұрыс жауапты тауып, бағалау парағына енгізу керек. Сонымен, тест орындауға кірісеміз.
Бағалау :
Сабақ барысында әр оқушының орындаған жұмыстарының ұпай сандары бағалау парағында белгіленеді, сабақтың соңында нәтижесі есептелініп, өздерінің қаншалықты дәрежеде тақырыпты меңгергендігін анықтайды, бағалау парағы бойынша оқушылардың білімі бағаланады.
ҮІІ. Үйге тапсырма: 22-тақырып. Кестемен жұмыс. Дәптерге «Ғарышта қолданылатын тағамдар» атты кесте құру.
