"Алгоритмді жазу пішімі, блок - схемалар"

Саба? та?ырыбы: «Алгоритм ж?не оны? ат?арушылары. Алгоритмді жазу пішімі. Блок - схемалар.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: О?ушыларды? алгоритм, ат?арушы ??ымы, алгоритмні? жазылу т?рлері туралы білімдерін ?алыптастыру.
Дамытушылы?: о?ушыларды? танымды? ж?не шы?армашылы? ?абілеттерін жан - жа?ты дамыту;
Т?рбиелік: о?ушыларды ж?йелікке, бірізділікке, ??ыптылы??а, уа?ытты тиімді пайдалану?а т?рбиелеу.
Саба?ты? типі: аралас саба?
Саба? ?дісі: практикалы?
Саба?та ?олданылатын к?рнекті ??ралдар: ДК, интерактивті та?та, кестелер.
Саба?ты? жоспары:
?йымдастыру.

Жа?а саба?.
«Алгоритм» ??ымы информатикада а?парат сия?ты іргелі ??ымдар ?атарына жатады. Алгоритм атауы ата?ты араб математигі ?бу Жафар М?хаммед ибн М?са ?л - Хорезми ( 763 - 850 ж. ж) есіміні? латынша Algorithmi (Алгоритми) болып жазылуына шы??ан. Ол санауды? онды? ж?йесінде к?п орынды сандар мен арифметикалы? амалдарды? орындалу ережесін ?сын?ан. Б?л ережелер ?осынды мен к?бейтіндіні табу?а арнал?ан амалдарды орындау?а ?ажетті тізбектен ??рыл?ан. Сол ереже осы к?нге дейін ?олданылып келеді.

?л - Хорезмиді? ?сын?ан т?сілін жа?таушыларды алгоритмдіктер деп, ал «алгоритм» ??ымын бір?атар ?асиеттері бар ережелер ж?йесі деп ата?ан. ?азіргі кезде «алгоритм» ??ымы тек математикалы? есеп шешу ?дісімен ?ана шектелмейді. Оны? ма?ынасы ?лде?айда ке?. ?рбір компьютер алдын - ала берілген алгоритммен, я?ни жоспарлы ж?мыс істейді.
Алгоритм дегеніміз – іс ?рекетті? рет - ретімен орындалуы. Кез - келген есепті ?арапайым амалдарды тізбектей орындау ар?ылы шы?ару?а болады. Алгоритімді компьютерде орындау ?шін оны программа т?рінде жазып шы?у керек.

Программа компьютерге т?сінікті командалардан т?рады. Осы командалар тізбе орындау со?ында есепті? н?тижесі шы?ады. Командалар тізбегін – программа ?арастыру?а болады. Команда бір ?ана ?арапайым амалды орындау ?шін берілген б?йры? ретінде ?абылданады. Командалар: арифметикалы? немесе логикалы? амал; а?парат тасымалдау командасы; берілген сандарды салыстыру командасы; берілген сандарды салыстыру командасы; н?тижені экран?а, ?а?аз басып шы?ару командасы; келесі команда?а к?шу т?ртібін орындау; т. б. болып б?лінеді.

Ат?арушы т?сінігі
Алгоритм ат?арушысыны? р?лін адам немесе автоматтандырыл?ан ??рыл?ы: компьютер, робот ж?не т. б. орындайды.
Жалпы ал?анда, ?мірімізді? барлы?ы алгоритм тізбектерінен т?рады десек те болады.
Алгоритм орындалу барысында ат?арушы ?андай инструкция келесі орындалу керектігін біледі. Ат?арушы орындай алатын командаларды? жиынын ат?арушы командалар ж?йесі деп атаймыз.
Сонымен, алгоритм ат?арушысы алдын - ала ?ойыл?ан ?рекеттерді орындап, н?тижеге жететін адам, компьютер немесе техника болуы м?мкін. Егер есепті шешу ?шін техникалы? ??ралдар пайдаланылса, орындалатын ?рекеттер тізбегі на?ты ж?не т?сінікті болу керек. ?аншалы?ты ?рекеттер т?сінікті де, на?ты болса, соншалы?ты н?тижеге жету тез ж?не д?рыс болады.

Алгоритм жазу жолдары
Алгоритмді компьютерде орындау ?шін оларды алдын - ала жазып алу керек. Жалпы жа?дайда, алгоритм жазуды? келесі т?рлері ?абылдан?ан:
1) таби?и тілдегі жазылуы;
2) белгілі бір т?йінді с?здер – терминдер ар?ылы ?ыс?аша тізбекті т?рде жазу;
3) графиктік жолмен жазу;
4) программалау тілдеріндегі жазылуы.
Біра? таби?и тілде жазыл?ан алгоритм компьютерде орындалмайды, ?йткені б?л жа?дайда д?лдік, на?тылы? са?талмайды. Алгоритмдерді графиктік жолмен жазу, кейіннен осы программалау тіліндегі программа?а айналдыру ж?мысы мемлекеттік стандартпен бекітіліп, а?парат ?ндеу ж?мысында ке?інен ?олданылады.

Алгоритмні? графиктік т?рде кескінделуі
Алгоритмні? графиктік т?рде кескінделуі – ке? тарал?ан ?діс. Б?л – жазуды? т?сінікті, аны?, к?рнекі т?рі болып табылады. Алгоритмдерді графиктік жолмен жазуды? мемлекеттік стандарты аны?тал?ан. Онда кез - келген амал белгілі бір геометриялы? фигурамен ?рнектеледі. Олар фигуралар немесе блоктар, амалдар немесе операциялар символы деп те аталады. Блоктар ба?ыттал?ан сызы?тармен байланысып, бірінен со? бірі ретімен орналасады. А?парат ??деуді? ?рбір буыны немесе орындалатын операциялар реті алгоритм схемасымен ай?ындалады. Алгоритм схемасын оны? блок схемасы деп аталады. Алгоритм блоктарыны? ішінде орындалатын іс - ?рекетті? мазм?ны жазылады. Блок схемада пайдаланатын фигуралар оны? блоктары, ал оларды бір - бірімен ?осатын сызы?тар байланыс сызы?тары деп аталады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"Алгоритмді жазу пішімі, блок - схемалар"»

Сабақ тақырыбы: «Алгоритм және оның атқарушылары. Алгоритмді жазу пішімі. Блок - схемалар.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың алгоритм, атқарушы ұғымы, алгоритмнің жазылу түрлері туралы білімдерін қалыптастыру.
Дамытушылық: оқушылардың танымдық және шығармашылық қабілеттерін жан - жақты дамыту;
Тәрбиелік: оқушыларды жүйелікке, бірізділікке, ұқыптылыққа, уақытты тиімді пайдалануға тәрбиелеу.
Сабақтың типі: аралас сабақ
Сабақ әдісі: практикалық
Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: ДК, интерактивті тақта, кестелер.
Сабақтың жоспары:
Ұйымдастыру.

Жаңа сабақ.
«Алгоритм» ұғымы информатикада ақпарат сияқты іргелі ұғымдар қатарына жатады. Алгоритм атауы атақты араб математигі Әбу Жафар Мұхаммед ибн Мұса әл - Хорезми ( 763 - 850 ж. ж) есімінің латынша Algorithmi (Алгоритми) болып жазылуына шыққан. Ол санаудың ондық жүйесінде көп орынды сандар мен арифметикалық амалдардың орындалу ережесін ұсынған. Бұл ережелер қосынды мен көбейтіндіні табуға арналған амалдарды орындауға қажетті тізбектен құрылған. Сол ереже осы күнге дейін қолданылып келеді.

Әл - Хорезмидің ұсынған тәсілін жақтаушыларды алгоритмдіктер деп, ал «алгоритм» ұғымын бірқатар қасиеттері бар ережелер жүйесі деп атаған. Қазіргі кезде «алгоритм» ұғымы тек математикалық есеп шешу әдісімен ғана шектелмейді. Оның мағынасы әлдеқайда кең. Әрбір компьютер алдын - ала берілген алгоритммен, яғни жоспарлы жұмыс істейді.
Алгоритм дегеніміз – іс әрекеттің рет - ретімен орындалуы. Кез - келген есепті қарапайым амалдарды тізбектей орындау арқылы шығаруға болады. Алгоритімді компьютерде орындау үшін оны программа түрінде жазып шығу керек.

Программа компьютерге түсінікті командалардан тұрады. Осы командалар тізбе орындау соңында есептің нәтижесі шығады. Командалар тізбегін – программа қарастыруға болады. Команда бір ғана қарапайым амалды орындау үшін берілген бұйрық ретінде қабылданады. Командалар: арифметикалық немесе логикалық амал; ақпарат тасымалдау командасы; берілген сандарды салыстыру командасы; берілген сандарды салыстыру командасы; нәтижені экранға, қағаз басып шығару командасы; келесі командаға көшу тәртібін орындау; т. б. болып бөлінеді.

Атқарушы түсінігі
Алгоритм атқарушысының рөлін адам немесе автоматтандырылған құрылғы: компьютер, робот және т. б. орындайды.
Жалпы алғанда, өміріміздің барлығы алгоритм тізбектерінен тұрады десек те болады.
Алгоритм орындалу барысында атқарушы қандай инструкция келесі орындалу керектігін біледі. Атқарушы орындай алатын командалардың жиынын атқарушы командалар жүйесі деп атаймыз.
Сонымен, алгоритм атқарушысы алдын - ала қойылған әрекеттерді орындап, нәтижеге жететін адам, компьютер немесе техника болуы мүмкін. Егер есепті шешу үшін техникалық құралдар пайдаланылса, орындалатын әрекеттер тізбегі нақты және түсінікті болу керек. Қаншалықты әрекеттер түсінікті де, нақты болса, соншалықты нәтижеге жету тез және дұрыс болады.

Алгоритм жазу жолдары
Алгоритмді компьютерде орындау үшін оларды алдын - ала жазып алу керек. Жалпы жағдайда, алгоритм жазудың келесі түрлері қабылданған:
1) табиғи тілдегі жазылуы;
2) белгілі бір түйінді сөздер – терминдер арқылы қысқаша тізбекті түрде жазу;
3) графиктік жолмен жазу;
4) программалау тілдеріндегі жазылуы.
Бірақ табиғи тілде жазылған алгоритм компьютерде орындалмайды, өйткені бұл жағдайда дәлдік, нақтылық сақталмайды. Алгоритмдерді графиктік жолмен жазу, кейіннен осы программалау тіліндегі программаға айналдыру жұмысы мемлекеттік стандартпен бекітіліп, ақпарат өндеу жұмысында кеңінен қолданылады.

Алгоритмнің графиктік түрде кескінделуі
Алгоритмнің графиктік түрде кескінделуі – кең таралған әдіс. Бұл – жазудың түсінікті, анық, көрнекі түрі болып табылады. Алгоритмдерді графиктік жолмен жазудың мемлекеттік стандарты анықталған. Онда кез - келген амал белгілі бір геометриялық фигурамен өрнектеледі. Олар фигуралар немесе блоктар, амалдар немесе операциялар символы деп те аталады. Блоктар бағытталған сызықтармен байланысып, бірінен соң бірі ретімен орналасады. Ақпарат өңдеудің әрбір буыны немесе орындалатын операциялар реті алгоритм схемасымен айқындалады. Алгоритм схемасын оның блок схемасы деп аталады. Алгоритм блоктарының ішінде орындалатын іс - әрекеттің мазмұны жазылады. Блок схемада пайдаланатын фигуралар оның блоктары, ал оларды бір - бірімен қосатын сызықтар байланыс сызықтары деп аталады.