Ойшылдық”“Ойлан да тап” Ертегі сыр шертеді... Баяғы заманда ғажайып және сиқырлы патшалық химияның зертханасында дүниеге бір нәресте келеді. Оның әкесі көміртек-күшті, келбетті, көпшіл, ал анасы-көңілі пәк таза сутек еді. Анасы мен әкесі дүниеге келген нәрестеге қуанып, той жасайды. Қонақтар дүниеге келген нәрестені қыз ба, ұл ма екенін біле алмады. Ол көмірсутектер отбасының ең қарапайым белсенділігі төмен жеңіл мүшесі болатын. Осы кезде білгір химик оның оттектегі және ауадағы көңіл-күйін сынағанда, көңіл-күйінің көтеріңкі болатынын байқайды. Қонақтар дүниеге салмағы да мінезі де жеңіл қыз келгенін айтып, қуанышқа бөленеді. Оған “”Кеніш” деген әдемі ат берілді. Ата-анасының тегі бойынша “Көмірсутек” болып аталады. “Кеніш” атақты болғысы келеді, сол себептен саяхатқа шығады. Ұзақ жол жүріп күннің аптап ыстығынан шөлдеп су ішкісі келеді. Сол мезетте алдынан құдық кездеседі. Кеніш жүгіріп құдыққа келіп, суға қолын созған кезде құдықтың суы тартылып кетіпті. Шөлін қандырмаған Кеніш ренжіп, кішкене тынығайын деп тұрғанда өзі сияқты жолсерік тап болады. Бұл кезде күн жарық болатын. Кеніш жолсерігін бір көргеннен ұнатып, ол үшін саяхатқа шығамын деген ойынан да бас тартып, ата-анасымен таныстырмақшы болады. Ақыры соңында онымен от басын құрып, салқындатқыш, еріткіш, өрт сөндіргіш мінездері бар ұрпақ өмірге келіп, тату-тәтті, бақытты өмір сүреді. Кеніш біраз жылдан соң аяқсыз қалған саяхатын аяқтау мақсатында жолға шығады. Ол саяхатқа өзінің көлеңкесі “Батпақты” ерітіп алады. Батпақтың жоғары температурадан басы айналып, жүрегі қақ айрылады. Сөйтіп өздеріне серіктес дос табады. Бірақ олар өздерінің серіктерінің ауада күйелі жалын бөлетінін байқайды. Алайда оның көптеген қасиеттерінің көршілеріне ұқсайтынын көріп таң қалады. Кеніш өзінің серіктесімен саяхаттың жаңа жоспарын жасайды. Серіктесі үш есе ісініп өзінің танысы Кекуленің баласын және оның үрім-бұтағын іздеуге шығатынын, ал Кеніш алкендерден тарайтын туыстарын іздеуге баратынын айтып жолдары екіге айырылады. Ой толғаныс кезеңі "Қанағат" «1. С3Н6 бутан 2. С4Н6 ацетилен 3. С2Н2 толуол 4. С7Н8 бутадиен 5. С6Н6 пропен 6. С4Н10 бензол 7. С2Н5- фенил 8. С6Н5- этил «Талап»: 1. Сенесің бе, сенбейсің бе, көмірсутектер құрамындағы көміртек (ІІ) валентті? 2. Сенесің бе, сенбейсің бе, табиғи газ негізінен этиленнен тұрады? 3. Сенесің бе, сенбейсің бе, гексан гексеннің изомері? 4. Сенесің бе, сенбейсің бе, алкандар мен циклоалкандар- дың құрамында ешқандай айырмашылық жоқ? 5. Сенесің бе, сенбейсің бе, алкендерде үш еселі байланыс болады? 6. Сенесің бе, сенбейсің бе, алкандарға, парафиндерге, қаныққан көмірсутектерге қосып алу реакциясы тән? 7. Сенесің бе, сенбейсің бе, алкендерде екі қос байланыс? «Терең ой»: «Жоғалған формулалар» Pt 1. CH2 = CH2 + H2 → ......... 2. CH2 = CH2 + ..... → CH3 - CH2OH эл. ток |