kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

  1. Главная
  2. Химия
  3. Уроки
  4. Оттек және озон

Оттек және озон

Нажмите, чтобы узнать подробности

иоодибождгшшшшшшолллллллллшкннгншолждэ№жЖ?юбьжжр

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Оттек және озон»

Сабақтың тақырыбы:§21.Оттектің физикалық қасиеттері. Оттекті алу

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:

Оттектің физикалық қасиеттері мен алыну реакциялары туралы біліктерін қалыптастыру;

Дамытушылық:

Оттектің алыну жолдарын тәжірибеде көрсете отырып ойлау дағдыларын, есте сақтау қабілеттерін арттыру;

Тәрбиелілік:

Оқушыларды оттегінің өмірде де, тұрмыста да маңызды орын алатынын білуге тәрбиелеу;


Сабақтың түрі: жаңа тақырыпты игерту.

Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап, баяндау, тәжірибе жасау, талдау.

Пәнаралық байланыс: биология

Сабақ көрнекілігі: Слайд, интерактивті тақта,реактивтер, деңгейлік

тапсырмалар.

Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі

(Амандасу, түгендеу,сабаққа дайындығын тексеру)

2. Үй тапсырмасын тексеру.

(Өткен тақырыпқа пысықтау сұрақтары)

3. Жаңа тақырып

4. Жаңа тақырыпты бекіту

5. Үй тапсырмасын беру

6. Бағалау


Ой-қозғау.(өтілген тақырыпты пысықтау)

Сұрақтарға жауап алу

1. Оттегі латын тілінен аударғанда қандай мағынаны білдіреді? Сипаттама

бер. («oxygenium» оксигениум «қышқыл тудырушы» дегенді білдіреді.

Периодтық жүйеде 8 орында тұр. Таңбасы «О», салыстырмалы

атомдық массасы 15,9994, есептеуге оңай болуы үшін дөңгелектеп 16 деп

алады.)

2.Адам организмі массасының қанша пайызы оттектен тұрады? (65%)

3. Атмосферада оттек бос күйінде неше % (пайыз) балады? (21%)

4. Жер қыртысында ең көп таралған элементті атаңдар. Солардың ішінде

оттектің үлесі қандай, жер қыртысында нешінші орынды алып тұр?

(49,13%; 1 орын)

5. Ауадаға оттегіні сутегімен байланыстыратын әдісті кімдер ойлап тапты.

(Габер және Бош)

6. Құмның және табиғи суларда оттегінің үлесі қандай? (құмның

құрамында 50%-дан артық, табиғи суларда 86 %.)

7. Табиғи жағдайларда (фотосинтез кезінде) нелер оттегін түзеді? (жасыл

өсімдіктер?)



Жаңа сабақ:Оттектің физикалық қасиеттері. Оттекті алу


Иісі, түсі, өңі жоқ

Табиғатта онсыз өмір жоқ

Өсімдіктен аламын

Өміріме нәр қыламын, - деп бекер айтпаған халқымыз. Ол иіссіз, түссіз, дәмсіз газ. Сондықтан оны ауадан ажырату қиын. ХҮІІІ ғасырда тәжірибе жүзінде ағылшын химигі Дж.Пристли (1774ж) мен швед ғалымы К. Шееле (1772ж) ауаның құрамдас бөлігі екенін айтты. Ауадан сәл ауыр. 00С-та және 1 атм. қысымда оттектің 1 литрінің массасы 1,43 г, ал ауанікі - 1,29 г тартады.

Оттек суда аз ериді. Қалыпты жағдайда 200С- та және 1 атм. қысымда судың 100 көлемінде, оттектің 3 көлем газы ериді.

Оттек - 1830 С – та сұйылады, -2180 С- та қатады.


Оттекті алу

Табиғатта күн сәулесі әсерінен жүретін әйгілі фотосинтез процесі кезінде, жасыл өсімдіктер оттекті бөліп шығарады.

Оттек газы өнеркәсіпте және лабораторияда алынады.

Өнеркәсіпте оттекті көп мөлшерде сұйық ауаны айдау арқылы алады.Алдымен ауаны тазартады. Содан соң ауаны қатты қысып, салқындатады.Ауа құрамындағы оттегі мен азот сұйық күйге ауысады да, көкшіл сұйықтыққа айналады. Енді азотты оттектен бөліп алу үшін аздап қыздырады. Азотты - 1960 С – та бөліп алып, оттекті сұйық күйінде арнайы екі қабырғалы термостат - Дьюар ыдысына құйып сақтайды.









- Дьюар ыдысы



Газ күйіндегі оттекті көкшіл түске боялған болат баллондарда 1-1,5 кПа қысымда сақтайды.


-Болат баллон




Лабораториядаоттекті құрамында оттегі мол күрделі заттардан алады. Олар: Калий перманганатыKMnO4, калий хлораты КСIO3 т.б.

1 - тәжірибе: Калий перманганатынан оттекті алуды қарастырайық:

Құрғақ сынауықтың түбіне 1/5 бөлігіне жеткізіп калий перманганатын салып, аузын газ өткізетін түтігі бар тығынмен бекітеді де, оның ұшын ауасы бар шыны ыдыстың түбіне түсіреді. Сынауықты қыздырғанда оттек бөліне бастайды. Ыдыстың оттекке толғанын шоқтанған таяқшаны аузына апарғанда лап етіп тұтануынан байқауға болады. Калий перманганатын қыздырғанда айырылу реакциясының теңдеуі

2 KMnO4 K2MnO4 +MnO2 + O2↑

Калий Калий марганец оттек

перманганатыманганаты (ІҮ) оксиді


2 - тәжірибе: Оттегінің көп мөлшерін сутегінің асқын тотығынан (H2O2) да алуға болады. Үш пайызды сутек асқын тотығының ерітіндісін аламыз. Сутек асқын тотығы тұрақсыз зат. Ауада ашық тұрған жағдайдың өзінде оттегі мен суға ыдырай бастайды:

2H2O2 = 2H2O + O2↑


Бұл ыдырауды қоспаға марганецтің екі оксидін (пиролюзита), активті көмірді, металл ұнтағын, қанды, сілекейді қосу арқылы тездетуге болады. Бұл заттар катализатор сияқты әсер етеді.

Бұған көз жеткізу үшін кішкентай пробиркаға 1 мл асқын тотығын құйып жоғарыда айтылған заттардың бірін қосамыз, ал бөлініп жатырған оттегін жалындатып көреміз. Егер стаканға 5 мл үш пайыздың сутегі асқын тотығын алып жануар қанын тамызсақ, қоспа қатты көпіршіктеніп, көпіршігі қатып қалады және оттегінің бөлінуі әсерінен үріледі. Сонымен қатар сутек асқын тотығының бөліну процессін тездету үшін катализатор ретінде активті көмірді, сүт, қант, жасыл өсімдіктің ұнтақталған жапырақтарын тәжірибеде пайдаланып салыстыруға болады.

Химиялық реакцияның жылдамдығын тездететін, бірақ реакция соңында жұмсалмай қалатын зат өршіткі (катализатор) деп аталады.

Оттекті лабораторияда екі тәсілмен жинауға болады. Оттек ауадан сәл ауыр болғандықтан ауаны ығыстыру арқылы алады.

Ал суда нашар еритіндіктен суды ығыстыру тәсілімен жинауға болады.

Тақырыпты бекіту:

  1. Оттектің физикалық қасиеттеріне сипаттама беріңдер

  2. Өнеркәсіпте алған оттекті қандай ыдысқа жинайды?

  3. Лабораторияда оттекті алу жолдарын айтып, реакция теңдеулерін жазыңдар.

  4. Өршіткі дегеніміз не?

  5. Оттекті ауадан бөліп алу, оның қандай қабілетіне негізделген?

  6. Оқулықтан №9,10 есептерді шығару.


Деңгейлік тапсырмалар мен есептер жинағынан есептер шығару


І -нұсқа.

1 – деңгей

  1. К2О, МgO,FeO Осы оксидтердің құрамындағы оттектің массалық үлесін табу керек.

2– деңгей

1. Лабораторияда тәжірибе жасау үшін 200г оттек алу керек болды.Оны алу үшін берілген реакция теңдеуі бойынша:

2FeO→ 2Fe + O2

Темір (ІІ) оксидініңFeOқандай массасы керек екенін есептеңдер.

3 – деңгей

  1. Көлемі 4,5 л отектің:

а) моль санын

ә) массасын есептеңдер.

2. Литий(І) оксидін Li2O 2,25 грам айырылғанда 1,45 грам литий түзіледі. Осы кезде оттектің қанша массасы бөлінгенін табыңдар.


ІІ - нұсқа.


1 – деңгей

  1. СO, Na2O, P2О5 Осы оксидтердің құрамындағы оттектің массалық үлесін табу керек.

2– деңгей

1. Лабораторияда тәжірибе жасау үшін 186г оттек алу керек болды.Оны алу үшін берілген реакция теңдеуі бойынша:

2MgO→ 2Mg + O2

Магний (ІІ) оксидініңMgOқандай массасы керек екенін есептеңдер.

  1. – деңгей

  2. 1. Көлемі 6,3 л отектің:

а) моль санын

ә) массасын есептеңдер.


2. Күкірт (ІҮ) оксидін SO2 3,5 грам айырылғанда 1,8 грам күкірт түзіледі. Осы кезде оттектің қанша массасы бөлінгенін табыңдар.



Үйге тапсырма:

  1. §21. Оттектің физикалық қасиеттері. Оттекті алу

  2. Есептер жинағынан 46 – 47 бет. 2 -11,2-12,2-17,


Бағалау:






Получите в подарок сайт учителя

Электронная тетрадь по химии 9 класс...

Электронная тетрадь по химии 11 класс...

Химия 11 класс ФГОС

Химия 9 класс ФГОС

Химия. Сложные вопросы

Электронная тетрадь по химии 10 класс...

Электронная тетрадь по химии 8 класс...

Химия 8 класс

Предмет: Химия

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 8 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Оттек және озон

Автор: Жанбосинова Анар Сериковна

Дата: 19.01.2021

Номер свидетельства: 570650

Похожие файлы

object(ArrayObject)#883 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(137) "Оттекті? аллотропиясы.Озон ж?не озон ?абатыны? ма?ызы.Заттарды? ауада жануы. "
    ["seo_title"] => string(82) "ottiektin-allotropiiasy-ozon-zh-nie-ozon-k-abatynyn-man-yzy-zattardyn-auada-zhanuy"
    ["file_id"] => string(6) "199661"
    ["category_seo"] => string(6) "himiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1428604453"
  }
}

object(ArrayObject)#905 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(218) "Озон.Оттектің аллотропиялық түр өзгерісі.Озон және озон қабатының Жердегі тіршілік үшін маңызы.Заттардың ауада жануы."
    ["seo_title"] => string(80) "ozon_ottiektin_allotropiialyk_tur_ozghierisi_ozon_zh_nie_ozon_k_abatynyn_zhierdi"
    ["file_id"] => string(6) "395413"
    ["category_seo"] => string(6) "himiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1487999649"
  }
}

object(ArrayObject)#883 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(173) "Оттекті? аллотропиясы, озон, озон ?абатыны? т?зілуі, ауа-газдар  ?оспасы,  ауаны ластанудан ?ор?ау "
    ["seo_title"] => string(99) "ottiektin-allotropiiasy-ozon-ozon-k-abatynyn-tuzilui-aua-ghazdar-k-ospasy-auany-lastanudan-k-org-au"
    ["file_id"] => string(6) "213345"
    ["category_seo"] => string(6) "himiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1432039214"
  }
}

object(ArrayObject)#905 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(77) "Озон. Оттектің аллотропиялық түр өзгерісі"
    ["seo_title"] => string(44) "ozon_ottiektin_allotropiialyk_tur_ozghierisi"
    ["file_id"] => string(6) "458101"
    ["category_seo"] => string(6) "himiya"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "planirovanie"
    ["date"] => string(10) "1518946378"
  }
}

object(ArrayObject)#883 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(38) "Оттек, Оксидтер. Жану"
    ["seo_title"] => string(20) "ottiekoksidtierzhanu"
    ["file_id"] => string(6) "332044"
    ["category_seo"] => string(9) "biologiya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1464805427"
  }
}

Полезное для учителя


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Распродажа видеоуроков!
2100 руб.
2620 руб.
1900 руб.
2370 руб.
Смотреть все комплекты
Курсы ПК и ППК для учителей!
Смотреть все курсы
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет

Восстановить пароль
Регистрация
Проверка свидетельства