Оксидтер дегеніміз - екі элементтен ??ралып, бірі оттек болып келетін к?рделі заттар. Оксидтер ?шке б?лінеді: негіздік оксидтер, ?ыш?ылды? оксидтер, екідайлы "амфотерлі" оксидтер. Оксидтер т?з т?зетіндер ж?не т?збейтіндер болып екіге б?лінеді. Оксидтер молекулалы? ж?не беймолекулалы? ??рылымды болып келеді.
Негіздік оксидтер сумен ?рекеттесіп, негіз т?зеді. ?ыш?ылды? оксидтер сумен ?рекеттескенде н?тижесінде оттекті ?ыш?ыл алынады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Оксидтерді? химиялы? ?асиеттері, ?олданылуы»
Хайрекеева Гулнафис Қанатқызы
Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданы
Қаратөбе мектеп-гимназиясы
Химия пәнінің мұғалімі
Мақсаты:
1.Оқушыларға оксидердің құрамы, қасиет-тері, оксидтердің бір-бірінен айырмашылығы, қолданылуы туралы түсіндіру, оксидтерді жіктеуге, салыстыруға, химиялық реакция теңдеулерін жазып, теңестіре білуге баулу.
2. Оқушылардың іскерлігін, өз бетімен ізденуін, ой-өрісін, шығармашылық мүмкіндігін дамыту, ғылыми көзқарасын қалыптастыру.
3. Өз бетімен , жұппен ,топпен жұмыс істеп,өз білімін өзі тексеріп, бағалай білуге үйрету. Өздігінен талпынып,жауапкершілікпен сезінетін саналы, өнегелі ұрпақ тәрбиелеу.
1 Сутегі атом қышқыл қалдығынан тұратын күрделі зат.
а) оксид
б) қышқыл
в) тұз
2 Заттардың оттегінде жануы.
а) жану
б) тотығу
в) газ бөлу
3 Бинарлы қосылыс
а) СО2
б) Н2СО3
в) СН3ОН
4 Н2SО4 құрамындағы қышқыл қалдығының валенттілігі.
а) ІІІ
б) І
в) ІІ
5. Қай қышқыл түрі силикаттар деп аталады.
а) күкірт қышқылы
б) көмір қышқылы
в) кремний қышқылы
6. Металл атомы орын басуға бейім, сутегі атомы қышқыл қалдығынан тұратын күрделі зат.
а) тұз
б) қышқыл
в) оксид
7 . Адам ағзасындағы судың мөлшері
а) 60-65 %
б) 65-70 %
в) 70-75 %
8. Ең жеңіл газ
а) мыс
б) сутегі
в) оттегі
9. Қай қышқыл тұзы корбанаттар деп аталады.
а) күкірт
б) күкірт
в) азот қышқылы
10. Электрохимиялық кернеу қатарын жасаған ғалым
а) Бекетов
б) Пруст
в) Менделеев
Жауабы:
1
б
2
б
3
а
4
5
в
6
в
7
а
б
8
9
б
10
б
А
СӨЗЖҰМБАҚ
1.Табиғатта ең көп таралған элемент
2.Актив металл
3.Мыстың латынша аты
4.Алғашқы көмек көрсетілгенде қолданылатын элемент
5.Сутегіні бөліп алу ғылыми түрде қалай аталады?
Сөзжұмбақ шешу арқылы жаңа тақырыпты ашу
Жаңасабақ Оксидттердің жіктелуі аталуы мен алу жолдары.
Заттар
Жай
Күрделі
металдар
бейметалдар
оксидтер
негіздер
Қыш
қылдар
тұздар
Қышқылдық
SO 3
CO 2
Негіздік
CaO
CuO
Екідайлы
AL 2 O 3
ZnO
Алыну жолдары
Күрделі заттардың
айырылуы
Заттардың жануы
Күрделі зат
жанғанда
2C 2 H 2 +5O 2 =4CO 2 +2H 2 O
Жай зат жанғанда
4P+O 2 = 2P 2 O 5
Ерімейтін
негіз
Cu(OH) 2 =CuO+H 2 O
Тұздар
CaCO 3 = CaO+CO 2
Қышқыл
H 2 SO 4 =SO 3 +H 2 O
Оксидтердің аталуы
Жазылуы
аталуы
CO 2
КӨМІРТЕК(ІҮ) ОКСИДІ
N 2 O 5
SO 2
АЗОТ (Ү)ОКСИДІ
КҮКІРТ(ІҮ)оксиді
SO 3
КҮКІРТ(ҮІ)ОКСИДІ
CuO
МЫС(ІІ)ОКСИДІ
Al 2 O 3
АЛЮМИНИЙ(ІІІ)
ОКСИДІ
P 2 O 5
ФОСФОР(Ү)ОКСИДІ
K 2 O
Cr 2 O 3
КАЛИЙ(І)ОКСИДІ
ХРОМ(ІІ)ОКСИДІ
Оқушылардың деңгейлерін ескере отырып, дара жұптық, топтық тапсырмалар беріледі
2)Үшдеңгейлі тапсырма (тапсырманы орындауды оқушылар бір уақыттай бастайды, әрқайсысы өз білім шыңына, өз қабілеттеріне қарай жетеді)
“ 3”
“ 4”
Мына оксидтерді алыну жолдарын жаз, атаны ата.
K 2 O , N2O 3, CaO , P2O5 , Cu2O
“ 5”
Мына химиялық реакцияны аяқтап, алынған өнімдегі тұздардың атын ата.
Fe+HCI
CaO+HCI
Fe2O3+H2SO4
Na2O+H3PO4
4К+О2 2К2О дикалий оксиді
2 N 2 + 3 O 2 2 N 2 O 3 диазот триоксиді
2 Ca + O 2 2 CaO калций оксиді
4Р+5 O 2 2Р2О5 дифосфор пентаоксиді
2 Cu + O 2 2 CuO 2 дикупрум оксиді
400 г 9% ерітінді дайындау үшін тұз б ен с удан қандай массасы керек
Fe +2 HCI Fe CI 2+Н2 темір дихлориді CaO +2 HCI СаС I 2+Н2 кальций дихлориді Fe2O3+ 3 H2SO4 2 Fe ( S04 ) 3+3H2O диферрум тирсульфаты 3 Na2O+ 2 H3PO4 3 Na 3 РО 4+3 H2O тринатрий ортофосфаты
w= м(ерз)/м(ерт)*100 %
Мерз = w *м(ерт)/100 %
Мерз= 400г*9 % /100 % =36г
400 г ер – 36г тұз = 364г су
Жұптық жұмыс
3)(оқушылар бірлесе отырып реакция теңдеулерін аяқтайды)
Тапсырма
Жауабы
1) P 2 O 5 + ...... H 3 PO 4
3 H 2 O
2) Na 2 O + …… NaOH
H 2 O
3) K 2 O + …… KCI+H 2 O
2 Н С I
4) PH 3 +…… P 2 O 5 +H 2 O
4 O 2
5) SO 3 + ……Na 2 SO 4 +H 2 O
2 NaOH
6) CaO + …… CaSiO 3
SiO 2
4) Топтық жұмыс
1)Қай оксид қайда жатады соған “+” таңбасын қою
Оксидтер
Na 2 O
Қышқылдық
ZnO
Негіздік
CuO
Екідайлы
FeO
CrO 3
N 2 O 5
MnO
CO 2
Li 2 O
2) Оқушылар оксидтерді алу әдістерін біле отырып, берілген оксидтерді алу реакциясының теңдеулерін жазыңдар
3)Берілген реакция теңдеуін жүзеге асырыңдар
1.Li 2 O __LiOH__Li 2 CO 3
2.Na__Na 2 O__NaOH
3.SO 3 __H 2 SO 4 __MgSO 4
4.Al__Al 2 O 3 __Al 2 ( SO 4 ) 3
Оқушылар әр түрлі жұмыс формаларын орындау кезінде алған бағаларын өзін-өзі бағалау карточкаларын қояды.