Байжанова Жанар Амантаевна
Химия п?ні м??алімі
Бесары? орта мектебі
?ызылорда облысы,Жана?ор?ан ауданы,Бесары? бекеті
?йірме кеші
Та?ырып: «Химия ?ажайыптары»
8-9 сынып
Ма?саты:
О?ушылар арасынан химия ?ылымына ынталы, талапты, ал?ыр о?ушыны аны?тау ж?не оларды ізденуге, тез ойлау?а, ал?ырлы??а баулу.
О?ушыларды? ойлау, есте са?тау ?абілетін дамытып, ?з ойын еркін жеткізуді, на?ты тез шешім ?абылдау да?дысын дамыту.
О?ушыларды ?йымшылды??а, бірлесіп ж?мыс істеуге, ?з-?зіне сенімді болу?а т?рбиелеу
Ойын б?лімдері
- С?лемдесу: таныстыру,команда эмблемасы ?ран (5 ?пай)
- Б?йге ( ?р д?рыс жауап?а 1 ?пай)
- ?ажайып ?яшы?тар (?яшы?тар?а с?йкес ?пайлар беріледі-5 ?пай)
- Полиглот (Жасырыл?ан с?зді тауып ?ш тілде атау -15 ?пай)
- Си?ырлы ??тылар (?ауіпсіздік техникасы ережелерін табу-5 ?пай)
- Топ басшылар сайысы (Затарды? молекулалы? модельдерін жасау-5 ?пай)
- ?ажайып сынауы?тар ( Бейне с?ра?тар-5 ?пай)
І-топ: Электрон
ІІ-топ: Протон
Сайыс?а т?суші екі топ?а с?ттілік, белсенділік ж?не же?іс тілейміз
Сайысымыз?а ?діл ба?асын беретін ?діл –?азылар ал?асын таныстырып ?тейік
Білген сайын келеді біле бергім
Біле беру емес пе тілегі елді?
Б?гін осы сайыста же?іске жет
Білімді ?рі білікті жас жеткіншек.
1. С?лемдесу
“Электрон” командасы:
С?лем саган “Протон”
Зарядты? о?,ісі? де о?
Жарыста жет деп же?іске
Жолдайды тілек “Электрон”
?раны: “Білекті бірді жы?ады,білімді мы?ды жы?ады”
“Протон” командасы:
“Электрон” командасы с?лем сізге,
Жолдапсыз жа?сы тілек дос деп бізге.
Білімді сарап?а сал,сайысайы?,
?пайды к?п алайы? сіз де,біз де!
?раны: “Білім-инемен ??ды? ?аз?андай”
?арап т?рмай б?йгеге кеп ені?із,
Ш?кірттерге ?діл шешім бері?із,
Ж?зден ж?йрік, мы?нан т?лпар шы?арар,
Б?йге, б?йге, б?йгені бір к?рі?із.
2. Б?йге
1. Жары? ж?не жылу б?ле ж?ретін реакция (жану)
2. Затты? ??рамы мен ?асиетін са?тайтын е? кіші б?лшек (молекула)
3.Химиялы? элемент та?басыны? т?менгі жа?ына жазылып, атом саныны білдіретін сан (индекс)
4.Бастап?ы затты? т?рленіп жа?а зат?а айналуы (химиялы? ??былыстар)
5.Заттарды ?оспалардан б?лу ?дістері (т?ндыру с?зу кристалдау айдау)
6.Бастап?ы заттарды? ??рамы мен ?асиеті ?згермей са?талады (физикалы? ??былыс)
7.Затты? химиялы? жолмен б?лінбейтін е? ?са? б?лшегі (атом)
8.?нерк?сіпте оттегін неден алады (ауадан)
9.Ауаны? салыстырмалы молекулалы? массасы (29)
10.Периодты? ж?йеде неше бейметалл бар (22)
11.Химиялы? элемент ??ымын ал?аш енгізген (Р.Бойль)
12.Заттарды? оттегімен ?рекеттесуі (тоты?у)
13.Оттекті? аллотропиялы? т?р ?згерісі (Озон)
14. І топты? негізгі топша металдары ?алай аталады (Сілтілік металдар)
15.Периодты? ж?йеде «Т?з т?зушілер» деген ма?ына білдіретін элементтер ?алай аталады (галогендер)
16.Сутегі латын тілінен аудар?анда ?андай ма?ына білдіреді (су тудырушы)
17.Халькогендер ?ай топты? элементтері (IY топты? негізгі топшасы)
18.Периодты? ж?йеде неше период бар (7)
19.Зат м?лшеріні? ?лшем бірлігі ?андай (моль)
20.К?лем мен зат м?лшеріні? к?бейтіндісі неге те?(масса?а)
21.Авогадро т?ра?тысы нешеге те? (6,02*1023)
22.Химиялы? реакция типтерін ата (?осылыу, айырылу, орынбасу, алмасу)
23.Жай заттарды? тоты?у д?режелері нешеге те? (0)
24. Химиялы? байланысты? т?рлерін ата (Коваленттік, ионды?, сутектік, металды?)
3. ?ажайып ?яшы?тар
Теория
20
30
40
?алымдар
20
30
40
Жылдар
20
30
40
Элемент
20
30
40
Теория 20
Оксидтер дегеніміз не?
(Біреуі оттек болып келетін екі элементтен ??рал?ан к?рделі заттар)
Теория 30
Ковалетті полюссіз байланысті? аны?тамасы?
(Электртерістіктері бірдей атомдар арасында ж?ретін химиялы? байланыс)
Теория 40
Валенттілік дегеніміз не?
(Бір химиялы? элемент атомдарыны? бас?а химиялы? элемент атомдарыны? білгілі – бір санын ?осып алу ?абілеті)
?алымдар 20
Зат массасыны? са?талу за?ын кім т?жырымдады? ( М.В.Ломоносов)
?алымдар 30
Химиялы? элементтерді? та?басын кім енгізді?
(Берцелиус)
?алымдар 40
Атом ??рылысыны? планетарлы? моделін кім ?сынды? (Э.Резерфорд)
Жылдар 20
Пристли мен Шееле оттегін ?ай жылдары аны?тады? (1772ж ж?не 1774ж)
Жылдар 30
Кавендиш сутегін ?ай жылы аны?тады? (1766ж)
Жылдар 40
Италян ?алымы А.Авогадро ?з атымен аталатын за?ын ?ай жылы т?жырымдады?
(1811ж)
Элемент 20
К?н ж?йесінде сутегі ?анша пайыз кездеседі? ( 92)
Элемент 30
Оттегіні? неше аллотропиялы? т?р ?згерісі бар? (2- оттегі, озон)
Элемент 40
Алюминийді? периодты? ж?йедегі орны (ІІІ период, ІІІ топты? негізгі топшасы)
4. Полиглот
Келді кезек полиглотты шешуге,
Жауаптарды аудару?а ?ш тілде.
?аза?, орыс, латынша білсе?із,
30 ?пай, ш?кірт са?ан несібе.
Шарты:Ж?мба? беріледі.Сосын шешуін тауып,?аза?ша,орысша,латынша айту.Толы? жауап?а 20 ?пай,жартылай жауап?а 10 ?пай.
5. Си?ырлы ??тылар
5.Топ басшылар сайысы (Затарды? молекулалы? модельдерін жасау)
Сырларым бар химия?а бол?ан аян,
Таба алса? сырларымды етем баян.-демекші топ басшылар сайысын бастаймыз.
Су молекуласыны? моделі
Сутегі пероксидіні? молекулалы? моделі
6. ?ажайып сынауы?тар ( Бейне с?ра?тар)
1. 2AL +6 HCL? 2ALCL3+ 3H2
2. 4P+5O2?2P2 O5
