"Қазақстанның табиғат ресурстары мен өндірістік факторлары."
"Қазақстанның табиғат ресурстары мен өндірістік факторлары."
География. 9-сынып. Сабақтың тақырыбы. Қазақстанның табиғат ресурстары мен өндірістік факторлары. Жалпы мақсаты. 1.Қазақстанның табиғат ресурстары мен оның қоры туралы білу. 2. Табиғат ресурстарының еліміздің шаруашылығына тигізер ықпалы жайлы түсіну.
3.Қазақстанның табиғат ресурстарын тиімді пайдалануына қарай топтастырып, талдау.
4. Еліміздің табиғат ресурстарын ұтымды пайдалану үшін оларды шаруашылық тұрғысынан бағалау.
Күтілетін нәтиже.
1.Қазақстанның табиғат ресурстары мен оның қоры, әлемде алатын орны туралы білетін болады.
2.Табиғат ресурстарының ел экономикасының дамуна тигізер ықпалын түсінеді.
3. Еліміздің табиғат ресурстарын сарқылатын және сар-қылмайтын түрлерін топтастырып, талдау жасайды.
4.Еліміздің ресурстық әлеуеттерін өндірістік фактор тұрғысынан бағалау барысында құзіреттілігі артады.
Негізгі идеялар.
Сыни тұрғыдан ойлау оқушылардың өз идеясын сенімді түрде білдіріп,құнды идея айтуға тырысып, ойларын ашық айтады.
Оқушыларды шаттық шеңберіне тұрғызады. Бір-біріне тілек айтқыз-ады. Минералды, жер-су, биология-лық ресурстардың аттары арқылы
3 топқа бөледі.
Шаттық шеңберіне тұрып, бір-біріне жақсы тілектерін ай-тады. Табиғат ресур-старының аттары бойынша 3 топқа бөлінеді.
2.Назарларын сабаққа аудару.
2.2.Үй тапсырма-сын сұрау.
Түрткі сұрақтар.
5мин.
1.КСРО кезінде Қазақстанның эко-номикасы қай бағытта дамыды?
2.Тәуелсіз Қазақстан экономикасы-ның басты проблемасы неде?
3.Қазақстан экономикасында бола-шақта ұлттық экономикалық мақсат-қа жетуді қамтамасыз ететін қандай артықшылықтары бар?
4. Табиғат жағдайлары өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының қайсысына әсерін көп тигізеді?
Бағдаршам арқылы бағалайды.
Қойылған сұрақтар-ға жауап береді.
Үй тапсырмасын түсінген-түсінбегенін бағдаршаммен білді-реді.
Жасыл-түсіндім,
Сары-жартылай түсіндім,
Қызыл-түсінбедім.
3. Жаңа тақырып-қа оқушылардың назарын аудару мақсатындағы тапсырмалар.
Топтық жұмыс.
Қызығуды ояту.
3мин.
1.Сарқылатын қалпына келмейтін ресурстарға не жатады?
2.Сарқылатын қалпына келетін ресурстарға не жатады?
3. Сарқылмайтын ресурстарға не жатады?
Оқушыларға ассоциация құруға тапсырма береді.
Ауызша бағалайды.
Берілген тапсырма бойынша ассоциация құрады.
4.Топтық
жұмыс.
Мәтінмен
жұмыс
15мин.
Топттағы 5 рөлді: көшбасшы, баянда-машы, хатшы, уақыт сақшысы, бақы-лаушыларды анықтау.
Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді. Оқулықтағы мәтінді 3 топқа бөліп береді.
І топ. Минералды ресурстар.
ІІ топ. Жер-су ресурстары.
ІІІ топ.Биологиялық ресурстар.
Әр топ оқулықтағы өзіне тиесілі мәтінді оқып шығып, топта талқылайды. Алған білімдерін постерге түсіреді.Әр топтағы баяндамашы шығып, өз тобының постерін қорғайды. Бақылаушы бағалау парағына критерий-лер бойынша баға-лайды.
Топтар бірін-бірі "Екі жұлдыз, бір тілек" бойынша бағалайды.
5.Жұптық
жұмыс.
Ой қозғау.
6мин.
Оқушыларды сағат тілімен жұпқа бөліп, сәйкестендіру тестін береді.
1. Қазақстан минералды
ресурстар қоры жөнінен
әлемде. 1. 1 -орын.
2. Вольфрам қоры жөні-
нен әлемде. 2. 6-орын.
3. Жайылым мен ша-
бындық жер. 3. 36млн.га.
4.Жыртылған жер. 4. 190млн.га.
5.Қазақстандағы
өзен саны. 5. 48мың.
6.Қазақстандағы
көл саны. 6. 85мың.
7.Қазақстандағы сүт-
қоректілер түрі. 7. 155.
8. Қазақстанда
құстардың түрі. 8. 480.
Оқушылар жұптасып,сәйкестендіру тестін шешіп болғаннан кейін, тақтаға дұрыс жауабын іледі.
Дұрыс жауабы: 1-2; 2-1; 3-4; 4-3; 5-6;
6-5; 7-7; 8-8.
Ауызша бағалайды.
Екі жұптан бірігіп, сәйкестендіру тестін шешеді.
6. Жеке
жұмыс.
Блум
таксаномиясы.
10мин.
Деңгейлік тапсырмалар береді.
Ойлау
деңгейі
ұпайы
Сұрақтар.
Жауап-тар
Білу
1-2.
Қазақақстанның жер қойнауында Мендел-леев кестесіндегі 110 элементтің қаншасы кездеседі?
Түсіну.
3-4.
Еліміздің жер ресур-сының жалпы көлемі қанша?
Қол-дану.
5-6.
Биологиялық ресурс-тарды қалай қорғау-ға болады?
Талдау.
7-8.
Өндірістік фактор-лардың қай салала-рына инвестициялық ресурстар қажет деп ойлайсыңдар?
Жинақ-тау.
9-10.
Неліктен Астанада өтетін Халықаралық "ЭКСПО-2017" көрмесінің аты "Болашақтың энер-гиясы" деген тақыр-ып ұсынылды?
7.Кейінгі тапсырма.
1мин.
Қазақстанның табиғат ресурстары мен өндірістік факторлары.
Күнделікке жазып алады.
8.Кері байланыс.
2мин.
Стикер тарқатып береді.
Стикерге кері байла-ныс түсіреді.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Оқушыларды шаттық шеңберіне тұрғызады. Бір-біріне тілек айтқыз-ады. Минералды, жер-су, биология-лық ресурстардың аттары арқылы
3 топқа бөледі.
Шаттық шеңберіне тұрып, бір-біріне жақсы тілектерін ай-тады. Табиғат ресур-старының аттары бойынша 3 топқа бөлінеді.
2.Назарларын сабаққа аудару.
2.2.Үй тапсырма-сын сұрау.
Түрткі сұрақтар.
5мин.
1.КСРО кезінде Қазақстанның эко-номикасы қай бағытта дамыды?
2.Тәуелсіз Қазақстан экономикасы-ның басты проблемасы неде?
3.Қазақстан экономикасында бола-шақта ұлттық экономикалық мақсат-қа жетуді қамтамасыз ететін қандай артықшылықтары бар?
4. Табиғат жағдайлары өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының қайсысына әсерін көп тигізеді?
Бағдаршам арқылы бағалайды.
Қойылған сұрақтар-ға жауап береді.
Үй тапсырмасын түсінген-түсінбегенін бағдаршаммен білді-реді.
Жасыл-түсіндім,
Сары-жартылай түсіндім,
Қызыл-түсінбедім.
3. Жаңа тақырып-қа оқушылардың назарын аудару мақсатындағы тапсырмалар.
Топтық жұмыс.
Қызығуды ояту.
3мин.
1.Сарқылатын қалпына келмейтін ресурстарға не жатады?
2.Сарқылатын қалпына келетін ресурстарға не жатады?
3. Сарқылмайтын ресурстарға не жатады?
Оқушыларға ассоциация құруға тапсырма береді.
Ауызша бағалайды.
Берілген тапсырма бойынша ассоциация құрады.
4.Топтық
жұмыс.
Мәтінмен
жұмыс
15мин.
Топттағы 5 рөлді: көшбасшы, баянда-машы, хатшы, уақыт сақшысы, бақы-лаушыларды анықтау.
Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді. Оқулықтағы мәтінді 3 топқа бөліп береді.
І топ. Минералды ресурстар.
ІІ топ. Жер-су ресурстары.
ІІІ топ.Биологиялық ресурстар.
Әр топ оқулықтағы өзіне тиесілі мәтінді оқып шығып, топта талқылайды. Алған білімдерін постерге түсіреді.Әр топтағы баяндамашы шығып, өз тобының постерін қорғайды. Бақылаушы бағалау парағына критерий-лер бойынша баға-лайды.
Топтар бірін-бірі "Екі жұлдыз, бір тілек" бойынша бағалайды.
5.Жұптық
жұмыс.
Ой қозғау.
6мин.
Оқушыларды сағат тілімен жұпқа бөліп, сәйкестендіру тестін береді.
1. Қазақстан минералды
ресурстар қоры жөнінен
әлемде. 1. 1 -орын.
2. Вольфрам қоры жөні-
нен әлемде. 2. 6-орын.
3. Жайылым мен ша-
бындық жер. 3. 36млн.га.
4.Жыртылған жер. 4. 190млн.га.
5.Қазақстандағы
өзен саны. 5. 48мың.
6.Қазақстандағы
көл саны. 6. 85мың.
7.Қазақстандағы сүт-
қоректілер түрі. 7. 155.
8. Қазақстанда
құстардың түрі. 8. 480.
Оқушылар жұптасып,сәйкестендіру тестін шешіп болғаннан кейін, тақтаға дұрыс жауабын іледі.
Дұрыс жауабы: 1-2; 2-1; 3-4; 4-3; 5-6;
6-5; 7-7; 8-8.
Ауызша бағалайды.
Екі жұптан бірігіп, сәйкестендіру тестін шешеді.
6. Жеке
жұмыс.
Блум
таксаномиясы.
10мин.
Деңгейлік тапсырмалар береді.
Ойлау
деңгейі
ұпайы
Сұрақтар.
Жауап-тар
Білу
1-2.
Қазақақстанның жер қойнауында Мендел-леев кестесіндегі 110 элементтің қаншасы кездеседі?
Түсіну.
3-4.
Еліміздің жер ресур-сының жалпы көлемі қанша?
Қол-дану.
5-6.
Биологиялық ресурс-тарды қалай қорғау-ға болады?
Талдау.
7-8.
Өндірістік фактор-лардың қай салала-рына инвестициялық ресурстар қажет деп ойлайсыңдар?
Жинақ-тау.
9-10.
Неліктен Астанада өтетін Халықаралық "ЭКСПО-2017" көрмесінің аты "Болашақтың энер-гиясы" деген тақыр-ып ұсынылды?
7.Кейінгі тапсырма.
1мин.
Қазақстанның табиғат ресурстары мен өндірістік факторлары.
Күнделікке жазып алады.
8.Кері байланыс.
2мин.
Стикер тарқатып береді.
Стикерге кері байла-ныс түсіреді.
Сәйкестендіру тесті.
1. Қазақстан минералды 1. 1-орын.
ресурстар қоры жөнінен
әлемде.
2. Вольфрам қоры жөні- 2. 6-орын.
нен әлемде.
3. Жайылым мен ша- 3. 36млн.га.
бындық жер.
4.Жыртылған 4. 190млн.га.
жер.
5.Қазақстандағы 5. 48мың.
өзен саны.
6.Қазақстандағы 6. 85мың.
көл саны.
7.Қазақстандағы сүт- 7. 155.
қоректілер түрі.
8. Қазақстанда 8. 480.
құстардың түрі.
Сәйкестендіру тесті.
1. Қазақстан минералды 1. 1-орын.
ресурстар қоры жөнінен
әлемде.
2. Вольфрам қоры жөні- 2. 6-орын.
нен әлемде.
3. Жайылым мен ша- 3. 36млн.га.
бындық жер.
4.Жыртылған 4. 190млн.га.
жер.
5.Қазақстандағы 5. 48мың.
өзен саны.
6.Қазақстандағы 6. 85мың.
көл саны.
7.Қазақстандағы сүт- 7. 155.
қоректілер түрі.
8. Қазақстанда 8. 480.
құстардың түрі.
Дұрыс
жауабы:
1-2; 5-6;
2-1; 6-5; 3-4; 7-7;
4-3; 8-8.
Ұпайы.
Сұрақтар.
Жауаптар.
1-2
Қазақақстанның жер қойнауында Менделлеев кестесіндегі
110 элементтің қаншасы кезде-седі?
3-4
Еліміздің жер ресурсының жалпы көлемі қанша?
5-6
Биологиялық ресурстарды қалай қорғауға болады?
7-8
Өндірістік факторлардың қай салаларына инвестициялық ресурстар қа-жет деп ойлай-сыңдар?
9-10
Неліктен Аста-нада өтетін Халықаралық "ЭКСПО-2017" көрмесінің аты "Болашақтың энергиясы" деген тақырып ұсынылды?
Жалпы ұпайы:
Кестені толтырушы:
Мұнай Газ Темір Мыс Уран Алтын Тас көмір
Мұнай Газ Темір Мыс Уран Алтын Тас көмір
Топырақ Жайымдылық Шабындық Өзен Көл
Егістік Тұщы су
Топырақ Жайымдылық Шабындық Өзен Көл
Егістік Тұщы су
Сексеул Жиде Тораңғыл Жыңғыл
Терек Тал Шеңгел
Сексеул Жиде Тораңғыл Жыңғыл
Терек Тал Шеңгел
Ойлау
деңгейі.
Сұрақтар.
Жауаптар.
Білу
Қазақақстанның жер қойнауында Менделлеев кестесіндегі
110 элементтің қаншасы кезде-седі?
Түсіну
Еліміздің жер ресурсының жалпы көлемі қанша?
Қол-дану
Биологиялық ресурстарды қалай қорғауға болады?
Талдау
Өндірістік факторлардың құрамдас бө-ліктеріне не се-бепті инвестиция мен кәсіпкерлік қабілет кіріп отыр?
Жинақ-тау
Неліктен Аста-нада өтетін Халықаралық "ЭКСПО-2017" көрмесінің аты "Болашақтың энергиясы" деген тақырып ұсынылды?
Кестені толтырушы:
99 элемент бар
270,1млн. га.
Оның 82%-ы ауыл шаруа-шылығына жарамды.
"Қызыл кі-тапқа"енгізу, қорықтар жә-не биология-лық ресурс-тарды ұтым-ды пайдалану
Өңдеуші өн-еркәсіп пен ауыл шаруа-шылығына.
Болашақта отын-энерге-тика ресурс-тары сарқы-латындықтан баламалы эн-ергия көздер-ін табу үшін.