Мазмұны
Кіріспе
1 тарау. Оқушыларға экологиялық білім
Қазіргі ғылыми-техникалық және әлеуметтік прогресс жағдайындағы
Экологиялық білім беріп тәрбиелеудің мәні.
Мектеп оқушыларының табиғатқа деген көзқарасын дамыту.
Мектеп оқушыларын табиғатты қорғау жөніндегі нақты
2 тарау. География сабақтарында және сабақтан
Географияны экологияландыру.
География сабақтарында экологиялық тәрбие беру.
Экология жөніндегі сабақтан тыс тапсырмалар.
Қорытынды.
Кіріспе
Қазіргі кезде айналадағы ортаны қорғау мен
Табиғат байлықтарын қорғау және тиімді пайдалану
Өндірістің өсуіне қарай табиғаттан алынатын шикізат
Ал табиғатпен қарым-қатынасты дұрыс жолға
Адам мен табиғаттың соншалық нәзік байланысына
Адамның табиғатқа бағытталған өзімшіл шабуылынана
Міне, сондықтан да оқу құралдарын «экологияландыру»
«Экология» деген сөз «тіршілік ету
Қазіргі заманғы ғылымда «экология» деген сөздің
Сондықтан да жастарды айналадағы табиғи
Мектеп оқушылары алғашқы экологиялық білімді көптеген
Бұл көмекші құрал 2 тараудан тұрады.
Бұл тарауда автор табиғатты қорғау
Келтірілген мысалдар экология жөніндегі тәрбиеге қатысты
«Мектеп оқушыларына география сабағында және
Мұнымен қатар методикалық газет, журналдар мен
Автор, әрине, мұнда оқушыларға экологиялық тәрбие
1 тарау. Оқушыларға экологиялық білім
Қазіргі ғылыми-техникалық және әлеуметтік прогресс жағдайындағы
Қазіргі әлем табиғатының ғылыми түсінігі экологиялық
Осы заманғы ғылым мен техника адамның
Осы өндіргіш күштердің Жер бейнесін тіпті
ХХ ғасырдың соңғы онжылдықтары дүние жүзі
Экологиялық білім беріп тәрбиелеудің мәні.
Экологиялық білім беру мен тәрбиелеу мәселелері
Экологиялық білім беру оқушыларға педагогикалық тұтастық
Экологиялық білім берудің мақсаты мектеп
Экологиялық білім беру мен тәрбиелеудің міндеттеріне
Табиғат пен қоғамның өзара жан-жақты байланысын
Оқушылардың сезімі мен сенімін дамытып, оларды
Табиғат – сұлулықтың өмір-бақи тайсылмас қайнар
Олай болса, тәрбие саласындағы экологиялық көзқарас
Мектеп, сондай-ақ күллі білім беру жүйесі
Экологиялық мәдениет адамда белгілі бір дәрежеде
Прогресті педагогика жеке адамды қалыптастыруда
Табиғатпен етене жақын өскен баланың орны
Орсы халқының В.Г.Белинский, А.Г.Герцен, Н.А.Добролюбов және
Орыс халқының ұлы педагогы К.Д.Ушинский баланың
Классикалық педагогиканың идеяларын пайдаланған советтік
Табиғатты оқып-үйрену мен оқушылардың орнымен тығыз
Табиғатты ақыл-ой және адамгершілік-эстетикалық тәрбие мақсатында
Мектеп оқушыларының абиғатқа деген
қарым-қаынасын дамыту.
Мектептегі оқу кезеңдері, оқушылардың жас ерекшеліктеріне
Енді балалардың жас ерекшеліктеріне қарай табиғатқа
Жас ұландар (9-11 жас). Олар көк-жасыл
Бұл жастағы балалар ойнап жүргенде табиғатқа
Ересек балалар (12-15 жас). Бұлар экономикалық
Осы жастағы мектеп оқушыларында, әсіресе қыз
Бұл жастағы балаларда патриоттық сезім басым
Жоғары кластың оқушылары «табиғаттан өзіңе керектіні
Мектеп оқушыларының табиғат қорғау жөніндегі
нақты іс-әрекеттері.
Мектеп оқушылары табиғат қорғау қозғалысы мен
Еліміздегі сан алуан, аймақтардағы өндірістік
Қазіргі кезде біраз жылдан бері қоғамдық
Алматы облысының ауыл-селоларында оқу-өндірістікбригадаларының жұмысы
Жас ұландарды табиғат аясында жүріп, бірлесіп
Теледидарда жарияланған «Табиғат сақшылары» деп аталатын
Көктемгі су тасқыны кезінде шалшықтарда
Балалардың мектеп орманында жүргізілетін жұмыстары да
Оқу қызметін ұймдастырудың ерекшелігі сол, оның
Мұндай практикалық жұмыстардың педагогикалық тиімділігі
2 тарау. География сабағында және
тыс кезде оқылатын экология мәселелері.
Географияны экологияландыру.
Мектеп географиясының курсы, шындығына келсек, интегралды
Мұны қазір Қарабұғазкөл, Чернобыль, Ладога, Байкал,
География пәнін оқытудағы экологиялық принцип
Енді табиғат пен қоғамның өзара ықпал
Мектептегі география пәнінде табиғаттың қоғам өміріндегі
Онда табиғат байлығының сан алуан
География пәні жөніндегі жаңа бағдарламаның ерекшелігі
Мұндағы әрбір курста, әсіресе «Материктер
Бағдарламадағы ережелер табиғаттың өзгеру факторларын білуге,
Оқулықтардың жаңа басылымдарындағы экологиялық материалдардың ауқымы
Экологиялық проблемалардың қалыптасуы кезеңінде оқушылардың
Географияда экология тақырыбына көп орын берілуі
Табиғат процестерін оқып-үйренуге көңіл бөлуді күшейту
Сонымен, география қай кезде де өз
География сабақтарында экологиялық тәрбие.
Экологиялық білім беру мен халық ағарту
Мектептерде көп жыл бойы атқарған қызметінің
География пәнінің мұғалімдері алдында табиғат пен
География пәні оқытылатын жылдардың
Жаңа бағдраламалық талаптардың енгізілуі оқушылардың экология
4-5 кластарға табиғаттану пәнін өткенде, сондай-ақ
Ырғалған терек, тал, қайың
Өлкенің орап алабын.
Қарасам қанша тоймаймын,
Сәулетті ғажап даланың.
Көгалдан шық қарайды
Көзіндей құстың жылтылдап.
Ән мен жыр бөлеп маңайды,
Кең өлке жатыр күй тыңдап.
География пәнінен 6-класта өтілетін алғашқы сабақта
Оқушыларға экологиялық тәрбие берудің ең қолайлы
Аталған тақырыпты өтерде әңгімені мынадай сөздерден
Осы жерлен бастап судың өмір үшін
Мұндай әдіс жергілікті жердегі өлкетану, тұрғын
Тақырыпты қортындылау үшін оқушыларға мынадай сұрақтар
Қазақстанның контур картасына барлық аса маңызды
Егер өздерің тұрған жерде көл болса,
Өздерің тұрған жерде бөгет және су
Өздерің тұрған жердегі құдықтардың тереңдігін,
Өздерің тұрған жердің өзен-көлдерін қорғау үшін
Қазақстан территориясында өзен қорлары қалай бөлінген?
Қазақстанның өзендері қандай алаптарға бөлінеді?
Қазақстан өзендерін су жинауына қарай қандай
Солтүстік Мұзды мұхит алабының өзендерін таңдар.
Қандай өзендер кеме жүзуге, қандай
Республика территориясында көлдер қалай бөлінген? Оның
Мектеп оқушыларының суды қорғау жөніндегі шараларға
Жаңа бағдарламалық талаптардың енгізілуіне оқушылардың экология
Сабақ соңында белгілі ақын Тұрсынзада Есімжановтың
Су жүргізер тіршіліктің тамырын,
Су жоқ болса, тірлік тамам бауырым.
Судың біздер біле тұра маңызын,
Көп болған соң ұмытамыз қадірін, -
деген өлеңін оқып беруге болады.
Жерді қорғау жөнінде әңгіме басталған
Оқушылар адамның кейбір жөнсіз іс-әрекетініңнегізінде
Оқушы ларға экологиялық тәрбие берудегі
Орман зонасы жайында сабақ өткенде орман
Қазір біздің елімізде қорықшалар мен қорықтардың
Өз республикамыздың табиғатын оқу барысында Қазақстанда
Оқущылардың бойына табиғатқа ысырапқорлықпен, жауыздықпен
Мектеп оқушыларының еңбектік қам-қарекеті экологиялық
Бүкіл материктердің табиғат жайы оқылатын 7-кластың
«Материктің қайсыбір өңірінде тұщы судың жетіспеуі»
Африканың жануарлар дүниесіне тән жағдайларды сөз
Экология жөніндегі сабақтан тыс тапсырамалар.
География сабақтары бойынша экологиялық экскурсияға шығу.
Экологиялық мәселелердің нақты іс-тәжірибесімен танысу мақсатында
Бұған нақты мысал ретінде жылу
Оқушыларды ЖЭС-ке экскурсия жасауға дайындау.
Оларға мынадай мәселер жөнінде алдын ала
ЖЭС-тің қай жерге орналасқандығы,
Оқушыларға мынадай тапсырмалар беру қажет.
Осы ЖЭС-те электр жабдықтарының сенімді де
Экскурсияның мазмұны.
Оқущылар ЖЭС-тің қандай жерге орналасқанын
Экскурсияның қорытындысын шығару.
Мұғалім келесі сабақта ЖЭС-тің жалпы құрылымын
Географиялық апталықтар мен кештердің
экологиялық маңызы.
Мектептерде өткізілетін географиялық апталықтар мен кештер
Мұндай «Апталықтардың» нақтылы бағдарламасын
Экология тақырыбындағы географиялық кештердің мақсаты
Барлық класта да әр түрлі экологиялық
Жерді қоршаған ауа қабаттарының құрылымы.
Ауа қабаттарының қорғаныс қызметі және оның
Ауа қабаттарының неден ластанатыны және
Алматыда өндіріс қалдықтарымен ауаның ластану
Ауа қабаттарын қорғау.
Осы баяндамаларда көрініс тапқан материалдарды мұғалімнің
Географиялық семинар.
Семинардың өзге оқу сабағын ұймдастыру үлгілеріне
Семинарлық сабақтар жоғары класс оқушыларын өз
Семинар сабақтарына қажетті тақырыптарды оқушылардың
«ТМД мен шетел ғалымдары бейбітшілік пен
«Айналадағы ортаны ластайтын негізгі көздер».
«Табиғат байлықтарын ұтымды пайдалану».
«Космосты игеру және табиғатты қорғау».
«Биосфера және айналадағы ортаны қорғау».
«Табиғатқа антропогендік ықпал ету».
«Ғылыми-техни калық прогрестердің зардаптары және оларды
Семинар басталғанға дейін алдын ала оқушыларға
Талқыланған материалдарды дұрыс түсініп, терең қабылдауы
Оқушыларды еңбекке баулып, тәрбиелеу жүйесінде
Мектеп оқушылары табиғатпен - өсімдіктермен, жануарлар
Қазір көптеген селолық мектептерде, оның ішінде
Оқушыларды еңбекке баулып, тәрбиелеу жүйесінде фабрика,
Оқушылардың өндірістік бригадалары соңғы жылдары ерекше
Қорытынды
Бұл күндері экологиялық мағлұматтар жалпы білім
Экологиялық білім жағдайындағы географиялық көзқарастарды
Міне, оқушыларға экологиялық тәрбие берудің осыншалық
Қазір адамзат баласының жай-күйді жалпы тіршілік
Осындай қауіп-қатерді түсіну және оқушыларға экологиялық
Біз экологиялық мәдениет жетістіктерін шын мәнісінде
Қазір жас ұрпаққа экологиялық тәрбие беру
Табиғат біздің пейіште өмір
Оны сақтап, қорғауға ықылас білдіретін әрбір
Экологиялық хал-ахуалды жақсарту жөнінде елімізде
1
